Katalog

B U R Ç A K E V R E N 1926'da Büyükdere'de "Beyazpark Ga/inosu ve Deniz Banyosu" adıyla kurulmuştur. Kadınlara vc erkeklere mahsus iki deniz hamamını içeren yer, daha sonra çevre sakinleri tarafından içkili bir gazinonun yanında olmasından ötürü "ahlaka mugayyir" gerekçesıyle kapatılmak istenmiş, bir raslantı soıuıcu yolu Beya/park'aa düşcn Atatürk bu durumu öğrendiktcn sonra "Kadın erkek ayrıını nc oluyor? Burada doğru olmayan $ey, aradaki mesafcnin a/lığı degil, deniz hamamında hâlâ harcmlik ve selamlık olmasıdır" diyerek bu yerin hamamdan plaja dönüşmesini sağlamıştır. Atlama kulclcrı, havuzu, kabinleri ile Istanbul'un en gözdc plajı 198(Vde sahil temizleme harekâtından kıırtulamayarak diğer plajlar gibi tarihc karış,mıştır. Istunburun diğcr önemli plajlan ise Anadolu yakasında yer almıştır. Fenerbahçe, Caddebostan, Suadiye, Bostanu, İdealtepe, Süreyya, Nizam plajlan her biri kcndine ö/gü özelliği ve güzelliği ile istanbullulann büyük bir kısmını scnnlclmıştir. Bu plajlardan cn ilginci ısc Maltepe'dcki Sürcyya plajı olmuştur. 1947'de Belvü tesislerinin yöneticiliği altında hizmete açılan plaj geniş bir sahaya yayılmasının yanısıra umumi ve hususi kabinleri, dcnizin ortasındaki Odeon biçımli dinlenme yeri girişindcki dcnize davet eden canlı ve renkli rölyefleriylc çoğunlukla üst tabakanın serinlediği bir yer olmuştur. Sosyctenin gözdesi bir diğer plaj da Suadiye'deki olmuşlur. Bu plaj kadar hemen yanıbaşına 1950'lcrdc yapılan otel de ünlü olmuş, denizinden çok kumsalıyla neredcyse eğlence merkezi haline gelmiştir. Karşıyaka'nın en demokrat plajı ise Fenerbahçe olmuştur. Ucuzluğu ve büyüklüğü ılc tüm fstanbul'u kucaklayan plaj aynı /amanda o yılın gözde mayolarının da lanse edildiği kumsaldan bir podyum olma ö/elliğini taşımıştır. Caddebostan'da yanyana sıralanmış iki plaj ise gündüzleri dcniz sefasını, geceleri ise yanıbaşındaki gazinodan ücretsiz olarak istifade etmeyi amaçlayan ehli keyif sahibi insanlann âJem yerini oluştumıuştur. Bugün tüm bu plajlar önce deni/in kirlenmesiyle ınüşteriden, sonra da Dalan'ın sahil yolu projesiyle deni/den bir hayli uzakta kalmışlardır. Aı«a hâlâ kimilerinin kabinleri eski günleri anımsareasına ayakta durmaktadır. Hele hele bir /amanlar Süreyya Plajı'nın odeon biçimindcki kubbeli atlamtıdinlenmc kulesı ise bugün denizden oldukça ıızak bir yerde kimıleri tarafından adeta yatır muamelesi görmektedır. Kimbılir belki de kirlenen deni/ler ve onlarla birlikte yok olan plajlar bu kabınlerle kendılerinı yok edenlerden böylece öç alıyorlardır. M 16 İ İLK PAKETİ İ KİM ACTI? Bikiniyi yaratan Louis Reard "Kadın içinde ne bulunduğu merak edilen bir hediye paketine benzer" demiş, ama sonra paketin fıyonkunu da yine kendisi açmıştı. Mayonun başından geçen heyecanlı serüvenleri izlemek ister misiniz? ransız Louis Reard I946'da bikiniyi yaratırkcn yalnızca bir moda olayını değil, aynı zamanda beraberinde birçok eleştiriler getiren bir devnmi de gcrçekleştiriyordu. Ahlaksızlıkla, çılgınlık arasında değişkcnlik gösteren tüm eleştirilere Louis Reard'ın verdiği yanıt ise oldukça şaşırtıcıydı: "Bir gün kadınlar üzerindc onca gürültü kopardığını/, bu parçalara bile gercksinim duyınadan iistsü/. olarak güneşlenecekler." Mayolann evrimi düşünüldüğünde bikiniyi bulmak ve onun da ötesinde bulunan nesneyi kadınlara giydirmek belki çılgınlık değildi ama, ona yakın bir cesaret işiydi. Louis Reard bunu gerçekleştirmiş ölümünden kısa bir süre önce de "Kadın içinde ne bulunduğu merak edilen güzel bir hediye paketine benzer" diyerek ışin felsefesini yapmı^tı. Ama ne var ki bu hediye paketinin fıyonkunu açan ilk kişi dc kendisi olmuştu. F Çuvalglblmayo 1900'lenn başında elbisemayo kanşımı garip^ şeyler düşünüldüğünde bugünkü duruma pck kolay gclinmediği ortaya çıkar. Vücudun hemen hcmen her bir yanını kaplayan, bacaklann arta kalan kısımlarını çorap altına sokup, başa bebe başlıklanna benzcyen koruyucularla donatılmış bu mayo öncesi giysiler neredeyse suyun kadının teniyle buluşmasını engellemek için yapılmış bir çcşit zırh görevini üstleniyorlardı. O dönemin bir tanığı ise mayolann atasını şöyle anlatır: "Bu dönemin mayoları büyük bir çuvala bcn/.iyordu. Ne biçimi vardı, ne şekli, rengine gelince matem siyahı vcya şuh kadınlar için koyu mavi olabilirdi. Bu deniz üniformasının zevksizliği, kadının bütün cazibesini kaçırıyor, onu bir ucube haline sokuyordu. O kadar fazla kumaştan yapılmıştı ki, denizin üstü vücut çıkıntılarını mübalağa ile örtcn kısımlar yüzünden irili ufaklı kumaş parçaeıklarıyla doluyordu. Kadın yü/.erken arkasından hava ile <;işmi^ bir balon geliyor ve sırtüstii dönünee bu balon ikileşiyordu..." Resimli Tarih Dergısi'nde ise kadınların hamam giysileri hakkında şu bilgi verilmektedır: "Krkeklerin iç donu ve peştemal sarınarak denizc girdikleri deniz hamamlarında kadınlar ya boğazdan C U M H U R İ Y E T D I H G İ 2 1 H A Z İ R A N 1992SAYI 321