Katalog

28 AGUSTOS 1994. SAYI440 ÇEVRE 13 Pisi tütünden vazgeçti Muğla 'nın antik yerleşmelerinden Pisi Kasabası, 1970'lerden buyanasüren tütüncülüğü artık bırakıp, gelenekselyöre sanatı olan dohiffiocıhğa dönmenin coşkulu hazırlığını yapıyor... \ OKTAY EKİNCİ izim Pisi'de dokumacılığın ve ipekböcekçiliğinin geçmişi 200250 yıl öncesinc kadar gider. Ne zaman ki tütün para etmeye başladı, el tezgahları da bir kenara bırakıldı. Şimdi, birkaç yıldır yeniden dokumacılığı canlandırmaya çalışıyoruz. Şu nalet tütünden kurtulmak istiyoruz..." Muğla'ya 14 km uzaktaki Pisi beldesinin, ya da 1961 'den bu yana "resmi" adıyla Yeşilyurt kasabasının, üç dönemdir Belediye Başkanlığını yürüten Mehmet Güner'le söylcşiyoruz. Tütüne "nalet" okurken; kuşkusuz üretimindeki onca kahıra, alınterine ve emeğe karşın, sonunda elde edilen kazancın artık neredeyse bir "hiç" düzeyinde kalmasına "isyan" ediyor. Dokumacılığı ve ipekböcekçiliğini ise salt tütünden kurtulmak için dcğil, Pisi'nin yeniden tarihteki "kültür zenginliğine" kavuşması için istiyor ve özendiriyor... Mehmet Güner, günümüzde artık ender rastlanan belediye başkanlanndan. Birincisi, "belediyecilik" denince, sadecc çöp. su. yol, temizlik vb gibi hizmetleri anlamıyor. Bir yandan bu görevleri yerinc getirmeye çalışırken, öbür yandan beldesinin sosyal ve kültürel düzeyini de yüceltmcye çalışıyor. 2500 kişilik Pisi'de, neredeyse bir o kadar da kitabın ve derginin bulunduğu "halk kütüphanesi" kurmuş. Bclcdiyc'nin aylık gazetesinde yöre kültüriinü ve "yöre sanatçılarını" tanıtıyor. Her yıl diizenlenen "rahvan at yarışlarını" geleneksel bir panayıra dönüştürmüş. Son birkaç yıl içinde de kasabaya "turistlerin ayağını alıştırmış". Her jarşamba Marmarls'ten otobüslerle gelen ıurist gruplan Pisi'nin tarihi evlerinde ağırlaiıyor, yöresel el sanatları sergisini geziyorlar ve el tezgahlannda üretilen dokumalardan, jiğer el işi "otantik eşyalardan" satın alı/orlar. Mehmet Güner'in "farklı" bir belediye jaşkanı olduğunun diğer bir göstergesi ise es Pisili kadınlar, lütun tarlalarında ömür tüketmekyerine, artık dokumacılığa dönmek istiyorlar (üstte)... Pisi evleri turizme hazırlamrken, avlunun bir köşesindeki "ahşap bar " düzenlemesi de ihmal edilmiyor (sağda). Belediye Başkanı Mehmet Güner, tarihi evinin "kuzulu kapısı "m açarken, bu kültürü artık herkeslepaylaşmak istediklerini söylüyor (üstte solda). 1960 'lardan sonra adı Yeşilyurt olan antik Pisiyerleşmesi ve ovası, tarih ve doğa zenginliğinin kucaklagtığı "gizii kalmıs "yörelerimizden (sağda). ki evlenn "tescil edilmiş" olmalanndan ötürü duyduğu sevinç olsa gerek. Pisi'nin ancak bu yıl SİT kapsamına alınmış olmasını "gecikmiş ancak sevindirici bir karar" olarak yorumluyor ve korumacılığın getireceğı yararlan şöyle savunuyor: "1979'da Muğla SİT olduğunda, işin önemini pek kavramadık. Ama şimdi, herkes Muğla'nın tarihi evlerini görmeye koşuyor. Biz de bu evleri Pisi'yi tanıtmak ve tarihi yaşatmak için koruyacağız. Kredi alabilir ve pansiyon yapabilirsek, Pisi hem dokumacılığın hem de turizmin hizmetine girer..." Izmir 2 no.lu Kültür ve Tabıat Varlıklannı Koruma Kurulu, Pisi'de eski evlerın ve sokaklann bulunduğu bölgcdc "şimdilik" sadece 13 binayı "eski eser" olarak belırlemiş. Ancak tescil çalışmalan sürüyormuş ve bu sayı yakında artacakmış. Belediye ise bu gclişmeylc birlıkte hcnıcn kolları sıvamış ve öncelikle tarihi evlcrin aralarından yeşil yamaçlara doğru tırmanan "Pisi sokaklarına" eskisi gibi yeniden t d