Katalog

28FKİM200I SAYI8I4 sal alanlarda geçer Ben Şanghay'da doğfestıvalınde en ıyı erkek oyuncu odulunu dum AnnemlebırlıkteHongKong'agelkazandı "VVong KarWaı ıle herhangı bır dığımızdebeşyaşındaydım Şanghay'a aıt role oncedcn hazırlanmak olanaksızdır çok guzel anılarım var, ozellıkle seslerle Oyuncusunun rol hakkında fazla şeyler ılgılı Fransız mahallesıne yakın bır semtbılmesını ıstemez Çunku çekım sırasında te yaşardık Annem çalıştığı ıçın benı her bırçok değışıklık yapar" dıye açıklıyor gun anneannemın evıne goturup bırakırdı, TonyLeung "Anısurprızlerlekarşılaşırışdonuşundedeoradanalırdı Anneannesınız Bana sadece Maggıe ıleçahşacağımın evıne gıderken Şanghay Fılarmonı mı ve konunun bır aşk oykusu olduğunu Orkestrası'nın prova yaptığı dar bır sokaksoyledı Çekıme başladıktan altı ay sonra tangeçerdık Fılmlerımdekıdarsokaktebu oykunun bır oç alma oykusu olduğunu malarımçocukluğumdangelıyor " anladım Aldatılan erkeğın, başka bırkadınla ılışkıye gırerek kansından oç almaÇln'den Hong Kong'a 1963... sı Angkor tapınağının kutsal duvarına 1958 yılında Şanghay'da doğan VVong suçluluğunufısıldıyoradam,çunkusanıKarVVaı, 1963'te annesıyle Komunıst rım otekı kadını hıç sevmedı " Çın'denHong Kong'ageldı Aılenındığer Cheung ve Leung fılmınde ekonomık bıreylerıyse Çın'de kaldılar Tsım Shaveyalınbıroyunculuksergılıyorlar "BırThuı mahallesınde yalnız bırçocukluk dolıkte çalıştığım oyuncular benı gayet ıyı tanemı geçıren VVong KarVVaı, lısedeyken nırlar Onlar ıçınde sonuçların en ıyısını edebıyat ve sınemaya ılgı duydu Plastık ıstedığımı bılırler" dıyoryonetmen Wong sanatlara yoneldı ve Hong Kong'dakı poKarWaı "Evet, fılmımdekı erkek başlanlıteknık okuluna gırdı, grafık tasarımı gıçta oç alma duygusuyla davranıyor Bu okudu Robert Frank, Henn CartıerBresdurum onun ıçın karma^ık ve kabullenılson ve Rıchard Avedon gıbı sanatçılara mesı zor bır konum Kendısı gıbı kocası hayran olan VVong KarVVaı fotoğraf alatarafından aldatılan genç kadını tuzağa nında da kendını yetıştırdı 1980'de okulu du!>urmekıstıyor Fakatsonundaonagerbıtırınce, Hong Kong televızyonunun dızı çekten âşık olduğunu anlıyor Öç alma ısfılmlennde yapım asıstanı olarak çalı^mateğı aslında ona daha yakın olma bahaneya başladı Kısa zamanda senarıst olarak sıne donuşuyor Aşkoykum 1962yılında tanındı PembevegerılımdızılerınınaraHong Kong'da geçıyor 62 yılı HongKong nan yazarıydı artık ıçındengelıyaşananbırdonem tnsanlann 1982'detelevızyondanayrıldı, 1988'e Komunıst Çın ıle yenı bır uyum kurma dudek Hong Kong'lu yonetmenlere konulaşuncesıne alışmaya başladıkları yıllar rı komedıden drama, dovuş sanatlarından Oysa 1966'yagelırsek, HongKong'dagıf antastığe dek uzanan değüjik senaryolar rışılen kultur devrımınden oturu kanlı bır yazdı 1988'deılkfılmı"As TearsGoBy/ doııem goruyoru/ lnsanlar Hong Gozyas. ları Aktıkçd"yı çektı Yalnızlık, bıKong'dan kurtulmak, kaçmak ıstıyorlar rını scvmenın zorluğu, ıleti!