Katalog

PAZARIN PENCERESİNDEN rek 1617 yaşmda üniversiteye girebilecck ş,ekilde yetıstirılmelcrinin uygıın olacağıni savunmusjardı. Sakharov'un bu çıkı^ı, o dcvirdc SSCB'de matematik vc fcn eğitimi alanında olunılu adınıların atılmasınu yol açmıştı. Sovyetlerin uzay yanşında Amcrika'yla boy ölçüşebilmcsinin ana ncdenı, bu sıralarda bazı önlemlcr alarak yeteııekli öğrencilerinin zaman yitirmeden araştırmalara katılabilmesini sağlamasıdır. Çöken, dağılan SSCB'de de durum iştc böyleydi. Olağanüstü yetenekli öğrencilerimizi bulup ayıklayacak, hızlı bir eğitimlc vakit kaybetmeden sorunlarımıza eğilmelerini sağlayacak yöntemler aklımıza dahi gelmediğinden Türkiyc'yi çağdaş, dü/cyc getirme yolunu imamhatip okullarını çoğaltıp mezunlarını üniversitclere almak sanan Milli eçen hafta ilkokulların son sınıflarında bulunan binlerce çocuğıımuz, kcndilerinc "doğru dürüst yubancı dil" ortaokulların yolunu açabilecek sınava girdiler. Bu hafta da Anadolu Liselerinc başvurmak istcycnlerın sınavı var. Bu sınavlar için iki yıldır iki hocadan günaş,ırı ders alanlan, kurslara devam edcnlen hepimiz tanıyoruz. Çocuklanmı7i böyle czen, dcrs çalışmaktan bıktıran bu çabanın nedeni "muhteris" analar vc babalar mı ? Bence değil! Analar ve babalar, bir avuç lise ve ortaokulun, öğrencilerine diğer lise ve okullardan farklı, kaliteli eğitim verdiğini bildiklerinden vc cocuklan için en iyibini istcdıklerinden bu yolu scçıyorlar. Bütün mcsele "iyi" okullarda okumak istcycn öğrcncilerimi/i alacak kadar "iyi" okullara sahıp olnıamamızdır. Fğcr Tiırkiyc'nın çeşitli yörelerindc çocukları için "cn iyi sini istcyen" ana ve babalarımi/ı doyuracak kalitedc okullar bulunsaydı çocuklanmı/ın iki yıl boyunca oyun oynamayı bile unutup yarısı /ırva nesneler ezberlcmclerinc yol açaıı bu marotonda nörotıkleşmclcrı gerekmc/dı. Yıllardır milyonlarca çocuğunnı/un böyle sıkıntı çckmcsinin engellcnmeM. hınlcrce gcncımizin yabancı bir dili daha iyi öğrcnmcsı l'ena mı olurdu? Öylc ise niçin veıgı indi Aziz Nesin haklı mı? cek bu yolu görcmcyen iktidarlanmı/ın sorumluları neredc? Bu sorunu kim clc alacak, kim çare arayacak? Belki de öğrencilerini yetersiz bulan üniversite yetkililcrimiz... Bundan on yıl kadar öncc Bckir Onur hocanin Milliyct Sanat Dcrgisi'nc ya/mış. olduğu bir yazıda Fransa'da Andrc Mareuil adlı bir öğretim üycsinin böyle bir araştırma yapıp yayınladığını okumuştum. Fransız araştıncı mckleketindekı okulları, radyo vc televi/yonu, filmi çocukları daha iyi eğıtmck amacıyla yeterince kullanmadıkları için kınanuda birçok şey öğrctebilecek ipuçlannı içcrmektedir. Bunıı okuduğumu/da, tkinci Dünya Savaşı sırasında bilc SSCB'de parlak ve başanlı öğrencilerdcn en yüksck dü/cydc yararlanmak için bunlann askerc ahnmadıklarını, düşman Rusya'nın