Katalog

AGAİNSÎ THE WA C'UVmiJRİYlîTDKRGİ CHOMSKY: Blr savaş çıkmadan once ona karşı çıkıldığının tarihte önce herhangi blr örneânl hatırlamıyorum. nıi bence çok kınlgan; bu gücü kullananlar da bunun pekâlâ farkında. tşte onun için de müthiş bir propaganda kampanyası yürütülüyor. Mesela, şimdi şu yaklaşan lrak savaşını ele alalım. Tarihte halk arasında şimdiye kadarböylesı büyüklükte bir savaşprotestosu örneği olduğunu sanmıyorum. Herhangı bir yerde, tanhtc hiç olmadı. Üstelik, unutmayın, savaş patlamadan önce! Aslında, bir savaş çıkmadan önce ona karşı çıkıldığının tarihte daha önce herhangi bir örneğini hatırlamtyorum. Şimdiyse muazzam. Amerika da dahil. Şimdiye kadar olmuş herhangi bir protestonun çok çok ötesinde boyutlarda. Bütün dünyaya yayılmış durumda. Savaşaneredeysehiçbirdestek yok. tngilterehükümetidestekliyor bir tek, ama bu hükümetin halkındandahiçdestekyok. üirdelsraıl hükümeti var destekleyen o da kendi sebcpleri yüzünden. Bunlann dışında tek bir destek bile yok bu savaşa. Amcrikan lıalkını bu savaşa katlanabilecek hale getirmek için bıle devasa bir propaganda kampanyası yapılması gerekti. Desteklemesi değıl, katlanabilmcsi için. Hayatlarının tehlikede olduğuna onları ınandırmak için gerekti bu kampanya. Dünyaya bir bakın: Kim korkuyor Saddam cian? Yani, herkes nefret ediyor ondan tabii, ama korkan var nıı? Kuveytlıler korkmuyor, Iranlılarkorkmuyor. Aslınabakıhrsa, Amerikalardan başka korkan yok. Tek korkan, Amerikalılar. Onlar hakikaten Saddam'dan korkuyorlar. Amerika'da sürekli konuşmalar yapıyorum, belki binlerce kişi geliyor. Bakıyorum, çok kaygılılar. Eskisinden çok daha büyük korkular içindeler. Vietnam savaşı zamamndan bile çok daha fazla korkuyorlar. Ama, o korku da savaşın başlamasından y ıllarca sonraydı Ama tabii, savaşı gerçekten dur umurundadeğildi. Şimdiyse durumadamakıllı farklı. Bırakınpürheves savaşı desteklemeleri, sadece bir savaşı tolere etmelerı içindahi insanlan korkutup dehşete düşürmek amacıyla kitlesel propaganda kampanyalan yapmakgerekiyor. Daha da geriye gıdelım. Mesela Birinci Dünya Savaşı'nı alalım: Hertarafta, işin ıçıne karışan bütün ülkelerde halklar coşkuyla destek liyorlardı savaşı. Entelektüellerde öyle. Kendi ülkelerini kuvvctle destekliyorlardı. Savaşın ilkbirkaç yılında tabii. Şimdiyse, dünyanınher yerinde eziei bir savaş karşıthğı var. Bu da, kudretin zayıflığının kanıtı. (...) Şimdi bakın, bilmiyorumburada tartışması oldu mu, ama çok şaşırtıcı birbilgi daha geçenlcrdc, elimize ulaştı! Ekimayında! lnsantürünün ayakta kalmasının ne kadar bıçak sırtında durduğunu ortaya koyan birbilgi. Bu, muhtemelen, tarihte bugüne kadar insanlara açıklanan en çarpıcıbilgıidi! Bu, Havana'da, Küba ruze krizınin 40. yıldönümü dolay ısıyla yapılaıı zirvede açıklandı! Füze krizi sırasında karar verme durumunda olan Rus, Amerikan liderleri ve Kübalılar katıldı bu Havana zırvesıne. Burada, füze