Katalog

CUMHURIYET DERGl Özgii nliik köklerde 1NEVİNÜNALIN ukurova'yıbılırmısını?9 Hazıran ' ayında Buğday tarlalannda bılmem hıç dolaştınız mı 9 Bır gun batımıvardırorada Gokyuzunun butun kızıllığıınerbaşaktarlalanna Hafıfde bır ruzgâr duşunun, tatlı tatlı esıp yuzunuzu yalayan, başaklann başını hafıften dalgalandıran Sonrasonragozunuzukısıpbakmaya çalışın 1şte o anda Çukurova'y ı yanar gorur sunuz Alevalevyanıyordurokızıllığınegemenlığınde1 Işteogozlerınızıkıstığınızan, bambaşka bır duyguya gcçışı yaşarsınız Bambaşka bır boyuttur bu Çukurova doğasınınsızcsunduğu '" Çocukluk yıllarınıngeçtığı Çukurova'yı boyle anlatıyor Frtuğrul Ateş "Govdemı o topraklarda ışıkla yanmış olarak buldum şımdı rcsım yaparkcn o yakıtı ışığın ozunu tuvalımc geçırıyorum" dcdığındc govdesı ruhu,yurcğı lOyıldırsanatsalçalışmalarını surdurduğu New York'un gokyuzunu delen geçıtvermeyengokdeİLnlcnnden, genışbulvarlanndan,taddelenndcnsuzulupÇukurova'mnasfalt,betonbılmeyenverımlıtopraklarınaakıyor Bılıyorkı Çukurova'nınberekctlı topraklarında f ıl ızlenen bır tohum mısalı govdesı hâlâ o topraklarda, hâlâ o guncşın altındabuyumeye devam etmektcdır Her eserını yaratırken o yakıcı ışığı hıssedıyor bedenınde Koklcrının ılk surgun vcrdığı Çukurova'nıntepeİLrınınuzerındedoğanbu ışık,Ncw York'takıatolycsınınpcnceresıne yansıyor, koklerı kıpırdıyor vc ycnı bır sur gun verıyor "Ç "Evrensele giden yol, yerelden geçiyor" diyor ressam Ertuğrul Ateş. "Köklerinize dönmediğinız sürece, sanatınızın kaynağını bulamazsınız. Özgünlüğünüz köklerinızdeki dilde mevcuttur. Ancak onun resmini yapabilirsiniz ve bu herkese de bir şeyler söyleyebilir." dığımeınanıyorum Çıftçtçocuğuolarakbutun yazlanmı, hafta sonlarını tarlalarda, yaylalardagcvırıyordum Dırckttemashalındesınız doğayla Doğanın acımasız bırduzcnı olduğunu, Tanrıya kendımı bu kadar yakın hıssettığımıoyılldrdakcşfettım Pamuklar toplanırdı yazın Çukurova'da Eğer o gun şehretaşınmazsamutlakatarladdbekletılırdı toplanan pamuklar Ben de bırkaç ışçıyle bcraber tarlada kalıp pamuk çuvalldrının uzerınde uyurdum sabahakadar Uykum gchnccyekadargokyuzunuseyrederdım Yıldızldr kdyardı, yer dcğıştırırdı Gozumu kırpmadan ızlerdım goky uzundekı bu hareketlerı Gokkubbcy le baş başa olmanın o heyetanını duyardım ıçımde Sorular sorardım kendı kendıme evrenın nerede başlay ıp, ne rede bıttığıne daır Içımı bır urpertı kaplardı Sonra gun ışır, uzaktakı bır dereden kurbağa scslen gelırdı Bambaşka bır boyuta geçtığını tarkedersınız doğanın Kaç kcz kurbağa yutan yılan gordum Yılanı kapan kuşlar Doğanın ıçındekı bu mucadele, harekct,duzensızısorgulamayagoturuyor Her şey bır devınım ve dongu ıçınde tlk sorularımı o?aman sormayaba^ladım Doğayıbukadaryakından ızlemc olanağı, resımlerımdekı bugunku anlatımın temel taşlannı oluşturdu " Ate^'ınkoklenbınlerccyıllıkmıtolojıyı, efsaney ı banndıran Hıtıt, Frıg, Asur, Lıdya medenıyetlerıne, Antıs'ın, Kıbele'nın, Akdenız'ınbutuntanrıçalannakarışmi!» Bunu sanatında 1yı ozumsemış Resımlennde var olan surrealıst anlatımın ozunde, yaşadığı toprdklarıngerekmıtolojıkgereksedoğasal açıdan o gorkemlı zengınlığının ızlerı var Anadolu nungızemlı,mıstıkdılı,yuzubelırsız bır kadının govdesıne aşık olur, doğa olur, sonsuzlukolur Kadınınbutunbırevrenı sımgeledığıne ınanır Ate!} Erkekten daha denn bır yanı vardır kadının olağanustu estetık bulduğu anatomık yapısının otesınde Tanrının sırlannın o doğurgan yapıda saklandığını duşunur Cvrenın tamamını algılamanıza yonelık hayatın ozunu taşıyan bır kutsallığataijirkadını Şifreli bırdil gelıştırır yarattığı estetıkte Ovalar, vadı ler, dağlar, kadının yuvarlak çıkıntıları mıdıryoksa doğanın kendısı mıdır' Yoksa mıtolojıden çıkıp gelmış bır Tanrıya mıdır7 Bunu orgusel estetık bırdenetım ıçınde sunar Guzcllığın, doğurganlığın saygınlıkboyutunu aralarkadının varlığında (ıcrçeğın, gerçekustu bır anlatımla sorgulanabıleccğıne ınanıyor Resmındedeğışıme uğrayan fıgurlerın tematık çağrısı tanıdık geldığı kadar da yabanu bıze Ç