Katalog

Sayfa 7 Toplum Faturaların son ödeme tarihleri neden hep ay sonuna rastlıyor.' METIN DOĞRUCAN S on öclenıc tarihleri ay sonuna gelen faturalara, gceikme zamnıı ödüyoru/... Ay sonuna cioğru kututuızn bırakılan faturalar... Elektriği ödeyebilirim dcrkcn su, onun ardında telefon ve doğalga/ faturaları... Bu sorunla bclki çok ıızun zamandır karşı karşıyaydık. Fakat beni etkilcyen, geçen ayııı sonuna doğru, arka arkaya gclcn laturalar oldu. llginçtir ki hcpsinin dc son ödemc tarilıi 20 ilc 28 arası idi. Acaba bu faturnların sön ödemc tarihleri her zanıan ay sonuna mı dcnk gcliyordu'.' livet. Koııtrol ettiğim lOeski fatııradan sckizinin son ödeme tarilıi ay sonunadenk geliyordu. Bu durumda ilk bakışta pek "aeayiplik" yokmu^ gibi görünüyor. Aıııa .j i noktalar, bu L konuıuın pek dc göriindiiğii kadar basit olmaclığını gösleriyor: klektrik, su, dogalgaz tüketimleri. ö/cl sayaç okuma şirkctlerı tarafmdan tespit edildıkleıı soııra ilgıli ışlctmelcre teslım cdıliyorlar. Tükctimlcrdcn kaynaklanan faturalar, son ödemc tarihleriyle dii/cnlenip. tekraı ö/cl şirkctler larafıııdan abonclcrc dagıtılıyor. Bu faturaların son ödemc tarihleri ise İSKİ, İGDAS, AKTAS vc Boğaziçi Llektrik'te, Fatura Isjeri Daire Başkanlığı'nda yapılan toplantılarla tespit cdiliyor. TürkTelekom'da isc durunı farklı. Faturaların son ödeme tarihleri, telefon numaralarının son rakamlarına göre belirleniyor. Nc var ki bu belirlcmc şekli de dikkat çekici. Telefon numarasının son rakamı 0 ile 5 arasında olan aboneler, ayın 1825 tarihleri arası, 59 arasında olan aboneler, ayın 2530 tarihleri arasında ödeme yapabiliyorlar. Bu tarihlcr, sorunu daha iyi oıtaya koyuyoı gıbi. Yani diğcr kurumlarda toplantılarla belirlenen ödeme tarihleri, Türk Telekom'da önceden tespit cdilmiş. Sonuç aynı: Son ödemc 9, isyerlerine ise yüzde 12 olarak belirleniyor. İGDAŞ, 1995 yılı gelirinin yüzdc 84'üııü bu bedcllcrden elde ederken Boğaziçi Hlektrik'in 1996 yılının ilk altı ayında abonelerinden elde ettiği gecikmc faizi I trilyon 250 milyar lira. İSKİ Mali lşlcr Daire Başkanı Özdemir Bozkurt, abonelerin yüzde 25'ınin faturalarını ödemediğini söylerken gecikme bedelleriııden elde edilen gelirin çok yüksek yüzdclere karşılık gcldiğini if'ade etti. . Tüm bu sorunlara açıklık getirmek ıçın bılgilcrini almak istedigimiz yetkililer, cevap yerinc kaçıs, yolunu tcrcih ettiler. İGDAŞ Muha.sebc Müdürii Latif Sengül ve İSKİ Mali Işler Daire Başkanı Özdemir Bozkurt da bu yetkililer arasında. Latıt'Şcngül gcrckli bılgileri \ermcmek vc konuyu gündemden uzaklaştırmak icin önümüze ceşitli biirokratık engellcr koyarken O/demır Bo/kuıt, makamında bı/ı halkııı aklını karı>tırmakla sucladı. Halka açık olan bu ı^lctmclerm yıllık gccıkme bcdcli tahsılatını ve faturaların son ödeme larıhlerınin nasıl bclirlcndiğıni sorduğunuı/ da Bozkurt, "Faturaların s«n ödeme tarihlerinin nasıl bclirlendiğinden