Katalog

Sayfa 18 Sektör 'Rehberler turisti engelliyor' A Turkiyc'yc gelen turisllcrin yaptıkları alis.vcris.tvki harcanıa tutarları oldukça duşuk. ntalya hsnaf ve Sanatkârlar Odalan Bırlığı (AESOB), Antalya gıbı turıstık bır kentte, sezonun en hızlı olması gereken donemm ışyerı kapatan esnaf sayısının buyuklugune dıkkat çekıyor AbSOB Başkan Vekıli llhan Mermer, esnafın zarar gormesının nedenlerı konusunda şoyle konu;>tu "Her satışlan komisyon alan rehbcıier, accntclerin nıcnsupları var. Bu arkadaşlar, 'Bi/den aynlmayın, tcrör var, hırsızlık var, yalnı/ başını/a oldugunu/da tccavü/e ugrayabilirsiniz, can güvcnliğini/i sağlavanıayız. Sorunılultık alnıayız' şeklindc aslı a&tarı olmayan uyanda buluııuyorlar. Bu taıııamcn turisti kandırmaktır. Amaç turistin kent fiyatlarııu »greneıneden, dcv alışvvriş mcrkc/lcrine götürulüp fahiş fiyatla mal satılmasıdır" AESOB Danışmanı Nazım Tural, tunzmın asıl hedeflerınden olan toplumlararaM kulturalışverışmın de bu yolla .sağlanamadığına dıkkat çekerek şunlan soyledı 44 Bu gibi küçük esnafın vok sayılmasıvla küçiik işletnıelerin vc el sanatlannın gelivnesıne de cnjjel olunacagı bılinıneiidir. Scyahat accntclcri asıl işlevlerinden ıı/aklasuıa\a başlarsa, I ürk turizmi için tehlikenin daha da artacağı kesındir. kıiçuk osnal turi/mle kumar oynuyor bir anlamda. Ama kaybeden yine onlar oluyor" Turizmle kumar kepenk indirtiyor BÜLENT ECEVİT Antaha Derneğı Başkanı Kemal Şahın, onumuzdekı yıllarda da turıst başına beklenen gclınn duşeceğını tahmın ettıklerını, ozellıklc konaklama sektorundekı rekabetın buna neden olduğunu vurguladı T dllîjtU ıııızm Bakanlığı vc tıırı/m kuruluşlarının sezon OIKCSI "Re/ervasvoıılar Juri/ıııin patlayacağını gosteriyor" şeklındekı a<,ıklamalarına kanıp bon,lanan vc yatııım yapan esnat, bcklcııcn geı<,ekleşmeyınce zor duıuına Turkıye'yı gencllıkle duşuk gclır grubıı turıstlcr tercıh cdıyor Gelen tıırıst sayısında bu yıl artış yaşanmasına karşın, alım gucunun duşukluğu ncdcnıylc, lurıste hı/met vcrmek i(,ın calışan ku<,uk esıidt bcklcdığı kazancı yınc elde cdcmedı Bu yuzdcn de kepenkler bir sonrakı yıl a<,ılmamak uzere kapanındya başladı Kapanan mağdzdlar ya ış değışıklığıne uğruyor ya da tuıızmle oynadığı kumarı kaybcdcnlerın yenne başkaları, bclkı farklı ışlcrlc aynı maceraya atılıyor Antalyada 1 ayda 613 esnaf ı^yermı kapatırken, scyalıat acentalannın turıstlcrı kent ıçıne bırakmayarak buyuk mağazalara topluca goturmelerı eleştırı konusu Tıırıstık ışletmelerı zor durumda bırakan tcmel ctken ısc. turıstık yoreleıdekı yuksek ışyerı kıraları O yılkı tuıızm se/onu uzerıne adcta kıımdi oyanayarak yuksek kıralara ra/ı olan ışletmecıler bekledıklcrı gclırı elde edemeyıntc, ıflasd suruklenıyoılar Kira. ncredeyse bina degerinde Turıstık bolgelerde ışyerı kıraları, neredeyse o mulkun satış f ıyatıyla eşdeğer Kemer, Alanya gıbı turızm merkezı