Katalog

D Ü i\l Y A j S L E R İ Gerçakle hayalln blrblrln* karıstıftı tiyatronun oyuncuları: (Soldan sağa) Mansflald Cummlng, Klm Phllby.Oraaham Oraana, Sean Connary, Smllay rolilnde Alac Gulnnass Casusluk tarihinde yeni bir sayf a eorgc Smilcy ve arkadaşlan arlık soğuktun gcri gelebilirler. Çünkü İngili/ hükümeti, dünyanın en kötii saklanun sırn olarak ünlenen MI6 gi/li istihbarat scrvisinı resmılcştirmeye, daha doğrusu varlığını resmen tescil ctmeyc karar verdi. MI6, John lx' C'arrc'm ünlii casusuna, lan Fleming'in James Bond'una ruh veren scrvis. John Major vc gcçcnlcrde ülkcmi/i dc /iyaret eden Dışişleri Bakanı Douglas Hurd, bu yılıh sonuna doğru, şefTaflaşma harckâtını resmen açıklayacaklar. İngili/ hükümelinin çeşitli dönemlerdcki bakanlan, Dışişleri'ne bağlı olarak çalışan vc ülkc dışındaki casusluk çalışmalannı yürüten MI6 ilc ilgili olarak hiçbir beyanat vermcz ve varlığını resmi olarak kabııllenmezlerdi. Londra'da, Thames kıyısındaki 20 katlı Ccntury Housc'ı mcrkcz olarak kullandıklan ve her İngili/. Konsolosluğunda ki varlıklan bilindiği halde, yokınıış gibi davranılırdı. Varlığının resmen kabullenilmesiyle bırlikle, MI6 'da görev yapanların bir kısmı da artık kamuoyu tarafından tanınmaya başlayacak. 1989 yılında legali/e olan ve başına Stella Rimington adlı kadın yönetiei gctirilen M15'te olduğu gibi. Bu değişiklik, servisin Tcrry Farrel ta G Dünyanın en kötü saklanan sırrının resmiyet kazanması amacıyla MI6 yeniden yapılanıyor. İngilizlerin bu casusluk örgütü artık kapalı kapıların ardında değiî, önünde4 çahşacak. rafından planları çizilen, Vauxhall Cross'ta yeni binalanna tasınacaklan döneme rastlıyor. Dünyadaki tüm casusluk teşkilatlarının gözünün kalacağı, son dcrece modern bir bina bu. Böylesi bir binaya yerleşen servisin anonim kalmasının herkesi güldüreceği çok açık. Casus romanlannda " C " olarak tanıdığımız, servis içinde "şef" olarak çağınlan, MI6'nın yöneticisi Sir Colin McColl, sonbahardaki emekliliğinden önce, MI6'nın şcfiaflık konusundaki yasal mevzuatının gerçekleşeceğini yakın arkadaşlanna fısıldamış durumda. MI6'nın gelcceğinin ne şekilde olacağı konusunda şu anda iki hâkim görüş var. Bunlardan bir tanesi bu servisin etkin vc açık olarak, kamuoyunun bilgisi dahilindc vc ba/ı parlamentcrlerin denetimi altında, ytllık raporlan yayınlanarak faaliyetini sürdürmesi, ikinci görüş ise böylesi bir çalışma yönteminin 3 2 2 kaynaklar konusunda sızıntıya yol açacağı ve faaliyetlerin biraz daha kapalı olarak sürdürmesi. Sonuç ne olursa olsun 2 bin MI6 çalışanı değişikliği heyacanla bekliyor çünkü abartılı bir gizli kapaklılığın oldukca geri kafalı vc sonuç almayan bir tarz olduğu konusunda hcrkcs hemfikir. Dünyanın en çok okunan casus romanlarının kaynağı olan MI6 , 1909 yılında Sir Mansfield Cumming tarafından kuruldu. O dönemlerde istihbarat servisinin dışişleri bölümünün şelliğini yürütüyordu. Cumming'in herkes tarfından hatırlanan çılgın bir özelliği vardı: Tahta bacağıyla hız verdiği mini motosikletle, servisin koridorlannda dolaşırdı. MI6'nın bünyesindc oldukça renkli isimler de yer aldı. Rudyard Kipling, T E Lawrence, Grahaın Grcene, ve James Bond'un yaratıcısı lan Flcming gibi bazı yazarlar, yasamlannın bir döneminde gizli servis için çalıştılar.Bu isimlcrin yanısıra Köstebek namıyla maruf, Kim Philby ve benzeri ajanlar karşı casusluk yaparak servisin ününe gölge düşürdüler. Yakın dönemlerde dc 12 yıl boyunca İngiltere için çalışmış olan ve artık geri çckilcn KGB ajanı Oleg Gordievsky olayının duyulması MI6'nın prestijini arttırdı. Soğuk savaşın sona ermesiyle birlikte MI6'nın gizli kapaklılığının kendi amacına ihanet cttiği de anlas.ılmıştı.. Çünkü aynı arenada gürcşen Amcrikan, Alman ve Fransız casusluk örgütlerine karşı, varolduğu kabul edilmeyen bir servis olarak calışması mümkün değil.di MI6, terrönzm, silah ve uyuşturucu kaçakçılığının yanısıra, çevre kirlcnmesi vc yağmur ormanlarının yok olması konulannda da arastırmalannı sürdürüyordu. Bu nedenle bütçesinde bir kısıtlamaya hcnüz gidilmemişti. Bütün bunlann ötesindc dünyadaki politik dcğişiklikler paralelinde, tüm ülkeler kendi casusluk teşkilatlarını yeniden yapılanma amacıyla gözdcn geçirirken şu gerçeğin de farkına vardılar: En son teknoloji, elektronik aygıtlar, uzaya fırlatılan uydular... Bütün bunlara rağmen yalnızca eski tarzda bir casus, düşman ülkcnin planlannı ve amaçlannı elde edebiliyordu. < C U M H U R İ Y E T DEHOİ 1 7 M A Y I S 1 9 9 2 S A Y I 15