Katalog

ı Dosva iiç kimse gerçek boyutuyla görmek istemiyor, ama işsizlik olanca hızıyla sürüyor Sayfa 5 İşsizlikte rakam karmaşası )ünyada olduğu gibi, Türkiye'de de en )üyük sorunlardan biri işsizlik. 3u olgu, hem toplumsal boyutta açtığı raralar hem de siyasi ve ekonomik ılandaki olumsuz yansımalarıyla insanlığın >aş belalarından biri. Ve yine böyle olduğu çin kimse işsizliği gerçek boyutlarıyla jörmek ve bilmek istemiyor. Farklı Jurumlarda farklı rakamlar açıklanırken, şsizlik gerçeği hiç değişmeden aynı corkunç yüzüyle insanlığın ortak hayaleti )larak varlığını sürdürüyor Türkiye'deki işsizlerin yansını 1524 yaş arasındaki gençlerin oluşturduğu konusunda birbirine esmi kurumlann ve yakın tahminlerde bulunuyor. sendikaların işsizlik 1995 yılı resmi verilerine göre oranları üzerine nüfusu 12.5 milyonu bulan 15yaptıkları 24 yaş arasındaki gençler, ıtırmalar Dirbirinden farklı sonuçlar ortaya toplam işgücünün yüzde 23.7'sini oluşturuyor. Aynı yılın <oyuyor. Sendikalann 1995 ve Hane Halkı İşgücü Anketi 36 yılını temel alan îraştırmalannın sonucuna göre, Sonuçlarında, genç işsiz oranı yüzde 23.6 olarak veriliyor. rürkiye'deki toplam işgücü Gençler toplam işsizlerin ise çindeki işsiz oranı yüzde 26.2. hemen hemen yansını 3u oran, resmi işsizlik oranının /aklaşık dört buçuk katı. Resmi oluşturuyor. Petrollş Sendikası'nın tahmini <urumlar, işsizlik oranını çok düşük gösterirken, sendikalann rakamlannda ise bu oran yüzde 47.9 olarak gösteriliyor. Aynı /aptığı araştırmalarda işsizlik tahminlerde kentlerdeki genç oranı çok daha yüksek çıkıyor. işsiz oranı yüzde 58.4'e Devlet Istatistık Enstitüsü'nün tırmanıyor. (DİE) rakamlanna göre işgücü ıçindeki işsiz sayısının oranı 5.8 Dünya geneline bakıldığında, olarak görünürken, Petrollş Türkiye'deki genç işsiz sayısı Sendika'sının araştırmasında bu diğer ülkedekileri geride oran, 26.2 olarak açıklanıyor. bırakıyor. Türkiye'nin genç işsiz Petrollş'in araştırma sonuçları, oranı Meksika, Yunanistan, Çek Türkiye'deki toplam 22 milyon Cumhuriyeti, Portekiz ve 920 bin kişilik işgücünün 5 Ispanya gibi ülkelerin milyon 996 bin kişisi işsiz oranlanndan daha yüksek. olduğunu gösteriyor. Bu rakamın 2 milyon 821 bininı işsiz Resmi istatistikler olanlar ve eksik istihdam issizliâi saklıvor edilenler oluşturuyor. DİE ile Petrollş Sendikası'nın Petrollş tarafından yapılan araştırma sonuçlarındaki fark, açıklamada Türkiye'deki resmi DlE'nin, eksik istihdamı ve istatistiklerin işsizliği saklamaya ücretsiz aile işçilerini yani yönelik olduğu belirtildi. DlE'nin ailesinin işyerinde ücretsiz anketlerinde kullanılan çalışanları işsizler sınıfına metodların gerçeği saptırmaya katmayışından kaynaklanıyor. yönelik olduğunu kaydeden sendika uzmanlanndan llyas Köstekli, resmi anketlerde iş En cok gencler issiz aramayıp işbaşı yapmaya hazır DİE tarafından ücretsiz aile işçisi olanlar, mevsimlik çalışanlar ve olarak kendi işi olanlar hanesine ev kadınlan gibi büyük hacimli nüfus gruplannın işgücüne dahil yazılan 3 milyon 175 bin kişi Petrollş'in rakamlarında işsizler edilmediğini vurguladı. İşgücüne katılım oranlannın hanesine yazılıyor. DlE'nin Hane OECD ortalamalarında her yıl Halkı İşgücü Anketin'de, 1996 yılı Ekim ayı sonuçlannda işsizlik yükselmesine karşın Türkiye'de düşürüldüğüne işaret eden