Katalog

riyor. örneğin, Berlin'de bir diskoteğe bombalı saldırı düzenleneceğini CIA, daha önceden eiektronik casusluk yöntemi ile haber almıştı ve saldırının La Belle diskoteğine yapılacağını da bulnıak uzere idi. NATO Başkomutanı General Rogers bu konuda yaptığı açıklamada "Bir saatimiz daha olsaydı, La Belle diskotegindeki bombanın patlamasını önleyebilirdik" demişti. