Katalog

CUMHURİYET DERGİ OZCAN YURDALAN 1955 'te Adana'da doğdu, serbest gazetecilik yapıyor. 1977yılındaAFSAD (Ankara Fotoğraf Sanatçıları Demeği) kurucuları arasında yer aidı. "Fotoğrar dergisinin yayın kurulunda çalıştı. "Namaste" ve "Fas'ta Yolculuk" adlı iki kitabı,"Hindistan Nepal Yollannda" adlı CD rom'u var. "Sarı Otobüs" adlı üçüncü kitabı yakında yayımlanacak. TRT'de yayınlanan "Uzaklara Yolculuk 1" adlı beş bölümlük belgeselin senaryo yazan, Marmara depreminden sonra, Dayanışma Gönüllüleri'nın "Fotoğrafçı Çocuklar Atölyesi" proje koordinatörü... 2001 'de TRT'de yayınlanacak olan Iran' dan Moğolıstan'a yolculuğu konu alan "Uzaklara Yolculuk 2" belgeselinin senaryosunu Son otobüsün yolmıan: Ozcan Yurdalan (en sağda), H. Yücel Özel, Kadir Daylık, İlkcrAip, Şebnem Ç'aylan, Gutumhaıı Yüruk, Sinan Eryümaz, Nergiz Ovacık, Mine Vğurkan, Pınar Mutlu, Oktay Erkan, Ömer Yargan (teknik rchber). Yolcuların yaş ortalamast 40 civanndaydı. Tekrar edilmiş bir yolculuk. l.Sayfamndevamı ay, diğerinde Hindistan'da Jaisalmer'de çölün ortasında kurulmuş kentte, bir çömlekçi kadının ellerinden çıkmış gibi duran eski kalenin gölgesindegümüşlü ışıklara dalmıştım. Racastan'da Pushkar her zamankı gibiydi, kendı kutsalhğını sessiz ve derinden yaşıyordu. Küçük gölün sulanna, kıyıdaki çıplak atnpullerin ışığı düşerken, kıyıya sırtüstü uzanmış yıldızlan seyrediyorum ki tam o anda, beklenmedik bir meydan okumanm ardından hepsi üstüme yağdılar. Birkaç gün sonra başlayacak panayıra gelmiş develerin soluğuyla uyandım. '*•'.' v Pakistan 'da Quetta, çcvresindeki mor dağlardan akşamüstü inen ıhk esintiyle bedenimi sımsıkı sardı yine, ama ben bu kez, bu şehrin süsü nakışıyla insanı baştan çıkaran otobüslerini uzaktan seyretmekK yetinmedim; biri beni içine aldı, varlığı şüpheli bir ressamın peşinde uzun biryolculuk yaptım. Gittiğim köy, geceleri eşkıyalann basüğı, toprak damlı evleriylealacakaranlıktagörünüpkaybolanıssızbiryerdi. Orada çektiğim fotoğraflardan bir tanesi bile çıkmadı; sanki ne ben gittim oraya, ne orası vardı. Üç tekerlekli rikşalann arkasına manzaralar boyayan ressamı ararken beni apar topar otobüse atıp köye y ollayan köşe başındaki esansçıya da günler sonra Iran 'da Miyandeşt Kervansarayı 'nın ağır ahşap kapısına sırtımı dayamış, batan ayı seyrederkcn rastladım. Daha doğrusu rastlamadım da zincirl i kapı ağırl ığımla esnerken dövme menteşelerden çıkan tiz ses esansçının sesiymiş gibi geldi bana. Sonra ay kıpkırmızı bir hilal hahnde kervansarayın duvarlannda battı. Galiba bu yılki yol biraz gökyuzunde ay ve yıldızlar arasından âlemi seyrederken, biraz da yeryüzünde, Dalay Lama ile göz göze geldiğim o birkaç saniye içinde geçip gitti. Bu yılki tstanbul Katmandu seferinekatılan on birkişi ile ömer Kaptan ve ben, gidiş geliş yirmi bin kilometreyi ve dağdaki yedi günlük yürüyüşü birlikte yaptık ama aynı zamanda herkes kendi yolculuğuna da çıktı. Benimkinin özeti İNANILMAZ DURUMLAR... <•• Asya yollannda azami hız 40 km. Bu sadece yasal değil, yol koşullannın da getirdiği bir zorunluluk. 