krizine ilişkin olarakbirtakım yeni bılgıler de ortaya çıktı. Bunlann arasında şu gerçek de vardı: Dünya, kendisini yok edecek bir nükleer savaştan, tek bir Rus denızaltı komutanı sayesinde kurtulmuştu. ICrizın doruk noktasında Kennedy Küba'yı çepeçevre saran bir abluka emrı vermıştı: Deniz ablukası. Küba'ya gelen Rus gemılerı vardı Bu gemılenn ablukayı ıhlal edip etıneyecekleri belli değildi. Bu gemileredenızaltılareşlıketmekteydi. Şimdi anlaşıldığına göre, denizaltılar nükleer başlıktaşıyordu. Amerika'dan başka korkan yok Saddam'dan YaymcılarBirligi 'nin barışödüliinü almak için tstanbul 'a gelen Noam Chomsky Açık Radyo 'dan ömer Madra 'nın sorularımyamtladı. AçıkSite 'ye konulan söyleşiden bölümler ahyoruz. Noam Chomsky: Her şeyden önce, kişisel görüşüme göre, A B D 'nin gücü, yüzeyde müthiş gibi görünüyorsa da, aslında son derecekınlgan. ABD.birçokbakımdan, 50 y ıl öncesine kıyasla dünyaya göre çok daha güçsüz. Mesela, duııya refahındaki, dünya üretimindekı payına bakarsanız, 1940'larda bu pay yaklaşık yüzde elliydi; 1970'lerin başına gelındığınde bu pay yüzde 25'edüşmüştü. Bu.hâlâ muazzamdı tabii, ama yüzde elh de değildi ABD, Ikinci Dünya Savaşı'ndan bu yana daima dünyadakı başlıca askeri güç olmuştur; şu anda da düny adaki bütün diğer asken kuvvetın toplamından daha büyük bir güce sahip. Ama, askeri güç, kudretin sınırlı birbıçimidir: Çünkü, birçok unsur tarafından sınırlandınlmışbirgüçtürbuvesınırlayan faktörlere ABD'nin içteki gelişmelen de dahıldır. Denetim siste\oaııı C 'lıoıtısky... (Fotoğraf: Humza Aktnn/BİA) durmak isteyen insanlann, bundan çok kaygı duyanlann, bir de korkudandeliye dönnıüş olanların iç içe bulunduğu bir kanşım var. "Onu şimdi durdurmazsak, yarın gelıp bızi öldürecek!" Bu lafları medyadan, başkandan ve başkalanndan her Allah'ın günü duyuyoruz. Ama bu, bir zayıtlık belırtısidır. Kudretin zafiyetinin belirtisidir. Halk bir savaşa katlansın, onu tolere etsın diye böyle bir propaganda kampaııyasıııa başvurmak zorunda kalmak zayıflık işaretidir... Şimdi 40 yıl geriye, Kennedy 'nin Güney Vietnam' a karşı savaş açtığı döneme gidelim, Kennedy'nın hiçbır propaganda ihtiyacı yoktu. Kinıin umurundaydı savaş? Başka bir ülkeyi bombalamaknu istiyorsun? Bombalarsanbombala. Kimsenın Geçen ekim ayındaki bu zirveye kadar bundan kimsenın haberi yoktu. Şimdi, Rusya'da, nükleer fiizelerı kullanma yetkısı, tıpkı ABD'de olduğu gibi.merkezde değildi... Bu yetkı aşağı kademelerc, komutanlarabırakılmıştı.Ogünkükurallara göre, nükleer füze atma konusunda üç konıutanın anlaşmaya varması gcrekiyordu. Denizaltılar. ABD destroyerleri tarafından ızlenmeye başlamıştı. Rusdeııı/ultıkomutaıı larındanıkısı, nükleer füzelerlecevap vermeye karar verdiler. Üçüncü komutan ise bu emrin iptalını sağladı. Eğer o gün tek bir füze tirlatılmış olsaydı, bugün hepiıniz ölmüş olacaktık. Bu, Kuzey Yankürenın sonı demekti. lşte, bu kadar kıl payı! ^