Katalog

6NİSAN 1997. SAY1576 Gösteri Bınmlen 'nin küçük birkısmı özel olarak üretilcrck izleyicilere sunuldu. Ziyaretçilertemel doğayasalannı eğlenerek Bilim Merkezi Projesi'nin tanıtımını öğrendiler. Dahadoğrusutekrarhatırlama amaçlayan ve 16 gün süren 1 .Bilim şansını elde cttiler. Birisi kendisini uçuraŞenliği'ni yaklaşık 70 bin kişi gezdi. Şenliği cak aynanın karşısmda bekledi merakla, gezenlerin büyük çoğunluğunu öğrenciler birdiğeri ise dünyayı biraz olsun itcbiloluşturuyordu. Yaklaşık 30 bin ortaöğretim öğrencisi, 10 bin kadar ünıversite öğrencisi mek için Momentum çarkında döndü. genç, 20 bin kadar da yetişkin, ana. baba K.endisiyleelsıkışanbirini,karadclikleŞenliğj gezdi. Bunlar arasında 3 bin kadar rin esrarını çözmeye çalışanlar izledi. ilkokul öğrencisi de "öğrenciler öğretiyor, Zaman Tüneli gezisinde o meshur ilk öğreniyor" başlığı altında Yıldız Teknik büyük patlamadan, insanın oluşumuna Üniversitesi'nin hazırladığı bilim konulu kadar gelen heyecan verici süreci izleyeeğlenceli tiyatro oyunlarını izledi. Şenliğin bildiniz. Mesela,hamamböceklerininbizbütçesi 300 bin dolar cıvarındaydı. Bu miktarın bir kısmını Bilim Merkezi Vakfı lerden çok daha önce dünyayı mesken tutkendi öz kaynaklarından karşılarken önemli tuklannı öğrendik. Sonra, uçan bir sürünbiri kısmı da sponsörlerin katkılarıyla genle tanıştık ya da Himalayalar'ın nasıl sağlandı. oluştuğukonusundafikiredinebildik. Bilim Şenliği'ne katkı yapan kurum ve Fakat bu zaman tünelinde, bizim bugün kuruluşlar şunlardı: durduğumuz yer konusuna bir açıklık getirilememişti.Oysa;imamhatipliseleriİTU I.U.Orman Fak. nin tartışıldığı, insanın nasıl yarâtıldığı Fen Bilimleri Merkezi TÜBİTAK konusundaakılalmazvaazlarınverildiği MTA Yapı Merkezi ve kimin nereye koştuğunun pek de anlaŞişe Cam Zenger şılamadığı bir ortamda duruyoruz. Yani, Istanbul Menkul İTÜ Vakfı kendi zaman tünelimizinkaranlıkbiryeDegerler Borsası EKA rinde. Siemens BEK Ve bu kez, sürekli aydınlık için ışık yaPhilips Penajans/DMB and B MEF kan bir şenlikizlendi. Halkınilgisi, şenliNetaş Koç Holding Tayf Ba$ım ği düzenleyenlerin bile tahmin edemeyeArçelik The Marmara ceği kadar fazlaydı. Yakın tarihimizde, Tofaş Fiat Sanko bilgiye doğru yaşanan ilk izdiham bu olsa Türk Hava Yolları Osram gerek. Izleyici, merak ederek yolun yansıIBM ABB nıaldı.2000'liyıllardabirkültürşehriolKlbele FKM manın yanı sıra, bilgi ürctebilen bir şehir Ege Üni. Astronomi Mitra olmak düşü de yerlcşti belleklere. Kanal D Shell Gençlenn yarının Türkiye'si olduğu düw Gümüşsuyu şünülürse,budurumdanumutlanmamak MicroTouch elde değil. Hurafelere kulak tıkayabilmePlanet leri için önce, doğrununnc olduğunu bilRoche meleri gerekiyor. Bu fırsat, olimpiyat GenPa oyunlarına ev sahipliği yapmaktan çok daha yakında... Şenliğe ve ziyaretçilere şöylebirbakınca, Bilim Merkezi'ninkurulmerkezlerinin şu an dünyada birçok örneği masına katkı kadar. onun izleyicisi olmak da bulunııyor. Nası I, modernizm kültür merkezleri kurul önemli görünüyor. Sunulanelbettetskenderiye Kütüphanesi değil, amaorada bile aramasını dcsteklemiş, buraların toplumsal belmak ve merak ctmckmis esas olan. (îeç kalleğin sürdürülmesinde, eğitilmesindc önemmadığımızıfısıldıyorbirilen.Bılgitoplumu li rol oynadığını savunmuşsa, modcrn sonraolabilmek için hâlâ şansımız var. sı toplum da bilim merke7İerini savunuyor. Sonsöz,evreninoluşumu,is.leyişi