Katalog

\K 1998. SAYI 616 ve sevdayı konu alan türküler, yaşlı Derlilerin öksürük seslcri vc zaman z.aman layicı konuş,ma1anylaoldugugihi kaydeliş. .Imanya'dayaşayan Kcmal Kahraman ile ııbul'daki kardeşi Metiıı Kahraman'ı daha cçıkardıkları "DenizKoydum Adını" ve rıklerlc Yaşamak" adlı alhümlcrindcn ta)ruz. Düsseldorf tayaşayan Kcmal Kahan'la yaptığıınız konuşmada kasctin 1991 ıdan bcri sürcn bir ha/ırlıgın sonucunda yaçiktığiniöğreniyorıi7. Basjangıçtakenri için materyal olacak dcrlcmclcryapma ıcıyla yola (,'iktıklarını süyleyen Kcmal ıraman, sonradan otantik bir arşjv kascti rrnanoktasınanasılgcldıklcrınişöylean1991 yılı ya/aylarındaıı ilibarcn derleme •jmalarına basjadık. Zaten eskiden bcri tireceğini hissettiğimiz şeyler de vardı. Bu yüzdenbcğcnclim,bcğenmeyelim,elimizdekihertürlükaydıkorumayaçalışıyorduk.Zamanla hammaddc kaygısıyladcğil, kcndimizi bıılma kaygisıyla, kaybcttiklcrimi/i, henüz kaybetmediklerimizinüzerindcycnidenkurmakaygısıylayaşlılaragittik. Hcmartıkkayit yapnıak için dcğil.muhabbctetmck içingidiyorduk. Kayıtlanmızıbirbirimizi tanıdıktan, anladıktansonratcknikbiriijiycrincgctirirgibi yapıyorduk.(,'alışmalanmızı yaparkcn sanıri m en büyük zorluk, onlan, kendi kişisel tarihlcri, zcvkleri, dünyalan.duyguları, zaman kavramları, insandoğa anlayıjjlan, muhabbctlcri olan insanlarolarakdcğil, 'kötii' giyinen, 'garip' şeylcre inanan, 'kötü' çalıp bitmck tükcnmck bilmeyen türküler söyleyen, muhabctlc diyc incğinden, kcçisinden, ccviz agacından, kavaklanndan söz etrnck istcycn 'gcri' insanlarolarakgörmckti. Bu dıırumda da onlara 'tahammül' ctmemı/ gcrckiyordu; bir an cvvcl işimizi bitirip gitmck duygusuyla yakla^ıyorduk onlara. Sonra farkettikki,asıluıılarbizc tahammül cdiyor: 'yazıktır, taburalarakadargclmiş, nc istıyorsa yapayım...' diyc. Yıllardırilişkimizböylcymişaslında,bunufarkettik." Istanbul'daki ağabcy Mctin Kahraman'ayapımcı fırmalariçinçok ticariolmayanbuar.'jivınt'l) vckasete dönüşmcsi konusunda /orlanıp zorlanmadıklannı sorduğunıuzda "Hlbcttezorlandık, firmaönccbu albiimii piyasaya çıkarmaya pck islekli görünmedi ama iknaettik" dedi. Dahaöncekialbümlcrindc Dcrsimyörcsincaitgclcncksclczgilcri kcndileri scslcndırcn Kahraman kardcşlcr, bu ke/nedenaynışeyiyapmayıpdırektyaijlılan stüdyoya sokma gereğini duymuşlar acaba? Bu sorunun yanıtını Mctin Kahraman vcriyor: " I3crsim dili vc kültürü, rcsmi idcoloj ilcrin asırlarsüren 'tekçi' uygulamalarındankcndi payına düşeni tazlasıyla alarak bugiin arlık yokolmasmırlarınagelmişkiiltiirlcrdcnbındir. Kaldıki,sözkonusuuygulamalarsonucu bırçok farklı ctnikdinscl kimlim tarihc gömülmiiştür. Bu çcrçcvcdc, albümün amacı yok olmaya yüz tııtmuş Dcrsım dilı vc kültürünün en azından kayıtlarını tutmak vc bu kültürün varlığına başkalarını da tanık kılmaktır. Albümdc, yan yana ya^amanın gctirdiği bir kültür zcnginliği olarak bölgcdc konu^ulan herdildetürküycyervcrilmiijtir. Dolayısıyla Sanalçılara alıştk olan stüdyo bu kez liersimlileri