Katalog

18 TEMMUZ 1999. SAYI 695 layman... Beşkışı, Ergın Kolbek.Tülin Kalyoncu, Civciv Altan (Candan), Rabia Sadıkoğlu ve Toto (Talayman). Organizatörleri şimdiki yönetmenyapımcı Vural Pakel. Grubun takdimcisi ise, o yıllarda Akademı öğrencisi olan Erkan Yolaç! tstanbul'da her yıl düzenlenen Uluslararası Öğrenci Festivalleri'nde ve çeşitli illerde, çeşitli mekânlardagösterileryapıyorlar. Talayman, birincilikle girdıği Akademi'yi, 1967'deikinciliklebitiriyor.Öğrencilikyıllanndaolduğu gibi, okulu bitirdikten sonraki yıl larında da toplu sergilere katıhyor, resimleri beğeni liyor, satiyor, gcçiniyor. Blr Amerika öyküsü Akademrnin heykel bölümünden Serpil'le 1969'da nişanlanıp 1971'de evlenen Talayman 'ın 1972 'de Irebadınıkoyduğubir kızı dünyaya geliyor. Hemenardından,Talayman'ınkazandığı birburslaAlmanya'yagidiyorlar. önceGoethe Enstipasü'ne gırip dil öğreniyor, sonra Düsseldorf Güzel Sanatlar Akademisi'ne giriyor, yüksek lisans yapıyor. Orada dünya çapında bir plastik sanatlar ustası olan Joseph Beuys ve Rupprecht Geiger ile çahşıyor. Talayman'ın birde Amerika macerası var: BirgünAmerikalıYahudibirhanımgeldi. Resimlerimi topladı, Amerika'yagötürdü! Yıl 1973. Ncw York'ta Midtovvn Artist Galeri 'de scrgimi açtı. Bana uçak bileti gönderdi, gittim. Oradan Los Angeles'egittik. Bütün gün boş oturuyorum. Resim malzemeleri satan bir dükkâna gittim; mat, güzcl bir resim kâğıdı istedim. Dükkân sahibi; bana 400'lük bir top kâğıt verdi. Topu açtım, . içinden birtane çıkardım, kalemimle kâğıdı denemek için bir desen çizdim.. Adam çok beğendi, ona verdim.. ^ • Başkanemalzemeistersiniz? ; *'•'' Birkaçkalem,silgi,altlıkbirmukawa... Borcumne? Bunlar da benden size armağan! Ertesi gün kalabalık bir caddcde "Potre Karikatür" çizmeye başladım!.. önümdeki kııtuparadoldu.. Birpolisgeldi: lzin kâğıdın varmı? Yok! •. / ' Gityarınal... '' Ertesi gün yine aynı kırtasiyeciye koştum. Bir resim sehpası, fırçalar, yağlıboyalar aldım. Adam beni belediye gibi bir yere götürdü, sokaktaçalışma izni aldı, birodabuldu, kiraladım. Ertesi gün gıdip aynı ycre şovalemi kurdum,başladım çizmeye. Polısgeldi: Oooo, işi büyütmüş sün! eyaşlı ısmlar / sonra sonra karanlık... Talayman' ın resimlerinde dört evre var: # tzlenimci # Dışavurumcu # Gerçeküstücü # Fantastik resme geçiş Talayman'ın Mecidiyeköy'deki atölyesinde, dört bir yanımızdaki resimlerin ortasına oturmuş, oturmuş da bir sohbet tutturmuşuz..Oanlatıyor: Resımlerim... Konubakımından.mekân ve içerik bakımmdan yadırgatmayıcı, nesnelerin birbirleriyle uyumlu fakat akıldışı bir mantıkla örgülendiği nesneler... Akıl dışı bir mantık mı? Evet!.. Gölgeler, odalar, yeraltından notlar; Dostoyevski'den, Edip Cansever'den esintiler: "önceyaslı ışınlar sonra sonra karanlık" , • ' , •' Talayman 'ınfırçasından Talayman portresL. düşünceleri... Stern 'deki bu söyleşi 45 gün sürdü. Resimlenmin tamamının