Katalog

E D E B İ Y AT U N O kur mektuplan köşesinde mektubu yayımlanan Orhan Aydemir'in düşüncesinden yola çıkarak İstanbul için yapılan şiirlerdcn bir "çanak" dolusu almak üzere Metin F.loğlu'nun şjirindeki çocuğıı komşulara göndcrclim: Hadi git azıcik İstanbul iste Kosunlar o denizi bir çanağa Bir çıkına elesinler o günlerimi O ya/dan Üsküdar'dan ne kaldıysa Eliften Dolctur ceplerine Onlarda yoksa komşularda vardır Tanırlar sevinirlcr Bcni Bay Mctin gündcrdi, dc Nc ya/ık ki, Bay Mctin'in torpili bir işe yaramayacaktır. Çünkü İstanbul ceplerimizc dolacak kadar bile kalmamıştır!.. Istanbul'un hangi adreste bulundıığunu Emin Akdamar dan öğıenelim: çay sautlcri dcmleniyor ocakta çıtır bir solınct oluyor avuçlarında çiçek çiçck kitaplar gü/lcrindc bir ö/lcınin merakı udrcslcr alıyorsun kolayca İstanbul hangi sahafta satılıyorsa italyaıı ya/aı F.dmoııdo De Amicis 1874 yılında yayımlanan ve Istunbul'du yaptığı gezinin gözlcnılcrini içeren yapıtında Istanbul'un gcleceği üzcrinc kehanettc b.ulunur: "Gelccckteki Istanbul'u, korkunç vc gamlı haşmetiyle dünyanın en güz.cl yüzlü şchrinin harabeleri üzc rinde yükselecek Şark'ın Londra'sını görür gibi oluyoruın. Tepeler diîzleştirilccek, korular yerle bir edilecek, rengarcnk kiiçiik evler yıkılacak; ufuk, koynıındun binlerce kocamun fabrika bacasının ve ehram şeklindcki kule çatısının yükscldiği, saray, işyeri, imalathanc dizileriylc her taraftan kesilecek; uzun, dümdiiz, birbirine benzer sokaklar Istanbul'u birbirine mııvazi kocaman yollara ayıracak; tclgraf telleri gürültülü şchrin damlarının ü/crinde büyük bir örüıncck ağı gibi içiçe geçecek; Galata Köprüsünün üstünde siyah bir silindir şapka ve bcre sclindcn başka bir şcy görülmeyccek..." Kitabın yayımlanmasından 119 yıl sonra Istanbul'a baktığınıızda Ednıondo Uc Amicis'in kchanctinin geıçekleştig;ini görüyoruz. Hcrhalde Amicis'e düzensiz kcnlleşmenin oluşturduğu <;öp dağının altında kalarak insanların öleceği söylcnsc, inanma/dı!.. koskoca şchirlcr kurduk sağlıksız çocuk dişlerinden farksız yarı var, yan yok duvarlar yapılıyor mu, yıkılıyor mu belirsiz AZICIK İSTANBUL rük bir çocuk ağzı olan tstanbul trafığine her gün yüzlercesi katılan arabalar mikrop saçmaktadır. Kazalar, egzozdan çıkan zehirler ve gürültü bir yana, kimi arabaların arka camlanna yapıştırılan laiklik düşmanı çıkartmalar kent kirliliğine yeni bir boyut getirdi. Arabaya "şeytan icadı" diyerek karşı çıkan anlayışın torunlan arabalannın "geriye" bakan camlanna yapıştırdıkları çıkartmalar ile uçuşuna devam eden Hezarfen Ahmet Çelebi'yi güldürmektedirler!.. Buraya park edilmez Hdilir Bay Memur, neden edilmcsin Otomobiller çoğaldı Çinko. demir, petrol azaldı Tüketim Bay Memur, başkuca nasıl açıklanabilir Siz bilir misiniz ki bin dokuz yüz bilmem kaçta bozuk paralar gümüştendi Atlı tramvaylar çoktan kalkmıştı Sinema koltııkları katıksız deıidendi Plastik fılan yoktu F.dip Cansever de lsfanbul adına olumsıız yönleri ağır basan deği^imin otomobillerin çoğalmasıyla hızlandığına inanır. Kızılımıak'ın sulannın aktığı ama Grup Kızılırmak'ın konser vermesi yasak olan Istanbul'da, Taksim Meydanı mehter takımına açık olsa da, Bir Mayıs gününde işçilere kapalıdır!.. İstanbul için yazılan siirlerin cn çarpıcısı Cemal Süreya'nın "Uç İstanbul" adlı şiiridir. Şairin toplu şiirlerinde yer almayan bu şiir üç sözcükten oluşmaktadır. Haç, minare ve antenden oluşan üç çizginin yer aldığı dizeler yıllann tstanbul'da yaptığı değişimi ustalıkla yansıtmaktadır... Ve son söz şiirini okumanız, bakmanız için Cemal Süreya'nın. ÜÇ İSTANBUL cos ONPOL İS ANBUL Turgay Fişekçi'nin şiirinde dişleri çü so DEHOİ 2 3 M A Y I S 1 9 9 3 S A Y I 374 16 C U M H U R İ Y E T