Katalog

4ŞUBAT . SAYI515 SATRANÇ/BRİÇ/BULMACA 17 ARMAĞANLIBULMACA SEDAT YAŞAVAN • 5 Şubat 1887 Düşünür Boşir Fuat intihar etti. Birçok "ilk"in öncüsü oldu. Çağının dünyasını yakından izledı ve ülkeye yansıtmaya çalıştı. Olguculuk, doğacılık akımlarının düşün dünyamızdaki ilk temsilcisidır. Özdekçiliği de ilk kez o tartışma alanına taşıdı. Sosyoloji sözcüğünü dağarcığımıza kattı. Bileklerini kestikten sonra ölüme uzanan süreci de yazabildiği kadar yazdı. Osmanlı aydınlan ile V. Hugo'yu, Voltaire'yi, Emile Zola'yı, A. Comte'yi, Alman Özdekçi Ludvvig Büchner'i tanıştırdı. • 6 Şubat 1960 Bestekâr Selahattin Pınar öldü. Türk sanat müziğini toplumla kaynaştıran yapıtlara imza attı. Kalı ve ağır Türk sanat müziği geleneğinden ayrıldı. Arap müziğinden etkilenmemeye ve Batı müziğini kaba bir bıçimde taklit etmemeye çalıştı. Genış bir kesım tarafından sevilen şarkıları, çoğunlukla şaırlerin dizelerinden yola çıkarak besteledi. • 7 Şubat 1857 Geleneksel din ve ahlak kurallarına aykırı olduğu için yargılanan Madame Bovary kitabı ve yazarı Gustave Flaubert aklandı. Madame Bovary'yi yayımlayan Flaubert'in dinsizlik ve ahlaksızlıkla hapsi istendi. Sonunda mahkeme "yazarın gerçeği olduğu gibi anlatma hakkına saygı" gösterek Flaubert'i ve Madame Bovary'yi akladı. MITİN «OKTEPE Öldurulüşunün uzerınden 27 gun geçtı. 14 polıs hakkında soruşturma açıldı. Bu kez şöyleydı resmı açıklama: "Polısler onu öldürmek ıçın dövmedı kı..." Istanbul'da onun adına Basın Müzesı'nde bir fotoğraf sergısı açıldı. SOLDAN SAĞA 1 Fotoğrafta gördüğünüz ünlü yazarımız... Afrika'da yaşayan ve çok hızlı koşabilen bir antilop... ilenme, beddua. 2 Parıs'tekı ünlü müze... "Dolly ESell'iHatırlıyor musun", "Babam Iş Gezisinde", "Çingeneler Günü", "Arizona Düşü" gibi fılmlerıyle uluslararası bir ün kazanmış Bosnalı yönetmen. 3 Oylumlu... Yunan abecesinde bir harf... Yapısına girdiği sözcüğe "karşı, karşıt" anlamı katan yabancı önek... Askeri bir birlik. 4 Kadercilik... Gözlerı görmeyen... Bataklık bölgelerdeyaşayan bir turna türü. 5 Öğütülmüş tahıl... Hollanda'nın plaka işareti... Zurnalı ve tulumlu bir çalgı... Tavuğun istenilen yere yumurtlamasını sağlamak için kullanılan beyaz taş... Peygamberleri Hud'u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yokedilenkavim. 6 Cüretkâr... Göğüs... Tayfı kırmızıyadoğru şiddetli bir kayma gösteren, yıldız görünümlü veışınımgücüçokyuksekgökcısmi... llaç. 7 Darıdan yapılan şarabın kımıza karıştırılmasıyla elde edilen eski Türk içkisi... Neodim elementinin simgesi... Tıp dilinde, röntgen tekniğinin en gelişmiş biçimi olan işlemin kısa yazılışı... "Şalvarı şaltak Osmanlı/ Eyeri Osmanlı/ Ekende yok biçende yok/ Yiyende ortak Osmanlı" (Mani). 8 "Kaddı dıldâra kımı dedı kimı elıf/ Her kesinmaksudubirammarivayetmuhtelıf"(Kanuni Sultan Süleyman)... Eskı dilde bulut... Üzeriekmekkırıntılarıylakaplanmışyiyecekler için kullanılan sözcük... Fas'ın plaka işareti. Q A«=k»riik rafiı "fii»li n n c U 9 » «iıikA v» Özaürlük" "Avaktakım." "Yaöa'n Taslar" gibi f ilmleriyle tanınm.ş Ingiliz yönetmen... Içinde çoğu kez zerk edilecek sıvı durumda ilaç bulunan cam tüp. 10 Eskiden Viyana'ya verilen ad... Reçeli yapılan küçük ve siyah bir erikcinsi... Ölen kımsenin vücudu... Kedi ya da köpeğin ön ayagı. 