Katalog

Alcatraz: Cehennemden cennete TRT'nin 1. Kanal yayınlan arasında bugön ekranda izleyebileceğiniz "Alcatraz'dan Kaçış" filminin ünlü mekânı "Federal Cezaevi" Alcatraz, bir 'cennet köşe' olmaya aday. vermeye yetkiliyim, ancak Alcatraz'ın tarihi ve San Francisco için taşıdıgı önemi göz önune alarak toplumun, burada yaşamış insanların da goruşlerini yansıtmak İsliyorum." Cezaevinin bahçesi yüksek duvarlarla çevrili. Mahkumlann her gün yirmi dakika gezindikleri bu bahçedeki merdiven, bir guç sembolüymüş. Dış dünyaya, San Francisco'ya göz atabilmek için, merdivenin ust basamaklanna çıkmak gerektiğinden, mahkumlar, en azılı katillcr yukarı basamakiarda olmak üzere, merdiven uzerindc sıralanıyorlarmış. Adanın bir bölümündede 19691971 yılLarı arasında topraklarını terk eden Kızılderililerin yerleştirildikleri evler var. Evlerin yanında, eskiden adayı düşmanlardan korumak için kullanılan topların yuvaları görulüyor. Clint Eastvmod, "Belediye Başkanlığı" makamında. Clint Eastwood mer:kan sinemasının en sevilen crkek oyınıcusu, "Alcalraz'dan Kaçış" filminin yılduı Clinl Eastwood, poılitika sahnesinde de ba^anlı olmaya çdlışıyor. Reagan'a duyduğu sempatiyi gi/lememeklc beraber, liberal demokrat sistemi destckleyen Lastwood'u yakından tanıyanlar, beyazperdedc ve özel yaşanııııda az konujmayı yeğleyen aktörün polilikaya atıldıktan sonra hiç susmadıgını belirtıyorlar. Clinl Eastwood, ateşlı seçim konuşmaları bonuou, 1986'da Californıa byalcti'ne bağlı Cannel kentı belediye başkanhğına 2700 seçmenin üçte ikiiinın oyunu alarak seçildi. Amenka'da "Stlf Made Man" (Kendi Işini Kendi Gören Adam) simgesi olan Easlvvood, otuz yıllık evlilıklen sonra karısı Maggie Johnson'dan ayrılarak seçmenlerini hayal karıklığına uğrattı. Bu boşanmanın nedeni, 57 yaşındakı Clını'ın kalbini çalan genç oyuncu Sondra locke. Clint Eastwood özel yaşamı ile ilgili sorulara yanıt vermeyı sevmiyor. Lafı döndürüp dolajlırıp filmlerde oynadığı tiplcrc getiriyor Easiwood örneğin son filmı "Gunny"deki 'Çavıif Highway'den başlayıp canlandırdığı kahramanlarla yaşamını kıyaslayarak "Ciak" adlı ttalyan sinema dergısının sorularını yanıllıyoı: • Son filminizde canlandırdığınız "Çavuş Highway" yıllar sonra artık işe yaramadtğı için kenara atılınca bunalıma giriyor. Bu rolü neden seçtiniz? • Tüm yaşamını işıne adamış bir insaııa, artık yararlı olmadığı söylendiğınde kendini nasıl hissedebileceğinı dü^Unürüm sürekli. Kişi arkadaşlarına, yaşama olan güveninı yitirir. Çavuşun yalnızlığı, duyduğu acı beni çok etkiledi. Ben farkhymı, ö/el yaşamımda yalnızlığı çok sevehm. Tek başıma kaldığım zaman kendime gelirim. 'Star' olmarun getirdiği yükten kurtulurum. • Politikacılar iyi birer aktOrdürler" sözüne inamyor musunuz? • Keşke olabilseler. Aktörler yalan söylemcyı pek beceremezler. Oysa günümüzde birçok politıkacı, insanları aldatarak ilerlemeye çalışıyor. • Belediye başkanı olarak nasıl bir politika izliyorsunuz? • Halkla iletişim içip iyi niyet ve güvcnin gerekliğıni savıınuyürum. Politikanın karnıaşık yapısından kaçıyorum • Yeni mesleğinizin zor yönleri nedir? • Eleştiriler beni *on derece rahatsız ediyor. Gerçekleri bilmeden herkes istediği gibi konuşuyor. Buda ışlerimi zorlaştırıyor. Kenti, bir şirketı yönetir gibi yönetmeyi hedefledim. Karar almadan önce çok dUjUnüyorum. İyi planlamacı, iyi satıcı olmak gerek. Bunu başardığımı sanıyorum. • Kısaca, politıkacı Clint Eastwood'u anlatır mısımz? • ölçülU, kışilikli, liberal, vatandaşlık haklarına saygılı bir Amerikan politikacısıyım. Başkalaıının paralannı harcadigım için lııtumlu bir başkanım. • Muhalıfleriniz, fılmlerinizde çizdiğiniz tipler gibi "bir serseri" olduğunuzu söylediler... • Bunu bir kompliman olarak kabul ediyorum. Demek ki oyuncu olarak çok iyi rol yapıyorum. D | "Alcatraz'dan