Katalog

Beyoğlu fotoğrafçısı Berggren İstanbul'un ünlü ailelerinin mahremiyetine girmekle, von der Goltz Paşa'nın yaninda Bağdat Demiryolu'nun fotoğraflarını çekmekie, Abdülhamit'in güvenini kazanmakla ve sonunda, savaş yıllarının yoksulluğunda, Feriköy Mezarlığı'nda kaybolmakla noktalanan ' hazin bir öyküdür bu... ("*>«*;, Yıl 1875 Kendı objektıtinden Berggren Yaşam çizgisini Osmanlı ile birleştirmiş bir Batılı ^ ^~3 iienl Ftndıklı ve Dolmabahçe'yı kucaklayan bir Berggren çalışması 1870"lı yılların fotoflraf teknıgıyle elde etlığı sonuçlar, Avrupalı meslektaşlarının ılgısını çekıyordu Yaşmaklı bır Osmanlı kadınr Berggren'ln sehpası konakiara gırerdı RozetAlberto Modiano stanbul'u, 19. yüzyılın ilk yarısında Batıya tanıtanlar, Presiori, Allom ve Melling gibi gravür sanatçısı ressamlar; ikinci yarısında ise fotoğraf sanatçılarıdır. 1940'larda yayımlanan "Ar" adlı sanat dergisindckı bir ya/ısında gazeteciyazar Fikrel Adil, 19. yüzyıl sonunun Beyoğlusu'ndan söz ederken caddcnın ıki kolunda da en çok dikkati çeken dükkânların, muhallebiciler ve fotoğrafhaneler olduğunu anlatır. Evet, "Grand I Rue de Pera"da, Phebııs gibı Abdullah Freres gıbı isimler, yalnızca aile fotoğrafları değil, lstanbul görüntüleri peşinde de koşmuşlardır. Karelerindc Istanbul'u goruntulemış, yaşam çizgisini bu kentle birleştirmiş, orada uzun yıllar yaşayıp orada ölmuş bu Avrupalı fotoğraf öncülerınden bıri de Guillaume Berggren'dir. Birçok özelliğının yanı sıra, Berggren'in bir sıfatı da "imparatorluk başkentinde en uzun süre çalışan Batılı fotoğrafçı" olması... Anadolu, Trakya, lstanbul ve Boğazlar'ı görüntülerken, çağdaşlarınca, "eşsiz" olarak tanımlanan Berggren, 20 Mart 1835 yılında Stockholm'de doğdu. Yaşadığı dftnem fotoğ rafın yaşama girdiği ilk yıllardı. Büyük bir rastlantı olarak da 1920 yılında öldtiğünde, modern fotoğrafçılık da ortaya çıkacaktı. Gezici bir ressamın oğlu olan Berggren Stockholm'ün Normaln bölgesindeyaşamış ve uç kardeşi arasında yalnız kendisi eğitim görebilmişti. 1850 yılında Berggren, anncsinin ölümü ile evi terk ederek bir marangozun yaninda çıraklığa başlayacaktı. Guillaume, ıki yıl ustası Edberg ile çalıştı. 20 yaşındaydı. Avrupayı, yeni yerleri tanımaya duyduğu merakla, gcmi ile yola çıkan Berggren'in tekrar doğduğu yere dönmesi ıçin 30 yıl gerekecekti. Avrupa'daki ilk durağı, fotoğrafçılığın çok geliştıği Almanya oldu. Hamburg'ta bir süre kaldıktan sonra, Berlin'e geçti ve fotoğrafçılıkla uğraşan dul bir kadının yaninda marangozluk yaptı. Bir süre ıçin kadının asistanlığını yapan Berggren, ilk fotoğraf bilgilerıni edindi. Islak bileşim içindeki kimyasal maddelerı hazırlamayı öğrendi. Fotoğraf camlarını bu kimyasal bileşimlerle kapladı. Negatiflcr nemli iken onları kart üzerinde pozlandırabiliyordu... Bu arada Berlin'de bir fotoğraf enstitusunde bilgilerıni geliştirdi. 1860 yıllarında artık her iki alanda da çok gelişmiş bir sanatçı ıdi. Yaşaını boyunca yapacağı geziler, onun dil öğrenme yeteneğini de geliştirecekti... 1866 yı> 8