Katalog

30 KASIM 2003. SAY1 923 FOTOĞRAF AYLİN ÜNAL aber fotoğrafçısı Haluk Çobanoğlıı, New York Subway (New York Metrosu) adlı belgesel fotoğraf albıimünde, metroyu kendilerine barınak yapan insanların hikâyelerinı fotoğraflarla anlatıyor. Fotoğrafçı, 19971998 yılları arasında çalıştığımetroistasyonlarını "yeraltında bir diinya şehri" olarak tanımlıyor. Buradaki müzisyenleri, şovmenleri, dilencileri, uyıışturucu bağımlılarını objektifindenbizlereyansıtıyor. Fotoğraflar, "sistemin görünmeyen yüzü"ndeki insanlarınserüvenlerinetanıkhkediyor. Çobanoğlu, içinde yaşanılan sosyoekonomik sistemin sorunlarına dokunuyor: "Dünyanın en ivisi olduğu ileri sürülen bir ekonomik sistemde yaşıyorsun. Ister istemez birtakım şeyleri kafanda, gözün de tartışıyorsun. Görüyorsıın ki Hollywood f ilmleriyle ya da birtakım gizli propagandamekanizmalarıylasunulandan farklıbirgerçeklekarşıkarşıyasın." Haluk Çobanoğlu, kendisinin doğulu bir fotoğrafçı olduğunun altını çiziyor. Batı sisteminin insanların bir kısmına olanaklar verdiğini, dışında kalanların isebüyükmücadelelerleverdiğini, kendisinin de bu insanları fotoğrafladığını söylüyor: "Bazen o kadar çok yoksul ya da hastalıklı insanı peşpeşegördüm ki, kendimi zaman zaman üçüncü diinya iilkelerinin birinde, trende seyahat eden bir gezgin olarak hissettiğim durumlar oldu. Hatta bazen yanılsamalarolurya, acaba gerçekle mi karşı karşıyayım ? Bebir dizi olduğundan dia gösterisi olarak yor. Fotoğrafçının yazdığı giriş metninin sunulmaya uygun bir yapısı vardı. Alman Ingilizce ve Almanca çevirileri Ismail müzisyen Stephen Micus'un doğulu çalKovacı ve Lale Direkoğu'na ait. Tarama gılarla icra ettiği müzikle bunu izleyiciye ve düzeltmeler Ziya Topsakal tarafından sundum." yapılmış. 1500 tane basılan kitap, yakında Almanya'da da satışa sunulacak. YGS Haluk Çobanoğlu projeyi albüm olaYayınlan'nın Almanya'daki şubesi Edirak piyasaya sunmak için beklediğini ansion M, bunu kendi portalına koymuş. latıyor. Bunun da nedenini "çalışmayı Çobanoğlu, üç yıldır da çalışmaları dedinlendirmek" diyeaçıklıyor: vam eden' Arabeskin Insanlan' adlı bel"Beş sene sonra benim için hâlâ eskigesel projesini yürütüyor. meyen ve değerli bir i§ olduğu için iki arkadaşımın matbaa ve kâğıt konusundaki " Anadolu'dan şehrin varoşlarına, gikatkısıyla bu işi gerçekleştirebüdim." derek de içlerine girmiş insanların dertYGS (Yazı, Görüntü, Ses) Yayınlalerini, hayata bakışlarını ifade ettikleri n'ndan piyasaya çıkan albümiin tasarımı önemli bir alan bence arabesk müzik. O Orgüt Çaylı imzasını taşıyor. anlamda çok önemsiyorum." Çobanoğlu, 1992'den beri "Tasarım beni gerçekten Haluk haber ve belgesel fotoğraflar tatmin etti. Çünkii Örgüt, foÇobanoğlu, üretiyor. 19961998 yıllarıntoğrafların ruhunu anlayabida Nevv York International liyordu. ()nları resmedebildi fotoğraflarla Center of Photography diye düşünüyorum." (ICP) ve Black Star haber Çalışma sırasında fotoğrafNew York ajansı'nda çalıştı. Natıonal çı, insan gözüne çok yakın metrosunu Geographic Türkiye'nin foolan 50 mm. objektif kullantoğraf editörlüğünü yaptı. mayıtercihetmiş. Böylelikle anlatıyor. Haber ve belgesel fotoğraf çıkişilere olayları gördüğü gibi lığı üzerine dersler verdi. anlatmakistemiş. Fotoğraflar 1994 ve 1996yıllarındagü"Gerçeği olduğu gibi yansistemin vercin yetiştirme geleneğini sıtmayaçalışrım.Sadecebirkaç yerde filtre kullandım. Ve görünmeyen konu alan "Kuşbazlar" ile 19971998 yıllarında "Yeralsadece sanıyorum ki, iki ya da tında Bir Dünya Şehri; Nevv yüzüne bir fotoğrafta geniş açı kulYork Metrosu" belgesel folandım." tanıklık toğraf projelerini de gerçek80 sayfalık albümde topleştirdi.