Katalog

10 CUMHURİYET DERC Bir anda karar verip vazgeçmişti Maksim'de sahneye < tuvaletlerdi belki de onu irkilten. "Deli misin sen Den başladı. Dört yıl Cağaloğlu yokuşunun yolcusu oldu. gece gündüz çalışıp dev bir orkestra örgütledi ve Kom banş konserini verdi. Deniz Türkali üç yıl aradan sor Vdimiâl 1. sayfanın devamı Böy le durumlarda ağlanmasa da ara sıra görnıüştii birilcrinin cvdcköşc bucak ağladığını. Bir gün anlatılan masal rafa kaldırıldığında ben zaten bilıyorum dcmisjti. Çocuk aklıyla, bu da yaşanması gereken hoş bir şcy olmalı dıye düşiinmüştü. Ama Nilüfcr Hatun ilkokulundaki öğrctmeni Ncsimc Hanını ona böyle birhoşlıık için fırsattanımayacaktı. Hainceincitecekti küçük kızı. Komünizme tanı bir umacı gözüyle bakıldığı y ıllardı. "O dönemle bu döncm çok farklı. Şimdi dahasert ve hain ama çocuklar annclcrinin babalarının durumunuonurlataşıyabiliyorlar. Yıl 1951 ,düşün. Dışarda yasamak çok zordu bir komiinist ailenın çocugu olarak. Güveniyordum yaptıklannındoğruluğunaamaçokzoı yaş.ıyordumdıs.anda/'diyorduyıllarsonra. Yas.adığıbaskınınıanıklarıdavardı.llkbakı.'jta tanımadığı kır sakallı bir 'yabancı' yıllar sonra karşılaştıklarındaonaöğretmcnimizsize babanız hapiste diye nasıl acımasız davramrdı dcyivermiştı yıllar sonra. Yalnızbabadeğil, ana da cezaevı yolcusuydu. Çok ağır ve korkulugeçmiştio yıllar. Güzel anıları da vardı cezaevi günlerinden. BırkcresindebirtamgüngeçirmiştiHarbiye Cezacvınde. Sabah kadınlarkoğuşunda, Behice Abla (Boran)Scvim Abla (Belli),Sıdıka Abla(Su), Sevinç Abla(Özgüner) ile. Öğlcden sonra da erkekler koğuşunda. Ruhi Su Abi sazlar çalmıstı onun için. Neyse ki annesinin cezaevi giinlcriuzunsürmemişti. McrihHanım bir bankada çalışmaya başladı. lş gerekliydi vc zarzorayarlanmıştı. Yansı hapishanedeolan bir aile için geçimparasıkazanılacaktı. Felsefe okumuştu, daha önce de öğretmenlik yapnuştı. Ama bu kez farklıydı. Kaybetmeıneliydi işini. I lerkestençokçalışanbiranneydiDcniz'ınki. Bütünsevgisiylcbağlanacağı insan ise yanıbaşındaydt: Büyükbabası. "Ilâlârüyamda YıImaz'la (AtıfYılmaz)büyükbabamı aynı kişi olarak görüyorum "diyor busevgıyianlatırken..."Anneminbabasıhayatımın en büyük aşkı olarak kaldı." yc bayılıyordu. "Akşam sekiz dokuz olunca annempaniğekapılıyordu. Çokhuzursuzol duğu için bırakmak zorunda kaldım. Balcdcı aldılar beni. " Kendini bildi bilcli dansedeı şarkısöyler,oynardı.Lıseyibitirdiğindciste diği tekbirşey vardı. Konservatuvaragitmek Ama Liittu Akad'la babası sen iç mimar ol di ye tutturdular. Lütfu Akad, herkes rcsim yapa bilir deyip Deniz'i akadeıninin kurslann göndcrtti. Resirnler yapıp cvc gctirıyordı "Lütfu Abi çok sinirleniyordu, böyle mı yapı lır diye." Bir asistan resiınlerine baktıkta ijonra sormuştu Deniz'c çok mu istiyorsunu akademiye gitmcyi diye. I layır'dı yanıtı. Gen çocuk o zaman mcsele yok dcmiijti. Sonund konservatuvannsınavlarınagirdi,Tiyatrobc lümiinün. "(,'okyetenekliydim,torpilefala ihtiyacım yoktu"diyor ve ekliyor, teşvik göı düm ama." Gittiği okullardan hep çok sıkıl miijtı. tsteklebaşlayıpen kötü öğrenciye dc (Soldan sağa) anneannesi, Deniz, dedesi, attnesi, babası ve teyzesi. nüşüyordu.()gTetmenlerini,yurttas,lıkbilgisı tarih, coğrafya derslerini hiç scvmemiştı Unutamadığı tek bir hocası galiba yoktu. Konservatuvarda ise herşey değışccokti Melih Cevdet Anday, Sabahattın Kudrct Ak sal, Ahmet Kutsi Tecer vc Yıldız Hanım'lı yıl larbaşlamıştı. Bir kere Melih Ccvdct'e.Yıldı hanımaaşıktı. llkokuldamüsamerelerinkra liçesi, ortaokuldadaeniyişiirokuyan,öyk anlatan öğrenciydi. "Tcsadüfen sanatçı olmıı birisi değilim." Mimar, mühendisol demişleı di,ckonomikbirgarantisiolsundiye. Deni? bütün gerilimlerin ve kavgaların sonunda se çimipekavu^tu. Ingiltere'yeaupair(çocukbakıcısı) olara gidip bir tiyatro okuhına dcvam cdcccğim dc diğinde, pek inanmamiijlardı. Tamamtaman para gönderirızdiye geçiştirdileı. Ama onu hcvesi geçici değildi. Birkere söz vcrildi mi d yerinegctirilirdi. 1967'degitti lngiltere'yc. 6 Cezaevi yılları bitince... Vedat Tiirkali'ııin mahpusluğu bittiğinde Deniz de ergenlik çağına gelmişti. Sayısız çeliijkininyaşandığıçoközelytllardı.Uzunsüre aldı'ailefertleriarasındabarıışınsağlanması. Belki de hiç sağlanamadı. Hiçbirijey güllük gülistanlıkdeğildi.Babakızsıksıkdarılacaklardı bırbırlcrine."Aramızda büyük çelişmeler vardı. Babam askcri okuldan yetişmişti, feodal bir tutumu vardı. Aman erkekler yüzünden başına birijcy gelmesin! Barış (Pirhasan) yaijamadı benim yaşadıklanmı. Onun da sorunları oldu tabii."Ebeveynlikçokzararlı bir müessese diyor Deniz Türkali. "Çocuklankorutnak niyetine atılan her adımın vc bu korumamerakinınyanlışolduğunudüşünüyorum. Neden koruyoruz, nasıl koruyoruz?" ürtaokuldaikenkonservatuvarınbalebölümüne gırmişti. Ama tam saati nde dönmüyordu eve. Orada oyalanıp ba;>ka derslere girme "Benim mililanlığım, çe$Mi anlarda olmak istediğim yere gidip orada bulunmak!"