olmuş yorelerde çarşı ıçındckı dukkânların yıllık kıraları, 50 bın mark ıle 100 bın mark arasında değişıyor Antalya merkezınde ıse bu kıralar metrekare bırım f lyatı uzerındcn ışlcm goruyor Bununda bedelı yapılauık ışe gorc ( bar, kuyumcu, den mağazası vb gıbı ) değışıyor Kalckapı ve Kaleıtı'nde bır ışyerının metrckare kırası 10SO bın mark Yat lımanı çevıesınde ısc ışyerı kııasının yıllık bır mılyon nıarka kadar t,ıktığı bclııtılıyor DİT nın vcrılerınc gorc ısc 1990 bağlayanlar, her yıl ecel teri dokuyor. Bazcn de alataklannıı/ geri donmuyor. Asıl tchlikc bu. Yani bir sonraki yılı gornıemiz olanaksız" dıyor Unlu, bu durumun tam tersının de yaşandığını anlatırken, "Bakıyorsıınu/ o yıl vcya sezon çok ziyaretçi Kapatan kacıvor geldi. Satışlarıını/ iyi, ama bu ke/ de ya/ başında yeterince mal stoku Sıde'dc hedıyelık eşya satan Mutlu yapamadığımı/ icin yeterince Soylemez ve Şeref Yurtlu, 16 bın yararlanamıvdru/" kıraladıklan •Kemer, Alanya gibi şcklınde yakınıyor ışyerının turistik yorelerde çarşı Kuyumcu artışı kırasını durdu odeyemedıklerı içindeki dukkânların isin geçcn gıın yıllık kiralan, 50 bin Kuyumcular Odası lcrdc bır gecede mark ile 300 bın mark Başkanı Orhan cşy.ılarını toplayıp Tolunay, hcr yıl arasında değişiyor. kayıplara kent merkezınde Antalya Yat Limanı karıştı Dığcr ve dığer turıstık (,arşı esnafı da çevresinde yıllık işyerı beldelerdc açılan zor durumda kuyumcu sayısının olduklarını dıle kiralarının 1 milyon lOOOdolayında getırıyorlar olduğunu vurgumarka kadar çıktığı Yat larkcn. şu bılgıyı belirtiliyor. malzemelcrı verdı satan ısycn "Bu artış durdu. Bunun nedeni sahıbı izzct Unlu de kıralann ucu/cu turistlerin gelmcsi ve kentc mulk değerı kadar olduğunu, hiçbir şckildc para bırakmamaları. yıllık kazançlarının yarısından Ba/ı acentelerin de topluca huvuk fazlasını kıra olarak vermek durumerke/lere goturerek alı>veri^ mundd kaldıklarını bclırtıyor vaptırnıaları kıı\ıımcular dalıil Unlu, "Turizm st'klorundcki bir diger esnafı da /orluyor. Turi/m dalgalanma ve turist a/lığı, patlayacak şcklindeki acıklamalar ka/üncımı/ın (umunu kiraya vernedeniyle birçok esnaf varını memUe neden oluyor. llatta yoguııu nıala yatırıyor. Bunların Körfe/ krizi /amanında serodeme guııleri geldiği /aman da mayeden de vermek durumunda birçok kişi /arar goruyor." 4^u kaldık. 1 uriznı sektorunc kendini • DlE vcrilerine görc, turıst sayısı artarken reel gelır düşüyor. Turizmin hız kazanmaya başladığı 198586 yıllarında kişi başına bin dolar üzerindcn hesaplanan turizm gelirinin, 1996'ya gelındiğinde 500 dolara kadar düştüğü vurgulanıyor. yılından bu yana turıst sayısındakı artıyı kar>ın, tuııst başına harı.ama mıktaıındd du^uş goruluyor Tuıızmın başladığı 198586 yıllarında kısı başına bın dolar uzerındcn hesaplanan turizm gclırının, 1996'ya gelındiğinde S00 dolara kadar duştuğu vurgulanıyor AvrupaTurk Işadamlan