Katalog

BASKENT M Ü Ş E R R E F GÜNLERİ H E K İ M O G L U dı biraralık. Galiba OramiralNecdetUran'ırı döneminde. Celal Eyiceoğlu ve Hilmi Fıral döneminde evsahiplerinin kişiliklerı doğrultusunda değişti konutlar. Genelkurmay Başkanı konutlarında da öyle. Vefika Sancar'ın salonlarıyla Tiirkân Torumtay'ın salonları çok değişik. Amabırçok komutanın evinde ortak çizgilerde var. Brükselçizgısi.. Kimi diplomatların evinde de rastlanır ortak çizgilere. Görevli oldukları ülkeleri anımsatan çizgilere. Kimi güzel bir karma oluşturur, kimi kişiliğini hiç katmadan sergiler. Bir evin havasında evsahiplerinin kişiliği, zevk düzeyi de rol oynuyorbence. tnönü'nün Pembe Köşkü de, değişmeyen tarihi de çizgilerini koruyan bir ev başkentimizde. Eşya hiç değişmiyor, tablolar, bir sanat yapıtı kadar değerli fotoğraflar da. Her şey tarihsel çizgilerini koruyor. Koltuğun yeri değişmiyor, ama kumaşı değişiyor, köşkün havası hiç eskimiyor. Kapısı da, sofrası da kapanmıyor. Yemek salonu cıvıl cıvıl, dört kuşak biraraya geliyor sofrada. Bir evin eşyası değil, yaşamı önemli galiba. Sofralar da, yemeklerle değil, çevresinde buluşanlar, söyleşilerle güzelleşmez mi? Başkentin güzel evleri de bir moda yarışı havasında doldurulan evler değil hiçbir zaman. O evde yaşayanların kişiliğiyle bütünleşen evler. Resim sever bir kişinin duvarlarında yer kalmıyor, müziksever bir kişi en güzel köşeye müzik setini yerleştiriyor, kitapsever bir evde her yer baştan başa kitap.. Sevdiği şeylerle birlikte yaşamak istiyor insan. Geçen gün değerli ressam ömer Uluç ile konuşuyorduk. Artık rcsimalamamaktan dcrt yandım ben. Fiyatlardaki tırmanış bir yana, duvarlarımda yer kalmamış. Ömer Uluç Paris evlerinde bir uygulamayı anlattı bana. Tabloları değiştirerek asıyorlar. Bir süre belli birdönemin ressamları, sonra başka resimler. Bu kaçınılmaz bir yöntem, ama ben duvardaki dostlarımdan kolay ayrılamam doğrusu. Evimin onlarla güzelleştiğini hissedcrim. Bir evin zamanla güzelleştiğini söyler kimi dostlarım. İyi bir şarap gibi. Aceleye gelmeden, rastgele seçilen eşya ile değil boşlukları bilinçle doldurarak düzeyini buluyor. Elbet bir de gelir düzeyi var. O zaman yıllarca dolamıyor o boşluklar. Büyükelçi Behiç Hazer veeşi Ankara'dan ayrılan Çin Büyükelçisi onuruna bir yemek verdı geçende. Hazer'ler de birkaç yıl Çin'de kaldılar. Çin Büyükelçisi şaşırdı biraz. Evde çok eşya Çin damgalı, ama evsahiplerinin imzası göze çarpıyor. Asıl sorun o imzayı atabilmek galiba. Başkentimızin ünlü modacısı Sümbül Naiboğlu da Gaziosmanpaşa'daki evine bir imza attı son günlerde. Birmodacının fantezilerini de yansıtan güzel bir ev. En sıcak köşesi Püskül'ün. Püskül kim derseniz, bir gözü yeşil, bir gözü mavi bir Van kedisi. Yakın bir dosttan bir doğumgünü armağanı. İpek gibi beyaz tüyleriyle güzel bir yaratık, evin dekorunu da etkiledi sanırım. Kedili evlerin başka bir düzeni var başkentte. Örneğin Betiil Kalenıli'nın evinde hayvanseverliği ağır basıyor, kediler ve çocuklar salonları eşit düzeyde paylaşıyorlar. Oktay Rıfat'ın dizelerini anımsar mısınız? Odalar seninlc scrin, sofalar scninle ferah, Günüm neşeyle dolar, yatağımda uyandığım sabah. Bir evi sevgi güzelleştirir kuşkusuz. Evinize sevgiyle bakar, tüm sevgileri yansıtırsınız her yana. Rcsim sevginiz, kıtap sevginiz, müzık sevginiz de yansır her köşeye. Aileden bir anıya seçkin bir yer verirsiniz, sevdiğiniz bir tabloyu yatak odasına asarsınız, sabahları merhaba dersiniz ona. Sonra bencilliği aşar, konuklarınızın da göreceği bir duvara yerleştirirsiniz, o güzelliği paylaşmak istcrsiniz. Ev de bir paylaşma merkezi değil mi zaten. Eşya eskidikçe güzelleşmez mi? Koltuklar, masalar, ya da tablolar konuşabilseler, ncler anlatırlar kimbilir, ne güzel öykülcr. Ben konuşurum kimi zaman. Salonda bir koltukta oturanları düşünürüm, gelişen dostlukları. Kimi dostlar ayrıldı dünyamızdan, ama o koltukları onlarla konuşurum ara sıra. Ya da tam tersine. Kimi dost evlerine Ö7İemle koşar insan. O evde rahat bir soluk alır. Ö