Katalog

S E N N U R E Z E R KADINLAR NASIL "İKTİDAR" OLUR? T ürkiye'de, özellikle büyük kentlcrdeki kadmlar olağanüstü bir sevınç içındeler. Tansu Çiller'in DYP başkanlığı seçimini kazanması, başbakan oluşu, kadınımızın "riiştünü" ispatlaması gibi görünüyor onlara. Belki de, basının bir yanının Tansu Çiller'in "cinsiyeti" ile fazla uğraşmış olması, mayolu resimlerini (yüzme havuzunun dibınde de olsa) çekmesi yayımlaması, "erken gıdaklayan tavuk" tanımlamalan yapması kadın okurlan incitmişti. Siyasal görüşleri ayrj da olsa, kadın" sorunlanyla uğraşan ünlü kadınlann Çiller için duyduklan sevinç ve heyecan, "Türkiye'de kadın riiz gârlan esiyor" yargılan, kadınlann, siyasette bile cinsiyetlerine yapılan saldınlara yanıtı bence. Tansu Çiller, magazin basınında hep "kadın" yanıyla değerlendirildi. En sevecen başlıklardan birini hep hatırlayacağım: "Aferin Kız!". Siyasal ve ekonomik bakış açısından değil de, cinsiyeti açısından değerlendinlen bir kişinin, bu yönden eleştirilmesi, hatta rahatsız edilmesi doğaldır. TBMM'de kravatı beline bağlayan "erkek" milletvekillerinden daha çok, "kadın" milletvekillerinin etekboyu, şal, fular gibi özelliklerinin "önerge konusu" olduğunu da hatırlarsak, bu durumu yadırgamayız. Ünlü fcminist yazar Marilyn French, "Kadınlara Karşı Savaş" (The War Against Women, Türkçesi Beril Eyüboğlu, Metis Yayınlan) adlı kitabında kadınlara karşı yapılan siyasal aynmcılık bölümünde, Tansu Çiller'in başbakanlığına sevinen kadınlanmızın sevmcini kursağında bırakacak bir noktanın altını çizer; kadınlann iktidan almasıyla, birey olarak bir kadının, erkeklerin yönetimindeki bir kurumda iktidara gelmesi birbirine kanştınlmaktadır. "Olağanfistii yetenekleri olan bir kadının birey olarak iktidara gelmesi", çoğunluk la erkeklerin yönetiminde olan bir kurumda da görülebilir, ama bu "genelde kadınlann bir toplumsal kast olarak kadınlann siyasal iktidarda olması" demek değildir. Marilyn French, "devletlerin ortaya çıktsından beri, genellikle hiçbir ülkede kadınlann sesini duyurmasına izin verilmedi. Buna karşın kadınlar çeşitli dülenlerde, özellikle de monarşilerde devlet yönefri (...) Ne var ki, bu kadınlann Tansu Çlllar TUrklya CumhurlyatTnln BO. Mlkumatinl kurmakla gOraviandlrllan llk kadtn başbakan unvanım alırkan (Uatta) aynı günlarda Kanada'da Khn Campball da (saftda) Ulkaalnln llk kadın başbakanı oldu. Aldıftı a«rt kararlarla Thatohar 'Danılr Lady' olmuştu (an aaftda). C U M H U R İ Y E T DERGİ 27 H A Z İ R A N 1 9 9 3 S A Y I 379