Katalog

• Kapak sektörel da Işyeri Büyüklüğü 1 2 3 4 59 Toplam Tarım Sanayi Ticaret Sayfa 9 '614 yaş) güvenceleri konusunda iyi şeyler söylemek mümkün değil" diyor. Sendikaların, bu konuda raporlar ortaya koyarak, yeni yasal düzenlemeler istediklerini belirten Budak, "Aslında yazılı yasalarda, haklar ne kadar geçerli olursa olsun, uygulamada hayat bulamazsa bir işe yaramıyor" diye konusuyor. Türklş Çocuk Dairesi Başkanı Özcan Karabulut, asgari çalışma yaşı bakımından, uluslararası hukuki korumanın, büyük bir bölümünün, işçi çocukları kapsadığını belirtiyor. Çocukların çalışma yaşların belirleyen yasalarda • tutarsızlık olduğunu vurgulayan Karabulut, 3308 sayılı yasada çalışan çocukların, "adeta özenle işçi sınıfından ayrı tutulmak, sözde öğrenci olarak korunmak" istendiği eleştirisinde bulunuyor. Karabulut'un bir eleştirisi de 1475 sayılı İş Kanunu'na göre, tarım kesiminde çalışan çocukların yasa kapsamı dışında bırakılması. Aynı şekilde sokakta çalışan çocukların, yasaların koruyucu hükümlerinden yararlanamaması. 1024 25+ Toplam 15.238 76.771 170.993 186.986 510.725 36.693 10.608 1.008.019 1.384 41.266 9.778 107.009 23.546 147.382 16.154 460.110 34.885 18.564 13.497 10.608 775.714 108.466 5.469 20.826 10.275 6.173 5.348 3.467 51.557 72.282 Kaynak:DlE, Çocuk ıstıhdamı Anketı, 1994 • Bir yandan aşırı hızlı nüfus artışı, bir yandan da yoksullaşma çocuk iş gücüne olan istemi artırıyor. m raş) alışan Yaş Çocuk Jocuk Sayısı Grupları Sayısı 5.038.387 931.781 69 930.668 1011 2.942.583 1213 2.815.926 1.483.942 14 610.470 1.092.418 Toplam 11.889.313 3.847.830 Toplam ç e Çalışan Işyerlerinde Çocukların Işyerlerinde Çalışan Çocukların Toplam Çalışan Toplam Çocuğa Çocuğa Çocuk Oranı (%) Oranı (%) Sayısı 18.5 31.6 52.7 55.9 32.4 143.067 183.741 446.888 234.322 1.008.019 2.8 6.2 15.9 21.5 8.5 , ] Kaynak.DlE, Çocuk ıstıhdamı Anketi, 1994 Yardımcısı Orhan Ekinci'nin verdiği bilgiye göre, 3308 sayılı yasayagöre, 19961997 öğretim yılında eğitim gören, aday çırak, çırak ve kalfaların sayısı 209 bin 876. Türkiye'de, ortaokul çağında çalışmaya başlayan 3,5 milyon dolayında çocuk bulunuyor. Ancak bunların arasından 3308 sayılı yasa kapsamında sözleşmesi yapılması gereken çocuk sayısı, resmi rakamlara göre, 1,5 milyon dolayında. Türkiye'de çıraklık eğitimiyle ilgili 318 okul var. Bu okulların yaygınlığı, iş yerlerinin yoğunluğu ve çırak çalışma durumuyla ilintili. tş koşııllannı i> ileştirnıek için neler yapılmata? • KOBl'ler desteklenmeli, Organize Sanayi Bölgeleriyle ya da küçük sanayi sitelerine taşınmaları sağlanarak, modern endüstriyel ilişkilerle çocuk iş gücü azaltılmalıdır. • KOBl'ler, mali ve teknolojik açıdan desteklenmeli, gümrük birliğinin olumsuz etkileri azaltılmaya çalışılmalıdır. • 3308 sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu ve ilgili kanunlar, daha fazla çocuğu koruyucu şemsiyesine alacak bir yaklaşımla yeniden düzenlenmelidir. • Işveren, odalar ve mesleki kuruluşlar çalışan çocuklar konusunu önem vermelidir. • Çocukların asgari çalışma yaşı ile ilgili İLO'nun 138 sayılı sözleşmesi onaylanmalıdır. Yasal düzenlemelerde, Istanbul'da 16 ilçede çıraklık ortalama 1 çırağın çalıştığı eğitim merkezi bulunduğu düşünüldüğünde, en az 150 belirtiliyor. Araştırmaya göre, bin dolayında çırak bu eğitim merkezlerinde geçen potansiyelinin bulunduğu yıl, 45 meslek dalında toplam sonucuna varılıyor. 