Katalog

Avrupa ve OrtadoŞu çıbı ıkı dunya sınınııdu Isluımı radıkalızrru /ıenle\en, 9 laık ulke rolunıı gmlendırınez tnı • Avrupa, vavas yavaş ıkrlıyor loplulujŞun lspanva ve Portekı/'le genıslemesı bıhvorsıuuı/ yedı yıl aldı kı, bu ıkı ıılkeııın Al'yc kaiılması bır anlamda daluı a/ soruıı vaıalıyoıdu Olay lara ebedı defılse de laıılu dıı/cvdcn bakıııak la/ıııı • Jurkıve've suptığımz surı znarelınız sırasında "lurkıve'nın Avrııpa'\a ılılnaıı oldıığu kadar, Avrupa'nın da Turkne'ye ıhtıvau var" dedınız Turkne'rıın \T've katılınwn konusunda. Ilulvan dıplomasısımn huifunku ve geletekıekı tuturnu rıedır cnıkça9 • I urkıye'nın vok buyuk bır laııhı u d u n ı vaı (..unku Iuıkıyc, NATO'ya kalılarak ıllılakıngu ney kanadını Stalııust Sovyel genışleıııecılığıne karşı lehımlemıstır Bu nedenle somııt bır sıık• lopluluk aeeleye getırılemeyecek aşamalı bır gelışıııcyle genışlemeye devam edecektır Sflz koııusıı olan Avıup.ı proıesı, Atlanlık Okyanusu'ndan, llıallar'a dek uzanan genış bır projcdıı • Allunlık Okyanusu'ndan Urailar'a dek. l'apa da Avrupu Purlumenlosu onunde konuşurken "Atlantık'ten Urailar'a dek uzatıan bır oıtak Avrupa"dan vöz ellı. Ote vandarı Gorbaçov da şu sıralarda Avrupaldann urtak evınden bahsedıvor tkı soıuın var Bu kadar büvuk bır ev, Avrupu \ı\u\ı entegrasvonunu çuçleşıırrıez mı? Ikınıısı de Şarlmun'dan. Çurlura dek Hırıstıvan kokenlerını vurguluvan bır Avrupa vızyonu ıçmde, Iurkıye'nın Islutn gerçeğıne yeı \ar ınP • Papa'nın bıı sıvası pıuıesı yok Papa değışık uvgarlık kokcnlerıııden olıışan bıı kultııı merke/ıııdcıı so/ edıyoı ve Doğu ve Batı arasında cekıleıı sellerııı kaldııılnıasına dcğınıyor Bu yondf Sovycllcı Bırlığı'ndekı gclışmclcrden kav naklan.iM bıı t.ıkıııı yenılıkler dc ı/lenıyor Bılı >orsıınu/ Dogu Bloku, Avrupa lopluluğu'ııu şımdıye dek bıı kapıtah/m alanı olarak vadsı yordıı Bu ROIUŞ go/den gecırıldı ve lopluluk ılc kuruınsal ılıskıler kurınak uzcrc, haznan ayııı da ( OMFC ()N ulkclerı ık Al arasında bıı pıo tokol anla^nıası ım/alandı Sı/ sımdı, so/ıı edı len "ortak ev" ı^m bu veıeılı nııdır, dıye soıabılırsını/ labn kı havıı' lakal ole yandan, Gorbaçov'un line sıırduğu kavramın geeeılı bır kavram oklıığııııu ıtııaf etınem gerek !kı alan aıasındakı ılı^kılcı ııı onıınıı .ıc.mak vc ısbırlığını gclıslırıııek aeısından geceılı bıı kavram bu Bu, Avı Lipa'mn oıtak kıııılıgırıın vıtırılmesı an Idinına ını gelıı 7 Havıı Avrupa'nın yalııız bır bolunuıııu go/ onıınc alan, bellı bır Avrupa kmı lıgııııtı yok olnıasıdır belkı I akat onumıı/dekı on vıllarda Avıupa'nın poiansıvelını geıe.ckles tııebılmısı ıcın bu değeılctın bır bulıııı ıcıııde go/onuıiL alınması gerekır Aksı lıalde, gıderck gelısmekle olan ulkeleıın coğunluğu olıısluıdıı ğu bır duııyada, bı/ keııdı IUIU' donuk bıı koye donuseceğız ^ımdıkıııden la/klı bıı Avıupamodelının gelıstırılmesıdn so/ koıuısu olan, bu peıspeklıl ıcınde, 1 urkıye'nın Islanı geıcegıııın Verı nedır' Burada da gene MIHII.II, O kadar katı degıldıı Tıııkıye pek c.ok avidan Avrupa'dır