500 km'lik yolu 18 saatte almak olağan sayılıyor. Asya yollannda defalarca lastik patlıyor, makas kınlıyor. Lastik patlatma rekorumuz, 23 patlamayla Çin seferinde gerçekleşti. Makas kırma rekorumuz ise Sibirya yollanna ait. « • Istanbul'dan başlayan Asya • yolculuklannda Iran'dan sonra Pakistan üstünden Hindistan ve Nepal'e gidiyoruz ya da yine Iran'dan sonra Türkmenistan, özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Sibirya'yı geçerek Moğolistan'a giriyoruz. Bu rotalann her biri gidiş geliş 20 bin kilometre uzunluğunda. Dünyanın çevresi 40 bin kilometre kadar. Çin'e yaptığımız yolculuk daha uzun sürüyor. •• Her sınırdan her zaman geçmek mümkün değil. Ouruma göre rota değiştiriyoruz. Çin'e yaptığımız seferde, Faruk Akbaş'la birlikte olan ekip Afganistan'a girmekzorunda kalmıştı ve yıllar sonra bu ülkeye giren ilk turist kafilesi olarak, mayınlı yollarda epeyce tehlike atlatmıştık. *• Mogolistan'a giderken, Kazakistan'dan Sibirya'ya girmek için iki sınır kapısı denemiş, sonunda Sibirya'ya girmeyi başarmıştık. Sibirya'yı boydan boya geçtikten sonra Mogolistan'a girmek için denediğimiz ilk kapıda ise şu yanıtı almıştık. "Buradan çıkamazsınız Kahta'ya gidin." Kahta kapısı tam 2500 kilometre ötedeydi. ' •v Yolculuk sırasında zaman zaman istikamet, yol, adres somyoruz. Bir keresinde yol sorduğumuz bir genç, üç gün bizimle yolculuk yapmıştı. <•• Yolda her türden hayvanla karşılaşıyoruz, hatta içli dışlı oluyoruz. Fare, kartal, yılan, bizon diye başlayarak saymak yerine bir hayvanat bahçesi hayal edin demek yeterli olacak. « • Yolumuza çıkan en büyük hayvan • sürüsü bir çekirge ordusuydu. O yolculukta iki saat boyunca silecekleri çalıştırmak zorunda kalmıştık. Geçtiğimiz yolda ezilen çekirgelerden bir iz kalıyordu ve o günün sonunda radyatörü söküp temizlemek zorunda kalmıştık. Doğuya giden yolda, Ibrahim Tatlıses kasetlen Hindistan ve Nepal dışında neredeyse her sınır kapısını açıyor. « Bu yolculuklarda gidiş geliş en az 16 kez sınır geçıp gümrüğe gınyoruz. Bu konudaki rekorumuz 22 sınır geçişi. Her gümrükte işlemler en az 34 saat sürüyor. • Taftan Çölü'nü geçerken yolumuzu iki kez eşkıyalar kesmişti. Birinde ustabir manevrayla aralanndan sıynlmış, diğerinde ön camı çöle bırakmıştık. Şimdilerde asayiş nispeten berkemal. •• Doğuya yolculuklarda tuvalet yok. En çok kullandığımız yer, sol arka tekerin dibi. •• Taftan, Deşt, Karakum, Kızılkum çölleri Asya yolculuklan sırasında geçtiğimiz çöllerden bazılan. Hazar, Baykal ve Balkaş yoiumuzun üstündeki büyük durgun sular. Yolculuk sırasında uygaıiık yaratmış Indus ve Ganj nehirieriyle Amu Oerya ve Siri Derya nehirieri boyunda ilerliyoruz. Siri Derya geçişi, dubalar üstündeki derme çatma bir köpruden yapılıyor. Aracın santim santim ileriedıği ve her metrede görevliler tarafından köprü dengesinin denetlendiği bu geçiş yaklaşık 30 dakika sürüyor. « • Karakurum karayolunda yola düsen • kayalan ve dağdan kayarak önümüzü kesen toprak yığınlannı aşmak için palet kullanıyoruz. Palet yeterli olmazsa kazma kürek girişerek yolu açıyoruz. Elle temizlenecek gibi değılse oturup dozer beklemekten başka çare kalmıyor.^