vegelişBilgininkitapsayfalarıarasındankurtarılamesiüzerineçalışmalanylatanınanvegeçen rakdahakolayalgılanabilirolmasıamaçlanıaylarda yaşama veda eden Carl Sagan'ın: yor. Her yaşta insanı cezbedccck ve her an ye"Büyük Patlama'dakı Kaos'tan sonra, yeni ni birşeyleröğrcnmesini sağlayacakortamyenitanımayabaşladığımızKozmos'ageçiş, laryaratılmak isteniyor. bir anlık bile olsa gözlcyebilme ayrıcalığına Çarkta dönerken... sahipbulunduğumuzenhayret verici enerji"Böyle bir mcrkez Istanbul'a neden olma madde dönüşümüdür. Vc evrenin başka bir yöresindekendımizdendahaakıllıyaratıksın?" diyerek ise girişen Bilim Merkezi Vaklarlakarşılaşıncayadekdeğiijimlerinenmütfı, Taksim İTÜ Taşkışla binasında, 116 Mart hişi olan biziz... Büyük Patlama'nın en uzak tarihleriarasındabirşenlikdüzenlemekaraahfadıyız... Kaynaklandığımız Kozmos'u naldı.Böylece bilim merkezinedoğruçıkıöğrenmeye ve değiştirmeye kcndilerini adalan yolda ilk büyük hedet'gerçeklcştirilmiş yanlarbiziz..."^ oldu. Şcnlik'temerkezinçatısınıolusturacak YETMİŞ BİN KİŞİ GEZDİ PAZARIN PENCERESINDEN Laikliğin yeni gerekçeleri SELÇUK EREZ ^ ini slyasette maske olarak kullananlar, ^ir süredir laikliğin gerekçelerinin "taa Atatürk zamanından kalma, eskimiş gerekçeler olduğunu.." söylemeye başladılar. Oysa gerçek şudur ki Atatürk zamanında belirtilmiş gerekçelerin eksiksiz ve firesiz yürürlükte bulunmasının ötesinde, önümüze her geçen gün laik olmamızı, laik kalmamızı gerektiren yeni yeni gerekçeler çıkmaktadır. Bunların en güncelini, Cumhuriyet'te bu hafta yayımlanmış bir haberi okuyarak yansıtmaya çalışalım: "Suriye ile Iran arasındakı askerı bir anlaşmaya göre Tahran'ın, silahlanması için Şam'a para vereceği belirlendi. Haberin kaynağı olan dergiye göre, Iran, Suriye ve Rusya arasında tuhaf bir üçlü ilişki gelişmektedir: Tahran, Suriye'nin Rusya'dan silah ve askeri malzeme alması için para yardımında bulunuyor. Habertn kaynaklarından bir bölümü de Israil'den: Israilliler, Tahran'ın balıstik füze üretimine çok yaklaştığını belirtmekte, Israil Hava Kuvvetleri Komutanı da "Iran'ın elinde 800 kadar karadan karaya atılan füze bulunduğunu, Bu sayının 1500'e ulaşabileceğini açıklamaktadır. bu komutan, Iran'ın 45 yıl için zenginleştirilmiş uranium üretebileceğini ve 2003 yılında füzelerine nükleer başlık yerleştirebileceğini de belirtmiştir." Bu haber, aşağıda yansıtacaklarımızla beraber yeni bir siyasal odaklanmanın varlığını yansıtmaktadır. . Samuel Huntigton'un, Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra yeryüzündeki bölunmelerde belirleyicı rolün kültür olacağını ileri süren ve yankılar uyandıran teorisinın (The Clash of Civilisations: Foreign Atfairs, cilt 73. S.3, 1993) geçersiz olduğu, Ltınton ve ieltsın: l'azariıkları NATO ve tran için... 2000 sonrası ABD ve Batılı yandaşlarının bu alandaki bölünmelerin de 2000 öncesi bölünmeler çabalarını ve manevralarını yakından gibi ıktisadi çıkarlar gereğince oluşacağı izlerseniz Rusya'yı dengelemeye çalıştığını görünmeye başlamıştır. kavrarsınız. VVashington'un Avrupalılar'a 2000 bölünmelerinde, Körfez'in petrol yönelik "Türkiye'yi birliğinize alınl" çağrıları kaynakları yanında Kafkas ve Orta Asya ve baskıları bile ABD'nin bu yeni Petrolleri'nın (Hazar Denizi yataklarının 25 odaklanmaya göre davranmaya, politikasını milyar bidon olduğu, bunun Kuveyt'in ona göre yönlendirmeye başlamış olduğunu rezervine eşit bir kapasite ifade ettiği yansıtmaktadır. bilinmelidir) kontrolünün