Atatııık'un laık Türkıyesı bu projc ıçındc kendıne bır yer bulabılır Tabıı Islamcı entcgralıznıı, bu vı/yon n,ıne taşımak mumkün dcğıldır Ama ulkenıı/ın sımdıye dek yaşadığı laık devlet anlayışıyla Tdrkıye, bılakıs Avrupa'nın butününu zcngınlcstırccek, buvutccek bır uıısuı dur bcnec Konunun genel hallan ıtıbaııyla, ben bu olasılığın mcveııl olduğuna ve de ınesıu bıı olasılık olduğuna ınanıvoıuın 2000 vılımn ılk yuzyılına belkı de pek t,ok yenıhğe acık bu bı çımdc ılerlıyorıız aı,ılnıanın vc Uıma Kun>ansıyoııu'nun ılkelerı nı. dc lers dııscn konulaı Paıtnerlerımı/ın bu koııuda, daha sağdu>ulu bır lutıım iverısıne gır luclcııııı aı/uluvorunı gcıcektcn • llalvu. oieden ben, Dogu Akdenız'm ıslıkrurı a<,ısındun fıırkne'nın ıstıkrarınu oneın vermış bıı ulke furkYunan anla^muzliRi vc hıhri's sorununıın (özuıntı H ın gıındcrnc Ki'len fornıuller uzcrınde 7 llatvun hııkunıtiının lıııunıu rıedır • Ulkeleıın bııbırıne bağınılılığının arltığı bıı dıınvada bu tıp sorunlar er veya gc\ oıtadan kay bolma>a nıahkunılar Purkler, \unanlilai vc kıbrıslıların sosval gclısıncsını ılgılendıren so ııınlar ayrı tabıı l k r sarl allında, 19S4 yılında Yunaıustdiı ve ruıkıvcııın Allantık Itlıfakı'ııa kdlıluıası 1 , 1 vol acan ılk ulke olan Italya, ta11 1 ralların bıı u/lasnıaya varması iı,ın daıma çab.ı gostmıııstır Bugıın ıse Ankara ve Atına arasında dogıudan dıyaloga açık bır hava esnıckledıı kıbı ıs'a gelınce, adanın butıınluğunu koluyan ve ıkı etnık grup arasında barışçı bır se kıkle bıılıkte yaşaıııayı tesvık edetek bır vozu mıı ar/uluvoıu/ • Sız Oıladouu sorunlar 1 uzerınde uznıansını; Aıap ıılkelerı ve I ılıslınlılerle <,ok nı ünfktlertnı: var Sızce, gorulebılır bır gc/t'(ektc OıladoRu'da da barış sağlanabıleıek ını9 • 'jımdıvc dek uğradığımız dus kırıklıkları kı buııa L ııbnaıı krı/ı de eklenıyor çabuk (,ö/umlcr ıçın uınut veıınıvoı hukat binıdı Isıaıl vc Ameııkdiı sevıııık'iınm lıenıen arkasından, Is laıllıleıc vc I ılıstııılılcıc barısı sağlavacak ıılııs laıaıası koııleransı luııekcte gec.ıımek ı^ın bır gayret s.ul etmelıvı/, bı/ı yakından ctkıleven \rap Israıl krı/ı acık bıı vaıadır ve kalici, hak kanıvctlı bıı sonucun onııne çekılen sctler, aşıl.ımamıs, co/unılenenıenııstıı l>gal altındakı topraklaıda I ılısıinlıknn baskaldınsı, unyıllaı dır hcr ıurlu sıyası cıkı> olasılığından voksuıı bu lıalkın idhjtsızlığını \c aci'aııııı, >oıuına >eı veı lan borcıınıuzun olması gcıekır Onıkılı Avıu pa kavıamı, ive donuk bu kale degıldıı loplıı lıık dısa avilmak ıstenıekledıı ve clısa aı,ıkııı d.ı Ne kı 1992 Kk pa/ar lıedelı njııde, loplıılııgun Ber(tckleşlırınesı gcıektn .ısanıalar Kin \cıılctı.k vaba go/ onıınc alııımalıdıı Bıı hedel, ıkıde A\ lupa'nın culegrasvoıı sıııev.