# lam 70 renkli loiograf yeralıediyor. ÇifteKumrularSokağıgibi... Lojman binalarının hemen yanında bulunan ve ön cephesi Kumrular Sokağı'na bakan iki katlı alımlı bina, 1951 yılında eğitimöğretime başlayan Namık Kemal Orta Okıılu (bugiin Namık Kemal llköğretim C)kulu)'dur. 70'li yılların ortalarında, buradan mezun olanların çoğu," Yurdun erleriyiz sanat bilimde / Dıırmnz çalışırız neşe içinde " diye başlayan Namık Kemal Orta OkuluMarşı'nısanırımhâlâmırıldanabilir. Eğitim düzeyi, öğretim kadrosu, öğrencileresunulanolanaklarıveyeşillikleriçindeki o güzelim binası ile Namık Kemal Orta Okulu'na (güncel durumunu bilememekle beraber), gcçmiş yıllardaki eğitim kurumları içinde Ankara'nın ve Türkiye'nin yildızlarından biriydi demek abartı olmaz sanırım. Namık Kemal İlk Öğretim Okulu'nuve 2. Cadde'yi geçince, öncekine benzer özellikler gösteren bir başka tarihscl bina ile karşılaşılır: Adnan ( )tüken 11 Halk Kütüphanesi. Bina, 1946 yılında, lojmanlarda oturanlara yönelik bir sosyal etkinlik tesisi olarak planlanıp yapılmış. Ancak, özellikle Adnan Ötüken'in (19111972) çabaları ile kısa süre sonra Milli Kütüphane olarak işlev görmeye başladığından, galiba cğlcnce amaçlı olarak hiç kullanılmamış; Bahçclievler 7.Caddegirişindekiyeni Milli Kütüphane binasınınaçılmasıylada Yenimahalle Gülderen'deki tl Halk Kütüphanesi 1983 'te buraya taşınmıştır [ 3 ]. Kıitüphaneden sonraki 1. Cadde'nin öte tarafında bulunan geniş bahçeli tek katlı müstakil yapının, Devlet Mahallesi inşa edilirkenşantiye binası olarak kullanıldığı sanılıyor. Bugiin, Çankaya Kaymakamlığı olarak hizmet veren 25 odalı bu bina, dış görünümü, ferah ve sıcak iç yapısı, üst kata ulaştıran geniş merdivenleri ileCumhuriyet'in ilk yıllarının mimarideki hem estetik hem dc işlevsellik arayışlarının bir tasarımda nasıl toplanabileceğini gösteren alçakgönüllüvenadirörneklerdenbirisidirkanımca. Kumrular Sokağfnınkonumunun.geçmişinin ve sahip olduğu güncel özelliklerinin bir eşdeğeri daha yoktur Ankara'da. Bundan dolayı, sokağın öncclikle araç trafiğine kapatılarak bir yaya bölgcsi ve tiimüyle bir eğitinı/sanai ortamı yapılmasının olanakları ivedilikle araştırılmalıdır Başta okul ve kütüphane olmaküzere, buradaki birçok binada vc/veya bu binaların bahçelerindekonserlerinverildiği,resimsergilerinin açıldığı, belki lojmanlardan bir iki tanesinin müze ya da sanatsal etkinlik binası olarak düzenlendiği, dükkânların arasında mutlaka bir iki büyük kitabevinin bulunduğu gözde bir ekinsel uğrak haline dönüştürülebilir (dönüştürülmelidir) Kumrular Sokağı ile çevresi. Bulvarların gürültüsünden ve kalabalığından kaçıp Kumrular Sokağı'nda (veya ara yollarında) bir yukan sonra da bir aşağı dolaşabilir; içinde tek başınıza saklambaç oynayabiliryadasevdiceğinizle "kumrular"ınıntaklidiniyapabilirsiniz...# 1. Orhan Alsaç. Saraçoğlu Mahallesi. Mimarlık,6:1945,1621 2. Zeki Sayar. Saraçoğlu Mahallesi. Arkitekt,IV(5): 1946,5659 3. Ali Yıldırım (Ozan ve Eski Kütüphane Md.Yrd.).Kişiselgörüşme, 05.02.1999 nim şahit olduğum şeyler nedir diye bir soru işareti de kafamda uyanmıştır. Bunun da tabi ki, bizim çok küçükten beri Batı'ya ait olan her şeyi abartmamızdan ve onu yüceltmemizden geliyor." Belgesel fotoğraf çalışması, temelinde ciddi araştırmalar yapmayı gerektirir. Fotoğrafçı, bu işte her şeye dokunarak, her şeyi sorgulayarak projenin gövdesini oluşturmaya çalıştığını anlatıyor. Onemli olanın fotoğrafı çeken göz ve ruh olduğunun da altını çiziyor. I liçbir şeyin tesadüf olmadığına inanıyor. Fotoğrafçının New York Metrosu adlı çalışması ilk olarak 1998 yılında Istanbul Saydam Günleri'nde gösterildi. Daha sonraki yıllarda da Türkiye'nin çeşitli yerlerinde seyirci buldu. "Sinemafilmimantığıylaoluşturulan