unku sezgısel olarak algılaydbıleceğımız duyguların anlatımıdırbu Kışıdenkı^ıyedeğışenıçsel fırtındların frekansları bızım dunyamızla bırtakım tcmel benzer oğelerı ta^ısa da Ateş'ın dııygusa1 dalgalanımlarını ortaya Govdesı o topraklaıda sadece ışıkla yanmami!) kı, C eyhan ovasının, yaylalarının gokkubbcy le bırleşıp bınlcı ee parıltılı yıldızı barındırdıgı gecelerın o gızcmlı, gorkemlı goksel seromonılerıne de tanık olmui, ço tukgozlerı Ogunlcrı^oyle anlatıyor "Çocukluğumda doğayla ıçıçe yaşamak benım ıçın buyuk bırokuldu Bcn bırçok şey ı kıtaplardan zıy ade doğanın ta kendısınden oğren kor Odalgalanımlarkı.bılınmezlığının ıçınde sezgısel olarak çoğu keztanıdıktır Amao kullandığı yenı dıl ıçınde belırsızleşır, flulaşır ve bır sıs perdesının ardında gorunur lvsel dunyami7d yabancı kaldığımız anlar gıbı Ateij'ınyapmakıstedığıdebuzaten lnsanınozunedoğrubırhatırlatmayı,anımsamayı arzulayarak bır çağırıda bulunuyor ızley ıcıye "Sızden oturubendc oluşmuş, bcnden oturu sızde varolacak olanın sozcusuyum " "lnsanoğlu hangı kultur, hangı duzen ıçensındc doğup buyuse de, dcğii>meyen temel ozellıkler var Bunlar ınsanoğlunun değışmeyenbenzeryonlerı Bırdebıı benzeryonlerın ustune yığılmiij, bır suru baijka ba;>ka hayatlar var Bu hayatlar detayda ne kadar farklıgorunursegorunsunler, bunlarbır^ekılde o temel ozellıkler nedenıy le bır yerlerde bul uşuyor ve ben o oykulerı çaktırmadan başka bır enerjıyle alabılıyorum ve benım penteremdcn tekrar onlara gcrı donuyor Aslında olmayan bır ijeyın resmını yapmıyorum ben Varolan bır şeyın resmını yapıyorum ama bunu yaparken olmayan bırdılı kullanıyorumbelkı Sezgıselolarakalgılanabılenokarmai>ık,kozmıkenerjınındılınıçozmekhaddımedu^meztabıı ama bunu ıfade etmenınyollarını arıyorumresmımde ' Oenerjıkıhepbıriijiğınıvındeboyvenr O ı^ık olmasarenk yoktur, fıguryokturyanı ne 1 tohum vardır nehayatnedeınsan lkıncıbır yapayı^ıkkullanmazresımlennde Resmın elverdığı olçude i!>ığa yer verır Bılınçotesı bır ışığın ızlcğınde sorgular sonsuzluğu Doğada her şey dongusel bır harekct ıçındc olduğuna gore, olum de bu dongunun ıçınde yeralır Hayatla olum dıyalektık bıranlayışlasonsuzluğaulaşir Rcsmınde ulaştığı bu sonsuzluk duygusu aslındaolumeıyımserbırbakışınsonuLudeğılmı'' "lyımserolduğu kadar kızgındabakıyorumaslında Yanı buradabırmeydanokuma ve kafa tutnıa da var Ölum konusu bugune kadar butun sanatçıların, telsefctılerın konusu olmuştur Ç unku ıkı gerçek var hayatta Doğduğunvebırgunoleteğın I ndeğışmez, en adıl ıkı temel gerçek Tanrı ne dıyorbıze } Bcn kendımı gormek ıstedım ve senı yarattım Yanı doğanın bır parçası ve belkı de kendısıyız Ve sanat da bıze bır varolma fırsatı venyor " Pekı,ruvalındenasılvozumluyorbuolayı9 "Tuvaldekı çozumleme de dedığım gıbı, o I sorgulamanın sureklılığı ölumu sadece ha' yatın sonu gıbı gormuyorum ben hıçbır zaman Mutlakavemutlaka başka bır cnerjıye donuşeceğının de farkındayım ve bente de aslolan ınsanın ozunun, başka bır şcye donuşeceğı ve belkı de Tann'ya tekrar gerı gıdeceğı Doğayı ınccledığınızde, sureklı bır dongunun olduğunu gorursunuz Bu dongu doğanın en ufak şeyınde bıle vardır Bunları çoğaltın O donguler,başka dongulcrı oluşturuyor Hep donen, bırbırını tamamlayan zıtlıklarprensıbıyle devınım ıçınde bırdunya Ben hayatı boyle algılıyorum Tannyla ınsanılışkılerındedebu boyle Bır devınım1 Onagıdeceğız.gerıgeleceğız " Tuvallenndegeçmışvegelecekıçıçe tnsanoğlununmıtolojıkdonemlerınde varolan ozunun, enerjısınınbugunruhsalderınlığınde hâlâ mevcut ol dıığuna daı r gondermeler duşsel bır dunyanın ıçıne çekılerek sorgulanıyor Sorgulanıyor çunku Ateş bugun 20 y uzyılın sonlanna yaklaşan ınsanliğın, ıkıntı bır ruhsal ronesansı yaşayacağını duşunuyor Nasıl bır ronesans bu sorusunu şoyle yanıtlıyor "20 yuzyıl oylesıncbılımselpatlah malann,teknolo|ikgelışmelcnnhi7İayaşandığı bır çağ oldu kı, ınsanoğlu kendısını unuttu Bugelışmelerınolumsuzyonlerıolduğu gıbı, olumlu yonlerı de oldu llettşım teknolojısısayebindedunyanınbırnoktasın