en önemli rolü Yazımızın başında aktardığımız ve oynayacağı ortaya çıkmaktadır: Rusya, bu Rusya'nın, Iran ve Suriye ile ilişkilerini bölgeleri denetimi altında tutmak için yansrtan haberini ve mesela, geçenlerde Çeçenya'ya saldırmış, Azerbaycan ile Clinton'la Helsinki'de buluşan Rus Ermenistan'ı kapıştırmış, Abhazyalılar'ı Cumhurbaşkanı'nın "NATO'yu Gürcüstan'a karşı ayaklandırmıştır. genişletirseniz biz de Iran'la işbirliği Çeçenya'ya saldırının nedeni, Bakü'de çıkan yaparız!" tehditi gibi diğer ipuçlarını bir önemli bir petrol borusu hattının Çeçen araya getirirseniz yeryüzünün 2000 yılının Başkenti olan Grozni'den geçip Rusya'nın politik bölünmesinin kültüre değil ekonomik Tikhoretsk kentine varmasıdır. Rusya, bu çıkaıiara, özellikle petrol yataklarına göre hattın, Azerbaycan ve Kazak petrollerinin gerçekleşeceğini, bu bölünmenin yol Karadeniz'e akıtılması için hazırladığı açacağı çekişmenin ve bu çekişmenin Novorossiysk limanına ulaşmasını neden olacağı küçüklü büyüklü çatışmaların istemektedir. Rusya'nın Çeçenya'ya 30.000 da ABD ve Batı Avrupa ile Rusya ve kişinin ölümüne ve 300.000 kişinin yerinden, Köktendinci Islarn yandaşları arasında yurdundan edilmesine yol açan saldırısının gerçekleşeceği anlaşılmaktadır. asıl gerekçesı budur. Oyleyse şimdi kendimize soralım: Bu 1995'te Moskova, Gürcüstan bölünmede Türkiye'nin çıkarı nerededır? Cumhurbaşkanı Edvard Şavardnadze'ye, Bunu cevaplayınca, bir soru daha soralım: Azeri petrolünün Karadeniz'e ulaştırılması Buna göre, Türkiye'nin yeri nerede için bir boru hattı inşa ettirmemesi için olmalıdır? Laikliği ayakaltına alıp bizi Iran'ın, baskıda bulunmuş, Şavarnadze, bunu Suriye'nin yanına çekmek için takunyalarını reddedince 29 Ağustos 1995'te arabasına kuşananların peşinde giderek mi varırız bu konan bir bomba patlatılarak öldürülmek yere? Laikliğe saldırının nelerin bahanesi istenmışti. Şavarnadze, o tarihte güvenlik olduğunu görüyor musunuz? O zaman, güçlerinin başında bulunan Igor tutacağımız yol, bu kavrama ve Atatürk Georgadze'nin Rusya'ya kaçmış olmasını zamanının diğer ilkelerine daha da güçle ' da ışaret ederek, suikastten Rusya'nın sarılmak değil midir?^ sorumlu olduğunu açıklamıştı. Şavarnadze, petrolü Karadeniz'de limanları olan Supsa'ya akıtıp oradan da tankerlerle Türkiye'ye taşıtmak ıstiyordu. Rusya'nın Gürcüler'i baskı altında tutmak için başka bir yola daha başvurdukları, Gürcüstan'dan ayrılmak isteyen Abhazlar'ı silah vb. sağlayarak destekledikleri de bilinmektedir. Azerbaycan'ın ortasında bir ada gibi bulunan ve Ermenilerle meskun olan NgornoKarabağ, Hazar petrolünün Türkiye'ye varabilecek yolunun üstündedir. Rusya'nın desteğiyle Karabağ Ermeniler'i ayaklanmış ve Azerbaycan'ın kontrol ve denetiminden çıkmışlardır. Azerbaycan'daki petrol rezervleri yeryüzünde varolan en zengin petrol rezervlerindendir ve 2. Dünya Harbi'nde buralara ulaşmayı düşlemiş olan Adolf Hitler'in bile iştahını kabartacak boyuttadır. Türkiye'ye bağlı bulunduğu ileri sürülen Ebülfez Elçibey'in eski KGB üyesi Haydar Aliyev tarafından Haziran 1993'te devrilmesi bu yüzdendir, Aliyev, Rusya'nın umduğu kadar Rus amaçlarına hizmet etmeyince Kremlin'in bu kez Suret Hüseyinov'u Aliyev'e karşı kışkırtması da bundandır. Rusya Azerbaycan'daki Lezgin ve Taliş azınlıklarını da ayaklanıp ayrı cumhuriyet kurmaları ıçın kışkırtmaktadır. İlk kez bilim adına boyle uzun kuyrukluru tanık oldu Istanbul... i