içlcrine doğru ilerlerkcn bilc bu öğrencilcrin uzak bir yerde eğitimlerini sürdürebilmelerinin sağlandığım öğreniyoru/.. Yine bu yaş,am öyküsü, bize Sakharov'un I956'da Kuruscev'in eğitim rcformunu eleştirdiğini, ona doğru yolu gösterdiğini yansıtıyor: Kruscev, harp sonrasının eleman M G rimı hatta vergl mualiyetl sağla>ıp birçok liscmızın daha kaliteli hocalar bulmasına, daha iyi dil, lcn, edcbiyat vb. öğrctmesıne yol açmiyoru/'.' Bugün batıda geçcrli dillcrdc kaliteli eğitim yapabılecck milyonlarca i!}Sİ/ kimse var; oldukça diişük flyatlara gelip bu liselerde dcrs verebilirlcr. Onlar orda, işsi/ giiçsü/ dolaşırlarken bı/ım çocuklarımız burada bu sınavlara lıa/ırlanırken, ülscr sahıbi olurkcn ö/el hastanclere, turi/me vergi muafıyctı. indırınıi dü^ünenlerimi/in aklına bu koıuıda bir ^cy yapmak gelmıyoı. Mıllı l.ğıtım Bakanlığı'mn ı^i nc'.' Aldığı ovları anlamlı boyutta artırabile20 M l n l k U r |n a ı n a v mara t o n u hlç bltmlyor. Bu maraton Ikl yıl boyunca oyun oynamayı bll» unuUn çocukların zırva nosnelerl •zb«rl»mel«rlne yol açıyor. maktaydı. Oysa görselişitscl ıletişim araçları ci/cllıklc lclevi/yon, çocukların bo!j /aman ctkinliklerinc ayrılan /amaıılarını gidercrek daha biiyük çapta ii)gal etmeklcydı. Gelişmiş ülkclcrde on yıl önce, yırını yıl önce bilc sadece eğitim kalilesı değil bo!} /.amanları dcğerlendırnıe yolunun cğitime ctkisi konusunda ara^tırmalar yapılır, önlemlcr alınırken bi/ nc yapıyoruz? Pcki gcli^rncmiş, az geliijiniş hatta çökmü^ ülkclerde nc yapılıyor? Gelin dağılmi') Sovyetler Birliği'ne bakalım! Sakharov'un yaijam öyküsü bı/e bu ko kınlısını gidermck için öğrcncilerin belli bir Miııftan sonra eğitim sürelerinin üçte birini arazidc ya da fabrikada çalı^arak geçirmelerini istemişti. Kruscev'in planında sadece sanat dallarında olağanüstü yetenek sahibi olan öğrcncıler ayrı tutulmu^ ve onların bu genel eğitim planı di'jinda kalmaları ıçm olanak sağlanmıştı. O tarıhle Sakharo\ ve başka bir mesleklas,ı, Zcldoviç len bılmılcrı alanında da yeteııekli öğrencilerın eğıtimlcrinin u/atılmamasınm gerektiğinı, bu gibi öğrencilern ö/el okullar vc özel kurslar aracılığıyla kısa sürcde cğitile Eğitim Bakanlan yetiştinyoruz. Ortaokııl vc lisc açıp isteyenlcre batıdan, doğudan kaliteli cğıtıın yapabilccek öğretmcn getirtıp seviyelı öğrenci yetiijtirebılmesi, batıda, doğuda, fende, bilımde geçerlı dilleri doğru durüst öğretebilmesıne yol açacak vergi muafıyeti sağlamadığınıı/dan her sene binlerce çocıığumuz böyle periyın oiuyor...Önümii/dckı yıl da aynı peri^anlığa sahıt olursam haııgı mahkcmc lıangı kararı verirse versın ben A/i/. Ncsin'ın ıılusal /eka katsuyımı/ için söylediklcnnin doğru olduğuna inanacağım! ^ D E R G İ 2 3M A Y I S 1 9 9 3 S A Y I 3 7 4 C U M H U R İ Y E T