11 Koca... Vietnam'ın başkenti... Notada durak işareti... Terlemekten ya da sıcaktan vücutta görülen küçük pembe kabartılar. 12 "Merkez" ve "çevre" gibi yeni kavramları kullanarakemperyalistbağımlılıkaltındakiazgelişmişlik sürecini incelemiş ve Uçüncü Dünya ülkelerınin sorunları üzerinde çalışmış, "Dünya Ölçeğinde Birikım", "Emperyalizm ve Eşitsiz Gelişim" gibi yapıtlarıyla tanınan Mısırlı iktisatçı. ..Matbaacılıkta kullanılan birçeşit inceharf...Holmiyumeementininsımgesı. 13 Kalay oksit katılarak donuklaştırılmış ya da kemik tozu katılarak yarı donuk hale getirilmiş cam... Müzikte birtondan ya da makamdan bir başkasına geçme... Ortaçağda papalığın özel elçilerine verilen ad. 14 Konfüçyanızm'in yedı temel ılkesınden bıri... Adamakıllı, iyıden lyıye... Agrı Dağı'ndaki yaylalardanbiri. 15 Tavlada bir sayı... Omurgayı oluşturan kemiklerden her biri... Giysi. 16 Bircetvel türü. . Basık, loş, nemlı vekuytu yer... Bir savaş uçağı tıpı. 17 Nişastayı parçalayarak şekere çeviren bir enzim... Halk dilinde ekim ayına verilen ad. 18Sazlık, kamışlık... Müstahkemyer.. Japon lirikdramı. 19 Kansızlık... Edremit Körfezi kıyısında turistikbiryer. 20Bırcınsantibiyotik...Kımiyörelerde, odalarda tavana yakın kemerli pencerelere verilen ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Kurtuluş Savaşı'nda Batı Cephesi'nin ilk komutanlıgını yapmış, Cumhuriyet döneminin ilk muhalef et partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucuları arasında yer almış asker ve siyaset adamı... Güneydoğu Asya'da yaşayan bir maymun. Isim: Adres: 2Aıle halkı... Eski Mısır'da güneş tanrısı... Mekke'nin doğusunda, şeytanın taşlandığı k u t s a l ^ 3 Eskiden okullarda çocukları çalıştırmakla görevli kimse... Dava... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Yanıcı, renksiz karbonvehidrojenbileşimi. 4Konut... Yakup Kadrı Karaosmanoğlu'nun bırromanı...Entrika...Kongoilkellerınınınandıkları yeteneklılık gücü. 5 Dağlarda ya da ormanlarda oturan, yeraltında bile yaşayan ve doğadaki kötü kuvvetlerin simgesi olan Iskandinav folklorundaki kötü yürekli ruh... Avrupa'da bir ülke... Bir işteki engelleri yenme kararı. 6 Iskambıllerle oynanan bir tür oyun... Kale duvarı... Başlıca üyesı Jules Romains olan ve toplumun ortak bilincinı dile getirmeyi amaçlayanedebiyatakımı. 7 Çok cefa görmüş kimse... Demir ve manganeze benzeyen beyaz metal... Gölgede kalanyan...Dingil. 8 Motorda sızdırmazlığı sağlayan esnek metal parça... 19151980 yılları arasında yaşamış, sindirim kanalı ve safra yolları cerrahisi üstüne yaptığıçalışmalarlatanınmışTürkoperatörü. 9 Kinaye... Japonya'nın para birimi... Çıplak vücut resmi... Nesne, şey... Rütbesiz asker... Bir şeyin esas tutulan yüzü. 10Bırsoruekı...Şöhret...Yelek..."Kıminebir aba vermez gıyesı/ Kimınin atına atlas eyler"(YunusEmre)...Soguktaburularakesneklık sınırı vedayanımı yükseltılmış özel beton çeliği. 1 1 Bir şeyin olmasına az kaldığını belirtmekte kullanılan deyim... Sümerler'de sağlık tanrıçası... Içine başka bir sıvı katılmamış içki... Yoksullara yiyecek dağıtan hayır kurumu. 