Katalog

14 CUMHURİYET DERGİ Japonya'da "Eşit Iş Olanaklan Yasası" yürürlüğe girdi. Kadınlarla erkekler arasındaki eşitliği içeren bu yasanın nedeni ekonomik. Çünkü ülke ekonomisinin tüketime gereksinmesi var. Bunun yolu da doğum oranını yükseltmekten ve kadını "Noel Pastası" olmaktan çıkarmaktan geçiyor. Geleneksel Japon kadını kentte ve köyde hızla ortadan kayboluyor. Kısacası Madam Butterfly dönemi tarihe karışıyor... Madam Butterfly'a ne oldu? J aponyasessizsedasızbirdevrimgeçiriyor. Bu ülkede cinsler arasındaki ilişkilereyüzyıllardırKonfüçyüs'ün "dansoncohi" olarak bılinen törcsı (soylu'erkek, boyun eğen kadın) yön vermekteydi. K xı çocuklar babalarına, eşler kocalarınaveanneleroğullannasaygıgöstermek zorundaydılar. Ne var ki, son yıllarda yasalarda, işyerlerinde, sokaklarda, dahası Tokyo doğumevlerinde meydana gelen değişıİcliklere bakılırsa Madam Butterfly'in papucu dama atılmış gıbi görünüyor. Geçen günlerde hükümetin yil larca işi yavaşlatma eylemi uygulayan kadınlann baskısıyla doğum kontrol hapını geçici olarak onaylamasından sonra ülkede "Eşit Iş Olanakları Yasası" adı altında yeni biryasa daha yürürlüğe girdi. Nisan başmdan itibaren yumuşakbaşlı "ofishanımlan" ve işüretmeden maaş alan erkek çalışanlarıyla tanınan Japonya'da cinsiyet ayınmı gözetcn ış ilanlan yasaklanacak, doğum izinlerıne daha olumlu koşullar getirilecek ve işyerlerinde cinsel tacize göz yumulmayacak. Gelgelelim, bunlan daha da önemli önlemler izleyecek. Hükümet şimdilerde cinslerin eşit olduğu bir toplumun yaratılması yönünde yeni bir yasa tasarısının yürürlüğe sokulmasına çalışıyor. Söz konusu yasa onaylanması durumunda iş yerinde, evde, okulda ve kamuya açık yerlerdc ctkili olacak. Yasa hükümetin, yerel yetkililerin ve kamunun yerine getirmekle sorumlu olacağı bir takım yönlendirici ilke ve hedefleri iceriyor. Bugüne dek hükümetin onayından geçmış on altincı tcmcl yasaniteliğini taşıyacak olan bu yasa, cinslerin eşitliği yönünde atılmış çok önemli bir adımsayılryor. Yetkililer cinslerin eşitliği konusunun ilk kezbu denlı kapsamlı bir biçimde ele alındığını belirtiyorlar. Yasal dcğışikliklere, en azından bir ölçüde, kımı kaygıların neden »lduğuna dikkat çekıliyor. Toplumun herkatmanındaülkenin şimdi içinde bulunduğu ekonomik çöküştenkurtulmasıiçinkadınlaradahafazla hak tanınması yönünde giderek yoğunlaşan birgörüşegemen. Günümüzde Japon kadınları erkeklerdcn çok daha eğitiml ı. Daha fazla boş zamanlan olduğu içın ülke dışınadaharahatlıklaçıkabiliyorlar. Genellikle evleninceye dek anababalanyla yaşayan bu kesim günümüzde Juponya 'da kadtnluı JM anda parlamentodayutde 10 'un altında bir temsil oranına sahip. (lünümüz Japon kadını erkeklere oranla daha yüksek bir eğitim düzeyine \ahip.