Katalog

HAFTANIN KONUĞU 'Almanya'dan bir TIR dolusu resimle döneceğim' Dünyanın en 'pahalı' üçüncü seramik sanatçısı olan Jaie Yılmabaşar, şimdi de Almanya'da Münih Akademisi'nde resim öğrenimi görüyor. luslararası alanda ad; en çok duyulan Türk seramik sanatçısı Jale Yılmabaşar'ın ilginç bir kimliği var: Doğum tarihi 1939. Sanat yeteneği dört yaşındayken ortaya çıkıyor; resim yapıyor, yarışma kazanıyor ve çalışmalarını* sergiliyor. 1957 yılında AFS bursuyla ABD'ye gidiyor. Albany Union High School'dan birincilikle mezun oluyor. Seramik çalışmalarına orada başlıyor. 1958'de Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu giriş sınavını kazanıyor ve dört yıl sonra, "Yüksek Seramikçi" diplomasını alıyor. 1985 yılında aynı kurumda profesörlüğe yükselen Yılmabaşar, şu anda Almanya'da çalışmalarını sergiliyor... Ülker Göktürk Türkiye'nin ilk kadın seramik profesörü Jale Yılmabaşar resme merak sardı: u Jale Yılmabaşar Istanbul'dakı atölyesınde. moda mankenliğinc dek uzaruyor. Seramik çalışmalarına ilk kez ABD'de başladım. Türkiye'ye döndükten sonra, seramik eğitimi yapmaya karar verdim. O yıllarda Türkiye'de seramik bilinmiyordu. Bana, "testici, çömlekçi" gibi yakıştırmalarda bulunuyorlardı. Aslında Türkiye'de hâlâ da seramik bilinmiyor. Oysa Türkler seramiğe çıııi ile imzalannı atmışlar. Seramik dışında, resimle uğra^ıyorum. Şu anda da Almanya'da Münih Akademisi'nde resim öğrenimi göruyorum. • Niçin resim öğrenimi görmeye gerek duydunuz? I Ben seramik eğitimi yaptım. Ama bu iş bir diploma olmadan da yapılır. Resim için, daha doğrusu iyi bir ressam olabilmek için, toplum diplomaya değer veriyor. Bu nedenle Paris'ten sonra Munih Akademisi'nde resim öğrenciliğine başladım. Burada uzun bir süre seramik profesörü olduğumu da hocalarımdan gizledim! • Türkiye'nin ilk kadın seramik profesörüsünüz. Profesör oluncaya Sanatçının "GökkuşaQı" (1986) adlı tablosu dek geçirdiğiniz aşamaları anlatır mısınız? • 1958 yılında yurda döndükten sonra Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu giriş sınavını kazandım. Dört yıl sonra yüksek seramikçi diplomasını aldım. O yaz, Almanya'da Schönvvald'e giderek staj gördüm. 1962 yılında mezun olduğum okula asistan olarak girdim. İlk kişisel sergimi de burada açtım. Asistanlık süremi doldurduktan sonra, "Seramik Dekor Teknikleri ve bu tekniklerlc Çagdaş Türk Çömlekçiliginde Reform Imkânlan" konusundaki incelememi tamamlayarak öğretim üyeliğine yükseldim. 1985 yılında da profesör oldum. • Aşırı bir çalışma gücünüz var. Böyle bir alışkanltk kazanabilmek için nasıl bir çalışma programı izlediniz? • BugUne gelebilmek için gunde 18 saat çalıştım. Ukalalık olarak kabul etmeyin; ama Türkiye'de kime sorsanız, seramik deyince, Jale Yılmabaşar'ı tanır. 30 yıiın karşılığıdır bu. Seramik işini çok seviyorum. Topkapı Sarayı'nda Sünncl Odası'nda seramikçıni ıki tablo vardır. Bunların hangi teknikle hangi fırında çalışıldığını tanı olarak çözniek bile mümkün değil. Yekpare panolar bunlar. Bu panolar beni çok etkiledi. Buıadan yola çıkıp Türk seramik sanatını dünyaya duyurmayı amaçladım ve bugüne gelebilmek için çalıştım durdum. • Dünyanın en pahalı üçüncü seramik sanatçısı seçildiniz. Bu nasıl oldu? H Avustralya'da 1972 yılında bir çahşmam 20 bin dolara satıldı. Gazeteciler eserleriniz ne kadar pahalı, diye sordular. Bunun üzerine ben de kendilerine, "Siz cumartesi, pazar günlcri dinlcnip tatil yapıyorsunuz; ama ben çalışıyorum. tşte bunun bedeli!" diye yanıt verdim. • Seramik artık duvar panolarında kullamlıyor. Bunları yapmak güç oluyor mu? • Dış mimaridc duvar panolarında kalıcıhğı sağlamak için seramik kullamlıyor. Be T ürkiye'dc, "seramik" denilince, akla ilk gelen isim Jale Yılmabaşar. Kendisi de zaten Türkiye'nin ilk kadın se ramik profesörü. Fransızlar onun için, "aleşjn ustası" deyimini kullanıyor. "Neden ateşin ustası?" diye sorduğumuzda, Yılmabaşar, hayat dolu, heyecanlı kişiliğini açığa vuran sıcak ve sevecen bir ses tonuyla konuşnıaya başlıyor: "Resimle seramik arasındaik fark, resmln dognıdan boyayla yapılması, senımikte ise sonucun helli bir ateş ısısıyla elde edilmcsi. Seramik boyalan, önce bembeyaz nlııjor; ancak fırınlandıktan sonra, islenilen renk elde ediliyor. Guzcl rcnkler elde edebilınek için de çok deney yapmak Kerekir. Resmin oınru 1020 bilmedlniz 50 senedir. Oysa seramik asırlıktır. Ayrıca seramik yanmaz, ama resim yanar..." • Bize kendinizden söz edermisiniz? B tlgi alanlarım bir hayli geniş. Bu alan, şiirden çocuk öykülerine, sahne dizaynından