Katalog

Rock müziğinde hâlâ isyankâr Batı Avrupa turnesinde büyük başarı kazanan Amerikalı rock şarkıcısı Bruce Springsteen, 2 eylülde Londra'da UluslararasıAförgütü'nün düzenleyeceği dev konsere katılacak. Sting ve diğerünlüpop müzikyıldızlarıyla birlikte... Ragıp Duran Bizim halk ozanlarının seyyah kardeşi Bruce Springsteen Ç opur yüzlu, kısık sesli, atletik vücutlu ve blucinli. öyle çok satan gazete ve dergi fotoğraflarındaki ünlü şarkıcılara benzemiyor. Sıradan bir genç. Bir vatandaş, bir ışçi. Elinde gitarıyla ke;ıt kent dolaşıyor. O, yolların fatihi. Şarkılarında, plak kapaklarında hep yollar, şoförler, benzin istasyonları, tnola kahveleri, krikolar, tekerlekler, direksiyonlar var: "Oğlum bu yağ mı? Aslanım yağ degil bu be! Kan bu kan!" (Races Sundays in Jersey in a Chevy Stock Super 8) Bruce Springsteen, son olarak Doğu Berlin'de 100 bin kişiye seslendi. Bu Vatan Sizin Vatanınız, Otoyolda Çalışmak, Vaadedilmiş Toprak, Candy'nin Odası, Rosalila, İ!stiıntü Ort, Savaş, Irmak, Yok G«ri Çekilmek, Yok Tcslim Olmak, Bobby Jean, Zafer Giinleri gibi artık klasik olan şarkılarını ve son albümü Aşk Tüneli'ni söyledi: "lşte şimdi yitik cennettesin/Tüm düşlerin toz olmuş/Geriye dönmek için artık çok geç/Buraya kadar gelmek için çok çektin/Burada yenilmek için de/Sınırın öbür yakasında" (Tougher Then the Rest) 1987 ekiminde çıkan bu uzunçalardaki buruk balladın bir başka şarkısında da umutsuzluk bas gitarda: "Oraya gittiğinde/Yoktu hiçbir şey/Bulamadı bir insan/Sadece yol vardı hâlâ (Cautious Man)" Bruce Springsteen (ortada, lacivert ceketlı). Batı Avrupa turnesinde de Işsizlerın, uzun yol şofflrierinln ve sendıkacıların Amerikası'nı anlattı Fotoğnt: onu Beyaz Saray'a çağırınca, Washington'a gitmeyi reddediyor. Her halde, "Ben Frank Sinatra degilim", demiştir. Bir serinletici içecek firması, kendisine reklam fılmi çevirmesi için milyonlarca dolar önerdiğinde, hafif pis bir tebessüm ve " N o thanks boys'.' Bruce'un en ünlü şarkılarından biri olan Born In the USA'nın güftesi kimilerince okunmadığından yanlış tanıtılmış ve Bruce Amerikan yeni sağının, milliyetçi bir sözctlsü olarak karalanmıştı. Oysa ki parçanın daha girişinde Amerikalı olmanın güçlUkleri şöyle betimleniyor: " ö l m ü ş insanların kasabasında bir yerde doğmuşum/Ayağım yere bastığında ilk tekmeyi yedim/Hep yenilmiş, hep ısırılmış bir köpek gibi oluyorsun/Hayatının yarısını kendine gelmekle geçirince/(...) Kalabalıktı bizim kasaba elime verdiler bir tüfek/Gönderdiler bir yabancı memlekete san adamları öldürmeye." 1984 Wembley konserinde, hayranlarının taktığı isimle "Boss" (Patron) o zaman lngiltere'de grevdeki maden işçilerine iki şarkı armağan etmişti. Aradan 6 ay geçtikten sonra, Bruce'un grev komitesine tam 1 milyon dolar bağış yaptığı öğrenildi. Sessiz sedasız bir sınıf dayanışmasının en muhteşem örneği. 