Katalog

PAZARIN PEIMCERESİIMDEIM eçen yıl Ankara'da, Gölbaşı Polis Eğitim Merke/i'nde görevli bır bomba U7manının eli bomba sökülürken parçalanmıştı. Büyük bir askeri helikopterle KartaTa, oradan da küçük bir helikopterle Amerikan BrisCol Hastanesi'nc getirilen bu uzman polısın eli kazadan dört buçuk saat sonra yerine dikilmişti. Uzman parçalanmış olan elini bugün kullanabilmekte. Dünyada, bir cerrahi merkczine en uzak noktadan ulaştmlan vc başanyla yerine dikilen elkol vakalan arasında Gaziantep'te SSK. hastanesinde elini çamaşır makinesine kaptırmış bir işçi vardır. Bu işçi aitı buçuk saat içinde öncc Adana'ya, oradan da İstanbul'a uçakla yetiştirilmiş ve kolu yerine dikilmişti. Bu ameliyatlan gerçekleştiren hekimler grubunun başı olan Dr. Ayan Gülgönen, bir yazısında olup bitenleri şöyle açıklıyor: "Ameliyat nıikroskopundan bakıp ameliyat alanını büyüterek ve incc uçlu mikroaletler kullanarak yapılan amcliyatlar anlamına gelen mikrocerrahi," günümüzde yeni bir devir açmıştır. Mikrocerrahi uygulamalar başlamadan önce yapılması olanaksız sayılan pekçok ameliyat bugün gündelik girişimler içinde yer almaktadır." Aynı yazıdan kopmuş parmaklann yerlerıne dikilip işlevlerini kazanmalannın önce 196()'larda Çin'dc gerçekleştirildiğim, bunu 1975'tcn başlayarak Japonya, Çiıı, ABD, Fransa, Almanya gibi ülkelerde günün hcr saatinde girişimde bulurabilecek servıslerin organize edilmelerinin izlcdiğini öğreniyoruz. Türkiye'de durum nasıl? Dr. Ayan Gülgönen ülkemizdeki durumu şöyle anlatıyor. 1978'de üniversiteden aynlıp îstanbul'da, Pasteur Fransız Hastanesi'nde bır mıkroşirürjı ve el cerrahisi merkezı kurduk. Once tek başımaydım, sonra iki, sonra dört meslektaşımla çalışmaya başladım. 1978'de ilk mikrocerrahi ameliyallannı gerçekleştırdik. 1981'de gecegündüz durmadan hasta kabul edip ameliyat yapacak duruma geldik. I984'tc dünyada bu işi yapan en büyük merkezlerden biri olduk. Fultaym çalışan mikrocerrahi u/manlarımız, aneste/ı u/manlanmız, teknisyen ve fizık tedavi u/manlanmız, arşiv ve sekretaryamız savesinde, her hastamı/ın ameliyat öncesi evrede, ameliyatta ve sonra çekil Uluslararası boyutta el cerrahisi merkezi G miş rcsimlerini, sağlığına kavuştuğu zamanki durumunu bclgeleyen yirmi bini aşkın dialık arşıvimiz, bilgisayarlara yüklenmiş tutanak ve istatistiklerimiz dünyanın her yerindeki meslektaşlanmızın ilgisini çekmektedir. Mcsela şu anda "pcriferik sinir yaralanmaları" ile ilgili bır araştırma yapıyoru/. Bu konuda yazılmış en önemli eserlerlerden birinin yazarı olan Dr. Kevin Sıtıith zaman zaman gelip bu incelememize katılmaktadır. Geçen yıl bu konuda çalışmak için üç ayını Istanbul'da bizimle geçirdi. Dr. Ayan Gülgönen'den özgeçmişini hisi'nde öğretim üyeliği yaptım. 1976'da Fransa'da Nancy'de mikrocerrahi konusunda bilgi ve görgümü ilerlettim. 1978'de Çapa'da mikrocerrahi konusunda çalışmaya başladım. Parttime' olarak Pasteur Hastanesi'nde de çalışıyordum. I980'de bu hastanede merkezimizi kurup üniversiteden aynldım. 1991'den bu yana Amerikan Bristol Hastanesi'nden görevliyim. Ayan Bey'i dinlerken "Keşke üniversiteden aynlmasaydı da yurdumuzda bu konuda uzman sayısının artışına katkıda bulunsaydı" alye düşünüyor sordum: 1937 Istanbul doğumluyum. 