Katalog

Kariye'den tsa mozayiğL. Süreklilik içinde izlediğinizi belir ttiğiniz Bizans vc Osmanlı mimarisinde Ayasofya önemli bir yer tutuyor. Ayasofya'nın önemi nereden geliyor? Hem Türkiye'de hem Batı 'da yüriitülen bir tartışma var. Adamlar geliyor Ayasofya'yı görüyor ve "Üst kubbeli camiler Ayasofya'nın kopyasıdır" diyor. Buna tepki olarak Türkiye 'deki sanat tarihçileri mimarlık tarihçileri de tamamen orijinal olduğunu söylüyor. Banagöre, Osmanlı camilerinin, sultan camılcrinin Ayasofya'nın kopyası olması teknik olarak mümkün değildir. Çünkü Ayasofya, Bizans mimarisi içinde sürekli birolgu değiI. Ayasofya 'dan önce de ve sonra da başka bir Ayasofya yok. Bence burada devamlılığı olan imparatorluk devamlılığıdır. Fatih Istanbul' u alıyor ve onu yenıden bir imparatorluk başkenti yapıyor. Ayasofya'yı camiye çeviriyor ve onu aşacak bir binalar serisi başlatıyor. Yani, lstanbul'un alınmasıyla varolan tekniğin bir yerden bir yere aktanlması söz konusu değildir. Asıl önemli olan, dinsel semboliğin ötesinde bir imparatorluk devamlılığıdır. imparatorluk dünya imparatorlugudur, onun da en büyük mabedi, evrcnin bir modeli olarak camidir dıye düşünülüyor. Kitap dörtyüz sayfalık hayli kapsamh bir çalışma. Ne kadar zamanda tamamladınız? Zorluklanmz oldu mu? Kitabın bana tcklıfcdılmesınden sonra, tamamlanma aşamasına kadarkı zaman epey uzundu. Ben bu kitabı hazırlarken, daha az bildiğim bir alan olduğu için, Bizans konusunda araştırma yapmam gerekti. Osmanlı ile ilgıli bölüm ise hemen hemen hazırdı. Okuma araştırma ve yazımı bir yılımı aldı. özellikle görsel malzemeyi tamamlamak, yazıdan daha zor oldu ve daha uzun sürdü. Çekilen fotoğraflann hepsi yetcrince başanli olamadığı için, yeniden çok büyük bir fotoğarfaraştırmasına girişildi. Eksik olanlar tamamlandı. Kitabın, 1999 yıhnın sonunda çıkması planlanmıştı. Bütün bu nedenlerden dolayı bir yıl ertelendı. Yani, başlangıçtan itibaren kitabın tamamlanması üç yıl sürdü. Pekl bundan sonra da yine Istanbul kent tarihi üzerine çalışmalarınız devam edecek mi? Evet. Bir kitabım daha çıkacak. O da Fransızca ve yine Bizans ve Osmanlı dönemi tstanbul'unu konu alacak. Fakat, bu çalışma daha çok kentin sosyal demograf ik tarihi ile ilgıli. Kitabın üçte bin Bizans, geri kalanı da Osmanlı dönemıne ait olacak. Ben yalnızca Osmanlı'ya ait dönemi, iki Bizans uzmanı da, o dönemi yazacak. Bu kitabın önümüzdeki yıl çıkması planlanıyordu. Ancak yayı Hora Manasün, bugünkü adıyla Kariye CamiL. Mozaik vefreskJeriyle Bizans döneminin son altın çağmı canlandınyor.. nevi tstanbul 'a dair arka arkaya kitap piyasaya sürmek istemediği için, ıkı yıl sonraya erteledi. Üzerinde önemlc durduğum Istanbul'la ilgili bir diğer çalışmam daha var. tstanbul'unfethindenbaşlayarak, lö.yysonlarına kadar, lstanbul'un bir Osmanlı başkenti haline gelişini anlatan kent tarihini, yani mekâna bağlı kent tarihini yazmak istiyorum. Bunun için yıllarca, Başbakanlık Arşivi'nde, Topkapı Arşivi'nde araştırmalar yaptım, malzeme topladım, hâlâ da devam ediyorum. Komple bir şey yapmak istediğim için, yazımına henüz başlamadım. Sizin tarihle ilgili çalışmalarınız yalnız lstanbuPla sınırlı değil. Daha önce de seyyahlar üzerine bir çalışmanız olmuştu. Bnnlardan kısaca bahsedebilir misiniz? 198085 yıllannda Fransa'da bir yayınevi için, onyedi ve onsekizinci yüzyıllarda Doğu'yu ve Osmanlı lmparatorluğu'nu gezen seyyahlann metınlerini yayıma hazırladım. Marco Polo, Ibn Batuta, Tavernier, Tournefort, Nicolas de Nicolay'ın yazılanndan oluşan bu çalışmam 12 cilt olarak Fransa'da yayımlandı. Bunun dışında, Fransa'daki araştırmacı ve entelektüel çevrelerinin, Türkiye'ye ait taleplerini de karşılamaya çalışıyorum. Bu amaçla Türkiye'nin güncel konulanna ait yazılardayazdım. 19.ve20.yüzyılsüreciile ilgili makale ve yazılanm, "Question d'Orient" adıyla Fransızca, "Milliyetler ve Sınırlar" adıyla Türkçe olarak yayımlandı. 199499 yıllan arasında, Istanbul 'da Fransız Anadolu Araştırmalan Enstitüsü müdürüyken, Alman Enstitüsü ile birükte Türkiye 'de Sivil Toplum ve Milliyetçilik üzerine bir projenin de, Alman meslektaşımlabirlikte koordinatörlüğünü yaptım. Yeniden son kitabınıza dönelim dilerseniz. Kitapta özellikle Osmanlı mimarisi camilerle açıklanıyor. Eski tstanbul mimarisi yalnız camilerden mi ibaret? Osmanlı mımansını hep camilerle açıkladım. Çünkü onlar anıtsal binalardır. Çünkü tstanbul'da sivil mımari örneği olarak pek fazla bir şey yoktur ya da çok daha sınırlıdıf, azdır. Bu nedenle, onlann mimarisıni bil <0t Studios ManastiTL En eski kilise...