ıni hı/landıraLaktıı Bu gelı^meden gekı.ekte AT ııvelıfme adav olan ulkelerın de avaııtaı sağlanıası beklenıı • llahan sınııındıın kat,ak okııtık hvnre've ı\et,erken \ukaluiwn Tııık ıuılenne ılı^kın epısodların ardından ve '1992 ick pazuı' hede/ını ılerı sıırcn Mınanlarla Isınrelıler, llahan hukınnetmden Fıırklere vıze kovnıanızı ıstıyorlar Btnle bır nıvctınız var nu> • Sıztı' AT've kalılınak konusunda somuttu$abık\ek bır beklcnlı, Iurkne'nın • Italya'nın Schengi'iı 'îinır Anlasması'na da li11 edılmesı 1 , 1 oııc suıulen bır talep bıı Val11 1 nı/ lurkıve'vı degıl, Ara|i ıılkeleıını dc kapsavan bır lalep so/ koıuısu, ınnku bı/, Arap ul keleınıe de vıze u>gulanıı>oru/ Bu hâla larlı> ma asamasında olan bu konu Bıze aslında bu uldııkıa akıl dısı gelıyor ve bızı tedırgın edeıı bıı konu Şııııdı Avıupa'n ı varısını kapsavaı.ak bır şekıkle sınırların aı,ılınasını ongrtrcıı bır aıılas ııuıva gıııncınek nıumkun değıl Lğer " v ı « sorunıınu" onunıu/e ınutlak şarl olaıak surer leıse lakal bı/, ı/lenmesı gereken yolun bıı vol olmadıgını anlaımava ^alışaeağız Buguıı dıııı ya oylc kı sınırı gevmek ısleven, vı/e kovsaıu/ da koymasanı/ da ge^ıyoı zalen Ve sonıa bıı Italyan olarak goz ardı edeıneycLeğunız bır ko nıı daha var Bız gövnıen ısu soruınııııı vakııı dan ya>anııs bu Jİkevız hvel buguıı, Nev\ Yoı k Valısı Marlo Cuuıno va da Clırysleı'ın lacoıca'sı var, aıııa t uouıo'ııun dedesı >a da Iaıoc ca'nın babası da buguıı baskalaııııın onııne su rulnıek ıslenen /oıluklaıla kaısılasarak goı, el tıkr Bunun 1 , 1 ben loplıılııgun sinesı n,ınık 11 1 de ycnıÜLiı değeıkndııılnıesı ^L•ıeken ba/ı hu sııslaı olduiııııu sav ıınııvoı ıım llstelık hıınlat, dunvaııııı t'cıısıyk pLH,ekkstıiıiıtk ıslıdığınıı/ • Sı: Oorbu\u\'n tanı\arı ılk \\rı palı polmkuulardan bırısını: Su\\ei lıderı hakkındakı kışısel ızlenımlerınız neler' S/rıı (jorbut,o\'u guM'rıebtlıı ını\tz' nuvcLck bıı bn,ımdego/leı onııne seımı>tır Muhaıaplaıımı/ ve nıuttelıklerımı/le olan tcnıaslanmı/da Ilalvan hukunıetı, Avrupa lopluluğu oıtdklarınıı/ın da paylastığı bır cızgıde, sorıınuıı uluslararası kontcı.ıns n,ınde co/umunu saglavatak goruşmeleıı veıudcn lıarekcte gc\ır nıek konusunda ısıar clınekledıı Baıısın sağ lanıııasında cıkaı goıcıı ıılkelcı, şııııdıvc dek dı valuğa engt.1 ı,ckıııı> olan kaı^ıt tavırlaııııı de ğıslırmelıdırler 1 ılıstınlıleı vc İsıaıllıler, tunı Or tadogıı n,ın veııı ııluklaı acacak bıı ısbuİH'ine tesvık edılnıelı ve 11,111e gııdıkleıı ııelıct lıelc/o ııııııdan kuılaıılın.ılıdıılaı H.ııışın tabıı kı Iıı/ lı bır suıet, ıciııdc gcıeklcsıııesıııe olanak yok lııı, anıa konunun v etıetılligı lıareketsı/lıgı tes vık edeıı supheulıgc vol aıiııanıalıdır • Gorbaçov, müthıs bır ırade gucu ılc ııct bır lıkır yapısına salııp olan, ııcrcdc sııııı kov.ı a ğını bılen vc ote yandan, mulıalaplatımn d.ı ko nubmasına lırsat veıtıı, oıılaıı dınlenıcsını bı len bıı adaııı Daha basındaıı k ı ı , Gorha^ov' ıııı Sovyetleı BıılığYne kcndıne ve kendısıııı s ev releyen dunyaya, değısık bır bakış acısıyla cğıl ıııesıııı sağlayabılecek bır polıtıkau oldugunu soyledım Dhıslararası ılıskıkı du/cvındc dc hu ılışkılerı u/ıın zanıandır olıımsu/ vonde elkıkvcıı kaıılıklarııı vc cngcllerın orıadan kalklıjını soı duk Washıngton'da 8 Aıalık 1987'dc vanlan V rupa luzeleııne ılışkın anlaşuıa y.