Katalog

Sayfa 16 Çalışma Hayat Birileri, iş yasası ve iş güvenliği tüzüğünün işçinin yaşamını "koruyucu" hükümleri ile adeta alay ediyo İnsan yaşamı bu denli ucuz mu? uzla'daki tanker yangını ülkemizde insan yaşamının ne denli ucuz olduğunu bir kez daha kanıtlamıştır. Kısa aralıklarla, örneklerini gördüğümüz bu kazalara, yangınlara ve facialara neden olanlar, sanki insanlarla ve yasalarla alay etmektedir. Yasalarda, tüzüklerde, yönetmeliklerde ve "bilumum" tebliğ ve genelgelerde alınması istenen önlemler, yaşananlar karşısında bir "kara mizah" gibidir. Bir kaza olduğunda, bir yangın söndüğünde ve insanlar yaşamlarını yitirdiğinde ya da sakat kaldığında buna neden olanlar, yeni kazaları, yeni yangınları, yeni felaket ve faciaları doğuracak "yeni işyerlerini" açmak için yine ellerinden geleni yapmaya çalışacaklar. İş Yasası'na göre "Her işveren, işyerinde işçilerin sağlığını ve işgüvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlüdür. (Madde 73)" Bu madde, yıllardır yaşama geçirilememiş pek çok yasa maddesinden biridir. 520si "Işçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü"nde, 256'sı "Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan Işyerlerinde ve Işlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük"te yer alan, insan sağlığını ve yaşamını ilgilendiren 756 maddede, alınması öngörülen önlemlerle, birileri, sürekli alay etmektedir. Bu insan yaşamıyla alay eden ve insan aşamasına gelememiş, insan kılığındaki bu "yaratıklar", kımi zaman karşımıza "işveren", kimi zaman "yönetici" görünümünde çıkmaktadır. Bu "yaratıkların"ın , yakın bir gelecekte ve "yeni bir işyerinde", yeni bir yangınla, yeni bir faciayla yine karşımıza çıkacağından hiç kuşkunuz olmasın. Bu "yaratıklara", 726 maddeden oluşan bu tüzüklerden bazı alıntıları aktaralım ve utanmalarını umalım. "Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan Işyerlerinde ve Işlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük"ten alıntılar: "Patlayıcı, parlayıcı.tehlikeli ve zararlı maddeler üretilen veya işlenen veya depolanan binalar T Yasalar ve Çalifanjar Tu/.la'daki tanker yangını insan hayatının Türkiye'de önemsiz olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor. mümkünse tek katlı olacak; duvarları yanmaz maddeden, tavanları hafif ve yanmaz malzemeden, dış yan cephelerıne bakan pencereler ince kırılmaz camlı olacak ve patlamalarda büyük parçalar halinde havaya fırlamayacak malzemeden yapılmış olacaktır. (Madde 3)" "Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı maddelerin bulunduğu yerlerde bu maddeleri veya bunların buhar ve gazlarını tutuşturabilecek sıcaklık derecesine yükselen veya kıvılcım veya çıplak alev çıkaran ısıtma sistemi kullanılmayacaktır. (Madde 20)" Işçi Sağlığı ve Işgüvenliği Tüzüöü'nden alıntılar "Işyerlerindeki kapıların yükseklik ve genişliği, oralarda çalışanların serbestçe girip, çıkmalanna elverişli ve dışandan gelecek sıcak ve soğuk havadan veya zararlı kok, gaz ve gürültüden işçileri koruyacak şekil ve nitelikte yapılmış olacaktır. (Madde 12)." 1) Merdivenlerin; ateşe dayanıklı taş, suni taş, tuğla, betonarme, metal veya benzeri yanmaz maddelerden yapılmış olması şarttır. 2) Işyeri merdivenlerinin mukavemet katsayısı 4 olacak ve metrekarede en az 500 kilogram yük taşıyacaktır. 3) Merdivenlerde, başüstü boşlukları bulunacak ve bu boşlukların yüksekliği de 220 santimetreden az olmayacaktır. (Madde 23). "Parlayıcı sıvılar, yağlar, boyalardan doğacak yangınlarda su kullanılmayacak, su yerine, içinde köpük, karbon tetraklorür, karbondioksit ve bikarbonat tozu veya diğer benzeri etkili maddeler bulunan yangın söndürme cihazları kullanılacaktır. (Madde 124)." "Zehirli toz, duman, gaz, buhar ve sıvılarla çalışmalar, teknik imkânlara göre kapalı sistemle yapılacak, bu gibi işyerlerinde, etkili ve yeteıii havalandırma sağlanacak, atıklar, zararsız hale getirilmeden atmosfere ve dış çevreye verilmeyecektir." Işçi sağlığı ve iş güvenliği için alınması gerekli önlemleri sıralayan bu tüzük, "Gürültülü işyerlerinde çalışan işçilere, kulakların korunması için uygun kulak tıkaçlan" (madde 525) verilmesini de öngörmüştür. Görülüyor ki yangınlara neden olanlar, yangınlar başladığında, bu "uygun kulak tıkaçlan" ile kendi kulaklarını tıkamakta, yangınlar sönüp, ölüler gömülüp, toplumsal tepki yatıştıktan sonra da kulaklarından çıkarıp, yeni yangınlar başlayıncaya kadar bu tıkaçlan özenle saklamaktadır... Insanların sakat kalmasını ve ölüme göndenlmesini engellemeye çalışan bu tüzükleri okursanız, kendi çıkarları için insanları sakat bırakan ve ölüme gönderen bu "yaratıkların" insanlıkla nasıl alay ettiğini ve insanlarla nasıl "kafa bulduğunu" görürsünüz. Son sözü, saygıyla andığımız Yargıtay Onursal Başkanı Mustafa Çenberci'ye bırakalırr "Çalışan insanın beden ve ruh tamlığının korunması için yararlı her önlem, gerektirdiği gider ve zahmet ne olursa olsun, işverenin koruma önlemi alma çevresine girer. İnsan varlığının kutsallığı, para ve zahmetin çok yücesinde oluşu, bu yönü yeterince açıklayacak niteliktedir." 0ta