12 Birinin inanmasını sağlama... Bayındırolma durumu... 18031873 yılları arasında yaşamış, organik kımyanın sistemleştirilmesine, kimyanın biyolojiye uygulanmasına ve tarım kımyasının temel ıkelerının gelıştirılmesine önemli katkılarda bulunmuş ünlü Alman kimyacısı...Sodyumun simgesi. 13 Elli şiniklik bir tahıl ölçeği... Bir makyaj malzemesi... Yapılmasında sakınca olmayan... Denizden dar ve basık bir kıyı kordonuyla ayrılmış kıyı gölü. 14Akılhastalıklarınıngeneladı...Anadolu'nun Likyabölgesindeantikbirkent.Der.desinirler ^ u . n c a £ ı r t . a k ı m f f ' " f i s k e l e r i n dökülmesiy : leDeiıren Dır nastaıik. 15 Satrançta bir taş... llgi... Söyleyiş özelliği. 16Susamurundaneldeed.lenpost...Güzel. hoş, latif... Takımlargrubu, küme. 17 Iri taneli bezelye... Honduras'ın para birımı. 18 Tanrı buyruklarını yerinegetirme... Temiz. 19 Iri bir hıyar cinsi... Dördüncü zamanda kuzey bölgelerinde yaşamış fosil fil... Derviş selamı. 20 Kıldan dokunmuş büyük çuval... Levreğe benzerblrbalık. ^ 21.1.1996 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu kitap kazananlar: ADANA 'DAN: Ismet Hüsrevoğlu, Gülay Yeter ANKARA 'DAN: Ercan Saat'çller, Mete Teşrekli, Esma Kırmızıoğlu AYDIN'DAN: Barış Vardar BURSA 'DAN: Aysel Sütal BALIKESİR'DEN: Ismet Çiçek, Serap Erbek, Ismet Yoğurtçu ESKİŞEHİR'DEN: Tejan Ülku GAZİANTEP'TEN: Muzaffer Baloğlu İSTANBUL 'DAN: Nevin Aydonat, Behçet Şensucu İZMİR'DEN: Mustafa Baskın KIRKLARELİ'DEN: Tayfur Sankur KOCAELİ'DEN: Nevzat Ural KÜTAHYA 'DAN: Coşkun Engin MANİSA 'DAN: Hedıye Seyhan, llter Ünsal ORDU'DAN: Ekrem Karabatak SİNOP'TAN: MuratOlgunsoyZONGULDAK'TAN: Muhterem Tefik, AhmetAçan, CemilÛzen. • 8 Şubat 1931 James Dean doğdu. 1955 yılında trafik kazasında genç yaşta öldü. Sahne dünyasında küçük roller oynarken Elia Kazan'ın yardımı ile ün yaptı. Steinbeck'in Cennetin Doğusu adlı yapıtının sinemaya aktarılmasında oynadığı rol ile bir anda parladı. Toplam üç filmi ile 'asi ve bunalımlı gençligin' "ilah"ı oldu. Devlerin Aşkı filminin tamamlandığı gün kendı kullandığı araba ile trafik kazasında öldü. • 9 Şubat 1881 Dostoyeski öldü. Yapıtları yaşamının bir harmanıdır. Yaşamı ve yapıtları üstüne dünyanın dört bir yanında araştırma ve incelemeler bir sona değil yeni başlangıçlara yol açmaktadır. Bunlardan en önemlisi Stefan Zweig'a aittir. Zvveig Dostoyevski'yi "Dünya Fikir Mimarlan"nın Balzac, Dickens ile "üç büyük usta"sı sayar. • 10 Şubat 1898 Çağdaş tiyatro bahçesinin songülü Bertold Brecht doğdu. Yapıtları yurdunda ve Türkiye gibi birçok ulkede faşizmın baskısını alt etti. A. Kadır ve Asım Bezircı'nin çevirdiği Halkın Ekmeğı adlı yapıtı ülkemizde en çok satan çevıri şıirlerin başındadır. Bu yapıt katili hâlâ gizlenen METİN GÖKTEPE olayı açısından, "Adalet'in Halkın Ekmeği" olduğunu anlamayanlara bir "ibref'tir. • 11 Şubat 1847 Edison doğdu. Adı her ne kadar elektrik ampulünü bulan kişi olarak adlandırılsa da Edison çağdaş dünyanın en önemlı mimarıdır. Telgraf, Sinema, Gramofon, Akümülatör onun sayısız buluşlarından bırkaçıdır. Geride bıraktığı 3400 not defteri hâlâ buluşçulara ılham kaynağıdır.^ Hazırlayan: YAŞAR ÖZTÜRK