ı da Alg.ınıs tan'dan Sovyet ordıılarıııın ı,ekılnıesıne ıhskııı konulaı, bır donemeuıı gosteıgesıydı Dolavı sıyla konu, guven duynıak ya da duymamak de ğıl lş, Sovvelkr Rırlıgrnın 1yı ıııvet gosleıısırı dc ne deıılı saıııınıı oldugunu adım adını gclışen somut olaylar ccrccvcsınde dcğerkndırcbılmekte • Sovyetleı Bırlıgı \onetinundeki luı değiiiklıklen sonru Balılı polılıkaı ılaı hep a\nı duşe suplamvorlar Suııetler Bırlığı'nın değışınesı beklenıyor hep Bu eskı bır duş aslında, s/rcc deÇıyrıesı gcıeken ne? Sovveller Bırlıgı ne denlı değışrnelı ve ne denlı degışebılır sızce9 • Gorba^ov'un şımdı bır "Avrupa evı" ıcın ca lışması tıkrı bcnce çok cazıp Sovyetler'ın ge rek ıc, vapısında gcrcksc dc dıs dunya ılc ılıskı lerındc gccndığı dcğısıuıın gostergelerını sıııulı den göruvoruz Bı/ım 11,ııı en buyuk uınut lııı değısıııelerın ulııslauıuısı ıhskıkıın kalıtı vt oltıınlu voııde domısumıuııı sağlanıası • 'Sa\ın Bukun, sızıe Ooıbat,o\'un mdınu polıtıkusı Iıırkıve'nın NATO ıçındekı sırale/ık oneın ını arultan bır } ı>elı$nw olah,lıı ını • H c p ı ı n ı / a v ı u kadcıı paylasıvoru/ Fgeı ba ıib guclenııse, bundaıı hep.ıııız csıt o k ı ı d e v.ı latlaııauıgı/ Dogıı vc Fi.ıt 1 ılışkılerı 11111 onunde venı olasılıkl.ıı ııı .ıcildıgi su .ıııd.ı luııı muttcliN lerııııı/ın katkıları oneııı ka/anmal' tadır Ikı nc dcııden oıııııı om.mli bu Buın>.isi, d a h a dıısıık askerı guc du/cvleıındc .stıkıaı ararken guvcn lık ıcın tenıel saıt olan askcrı dcııgevı korunıak gerekmektcdır lkınusı ısc bu olası dcğısıklık ler asamasında, muıtetık ulkcler aıasında nıak sımunı bcrabcılık vc bıı lık ucrckııicktcdıı • ttaha \e Abnaına, sonıuı olaıak pereslıo\ka\a ne desıek saçladı' • Vatıı i"icilaııınızııı urlak mıısıııılcı 1 \e ' | o m ı vcntuc.'lar ıcın oneınlı kıcdılcı ac,tık • (iına Lollobrıgıda, sızı kur}du$iıı;ı en buvule\ııı erkek olarak lanı/nluınışiı Sızce ıklıdarla, tazıbe aıasında dofyudan bıı f ıltşkı vok ın 11 • Cıina Lollobrıdgıda cok nazık 1 akat bıı tıp ca/ıbe vok tchlıkelı bcıicc \Bl)dc ba>kanlık se Vimlcrındc lıangı adav lckvı/vona \utkinsa prıuı loplııvoı oıncgın Benı vonetccek bır po lılıkacıııııı bıı aktoıınus mbı sccılnıesı, urkulıı cu gelı>or baııa, bıı mantıkla lelferson'ıın hı s bu /diıidiı baskan se s ılemeveı.cfını sovle>enleı vaı oıııegııı \ ı ı u bovlc bıı dunvada vasadıgı mı/a gore, Lollobrıgıda'nın ıllılatlarııu hedel oltnak. teııkıtlerıne hedet olmava tctcih edı lebılıı' • S;;; Fıaıısız Ialle\ıand'la \li\u slenksleınle ı c ozellıkle fluıuıısalı Mak\a\el'le kariiLı^tıınoılar stk s/A Ger<,ekıen \tak\a\e!'de kendınızdtn oır şevler bıılınoı nıusunuz' • Ben basıt bıı Ronıahvım Bu laııhı sahsıvet lcrı bır keıuııa bııakııı • Bır de İıaha'du sı\u\i lıuıuture ıınıl olan bır <;ozıınıiT \at "Iktıdar, ıklıdanuı ohrununlaıı npıalıı," dnorsıınuz ıkııdaı neden bu denlı (.uzıp gelnor nze0 Sızm Hin ıkııdarın nıhaı hedefı ru ' • Ikııcl.ıt, hdlkla ıletısııııı oıtak hıı bılııiı, olıı turıııavı, bu bılınci varatnıavı saulıvoı Buııııı Kin hovlesme eekıu 15