si/e ne? Bi/iııı tahsil ettiğiıııiz gecikme bedellerinden si/e ne" şcklındc konusarak sorunla ilgili bilgi vermek yerinc sinırli ve agresif hareketlerle bizi bu koıuılarla uğra^maınaya davet etti. (MİHA) tarihleri, ay sonu. Bu durumda cn çok etkilenen, aylıklarından ba^ka gelirleri olmayanlar. Aylığını ödemc tarihinden beş gün sonra alıp ödemclerini yapan aboneler. zorunlu olarak bir aylık gecikmc bedeli ödüyorlar. Yani, faturaların son ödemc tarihlerinin ay sonuna dcnk gclecek şekilde belirlenmesinin nedeni, /ammı" tahsil etmek. İSKİ, İGDAŞ, Boğaziçi FJektrik ve TürkTclekom yetkililcri, "Son ödeme tarihleri ay sonuna gelen faturalar, genellikle ikJeme tarihinden daha geç tahsil edilebiliyor. Bu nedenle, bu aylarda, 'gecikmc zamınf iideyenlerin sayısında bir artış gözleniyor" diyorlar. Ama bununla birliktc, ödeme tanhlcrinı belirlcmede hiçbir art niyctlcrinın olmadığını da ısrarla söylüyorlar. Gecikmc faızi aylık, cvlere yü/de İki milyon liralık bir faturanın gecikme bedelinin hesaplanmasi: Işyerleri icin: Fatura bedeli 2.000.000 TL Kvler için: Fatura bedeli 2.000.000 TL 1. Ay(%12) 2. Ay(%!2) 2.240.000 TL 2.508.000 TL 1. Ay(%9) 2.180.000 TL 2. Ay (%9) 2.376.000 TL KDV%I5 2.884.000 TL KDV%15 2.732.000 TL İSKİ 'de Mali İşler Daire Başkanı Özdemir Bozkurt' un tepkisiyle karşılaştık: însanlar zaten fatura ödemiyor ay sonu, ay başı ne fark eder ? Çok dikkat çekici, faturalann son ödemc tarihleri gcnelde ay sonuna geliyor. Ay sonunda ödemc sıkıntısı çeken insanlar, gecikme bedeli ödüyorlar. Acaba faturalann son ödeme tarihi neye görc belirleniyor. Kardcşim, faturaların son ödeme tarihi ay sonuna gclıniş, ay başına gelmis, ne fark cder. Bu iıısanların yü/de 25'i faturasım zaten ödemiyor. Siz gidin bu insanlardan bahsedin. Sen ne yapacaksm faturanın son ödeme tarihinin nasıl İKİirlcndiğini. Bu konuyla ilgili pcşin hükümlerimız yok. I akat birtakım bclirsizlikleri ortaya çıkarmak için sizden bilgi almak istiyoruz. Belirsizlik diye bir şcy yok. Amacınız halkın aklını karıstırmak. Böyle biramacımız yok Sayın Bozkurt. Kamııya hizmet veren bu isjetmelerin faaliyctlcri ilc ilgili bilgi istiyoruz sadccc. Mesela İSKİ bir yılda ne kadar gecikme bedeli tahsil ediyor, bu gızleneeek birscy dcğil ki. Sizc hiçbir konuda bilgi vcrmiyoruıtı. Neden'.' Neden mi? Ben size şimdi 'İSKİ şu kadar gecikme bcdeli tahsil ediyor' diyeyim. Siz dc Mşte İSKİ vatandaştan şu kadar gecikme bedeli alıyor' diye başjık atın. Vatandaş da 'Bak şu ISKİ'ye bizden ne kadar çok gecikme bedeli tahsil ediyor, bizi ka/.ıklıvor' desin. Ben bıınları yutmam. Şimdi gidin hiçbir şey söylemiyorum. "Abonclerin yüzde 25'i faturalarını ödcmiyorlar' dediniz. Bu yüzde 25 nc kadar gelir gctiriyor? Ben size gidin faturasım ödemcyenlerle uğraşın diyorum. Gecikme bedelleri yüksek degerlere karşılık geliyor. Bunlarla ilgili bir şeyler ya/ın. Su paralannı da ay sonunda ödemek gcrekiyor