dialarını çektiler; gittigim, gezdiğim yerlerdc fotoğrafladılar beni. Fotoğrafçıya"Galiba bir, çişedcrkcn resmimiçekmediniz"dedim. Adamyanıtladı: "Onu da çektik efendim!" Talayman 1995 'te ülkesine "kesin dönüş" yaptı. Talayman yaşamalı... Neredeyse akşamolacak... Saataltıya geliyor. Vaktikeraat! Serpil.akşamyemeğini hazırlamak için mutfağa girerken, kızı treb bana bir bardak kırmızı şarap getiriyor. Yine başladık işte içmeye... En iyi arkadaşımız Ayhan Kırdar'ıanıyoruz.. "Şarap şişeterinin burunları kunadı mı islerı tamamdır/bir bardak dolusu, bir bardak dolusu daha derken /şişeler, ölür, yalnızhk kalır.r Ben içerken onun içi gidiyor. O içmiyor. "Panki"ler içmezmiş; içki, pankreas tümörünün en sevdiği "mama" imiş! Birçok resim sanatçısı, resimleri satılınca sevinirken Talayman üzülüyor!.. Ancak geçinecek kadarını satıyor. Ev tablo dolu; her Blr "Stern" söylefisl... Yanımdaki masada üst üste kitaplar... Talayman'ın resimleri olan kataloglar, yaşamınıvesanatsalyazılarınıiçerensayfalarsayfalar. Stern dergısinin bir say ısında resimleri, onunla yapılan uzun bir söyleşi, yazarın biribirerbaşyapıt. Şimdi satmak zorunda bu "şaheser"lerini. Çünkütedavisi ıçin40milyargerekli! Houston'da, pankreasındaki tümörün çevresine altın kürccikler ekecekler, büyümesi duracak. Aynı tedaviyi görmüş Panki'lerle (bu onun deyimi) iletişim kurmuş; üç buçuk yıldıryaşayanlarvar. Hani, büyük bankalanmız var y a; holdinglerimiz, özel veya kamu, çeşitli kuruluşlanmız, resimsever kişilerimiz... Bırer ıkişer tablosunu alsa Talayman'ın, bu fırsatı kaçırmasalar, 2530 rcsmi satılsa; onu yaşatabileceğiz. Uzun yıllar önce Komet'le oturup, ayn ayrı,"ölümlerinin"resimlerini yapmışlar. Komet' in y aptığı da Talayman 'da duruyor. Kanserin resmini yapabilir misin? Şimdiye dek yaptıklarım hep "kanserin resmi" değil miydi? Korkular, yalnızhk, ölüler, karanlık, derin üzüntüler, pisi balıklarının çığlığı, Ka şehrinin öteki insanları ve diğerleri... Gözlemlediğimde, Talayman'ın hastalandıktan sonraki resimlerinin hepsi daha da coşkulu, daha yaşam dolu, daha dcli, daha SergHer..sergller ve bir öztom şllri Talayman Almanya'ya Düsseldorf'a döndükten sonra Galeri Das Auge'de kişisel sergisini açıyor. Bu sergi onun "ortaya çıkmasını" sağlıyor. 1976'dakı bu sergisinden sonra Başbakan Helnıut Schmidt'in sosyal demokratlannın gazetesine ait Düsseldorf Nachrichten'ın sanat galerisinde 1977'de, uzun yıllar sürecek Almanya sergilerine ciddianlamdabaşlamışoluyor. AradabirNevv York'da ve Paris'tc de açılıyorsergilervebirgünBerlin'de, Istanbulözlemi koyuyoradama: "ey bahçesmde olurulan çimenler güzel güzel elmalar erikler kareli giysileriyle enistelerimiz sizegeliyoruz, çamasırseriyoruz dedemin dişleri bardakta duruyorsavtii var savaşı anlamıyor teyzemin oğlu llasan teyzem durup bakıyor kurumuş dudaktarıyla llasan 'ın . siyuh savruk suçlanna " Berlinl9H5