kunuk etti. ycsindc bir müzik, folklorve tiyarrogrubukııağırlık Za/aca\la olmak üzcrc Kürtçc vc Türkçc parçalarda scçilmi^ vc Za/aca paı\'a ruldu. Bcn müzik grubu Yorum'un kurulıı!jundan itibaren v'alışmaya başladmı. Ta ki, larbizimtararımızdanTürkçcycçcvrilmi^tir. t ' c m o ' kascti çıkıncaya kadar. Aynı döncınBıından sonra kendı bcstclcrımİ7 vc çağdaş dc ()I)'I'İJ tlc okuyan kardc^im Kcmal dc'Hamü/ikçali!»malarımi7in yanısırabııtürbclgcscl dcrlcmclcri dc sürdürıncy i düijünüyoruz." sat Türküsü' adında bırgrup kurmu!} çalıjjiyordu.Oda bağlama çalardı Benimgibi KcBiri Almanya'dadiğcri Istaııbul'dayaijayan mal de tutuklandı önce Ankara ardından da ıki kardeşin müzik yaşamlarını birliktc sürAmasyaCczacvi'ndckaldı.Gitar dürmclcrioldukçailginç,ilginçolçalmayı cczacvindcöğrcndi. 'Dcduğukadardagüç. Dcrsimkökenni7 KoydunV adını taşıyan albüli Mctin vc Kcmal Kahraman'ın mümüzü 1993 yılındayaptık. Kcmü/iğc nasıl ba^ladıkları, birliktemal sonra Almanya'ya gitti. Ben lığcnasıl kararvcrdiklcri vc nasıl aydabir Almanya'yaKemarinyasürdürdiiklcrinı mcrak cltik. llvinc nına gidcrck ayrı ayrı yaplığıınız konuk olduğumuz Mctin Kahraçalışmalanbirbırımeaktarıyoruz. man, bir yandan Dcrsim'deçektığı Ikinci albümümüz 'Rcnklcrle Yadiaları göslcrirkcn bin yandan da şamak' oldu. Albümlerçıktıktan V'ok sık muhatap olduğu bu sorulaçok sonra radyolarda çalınan' Yaprıyanıtladı. ma', 'Dcni/ Koydum Adını' vc " Bizdc lıcrkcs bağlama çal lyor. 'Düzgün Bava' adlı parçalanmız Bildiginiz gibi Dcrsim'dc hcrkcs patladı. (JördüğümÜ7 i Igıden mutmÜ7İsycndir. l9S()'dcgirdiğimcc Kiilcnt Kahraman luyuz. Beste çalışmalarımi7 sürecek. Tabii 7acvındcn 1982'dcçıktım. Solugu lstanbul'da belgeselderlemelerimizdc..." ablam vc cniştemin yanında aldım. Bir yandan Bui'crElcktrikFabrikası'ndaçalışıyor bir Dcrsim'c olan vcfa borglarım, kültürünü yandan da cniştemin evdcki sazını çalmaya yanna laşıyarak ödcmc yolunu scçmiş Mctin çabalıyordum. I.isc'yi F:.r7İncan'daokumu^ve Kemal Kahraman. Bİ7edüşensc Dersim'in tıım. 19S4'tc Marmara Ünivcrsitcsi Basın Yaçığlığınıbubelgeselçalışmalardandinlemck yın YiiksekOkulu'nagırdim. Üniversitcbünve yüreğiyleduymak.^ erde ytUjlılunn sesi vur. cmeçalışmalan nedeniylebirtakım kayıtapmiijlık. 199] yılmdaPülümürveErzin;cvrcsindcki Dcrsimlilcri dolaştık. Bizdei büyük dcğiijiklik, çalıs,maya basjarkcn polduğumu7motivasyonundcğis.mesiols.in başmda, gerek başkaları taıafmdan laıı kay ıtları toplarkcn, gerekse kcndimiz tlan yaparkcn, tcpcdcn bakaıı 'aydın' tavı kcndimi/ ıçin işlcyebileceğımiz 'hamde'arıyorduk. Hi7/atokültürünıçındcn lemizerağmendurumböyleydı. lilbcttc jlerimizin söylcdiği başka şeyler vardı; ıkbaskınmotivasyoııumuzbuydu. Sezginiziseyokolmasınırınagelmiş,birdilin, iirün cn azindan kayıtlarını tutmamm üyordu.(,'ünküoradatamanlayamadığiamahayatlaolankasılmışlığımızıdeğiş dmli Yusuf Dede, geçen yıl öldü. Yaflıların \öylediği Dcrsim türkülerinde yok olmaya yüz tutmuş bir küllüre vun vcriliyor.