Katalog

12 Arjantin geçmişin hesabını soruyor Alfoıısm: ftı bütünleşmesini savunacağız bire birtakım siviller kışlaların kapısını çaldığı için darbeler oluyordu. Geçtiğimiz yıllarda yaşananlardan sonra, tüm Arjantinliler daha olgun hale gcldi. Spiegel Askeri Yönetim size harap olmuş bir ekonomi hıraktı. Bir zamanlar diinyanın en zengin ülkelerinden biri olan Arjanlin, en yoksul borçlulardan biri oldu. tnsanların göç elmeye çalıştıgı, sermayenin aktığı bir yer, insanların terk elmeye çalıştıgı. sermayenin kaçtıgı bir yer oldu. Bir iilke nasıl böylesine harap edilebilirdi? ALFONSİN Chicago Okulu'nun monetarist ekonomi teorilerinin uygulanmasıyla. Eskiden kendimizin ürettiği malları ithal ederek borçlandık. Fabrikalarımız kapanırken, işsizlik artarken borçlandık. Ama bu sadece bizim suçunıuz değil. Ticarette bize kölu muamele yapıldı, AET vc tabii ABD tarafından. Ürneğin etimize dünya pazarında konan yasak gibi. Ama gelecekte Avrupa demokrasilerinin dayanışmasına guvenebileceğimizden eminiz, özellikle de Federal Almanya'nın. Spiegel Dayanışma hos kelime. Ama bizzat Arjantinliler ne yapacak? ALFONSİN Dış borçlarınnzı elden geldiğince yeniden düzenleyeteğiz. Tefeci t'aizi ödemek niyetinde değili/, çünkü bunlar borcumuzu hiçbir zaman ödeyemeyeceğimizin garanlisi olabilir ancak. Tunı enerjimizle ekonomimizi geliştirmeye ve taalıhütlerimizi dışsatımınuz oranında yerine getirnıeye çalısacağız. Spiegel Bu açıdan duruın parlak gözukmüyor. 1984'te faiz ve anapara olarak 20 milyar doların ödenmesi gerekiyor. Klde edebileceğiniz ihracat fazlası olsa olsa 3 milyar dolar. Bu hesabı nasıl tutturacuksınız? ALFONSİN Erteleme yoluyla. Uluslararası bankaların Polonya'ya tanıdığı turden bir moratoryum isteyeceğiz. Dunya demokrasilerinden dayanışnıa bekliyoruz. Spiegel Arjanlin, örnegin Brezilya'dan daha kölii muamele gördügu biçiminde yakındı. ALFONSİN Arjantin bundan böyle çok iyi muamele görecek. Arjantin'de askeri yönelim döneminin gelenekselleşen göriintiisü... ALFONSİN Bu sorunu adalet çözecek. Spiegel Parlamentonun bir araslırma komisyonu oluşturmasını istemiyor musunuz? ALFONSİN Bu Koııgre'nin işidir. Iki meclisin ortak bir komisyonu konusunda hazırlıklar var. Benim istediğim, her ieyin iyice araştırılıp, kaybolanların başına ne geldiğini herkesin öğrenmesi. Spiegel Askeri yöneticiler iktidan terk etmeden hemen önce, kendilerini affeden biryasa çıkardı. Ne yapacaksınız? ALFONSİN Bu yasa ıptal cdılecek. Benee bu yasa geçersizdir. Spiegel Cuntanın cinayetlerinin yürulme organı, birbiriyle rekabet halindeki dört gizli servisti. Onları ne yapacaksınız? keınesi türünden bir yöntem ortamın temizlenmesinde daha yararlı olmaz mı? ALF'ONSİN Hayır, bir Nürnbcrg istemiyoruz. Ayrıca Anayasamız özel mahkemeleri yasaklıyor. Spiegel Peki, askerler her sabah gaıetede "General X tutuklandı, albay Y mahkum oldu" gibi ihaberler göriirse ne olacak? ALFONSİN Bu açıdan içiniz rahat olsun. Ne olursa olsun, Arjantin'de artık darbe olmayacak. Spiegel Emin misiniz? ALFONSİN Kesinlikle eminim. Spiegel Nasıl? ALFONSİN Çünkü öyle. Eskiden haSpiegel Borçlarınm hangi vadede ödemeyi düşiinüyorsunuz? ALFONSİN 15 yıl içinde hepsini ödeyebileceğimizi düşünüyoruz. Spiegel Latin Amerika'nın en saygın ekonomisllerinden biri olan Raul Prebisch'in mali danısman alanması, Arjanlin'in bankalara ve Ulııslararası Para Fonu'na (IMF) karsı sert bir tavır izleyeceginin habercisi mi? ALFONSİN Ciayet basit bir şekilde, borçluya borcunu ödeyebilmesi için gereken parayı kazanma fırsatı bırakmadan borcu tahsil etmeye kalkışmanın saçma olduğunu izah edeceğiz. Borcun ödenmesi için gcreken döviz ihracattan gelir. O halde her şey dünya pazarında gerçekleştirebileceğimiz satışlara bağlı. Uluslararası maliye diinyasınm bunu anlayacağından emiiçinde davranacağız ve böylelikle de var olan tüm iınliyaıları, gcrck askeri, gerck başka alanlarda ortadan kaldıracağız. Spiegel Peki, generallerin denetimindeki sanayi kuruluşlarını ne yapacaksınız? ALFONSİN Bunların hepsinin bütünüyle