Katalog

C EPECEV R E 0 K T A Y E K I N C I 11 Haziran 1992'de Rio'da ilan edilen Çevre Deklarasyonu'na imza atan Türkiye, çevre konusundayıl sonuna dek hemen hiçbir başan elde edemedi ve yurdun birçok yöresinde umutlar 1993'e ertelendi... erıdc bıraktığımı/ 1992 yılının çevre açısından en önemli olayı hiç ku!}kusu/ hazıran başlanndaki Dünya Çevre ve Kalkınma Konferansı (UNCKD) oldu. Rio'da bır araya gelen hcmen hemen tünı ülkclcrın üst dii/ey yönctıcılerı, 1972'deki Stockholm Konferansı'ndan 20 yıl sonra uluşılan noklayı ve yenı gclişen çevre sorunlarım tartıştılar. Aynı tarihlerde yiııe Rio'da toplanan "alternatif çevre zirvesinde" ise diinyadaki "hükümet dışı" sivıl örgütlenmeler "Yeni Dünya bü/em'ne" hı/nıet eden resmi çevre politıkalannı protesto eltıler. Böylece 1992 yılı. dünyanın yaşumlır dcğcrlerıııi kounıak ısleyenlerle, bu değerlerı hı/la (üketerek "kalkınma" yarışjna girenlerın kolay kolay "consensus" sağlayamayacaklarını gösteren bir yıl olarak tarıhe geçtı.. Bununla bırlıkte Türkiye, I972'de olduğıı gıbı, 1992 Çevre Deklarasyonu'na da "eo^kuyla" ım/a atan ülkeler 93'E ERTELENEN" UMUTLAR... arasında yer aldı. Üstelık bu ke? hem bir "Çevre Bakanlığı" olan ülke sıfatıyla hcm dc hükümet programına çevre içın "siirdürülebilir kalkınma" programını da alabılen bır dcvlet olarak, ncredeyse "gelıştnış ülkeler" statüsündc sayıldı. Ne var kı bu uygar görünüme ve görüşlerine karşın, ülkedeki hemen hiçbir çevre sorununda yıl sonuna kadar ciddi bir başan elde edılemedı. Dahası, içme suyu hav/alanna serbest bölge kurmak, I. sınıf tannı arazılerıne otomobil f'abrıkaları temeli atmak, doğal SİT'leri tehdit eden oloyol projeleri gerçekleştırmek, Boğa/ıçi'ne son darbeyi vuracak 3. Köprifyü benimsemek, Gökova Santralı'nı durdurınaktan "va/geçmek", kıyılarda yenı turi/nı merke/lcri ılan etmek gıbı Rıo'dakı im/alarla tümüyle çelişen uygulamalar ardı ardma gündeme geldi. Yurdun değıvk yörelerınde çö/um bekleyen çevre sorımlurı ıçin de umutlar yıne bir sonraki yıla kalırken Çevre Bakanlığı'nca başlatılan Çevresel Etkı Değerlendirmesi (ÇED) yönetmelığı çalışmalarında da sonuca ulaşılamadı. 1992 yılı boynca ülkc gündemınde kalan ve çoğunluğunu tarıhsel ve doğal zenginlıklerimize yönelik tehditlerın oluşturduğu konular arasında, "umutların 1993'e ertelendıği" sorunlardan ba/.ılan şunlar: • GÖKOVA SANTRALI: 801i yılların mirası olan ören Termik Santralı, 1992 başlarında Ba^bakan Demirel'in "kaldıraeağı/" müjdesıne kanjin, ülkedeki cn önemli çevre sorunlarından bırı olarak varlığını sürdürüyor. Yıl boyunca süren tartış.malardan sonra "taahhüt gereğı" yapımcı llrmaya tamamlattırılacağı belırtılen santral ıçın ö/al, "bitınlsm ve yedekte beklesın" önerisını getırdı. Enerjı Bakanlığfnın da buna ben/er açıklamaları, Gökova'nın kurtuluşu ıçin l99.Vte de sava^ımm süreceğını gosterıyor fotoğrdl LRDOÛANKÖSEOGLU G • YUMURTALIK: Aliağa bölge halkının direnişme hak veren Dani!)tay'ın ıptal kararı ü/erıne tennık santrallarını kuramayan Japonlar, yenı yer olarak bu ke/ Yumurtalık'a gö/ diktıler. Ne var kı. aynı "sorıın" burada da karijilarına çıktı ve 1992 ya/ aylarında dü/enlenen etkinliklerle yöre halkı ve toplıım örgullen sanlı.ılı ısetemedıklerını belırttiler. • BLRSA HAVAALAN1: 1992 yılı boyunca çahbinaları "sessi/ce" sürdürülen Bursa Hauıalanfnın geni^letilmesı projesı, 25(K) dekar sulu tarım alamnı ezmeyc vc 280 bin meyvc ağacını yok etmcye aday. Cavit Çağlar'ın girişimiyle ba^latılan bu projeye karşı Bursa'nın duyarlı kesımlerı, ancak yıl sonuna doğru seslerıni yükseltebildıler. Ziraat odalarının tepkılerınc karşın "ihale a^amasına" getirılen Bursa Havalimanı'nın durdurulması ve 30 km. mesafedekı Yeniijelıır Askeri Havaalanı'nın ulusKırarası sıvıl uçu^lara açılD E f l u l 2 4 O C A K 1 9 9 3 S A Y I 3 5 7 C U M H U R İ Y E T