>ımsızlık teFılmın sonuna dek kameram kadınla erkemalarını ujledığı yedı fılm gerçekleştıren ğe kenetlıydı Onların seruvenlerını ve yonetmen, ş.u gunlerde yenı bılımkurgusu duygularınıyansıtıyoıdum Buduygula"2046"nın uzennde çalışıyor Asya kıtasırın nerdeysekarşıtı olan, dunyevı sayılanın değışık ulkelerınde çekılecek bu çalışmayacak bırmekân gerekıyordu bana, tınmasında çok sayıda uluslararası bır oyunselbırmekân Bundan oturu fınalı Angcu kadrosuyeralacak ^ kor tapınağındaçektım"dıyorWong "Ayııca A^k Zamanı'nda kameram devıngen değıl Pılmın durağanolmasınııstedım Dcvınımıkurgudayarattık " KarVVaı'nın "In The Mood lorLove"dakıklasıkanlatımı, 1990 yapımı "Days of Bcıng Wıld/Vahi}i Gunler"ebırçağrışım yapıyor Doğu'nun JeanLuc Godard'ı olarak tanımlanan, "Chungkıng Express/Chungkıng Ekspresı" ve "Happy Ibgether/Mutlu Beraberlık"gıbı deneysel fılmlerındekı hızlı kamerasından, hızlı kurgusundan çok uzak değışık bır çalışma Bu ozel çalışması 2000 Cannes Fılm Festıvalı'nde ona teknık butunluk odulunu getırmış "Yıllar boyunca kendıme sureklı aynı soruyu sordum Zaman durmaksızın akıp gıdıyor, ben de aradığım bır yanıtınpeşındeyım Bu fılm aradığım yanıt oldu benım ıçın " Sınema dılı ve anlatımı klasık Çın sınemasından çok, çağdaş Hong Kong sınemasına yakın Wong KarWaı'nın "Genelde şehırler uzerıne fılmler yapmak ılgımı çekıyor Çınfılmlerınınçoğukır "A$k Zamanı". Aşk ve /tıynantık uzerıne bır melodram. 13 PAZARIN PENCERESİNDEN Gece yüzüşü SELÇUK EREZ O tobuse bınmeden önce, gara yakın meydandakı camının orada gazete ve ıkıncı el kıtap satılan dukkânda ıslanmış, yırtılmış bır kıtaptan artakalmış bırkaç sayfadan başka bır şey bulamadım Hareket edıp kentın dışına doğrulunca bu kıtabın kalıntılarına bakmaya başladım, ya bır romandı ya da bır oyku 47'ncı sayfada şunlar yazılıydı "Bu yolculuğu ben mı ıcat ettım? Gece ve denız gerçekten var mıdır? Kendı kendıme algıladıklarım konusunda bu soruları soruyorum Acaba ben gerçekten var mıyım ya da bu bır duş mudur"? Durumumuz belkı de değışık şekıllerde açıklanabılır Hatta ınanılması guç açıklamalar bıle bu konuda geçerlı olabılır " Varlığından kuşkulanan, çevresınde gorduklerının gerçekten var olup olmadıkları konusunda yargıya ulaşmakta zorlanan bu yazar kımdı acaba? Aklıma yıllarca once okumuş olduğum bır şıır geldı, bu satırların havası, bana onu çağrıştırıyordu "dırılten mısın benı govdemolduren mısın bılmemgorduren mısın benı gozumkorleten mısın bılmembıldıren mısın bana başımgızleyen mısın bılmembır ben varım benden oteben mısın bılmem" e e cummıngs gıbı noktasız vırgulsuz, hatta satırbaşlarında buyuk harfsız yazan, ıyı başlayan ama son mısrada tekleyen, bu satırların şaırı mıydı bu parçanın yazan'' Bır sahıl kasabasının kıtapçısından edındığıme gore bu herhalde bır tatıl romanının parçası olmalıydı Bazı bolumlerı yıtırılmış sayfada şunlar da seçılebılmekteydı ' alın yazımızın bır şekılde, yolda ya da uzak bır gelecekte yok olmak olduğu anlaşılıyor Şımdı eskı lıderlerımızın ınsafsız arzuları tıpkı kendı gençlığımın kor ıhtırasları ve neşesı gıbı benı şaşırtıyor, kaybetmış