Sivil Savunma Bakanlığı'nın denetimine girmesini sağlayacağız. Spiegel Anayasaya göre Silahlı Kuvvetler in baskomutanısınii:. Otoriteni/i sağlama alntak için simdiyc kadar kadiri ınullak olan generallerden kaçını görevlerinden alaeaksınız? ALFONSİN Bu bir otorite sorunu değildir. Silahlı Kuvvetlerin rasyonel organizasyonu söz konusudur. Bu nedenlc kayda değer sayıda general emekli olacak. ALFONSİN Sivil gi/li servisin başına bir sivili getirdim. ötekilere gelince, sadece ve sadece askeri görevleriyle uğraşmalarını sağlayacağız. StYASET 84 A Biz Latin Amehkalüarın tüm ülkelehmizde demokrasiye ihtiyacı var. Latin Amehka'mn rjantin 'de 30 ekim seçimleriyle iktidara gelen Radikal Yurltaşlar Birliği Partısi lideri Raol Alfonsin, daha iktidarınm ılk günlerınde eski askeri yönetime karşı ceplıe aldı. Yaklasık heş haftadır fiilen Devlet Başkunı olan Alfonsin, demokrasiye geçiş dönemini yüruten General Reynaldo Bignone dışındu tüm eskı askeri yöneticilerin insan haklannı çiRnemekle ilgili suçlardan yargılanaeağını ilan etıi. Ama iki askeri öğrencinin ' 'kaybolması' 'ndan sorumlu tululan Bignone de daha sonra yargılanacaklar arasma katıldı ve zincir lamamlandı. Ordu içinde geniş çaplı lasfiye ler yapıldı. Federal Alman Der Spıegel Dergısı muhabırimn bır süre önce A Ifonsin 'le yaptıgı görüşmeyı Arjantin'deki demokratik yonetimin izleyeceği politika ve başltca sorunları yansıtınası nedenıyle genıs bır özet halinde sunuyuruz. Sizin için çalışacaklar mı? Spiegel Bu adamların simdi sizin için çalısacagını mı sanıyursunuz? ALFONSİN Bunu umuyorum. Spiegel İnsan hakları sorunlan adalet mekani/masına bırakılırsa, mahkemeler bir davalar dalgası altında kalacak. İnsan hakları örgütlerine göre yasadışı ö/giirlük gaspı suçundan 6 bin soruşlurma var... ALFONSİN Gerçekten özgürlüğün gaspı suçlarıyla ilgili 6 bin soruşturma var... Spiegel O halde muhtemelen 6 bin de duruşma olacak. ALFONSİN Kaybolanların sayısı 6 bin. Bu demek değildir ki, 6 bin sanık var. Spiegel Ne olursa olsun, yığınla duruşma olacak. Niirnberg Savaş Sucları Mah Ordu suçlardan annacak mı? Spiegel Ve böylelikle Silahlı Kuvveller egemenlikleri sırasında islenen suclardan arınmış mı olacak? Arjanlin İnsan Hakları Kurulu'nun kurucu iiyesi olarak cıınta yıllarında ne kadar çok Arjantinlinin öldiirüldügünii bilirsini/. Spiegel Sayın başkan, sekiz yıllık askeri yönelim si/.e bir sorunlar yığını bıraktı: Knflasyonda yüzde 40O'lük diinya rekoru, ödenmesi imkânsı/ 40 milyar dolar dış borç, kayhedilmiş Falklaııd Savaşı ve askerlerin giderayuk bıı savuş, için bulduğu birkav suçlu. Bunlar Askeri Divan tarafından belki de kurşuna diıilecek... ALFONSİN Hayır, kesinlikle. Tabii ki yönetimi özellikle zor bir durumda devralıyoru/. Ama ulkemi/in yeniden canlanacağından etninim. Heı >eyden önce, en çok kaygı duyduğumıu sorunlara yöneleceğiz: Hukuk devleti ve insan hakları. Spiegel Ya Falkland suvluları hakkıııdaki rapor? Cîeneral GaKieri'nin kurşuna dizilmesine yol açabilir bu. ALFONSİN Şimdiye kadar Inceleme Komisyonunun raporu var ortada. Divanı Harp'teki durusmaya henüz sıra gelmedi. ller durumda, ilke olarak ölüın eezasına karşıyım. Spiegel Ama size iklidarı devreden ordu ile bir çatışma kaçınılmaz. Generallerin kendilerine bol keseden ayırdıgı askeri bütçeyi yarıdan fazla kırpmak istiyorsunuz. ALFONSİN Savunma harcamalarını görev süremiz boyunca önemli oranda azaltacağız. Daha ilk bütçede önemli bir indirime gideeeğiz. Ama bu konuda bir çatısma çıkacağını sanmıyorum, çunku Silah lı Kuvvetlere ben kumanda edeceğim. Öte yandan da Silahlı Kuvvetler içinde bizim gibi, ülkemiz için en iyi savunmanın siyasal, ekonomik ve toplumsal ilerleme olduğuna inanan güçlerin var olduğuna da güvenebiliriz. Askeri butçeden tasarruf ettiğimiz parayı sağlık ve cğitimc yatıracağu, çünkü kuşku yok ki bu alanlar daha Uretken. Spiegel Subaylar /ümresinin görkemli imtiya/larına da el alacak mısınız? Bedava evlerine, ucuı otomobillerine, özel ithal mallarına filan. ALFONSİN Hukuk devleti çerçevesi