5590 sayılı 11.230 çırak öğrenci eğitim kanuna göre, kurulmuş olan Yiöılma istanbul' a gördü. Üyeleri çıraklık eğitimi meslek odalarına kayıtlı kapsamında bulunan işyerlerindeki çıraklar ile hiçbir ILO ile Çıraklık ve Yaygın mesleklerde faaliyet gösteren meslek odasına kayıtlı Eğitim Genel Müdürlüğü'nün olmayan esnaf ve sanatkârlara 1996'da ortak yaptığı "Çıraklık esnaf ve sanatkârların bulunduğu oda sayısının 64 ait işyerlerinde bulunan çıraklar Eğitimi Uygulamaları ve olduğu kaydedilen da dikkate alındığında bu Motor Meslek Alanındaki Yeni düzenleme volda araştırmada, bu odalara kayıtlı sayının 200 bini aşacağı Çırak Öğrencileri Bekleyen üye sayısının 151 bin olduğu, tahmin ediliyor. Riskler Araştırması"nda Orhan Ekinci, 3308 sayılı buradan da her iş yerinde Devrimci Işçi Sendikaları toplam 33 ilçesi bulunan yasaya ilişkin eleştirilerini şöyle dile getiriyor. "Bu yasa konusunda Çırakların meslek aslında rahatsız dallarına göre dağılımı* olduğumuz noktalar vardır. Bununla ilgili yaygınlaştırılmalıdır. çocukların çalışma yaşı ile birkaç yıldır, Çalışma, Oto tamirciliği 37.937 ilgili farklılıklar giderilmelidir. • Okulsanayi Sanayi ve Milli Eğitim Erkek berberliği 16.369 • Tarımda çalışanların 1475 bütünleşmesinin Bakanlıkları ile çeşitli Kaporta tamirciliği 15.522 sayılı İş Kanunu'nun 5/2 sağlanabilmesi için küçük kuruluşlar arasında maddesindeki istisna hükmü sanayicinin gereksinmesine Mobilyacılık 14.942 bir çalışma var. Bu kaldırılarak, tarım çalışanları uygun meslek öğrenimi Elektrik tesisatçılığı 14.068 çalışmalar, Türkiye da yasa kapsamına alınmalı, sağlanmalıdır. genelinde çalışan tüm Oto elektrıkçıliği 10.473 Işçi Sağlığı ve İş Güvenliği • Çalışan çocuklar konusu, çocukları kapsaması 10.132 Doğramacılık Tüzüğü'nden yararlanmaları Ekonomik ve Sosyal düşüncesinde Bayan berberliği 9.596 •199697 sağlanmalıdır. Konsey'de ele alınmalı ve yürütülüyor. 3308 Tornacılık • Zorunlu eğitim 8 yıla öneriler, hükümete 9.025 öâratım ymnda eğitim sayılı yasayla, çıkarılarak, çocukların sunulmalıdır. Kaynakçılık 8.613 gömn 'Çalışan çocuk tüm çıraklann en çalışma yaşamına katılmaları • Işçi sendikalannda ve Soğuk demirçelik 6.906 çok çalıştıklan öğrencilik geciktirilmelidir. konfederasyonlarında, meşlek dallan haklarından yararlanır Radyo TV tamirciliği 6.572 Eğitim sisteminin kalitesi "Genç Işçiler/Çalışan ancak, diğer yasaların Dış giyim 6.298 aileler ve çocuklar için çekici Çocuklar" birimi çalışan çocuğun Oto boyacılığı 4.958 bir hale getirilmelidir. Her oluşturmalıdır. Kamu ve sivil lehine getirmiş çocuğa parasız eğitim fırsatı kuruluşlar, çalışan cocuklann olduğu her türlü hak tanınmalıdır. çalışma koşullarının Konfederasyonu (DİSK) Genel korunur' gibi bir hüküm • Çıraklık ve mesleki eğitim, iyileştirilmesinde, önemli bir Başkanı Rıdvan Budak, "Ailevi koyarak çocuğun işyerinde zorunlu eğitim sonrasında baskı grubu olmalıdırlar. örgütlülüğe katılmasının yükümlülük taşıyanların çalışma yaşamına • 21. yüzyıla, çocuk hakları önünü açmak istiyoruz. Bu önemli bir kısmının atılmak isteyen çocuk ve açısından bakılmalı ve bu yasa değişikliğinin bizim yasalardan kaynaklanan gençler için, alternatif ikili çerçevede "sosyal acil açımızdan bir aya kadar haklarını koruyamadığı bir meslek eğitimi sistemi olarak eylem programı" sonuçlanacağını toplumda, maalesef çalışan yeniden yapılandırılmalı ve hazııianmalıdır. zannediyorum." fa çocuklarımızın sosyal O