Katalog

Beyaz Saray'a hazırlanan Michael Dukakis ile... 'Amerikan rüyası' koltuğa oturacak mı? Edremit'te doğmuş Yunan asıllı bir babanın oğlu olarak "ortanın üstünde" bir ailenin koşulları içinde kendini yetiştiren Dukakis, Beyaz Saray'a giden yolda 'Amerikan rüyası'nın mükemmel bir örneği. Şebnem Atiyas I New York os Aııgeles Times Gazetesi'nde kısa bir süre öncc ycr alan bir karikatür, 1988 Amerikan seçimlerinin özelliğini şöyle aktarıyordu: Raşkanlık tartışnıası sırasında, bir kürsüdc George Bush, bir kürsüde Michael Dukakis, ortada da uyuyakalmış bir tartışrna yönetmeni... Alt yazıda Dukakis kendinden emin bir edayla Bush'a, "Şimdi tartışma yönelmcnini uyandırmak, tabii ki haşkan yardımcı.sının gftrevidir" diye sesleniyor. Şu anda, nabız yoklamalarında Cumhuriyetçi ABD Başkan Yardımas, George Bush'un önunde olan Denıokrat Massachusetts Valisi Dukakis'in basındaki gör'lntüsü bu. Dukakis'in kampanyasını yürütenlerin en ! 1 yuk derdi, "sıkıcı" damgası yemiş olmak. Her zaman disiplinli bir i/.ci <,ocuğu izlenimi uyandıran Dukakis, kcndisi \i şöyle savunuyor: "Biiyiik iletişim yeteneği diye bir unvan sahibi olmak peşinde koşmuyorum." Kampanya yöneticileri ise "Diger politik»<riar Michael'den daha iyi şaka yapıyor olabilirler... Michael, sizi alıp bir bara götiirecek, bir kız bulup bir içki ısmarlayacak lip degil" diyorlar. L Basında büyük sempati toplayan Dukakis'i, The New York Times Gazetesi geçen hatta sonundaki magazin ekinde şöyle anlatıyordu: "Dukakis gaıetecilerle hiçbir zaman kayda gccirilnuıncsi koşulııvla konuşmaz. Nerede, nasıl olursa olsun Dukakis, yöresel et ppkelleme sanayiinde iicretLrini, Reagan vöneliminin iş giivenligi konusuııdaki tutumunu ya da New Yurk'ta vergi affıııın sonuclarını tartışır. Kn ufak konuşmalarda bile ciddi konulardan söz eder. Biilün diger arkadaşlarımn arkalarına yaslanıp, rahatlayıp, konuşmalarının kayda geçirilmemesini istedikleri zamanlarda bile Dukakis, ciddi ve gergin durur." Seçim kampanyasında "Massachusetts Mucizesi" diye nitelendirilen Dukakis'in valiliğinin sonuçları ise şöyle: 1975'te işbaşına geldiğindc, eyaletin işsizlik oranı yüzde 12. Bu oran o zaman için endüstri eyaletleri arasında en yukseği olarak tanımlanıyor. Şimdi ise yüzde 3; bugün ABD'de işsizliğin en düşük olduğu cyalet Massachusetts. Eyalet ve yerel vergiler, 50 eyalet arasında en yüksek iken, şimdi en düşük olanlar arasında sekizinci durumdalar. Ayrıca ABD'de kişi başı na gelirin en hızlı büyüdüğü eyalet de Massachusetts günümüzde... 'Mike' ve eşi 'Kitty', Boston kentinin bir banliyösünde yaşıyorlar Sabah kahvaltısından sonra Massachusetts valisi Dukakis, isine genellDde metroyla gidıyor. Ortanın üstünde bir 'ikinci kuşak Amerikalı' Dukakis'in özgeçmişi ve yaşantısı nedeniyle kampanyasının temel öğesi "Amerikan rüyası..." Bugün siyasal gözlemcilerin en etkili kampanya biçimi olarak nitelendirdikleri bir öğe Amerikan rüyası. Bu nedenle Dukakis'in ailesi ve göe maceraları sık sık konuşuluyor. Dukakis ailesi, yoksulluktan kaçarak "Yeni Dünya"da fırsatlar aramaya gelmiş, dürUstlük ve çalışkanlıkla kısa zamanda başarıya ulaşmış bir aile