1986 kasınıında piyasaya çıkan Bruce Sprinsteen & E Street Band »97585 adlı 5 uzunçalarlık albümü de New Jersey'deki Pitman plak fabrikasının 300 çalısanının işten atılmasını onlemek amacıyla doldurduğu öne sürülür. Bu albüm yaklaşık 2 milyon adet satarak rock tarihinin rekor kitabına girdi. Kimi şarkıcılar, mesela Leonard Cohen, ya da Leo Feni ve mutlaka Roger VVaters, güzelliğin doğallıkta gizlendiğini bilerek, kamuoyuna ınahsus bir imaj yaratmakla zaman yitirmezler. Gece sevgilisiyle nasıl konuşuyorsa, 100 kişilik stadlardaki konserlerde de muzikseverlerle aynı OEOFFSmiNE I'M ON FIRE (Yanıyorum) Hey küçuk kız, baban evde ml Dışarı gidip senl bir başına mı bıraktı Benim arzum fena halde Yanıyorum SĞyle yavrum şimdi sana lyi davranır mı Benim yaptıklarımı yapabilir mi Seni çıkarırım göklere Yanıyorum Bazen, sanki biri keskin ve kalın bir bıçakla yavrum Gelip ruhumu deşiyor Gece yatakçarşaf nemli uyanıyorum Ve bir yük treni geçiyor kafamın tam ortasından Sadece sen serinletlrsin arzumu Yanıyorum Kayıp bir kasaba... BugUn 39 yaşında. New Jersey'in Freehold kasabasında lrlanda asıllı otobüs şoförü bir baba. "Hey, otobıis şoförü, paranın üstü kalsın" (Does this bus stop at 82th street). Ve ttalyan asıllı fabrika işçisi brr anne. Babası avukat olmasını istemiş. Ama kolay mı? Aşkımız epridi/iş aradım kcndime/Ama zor buralarda iş bulmak/Kaçtım Atlantic City'ye/Otoyolun kenarında bir adam gördüm/Eğilmişli yere doğru/Bir köpeğin ölüsüne bakıyordu (Reason to Believe) Mayakovski havasında. Bizim gibı serseriler/Koşmak için doğar bebeğim diyen Born To Run'ın yaratıcısı parlak krom cantları, gece yarısı yarışlarında ezilmiş tamponları anlatıyor, sonra kendini motorlu melek düşleyip Siyah Dodge'un kaputuna çıplak ayaklarıyla çıkan kızları nasıl scvdiğinı söylüyor. Bruce Springsteen, bizim halk ozanlarının Amerikalı seyyah kardeşi. Ne Michael Jackson gibi estetik ameliyatlar ve serinletici içeceklere ne de Madonna gibi dev reklam şirketlerine gereksinim duymuş. tsyankâr gitarının, sevimliheyecanlı sesinin gücuyle zirveye tırmandı Bruce. Maraton konserlerinde, sokağın söyleminı sahneye koyuyor. Reagan'a ret En büyük ozelliği, kendine, sınıfına, doğal çevresine sadık kalması. Şarkılarında günlıik yaşam, konuşma diliyle sendika odalarını, grevcileri, ışsızliği, tabii ki aşklarını, umut ve umutsuzluklarını ekrana getiriyor. Şatafatlı, görkemli törenlere rağbet etmiyor. Başkan Reagan, âruce'un ününden yararlanıp Sprıngsteen ve şarkıcısı Patti Scialfa, 19temmuzda, Doğu Berlın'de 100 bın kışıye seslendıler Fotoğnt ANDREAS SCHOELZEL şekilde konuşur. Onların, şarkıları da bu nedenle hem çok özel hem de çok popülerdir. Bruce'un şarkıları da sade sözcüklerle dcrinlikleri yakalar. Yolda rastladığınız arkadaşınız sanki ayaküstü size bir şeyler anlatıyordur. 10 adım attıktan sonra anlarsınız söylcdiklerinin önemini: Piyangodan ikramiye çıkarsa/KullanıImış arabalara paydos (Used Cars) ya da Yıl 68'di/Bizim oralarda çok kavga çıkardı/Siyahlarla beyazlar/Bir şey yapamazdık/Sıkıhrdık (Jersey Girl) 1973 ocak ayında çıkan ilk albümü Greetings from Asbury PakNew Jersey'den 1987 ekiminde çıkan TÎınnel of Love'a kadar Bruce Springsteen, rockun en doğal, en içten temsilcisi. D