Katalog

B U R A K E L D E M MUZIKTE LAZER DEVRIMISURUYOR DCC piyasaya sürülen yepyeni bir digital ürün. CD kalitesinde ses veriyor ve eski normal kasetlerinizi de çalabiliyor. Üzerine defalarca kayıî yapabiliyorsunuz. ok değil, bundan on yıl önce, Japonya'nm Sony vc Hollanda'nın Philips llmıalan. u/un siiredir ü/enndc çalı^tıklan büyük bir prajenin sonuçlarını mü/ik dünyasına s u n a r a k "gcleceğin tcknolojisi"nde ilk büyiik adımı atıyorlardı: On iki santim çapındukı dısklcrc dijital tcknik kullanılarak kaydcdilmıs, sınyalleıi lazer ış,ını aracılığıyla okııyan, oldukça gelişmiş bıı cıha/dı bu proje. Adina da "Compacl disc pla>er" dcniyordu. Mü/ık tutkuııları. hck1 dınlcdığı mü/.iğin ses kalilcsı konusıında titi/ olanlur için bu yeni sıstcm. "kusursu/" mü/ik dinleme süreçlermc ycpycnı bir kapı açıyordu o günlcrdc Cı/ırtı. hışırtı, çıtırtı barındırnıayun. ses kaybını mınimuma indiren ve çok u/ıın yıllar bo/ulmadan saklanabılen CDIerle. mü/ik dünyasında u/un siiredir beklenen "dcvrim" gerçekleşivordtı. Kayıl leknolojisindc analogdan dijilal masler sısteme geçişm ilk adımlan oiıı/lu yıllara dek dayanıyordu, ama bu sıstcmm la/er leknolojisiylc yaptığı miıthi'j uyıımlıı cvlilik, mii/ikseverleri CD muci/esiyle sekscnlerin başında tam^tırmı^tı Fıkir olarak CD tcknolojisini ılk tasarlayan Philips olmakilu birlikte. sıstemin gclis,tırilip son halinı atmasına dek geçen süreç ıçinde Sony'nin oldııkt;a önemli katkıları var. lletişim Ara'jtırmalan adlı ^eirketin yönelıcilenndeıı Marc I ıner, "Projcdc iki şirketin de eijil pa\ı \ar" diyor "Philips kü<;ük disklcr üretmc fikrini bıılmıı^tu. Dijital ti'knolojiyi {>eliştirens(.> Sony oldu. La/.er optik okuyucunun di/aynını Philips yaratırkcn, hata dü/eltme sislemini Sony buldu. Kısacası ( I), ikisinin çocuğudur." Mu/ık basınında bir et'sane ya da bir bılımkurgıı oyküsii gıbı ya/ılıp çi/ilen CD player cılia/ları, ilk ke/ I98l'dc görülmeye başlandı. İlk CD albüın isc Billy Jocl'ın "52nd Slrctt" adlı çalışma C sıydı ve 1982 ekiminde yuyımlandı. Uzun süre bu tcknolojinin ürünlerini Japonya ve Al:.ıanya'dan ithal edcn ABD'de üretilen ilk CD ise Bruce SprinKsteen in "Born In The USA" adlı 1984 albümüydü. Beklenenden çok daha kısa bir süre içindc compact discler dünyanın hemen her yerinde yaygınlaşnıış ve yeni albüm ve single fonnatı olarak önemli bir potansiycl elde etmişlerdi. 1989'da artık CD'ler, kaset satışlarını yakalamış görünüyordu. Bu hı/lı yaygınlaşmada, prodüİctöründcn menejerine, satış müdüründen perakendeciye dek, mü/ik endüstrisindeki herkesin ö/verili çulı^maları etkili oldu. Işi mü/ik olan insanlar, bu yeni harikayı çok sevmişlerdı ve tutulması için ellerinden geleni yapıyorlardı. Legacy'nin satış ve pa/arlama müdiirü Jerry Shulman a göre piyasada CD'yi yaygınlaştırabilmek için onu destekleyenler "gerilla savaşı" yapmiijlardı resmen. Perakendeei mü/ik mağa/alarının yönetieılerıne göre ise bu teknolojik dcvrim. Bir ean simi; diydi aslında. Plak satışlarının hi7İa gerılemesıyle mü/ık endüstrisinin iyine girdiği kn/, genı; ve geleceği parlak CD ıle bir anda atlatılmıstı. Bugün artık CD Türkiye'de son derece yaygınlaşmış formatlardan biri. Ne var ki müzik endüstrisi lazer devrimini sonuna dek götürecek yeni albüm ve single formatları oluşturmaya, böylece satış potansiyelini arttırmaya çalışıyor. 1993, bu alandaki çok yeni gelişmelerle başladı. CD'yi birlikte geliştireh Sony ve Philips, şimdi iki yeni formatla hızlı bir rekabeti sürdürüyorlar: DCC (digital compact casctte) ve mini disc. DCC, Philips tarafından geliştirilen ve aralık ayından bu yana satışa sürülen yepyeni bir dijital ürün. Boyut ve biçim olarak klasik kasctlerin aynısı; ancak "kafa" yerine lazer ışınıyla okunuyor ve CD kalitesinde ses veriyor. Tıpkı DAT gibi ü/erine istediğiniz kadar kayıt alabiliyorsunu/, defalarca silebiliyorsunu/ ve kodlama sistemiylc istediğini/ parçaya hemen ulaşabiliyorsunuz. lşın cazip tarafı, DCC player ciha/larında, eski normal kasetlerıni/i de dinlemeni/ mümkün. Sonbahardan bu yana, piyasaya çıkan albümlerin çoğu DCC olarak da yayımlanmaya başladı. Sony'nin dünyaya yeni sunduğu mini disc sistemi de oldukça ctkileyici ö/.elliklere sahip. Boyut vc biçim olarak, bil gisayarlarda kullanılan 3.5 ınçlik disketlerin aynısı olan mini disc, 76 dakika müziği içindc banndırabiliyor. Lazer ışınıyla özel bir player cihazda okunuyor ve CD kalitesinde ses veriyor. Ü/erine bir milyon ke/ yeni kayıt yapabiliyorsunuz. •Kirlcnmiyor, bo/ulmuyor, kınlmıyor. Sony Music, aralıktan bu yana prcxiüksiyon biriminin ürettiğı albümeleri mini disc olarak da yayımlamaya ba^ladı. İlk satışa sunulan mini disc ise Michael Jackson'ın uDangerous" albümü. Lazer ışını gittikçc artan bir yaygınlıkta yaşammıı/a sı/.mayı sürdürüyor (Video kasctlerin yerini alan laserdisclcrden ve bilgisayar oyunlarında ınsanı hayranlığa dü^üren bir dcvrim yapmaktaki CDTV'lerden başka bir ya/ıda sö/ edeceği/..) Artık her şcy, Mini Disc vc DCC cihazlarının llyatlarına bağlı. F.ğer albümler de CD'den ucuz olursa, bırkaç yıl içinde mü/ik setlerimizi yenileme ısteklcrimizi engellemekte güçlük çekebiliri/. Ama tüm bu gelis,meler sürerken compact disce hiçbir şey olmayacak, merak etmeyin. Piyasada DCC ve mini disc saltanatı kurulsa bile firmalar CD üretmeyi sürdüreccklcrinı belirtiyorlar. < O E R O İ 2 4O C A K 1 9 9 3 S A Y I 3 5 7 C U M H U R İ Y E T