olarak Amerikan rüyasının mükemmel bir örneği... Edremit 1896 doğumlu olan baba Panos Dukakis, Amerika'ya 1912'de gelmiş. Amerika'ya geldiğinde, bir kelime lngilizce bilmeyen ve beş parası olmayan Panos Dukakis, sekiz yıl sonra Harvard Tıp Fakültesi'ne giren ilk Yunanlı öğrenci olmayı başarmış. Annesi F.uterpe, 1913'te Amerika'ya gelmiş ve Bofton'a giderek Haverhill Kolejı'nde ilk Yunanlı kız öğrenci olmuş. Böylelikle Michael Dukakis, "ortanın üstünde" bir ailenin koşullarında, "ikinci kuşak Amerikalı" olarak yetişmiş. Dukakis'in bir Yunanlıdan çok, Yunan asılb Amerikalı olduğu, yakın arkadaşlannın çoğunluğunu Yunan asıllı Amerikalıların oluşturduğu bir gerçek... Ama politik çevrede Dukakis, etnik bir adaydan çok bir "Yankee" olarak biliniyor. Çünkü politik elit, etnik adayı, işçi cımfından gelme biri ola Dukakis'in ağzından TürkYunan sorunu Italyan Europeo dergisinin muhabiı i Claudio usttf ile yaptığı özel göruşmede ise Dukakis, "Turkiye'nin, 'Beyaz Saray'ın bir 'Yunan Evl' olmasından korktuğu' söyleniyor. Ne dersıniz?" şeklındeki bir soruyu, "Belki de. Ama sanmıyorum. Babamın Türkrye'de doğduğu unutulmamalı," diye yanıilıyordu .. Gazeteci Claudio GattiDukakis'in politıkada en çok dikkatlı olmaya çalışıığı konulardan biri, TürkYunan sorunu. Demokrat nin Türkıye hekkında DukaKis'o yönelttiği sorulara aldığı yanıtlar, 'başkan adayı'nın Amerikan ve Yunan ka• başkan adayı, bu alanda, genel Amerikan politikasının çerçevesı ıçınde kalıyor Kıbrıs'tan Türk askerimuoyuna yaptığı açıklamalardan biraz daha farklı bir tonlamaya sahıp denebilir. nln Çdkilmesi gerektiğini soylüyor. Bunu ifade ederken de Amerikan ve Yunan kamuoyu önünde dikkatli dav Ama Kıbna yuzünden Turkiye ile Yunanıstan arasındakı lllşkller o zamankl gibl (Dukakis'in babasının Turktranıyor. Ûrneğin, 17 Nısan 1988'de Yunanistan'ın Kathimorini gazetesinde yayımlanan röportejda, Yunanlı gecye'de yaşadığı yıllar kastedillyor.) değil... mişinin Türk.nan sorununa yaklaşmakta nasıl bir etkısı olacağı sorusunu şöyle yanıtlamıştı: . Dukakis: "Bugunkü gellşmeler, ikı başbakanın bir araya gelmesi, beni çok umutlandırdı. Ben, Kıbns C h "Sanıyorum bana yardımcı olacak. Babam 'Küçük Asya'da büyudü. Bu bana, bölgenin sorunlannı anlatna konı <sunda, oldukça önemli bir avanta; sağlıyor. Tabii ki Kıbrıs konusunda bir çözüm olmalıdır. Ancak Türk azm hurbaşkanı Vasilu He bizzat görüstüm. llehemeler sağlamak, Ikl toplum arasınde yekınlasmayı kurmak istedlği izlenimlni edindim." lık da guvenliğinl sağlayacak garantilere sahip olmalıdır Bu, Makarios sırasında mevcuttu. Ondan sonr, >iz Sıze göre, Turk Orrl'J8u, bir anlaşmaya gltmeden önce Kıbns'tan çekilmell mi?.. (ABD) ıslere tersırdsn baktık. bu..lar oldu, müdehaleyl engelleyebillrdik.. Kissinger Makarıos'u, 'Doğu AkdeDukakis "Kesinlikle çekilmeli. Yaptıkları, meşru olmayan birhareket. Işgal, Birleşmiş Milletler'/n surekli olaniz'in Fidel Castro'su' olarak isımlendirdi. Ama Makarios, ıkı toplumu hir arada tuiabilecektokliderdi. Bunun rak kmadığı bir uluslarerası işkmoedır.." D ne kadar önemli okluğunu anlamıştı. Bu, Kıbns'ı yaniden Mrteştirmenın (ek yoludur"