196l'de Ankara Tıp Fakültesi'nden mezun oldum. 196165 yılları arasında Almanya'da Gessen Ünıversitesi'nde genel cerrahi ihtisasımı bütünledikten sonra iki yıl Viyana'da, bir yıl da tsviçre'de travmatoloji alanlarında çalıştım. 1969'da yurdumuza döndüm ve beş yıl süre ile Hacettepe'de görev yaptım. Bu ara bir yıl kadar Columbia Üniversıtesi'nde ortopedi ve el cerrahisi fellovvu olarak bulundum. 1973'te docent oldum. Gülhane'de El Cerrahisi Bölümünü kurduktan sonra 197680 yılları arasında Istanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde Plastik ve Rehabilitasyon Cerra dum... Oysa Ayan Bey bu işlevini de sürdürüyormuş, üniversiteden aynldıktan sonra 43 kişi yetiştirmışlcr. Birkaç eğitim programlan var. "Fellowship" programlan 36 ay sürüyor... Buna ihtisasının son yılındakilen ve uzmanları kabul ediyorlar. Aynca, tanınmış uluslararası üne sahip el cerrahisi, onanrrı mikrcKerrahisi otoritelennin katılımlanyla gerçekleştirdikleri "mezuniyet sonrası eğitim programlan" var. Şu ana kadar sekiz tane düzenlemişler. Yetiştirdıkleri fellowlar genellikle üniversitelerden geliyorlar. Izmir Ege Tıp Fakültesi'nden dört uzman, Ankara'daki Gazi Üniversitesi'nden üç kişi, Akdeniz Üniversitesi'nden (Antalya)J Uludağ Tıp Fakültesi'nden, Trabzonl Karadeniz Üniversitesi'nden gelenler var. Aynca SSK'dan, bakanlık hastane| lerinden de gelen çok. 31.7.1989'da Antalya'daki Akdenizl Üniversitesi'nden (Ortopedi ve TravI matoloji Ana Bilim Dalı'ndan) gelenI bir teşekkür yazısı bu rağbetin nedenlel rini özetliyor: "Sayın Prof. A. GülgöI nen, Anabilim dalımız öğretim üyelel rinden Yrd. Doç. DR. E. Nuzumlalı'yıl 1. 4. 8930. 6. 89 tarihleri arasında merkezinizde mikrocerrahi ve el cerrahisi konulannda eğitim programınıza almanız ve yoğun çalışmanız arasında gösterdiğiniz yakın ilginize başta siz olmak üzere bütün çalışan ' arkadaşlarınıza teşekkür ederim. Bu tıp kollaborasyonunun genç öğretim üyelerinin yetiştirilmesinde önemli katkısı olacağı malumunuzdur... İleride de öğretim elemanlanmızın yetişmesinde katkılarınızın dcvamını beklerim... Prof. Dr. Erdoğan AltıiK'r (Ortopedi ve Travmatoloji ABD Başkanı) Dr. Ayan Gülgönen uluslararası tıp toplantılanna sık sık konusunda en önemli konuşmacı olarak çağnlıyor. Columbia Üniversitesi'ne 1982'dc, Sydney Hospitalc, Indiana Center for Surgery and Rehabilitation of Hand and l'pper Extrcmity'ye, Alman mikrocerrahi cemiyeti toplantılanna ABD el cerrahisi cemiyeti panellerine sık sık konuşmacı olarak çağnlıyor. Dr. Ayan Gülgönen'i ve grubunun Türkiye'nin tıbbi düzeyini yücelten Türkiye'ye uluslararası bilimsel ağırlık kazandıran çalışmalarını öğrendiğim bu gruba niçin herhangi bir üniversitemize bağlı 'bilim dah'na tanınan eğitim yapma ve uzman yetiştirme yetkisinı resmen vermeyelim" diye düşündüm. Uzun yıllar önce New York'taki Columbia Üniversitesi Tıp Fakiiltesi'nın de Dr. Gülgönen'inki gıbı ozel tıp merkezlerinde oluşan bir kalite gruplan vardı. Bu kalitede gruplan birleştırerek özel tıp fakültclerinin açılmasını sağlayacak yasa ve düzenlemeleri niçin gündeme getirmeyelim? 4 20 CUMHURİYETDER0İ28ŞUBAT1993SAYI362