oranı yüzde 5,8 olarak Köstekli, aynca "ücretsiz aile açıklanıyor. Eksik istihdam işçisi" ve "kendi işinde edilenlerin ışsizlerin arasında çalışma" sayılarının oldukça gösterilmediği ankette eksik istihdam oranı yüzde 6,2 olarak yüksek gösterildiğini belirtti. Ücretsiz aile işçisi oranları gösteriliyor. OECD ülkelerinde yüzde 3, DİE ve Petrollş Sendikası SARAN UNCU Tiirkiyc'nin kronikleşmiş sorunu olan işsizlik konusunda devlet örtülii rakamlarla gerçeği gizlemeye çalışıyor. gelişmekte olan ülkelerde yüzde 12.9 olarak belirlenirken Türkiye'de bu oran yüzde 29.8 olarak belirlendi. DlE'nin rakamlannın ILO gibi uluslararası örgütler tarafından da güvenilir bulunmadığına işaret eden sendika yetkilileri bu oranlann işsiz sayısının az gösterilebilmesi için şişirildiğini ileri sürdü. Türkiye'deki sayılar tahminlere davanıvor Istanbul Üniversitesi Çalışma Ekonomisi Bölümü öğretim Üyesi Prof.Dr. Gülten Kutal, Türkiye'deki işgücü ve istihdam konusundaki bütün sayılann tahminlere dayandığını belirtti. DlE'nin de belli sayıdaki hane halkını örnek alarak yaptığı anketlerden tahmini sonuçlara vardığını belirten Kutal, işsizlik sigortası olmadığı sürece Türkiye'deki gerçek işsizlik sayılannı bilmenin imkânsız olduğunu vurguladı. DlE'nin açıkladığı işsizlik oranına eksik istihdam oranını ekleyerek gerçek işsizlik rakamına ulaşabilineceğinin altını çizen Prof. Dr. Gülten Kutal şunlan söyledi: "Türkiye'de işsizliği ölçmek çok güç. İşsizlik sigortası yok. Sigorta olmadığı içinde işsizlerin İş ve Işçi Bulma Kurumu'na başvurma zorunluluğu yok. Kamu kesiminin elemanlannı İş ve Işçi Bulma Kurumu'ndan almasına karşın özel sektörün böyle bir zorunluluğu yok. İşsizlik sigortası kurulmadığı sürece Türkiye'deki işsizlik oranını bilmenin imkânı yok. Bütün sayılar tahminlere dayanıyor. Beliıii sayıdaki hane halkını örnek olarak alıp oradan bir sonuca vanyorlar. DİE eksik istihdam sayılannı Uluslararası Çalışma Örgütü'nün normlannı dikkate alarak tespit ediyor. O ilkeler belki onlann düzeyinde. Fakat hafta içinde bir saat ücretsiz aile işçisi olarak çalışmış olmak bile eksik istihdam olarak sayılıyor. O zaman bir insan bir saatliğine bir yakınının işyerinde durduysa çalışıyor ve eksik istihdam ediliyor olarak mı sayılıyor bunu bilmek olanaksız. Aynca ev kadınlan işgücü ve istihdam üzerine yapılan araştırmalarda nasıl sınrflandınldıklannı da bilmek imkânsız. Bir kısım ev kadını gündelikçi olarak çalışıyor ama çalıştklannı belirtmiyorlar. Bazı ev kadınlan ise çalışmak istemelerine karşın iş bulma umutlan olmadığı için bu isteklerini belirtmryorlar. Belirienmesi olanaksız olan enformel sektörde çalışanlann sayısı da yapılan tahminlerde oldukça yüksek olduğu gözüküyor. Bunun işsizlik oranlan üzerindeki etkisini de bilemiyoruz. Bütün bunlara karşın incelenecek grubun büyüklüğü ve yapılacak araştırmanın kapsamı göz önüne alındığında Devlet Istatistik Enstitüsü'nün rakamlannı kullanmak zorundayız. Çünkü şu an ondan daha fazla güvenebileceğimiz araştırmalar yok. Tabii bu rakamlan ihtiyatlı olarak benimsiyoruz. Eksik istihdam oranlan işsizlik oranlanna yakın, biraz altında ya da biraz üzerinde çıkıyor. Bu iki rakamı toplayarak işgücünden faydalanılamayan insan sayısına ulaşıyoruz. Zaten Devlet Planlama Teşkilatı da kendi raporlannda bu yolu izliyor."^