evi güzel evlerden biri diye düşünür her zaman. Dekorasyon dergilerinin sayfalarındaki evlere hiç benzemez, ama havasıyla rahat bir soluk verir insana. Belki de kapısı sıcak bir gülüşle açıldığıiçin. M 1 9 9 1S A Y I 2 9 7 ltmışlı yıllarda bir Japon sefiresi vardı Ânkara'da, Bayan Miya Zaki, çok /arıf bir kadın. Galiba güneşin oğluna yakın bir kadın. Resimle uğraşıyordu, sergiler de açtı Paris'te. Evi,sofrası,giyimi,davranışlarıyla bir Japon va/osu gibi. Bir gün evlcrdensö/cdiyorduk. Bayan MiyaZakı şöylededi" Türk evlerinde bütün güzcllikler birarada sergileniyor. Bir seçim yapmadan yanyanageliyor. Japon evlerinde tersine, güzel eşyamızı tek tek kullanırız biz. Gü/.elliğine saygı duyarız. Bir vazoyu doyuncaya kadar seyreder, sunra yerine haşka bir vazo koyarız. Bir süre de onun güzclliğini seyrederiz..." I S)6()Mı yıllarda başkent evleri şaşırtıcıydı gerçekten. Japon sefiresinin sözleri o şaşırtmaeadan esinleniyor belki de. Birçok cvden cn güzel, en değcrli eşya yanyana, ama hiçbir uyum yok. Güzelİiklerden çirkinlik oluşuyor ncrdeyse! Bu durum çok değişti mi bilmem? Kimi cvlcrde bir mobilya pazarına gittiğini sanır insan. Belki de bu nedenle iç mimarlar çoğalıyor giderek. Çirkinliğe tepki gibi, özellikle gcnç kadınlar iç mimarlığa ilgi duyuyorlar. İçgüdüleriyle çırkınliğekarşıçıkıyor, evleri, galerileri, bankaları, holdingleri güzelleştirmeye çalışıyorlar. Tanıdığım mimarlarla konuşurum ara sıra. Yaptıklarıyla mutlularmı acaba? Mutlu olanlar var, birdoyuma varanıayanlar var. Büyük cmckle oluşturdııkları bir dekor, küçük birayrınlıyla bozuluveriyor! Özellikle z.enginler arasında bir güzel ev yarışı da var, ama para bellı bir /evk düzeyine vardıramıyorinsanları! Küçük birayrıntıbütünii çırkmleştırebılıyor. Ev dekorlamak hayli güçbır uğraşaslında. Çok gü/el birevde iğreti oturanlarda bu güçlüğü kanıtlıyor. En gü/.el cşyayı, halıları, labloları, gümüşleri alıyorlar, nerdeyse soluk soluğa salonlar, teraslar, havuzlardoluyor, ama yinedebelli birboşluk var. Kuşkusuzkişilikboşluğu. Birevya}am biçimini yansıtır her şeyden önce. İç mimar dostlarım da evsahibiyle iyi bir diyalog kurmadan rahat çalışamadıklarını söyliiyorlar. Ortak bir zevk düzeyine vurdıkları zaman olumlu sonuç alıyorlar. Çankaya'daki Pembc Köşkleri düşünüyorum. Celal Bayar dönemini, Gürsel, Sunay, Korutürk, Evren ve özal dönemlerinde köşkün havası durmadan değişti. Evren döneminde çalışma odasındaki güzel eşyanın mü/eye kaldırılmasını anımsarsınız belki. Değerli porselenler, altın tabaklar, gümüşler de dc Evimiz kişiliğimizdir A poya kilitlendi. Cumhurbaşkanının çalışma odasındaki antika masanın, koltukların ycrini gümrüklerde bekleyen mallardan oluşan ucuz bir lakım aldı. Salonlar orduevinedönüştü. Amaçdevlet bütçesine yük olmamak, devlet rnalını iyi korumak. Oysa Çankaya Köşkü de en gü/el eşyanın, en güzel tabloların sergileneceği bir yer değil mi? Başka ülkelerde böyle değil mi? Geçen hafta da yazdım, Çankaya Köşkü Bayan Korutürk 'ün evsahipliğinde en güzel dönemini yaşıyor. Bugünkü evsahibesi de köşke özenle bakıyor doğrusu. Nil Turagay'ın gözleri ve elleri her şeyde hissediliyor. l%()'lı yıllarda Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri'nin evini anımsıyorum. Genel Sekreter Nasır Zeytinoğlu, aslında İzmir'de oturuyor, Ankara'ya da yerleşemedi sanırım. Çankaya'daki evde konuk gibi oturdular. Bir de Büyükelçi Fuat Bayramoğlu'nun genel sekreterliği var. O dönem güzel bir köşk oluştu Çankaya tepesinde. Nesteren Bayramoğlu'nun elleriyle güzelleşen bir köşk. Güzel halılar, minyatürler, çeşmi bülbüller, beykozlarla bir sanat bahçesi. Büyükelçi Haluk Bayülken'ın döneminde o bahçe hayli değişti, şimdiki durumu bilmiyorum. Yine 1%0'larda Çankaya tepelerine komutan evleri yapıldı. Oevleredegittimara sıra. Denizkomutanının konutunda bir gemi dekoru var Çankaya Köf kü'na, evsahlpliğlnda an güz*l dönamlni yaşaUn Hmal KorutUrk, 7O'Iİ yıllarda Farah Diba II* Tahran'daki GUIIatan Sarayı'nda... C U M H U R İ Y E T DERGİ 17 K A S I M