Katalog

yor. Aynı çevrelere devam edenler aşağı yukan aynı sosyal statüye sahipler. tkinci elemede ise kişi knterlerine uygun birini, bu çevrenin içinden ayınyor. tlişkinin başlamasında ilk izlenim büyük rol oynuyor. Kadınlann dikkat ettikleri noktalar erkeklerinkinden oldukça farklı. Sosyal statünün biiyük önemi olduğunu düşünüyorlar ve daha seçiciler. Erkekler, dış görünüşten çok etkileniyorlar. "BeklenmedJk" diye adlandırdığımiz tanışmalann aslında oldukça "beklen nir , hatta kendi seçimimiz olduğunu söylemek mümkün. Talihin payı sandığımızdan daha az aşkta. Meslek »•çlml Meslek seçımı çocukluktan başlayip eğitimle devam eden bir birikimin sonucu. Kişiler, zaman zaman iddia edildiği gibi "şans eseri" gelmiyorlar bulunduklan yere. Sanat Gelelim sanatsal eğilimlere. Deha, sanatçılara rasgele mi dağıtılıyor1? Bach'ın durumu gibi soylu ailelerde çocukluktan itibaren bulunulan çevrenin etkisinden söz edilebilir. Hatta yeteneklerin ırsi olduğu da iddia edilebilir. Ama bir arabacının oğlu olan Haydn'a ne demeli ? Büyüdüğü elverişsi/ ortam göz önüne alınırsa deha "tann vergisi" diyc adlandınlabilir, ya da "tesadüP. Gelgelelim bu konuda yapılan araştırmalar bizi başka sonuçlara götürüyor. Yeteneğin doğması, çevrenin etkisiyle oluyor. Ailesinde olmasa bile yakınlarında çocuğu sanata yönelten birileri gerekiyor. O rolü bir kere üstlendikten sonra, devamı geliyor. Sonunda bu mesleğin "niye seçildiği" sorusu ortadan kalkıyor, çünkü seçilmiş değil "empoze edilmiş" oluyor. Kısaca mesleklcrimiz talihin değil, pek çok sosyolojik ve psikolojik etkenin sonucu. < DERLEYEN:A$U MARO SANS ESERİ" YASAMIYORUZ imi başına gelen bütün olaylan talihe bağlıyor, kimi gülüp geçiyor. "Nasılsa ne olacağı önceden belli" düşüncesiyle kişinin sorumluluklanndan sıynlması anlamına gcliyor kader kimine göre. K Kazalap Düşcn uçağın içindc olup olmamak neye bağlı? Trafık kazalan her zaman kaderin oyunu mu? Psikanalıstlerin bu konuda ilginç iddialan var: "Her kaza, kişiye bağlı özel bir durum. Gcnelleme yapılamaz." Vcrilen örnek de ilginç Bır adam ailesiyle birlikte otomobille yolculuk yaparken uçuruma yuvarlandı. Oysa daha önce yolda hiçbir sorunla karşılaşmadan otomobil sürüyordu. Peki birdenbire ne oldu? 55 yaşındaki adam bir yıldır yaşlı hissediyordu kendini. Emekliye aynlmıştı, ölümc yakın olduğunu düşünüyordu sık sık. Sırtı ağndığı için en sevdiği spor olan dalmaya veda etmişti. O anda bilınçaltı dcnetimi ele geçirdi ve onu uçuruma yöneltti. Psikanalistler esrarengiz bulduğumuz, garip deyip geçtiğimiz pek çok olayın bu tür açıklamalan olduğunu savunuyorlar. Eğer kaza geçiren tüm sürücülerle konuşma olanağı olsaydı ortaya çok ilginç sonuçlar çıkabilirdi. Afk Fransa'da 1845 yaş arası 1500 çifte nasıl tanı^tıklannı sormuşlar; yüzde 75'inden tesadüfen' yanıtı gelmiş. Oysa geçmişte, insanlar kendi çevrelerinde, köylcrde, kasabalarda tanışıyorlarmış. Değişen yaşam koşullannın pek çok gelcnek gibi zamanla bunu da ortadan kaldırdığına inanılmış. Rastlanülann bir araya gctirdiği savunulmuş çiftleri. Ama aşk yalnız tesadüflere bağlı bir oyun mu ? Şimdi karşıla$malar diskolarda, barlarda, partilerde ya da okul, işyeri gibi çevrelerde gerçekleşiyor. Böylece ilk eleme kendiliğinden oluşuCUMHURİYET D E R O İ 2 BŞ U B A T 1 9 9 3 S A Y I 36 2