Kaçış"ın yıldızı: A Mimar Lawrance Halprin, Alcatraz'ı cennete çevirme projesinin yaratıcısı. S ırayla "Royal Knight" ve "Royal Prince" adlı gemilerden iniyorlar. Büyükler heyecanlı, çocukların elinde sandviçler, kolalı gazozlar: Sing Sing ile Anıenka Birleşik Devletleri'nin en iyi korunan "Federal Cezaevi" Alcalraz'ı gezmeye hazırlanıyorlar. Hepsinin. içinde bir ürperti... Rehber, anlatmaya başlıyor: "Bu hücrede, ŞJkago'nun en biiyük gangstcri 'Yaralı Yiiz' Al Capone kalmışlı. Sağdakinde, 'Machine Gun' Gcorgc Kelly günlerinl gecirmişti. Biraz ötedekinde Robert Stroud, 'Kuşçu' olmuştu. Burt Lancaster, 'Alcatraz Kuşçusu' adlı filmde, Slroud'u başanyla eanlandırmıştı..." Alcatraz adası. I769'da lspanyolların verdiği isimle, "La Isla de las Albalraces", San ne, devrin Adalet Bakanı Robert Kennedy, mart 1%3'te cezaevini kapattırdı. Ada, ekim 1972'de "Ulusal Park" ilan edildi. Amerikan hükümeti, bugunlerde Alcalraz'ı turistik açıdan yeniden değerlendiriyor. Yemek yenilebilen, gösteriler ve toplantılar düzenlenen, müzik dinlenilen, müzeleri gezilen bir yer olarak düzenleniyor Alcatraz. Bu iş için, ülkenin en ünlü mımarlarından Lawrence Halprin görevlendirilmiş. Halprin, adayı dünyanın en güzel yerlerinden biri yapmayı planlıyor, ama Alcatraz'ı Hollywood'un ve ikinci sınıf macera romanlannın yarattığı imajdan kurtarmanın çok zor olduğunun farkında. Her yıl binlerce turisti adaya çeken cazibenin, sağlıklı bir şey olmadığını düşünüyor. San Francisco'nun sakinleri ise, denizin ortasındaki bu kayaya sevgiyle bakıyorlar. Yetmiş bir yaşındaki deneyimli mimar Halprin, adanın Unünü kullanıp canlı ve neşeli bir şeyler sunmayı, aynı zamanda burada "ömur tüketmiş" insanları ve olayları kullanınayı planlıyor. Adanın doğu bölumunde, su çok hızlı akıyor. Sacramento nehrinin suları Pasifik'in sularıyla çarpışıp sayısız girdaplar yaratıyor. Adanın çevresindeki bu yoğun hareket, Alcatraz'ın deniz üzerinde hızla kayan bir gemı olduğu izlenimini yaratıyor. Adada dolaşırken mimar Halprin, bir yapıyı göstererek şu bilgileri veriyor gazetecilere: "Karşınızdaki bina, resmi haberleşme için kuUanılıyordu, içi yandı. Onu olduğu gibi bırakmak isliyorum. Binanın iskeletinın feslivallere yakışır bir havası var. Onun yanında mutfak bulunuyor. Mutfak, mahkumlann en sevdiği yermiş. Alcatraz yönetimi mahkflmların fiziki güçlerini yumuşatmak için, giinde 31003600 kalorili (ABD cezaevlerinde ortalama kalori: 2100) yemek dagıtıyormuş. Cezaevinin girişlnde miize var. Müzeyi modernize edip hizmete sokacağı/. Boylece Al Capone ve George Kelly hayranları da memnun cdilecek. Adada su ve elektrik yok. Bunlar temel sorunumuz. Eski santralı devreye sokmamı/ gerekiyor. Tüm konularda tek basıma karar İli Mimar Halprin'ln çizgllertyte, Alcatraz'ın eski çamaşırhaneslnin yerini alacak luks lokanta. Alcatraz projesinde planlamacı olarak yüz otuz kişi görev ahyor. Değişik görüşler üretebilmek için normal vatandaştan politikacılara kadar birçok kişiye başvurulmuş. Şimdi San Franciscolular, bir "cchennem" olarak nitelenen Alcatraz'ın "cennet"e dönüşeceği günleri sabırsızlıkla bekliyorlar. D Derleyen: Cumhur Cambazoğlu Mimar Halprin, adanın bir köşesine bir açıkhava tiyatrosuyapmayı da planlıyor. Francisco körfezinin kuzeyinde bulunuyor. Ada, 1859'da Amerikan ordusunun mülkiyetine geçmii. Ordu, 1909'daadayı askeri cezaevi olarak kullanmaya başlamış. 1934 yılında Alcatraz'da "Federal Cezaevi" kurulmuş ve ada 1963'e kadar cezaevi olarak işlevini sürdürmüş. Adanın çevresindeki sert akıntılar, bu eski cezaevinden kaçışı olanaksızlaştırıyordu. Ancak 1%2'de Frank Morris ile John ve Clarence Anglin kardeşler, Alcatraz'dan kacmayı başararak, efsaneyi yıktılar. Bunun üzeri Alcatraz'ın eski mudavimleri Al Capone ve 'Makineli1 Kelly'nin yer aldıQı "turistik" bir afiş.