Katalog

SARAY LOUVRE YENİLENİYOR tık bu duyguyu yaratıyor.", yorumunu getiriyor. Pei'nin piramidinden önce, 1988 yılında, müzeyi 3 milyon kişi gezerken, geçen yıl bu sayı 5 milyona çıktı. Richelieu Kanadı'nın gecen hafta açılmasından sonra bu sayıya yeni milyonların eklenmesi bekleniyor. "Louvre" kelimesinin nereden geldiği pek bilinmemekle birlikte "Lupara" sözcüğünden türcdiği sanılıyor. "Lupara" sözcüğü ise ortaçağ metinlerinde Fransız krallannın şatolannda yeralan duvar süslemelerinde tilki avına katılan köpekleri anımsatıyor. Ancak, Napolyon'un yenilgisı ile bu sandıklar, 1801 yılında Louvre yerıne British Muscum'u taşınacaktı. Bu eserler arasında, 1799'da bir Fransız subayının bulduğu ve daha sonra Mısır hiyeroglif ya/ısının cö/ülmesinde en önemli rolü oynayan, sıyah Napolyon'un kıskançlığı lstanbul'da büyükelçilik yapmış I^ord Montegu'nun Londra'daki malikanesinde I753'te çekirdeği kurulan "British Museum"un Napolyon Bonaparte üzerinde yarattığı kıskançlık inkar edilemez. Napolyon, 1789'da Mısır seferine giderken belki de generalden daha çok antik Mısır uygarlığı bilimcisi "egyptolog" ve arkeologlan da beraberinde götürmüştü. Amaç, Mısır'ın tarihsel ve kültürel mirasını yağmalamaktı. Köklerinden sökülen, kopanlan tarihsel ve kültürel eserler, yıllardır sandıklara konulup Fransa'ya yollanmaya hazırlanıyordu. Laonardo Da Vlncl'nln UnlU Mona U N ' I I , kin! Sanki çirkinlik anıtı!.." gibi sözler herkesin ağzındaydı. Bugün Eyfel'siz bir Paris acaba düşünülebilir mi. Pel'nln cam piramldl Benzeri bir olay bugün Louvre Müzesi'nin yeniden yapılanmasında, onarımında, genişletilmesinde yaşanıyor. Müze yetkililerinin "şaşkın bücür Çinli" dedikleri ünlü Amerikalı mimar leoh Ming Pei'nin 1989'da Louvre'a yaptığı cam piramit sanat dünyasını kanştırdı. Müzenin iç avlusunun tam göbeğinde yapılan dörtgen piramit kimilerince alkışlandı, kimilerince yerildi. Mimar Pei bu piramitle de yetinmedi, sergilenecek yapıtlann özelliklerine göre salon ve oda tasanmlarını da uyguladı. Piramitin camlarından gündüzleri giren doğal gün ışığı ile Pei'nin bambaşka bir etki yaraltığını gördüm. Gecesini görmedim. Ama ay ışığının yansımalarının müzede büyülü bir ortam yarattığı söyleniyor. Mü/edeki heykellerden sorumlıı JeanRcnc Gaborit "Kskiden salonlurda heykeller havasızlıktan boğulurdu, şimdi artık rahatça soluyorlar.", diyor. Müzenin Müdürü Michel Lachotte ise Amerikan Newsweck dcrgisine "Müze, çelik kasa demck değildir. Müze, halkın kcndisinin davet edildiği duygusuna kapüdığı bir yerdir. Louvre, arC U M H U R İ Y E T D E R O İ SA R A L I K bazalt üzerine üç dilde yazılmış "Rosetta Tasi" da bulunuyordu. Napolyon bir yandan Mısır'ı yağmalarken, bir yandan da, 1794'tc Belçika ve ttalya'daki sanat eserlerini bir yıl önce kurulan Louvre'a taşıyordu. Napolyon'la birlikte Mısır seferine Rlchelleu Kansdı DenonKanadı Gir|Ş H Piramldl katılan bilim adamlâVinın başında gelen ve Louvre'un "egyptolog" Genel Müdürü Baron Dominique Vivant Denon ise bu yağmanın gerekçesini söylc anlatıyordu: "Fransa C'umhuriycti; gücü, üstünlüğü ve sanatçılarının saçtığı ışık altında, bu şahescrlcri dünyada koruyabilecek tek ülkedir. Ancak, öteki uluslar, isterlerse gelip sanat zenginliğiıni/.den, ödünc olarak yararlanabilirler..." Louvre'a laşınan öteki eserler arasında Istanbul'dan Vcnedik'e gitmii) dört bronz attan baçka, Italya'dan Belvedere Apollo'su. Gladyatörün Ölümü ve Laacoon gibi dev yapıtlar da vardı. Viyana Kongresi bunların ait oldukları ülkelere geri verilmesini kararlaştırıp. bu ülkelerin temsilcileri Louvre Müzesi'nin kapısına dikildiklerinde aynı genel müdür bu kez fıziki olarak direnecekti. Ancak bunun bir fayda vermediğini anladığında, hüngür hüngür ağlayıp yardımcılarına "Bırakın alıp götürsünler... Bu görgüsüzlerde, zaten bunları görecck göz ve zevk yok ki..." diyecektı. Mllo Venfls'fl Yunanistan'ın bağımsızlığına kavuştuğu 1821 yılında Atina'da başkatip olan Fransız diplomat Viskont dc Mar SullyKanadı Ters Piramit YaraHıÇarşısı YeralbOtoparkı KhortabadAvluau PugatAvlusu MaıiyAvlusu Louvra, tepedsn aydınlatılan d«v avluların y«r alacaftı bir müz* olacak. Tarlhl bn yüzUnün ardında yanl Louvr* ortaya çıkaeak. 1 9 9 3 S A Y !4 0 2