olduğum yoldaşlarım ıçın gozyaşları dokmekteyım " Eskı lıderlerın ınsafsızlığından bahsedıyor, bunları kendısıyle karşılaştırıyordu Acaba polıtıka ıle ılıntılenmış bır yazar mıydı9 Mesela Yılmaz Karakoyunlu gıbı Tam bu sırada, görkemlı bır donemecı donduk, Hava kararmaktaydı ve denız bızden uzaklaşıyordu Bu paragrafın da şaırın başka bır şıırını anımsattığını duşundum "ıçımızde bır urkuntu, bır yalnızlıksulardan ve çayırdan son kalankadınlarımıza sarıldık" Otobusun ışıkları yandı Yırtık, eskılerın tabırıyle "fersude" kıtabın sayfalanna döndum "Bızı koşturan, yaşatan şeyın 'aşk' olduğunu soyluyorlar Bu şöyle yorumlanabılır Bızı guden, yaşatan şeyın ne olduğunu pek bılmıyoruz bıldığımız tek şey, kotu gudulduğumuz ve ıyı yaşamadığımız Bızı kamçılayan konusundakı cehaletımızı, bunun 'aşk' olduğunu ılerı surerek saklamaya çalışıyoruz 'Kıyıya varmak' ıyı de ya o kıyı ya sadece hayallerımızde bulunan bır erekse? Aslında olmayan bır kıyı duşleyıp habıre yuzmek durmadan, bıkmadan olunceyedek yuzmekten ıbaretse yaşamımız " Burada mıstık duşunceler on plana geçıyordu Bunlar da şuphelerımı, yukardakı şıırlerın yazan Bulent Ecevıt'e yonelttı Roman sandığım kıtabın sayfaları eksık, yırtık, şoyle suruyordu "Durup duşunmek doğru değıldır, en lyısı yuzmek ve sularda yok olmaktır Zıra bır tek sanıye durup duşunebılsen yuzmenın zırvalığını anlarsın Bazılarının bu yolda son kulaçlarını atarken, yarı yanya su dolmuş ağızlarından şu sozlerın dokulduğune şahıt olmuştum Gece yuzuşu zırva bır şeydır belkı de ama ışte bız yuzuyoruz Akıntıya karşı belkı de varolmayan, varsa bıle varılması ımkânsız bır kıyıya ulaşmak ıçın durmadan yuzecek ve yuzeceğız Saçmalığı bırak ve denızın derınlıklerıne koyver kendını ya da sarıl bu saçmalığa, teslım ol ve surdur yuzmenı " Istanbul'a vardığımda bu satırların yazarının Bulent Ecevıt'ten başkası olmadığına bır haylı ınanmıştım Inancım topu topu ıkı gun surdu Pazar gunu Bebek'te gazetecıden gazete alırken Boğazıçı Ingılız Dılı ve Edebıyatı 7 Bulent tc evıt... oğretmenlerınden Prof Oya Başak'a rastladım Okuduklarımı ona anlattım "Elındekılerı bana faksla1" dedı Eve gıdınce hemen faksladım Kım bu böyle duşune taşına yuzen? Kısa sure sonra benı aradı Yahu bu bal gıbı John Barth'dan bır 1 çevırı ABD'de 1972'de "Kımera" adlı romanıyla Natıonal Book Avvard'ı kazanmış onemlı yazarlardanmış Barth Pekı bu » okuyadurduğumuz parça? Onun "Lost ın the Funhouse" başlıklı kıtabından alınmış Başlığı, "Gece Denız Yolculuğu" Pekı kım bu geceleyın duşune taşına yuzen? Ecevıt değıl, bu bır sperma hayvancığı' llk bakışta benzese bıle bıraz dıkkatle okusaydın bınlerce, mılyonlarca menı hayvancığı arasında hedefe doğru yuzerken soyledıklerı, duşunduklerının derınlığınden anlayabilırdın bunun başbakan değıl bır sperm tanecığı olduğunu Oya Başak, "Ama söz açtığın ıyı oldu" dedı, "bu satırlardan hepımızın, hatta • • Ecevıt'ın pay çıkaracağı yerler pek çok Mutlaka bır yazında konu et Yararlı olur1" Onun tavsıyesıne uymaktayım bugun ^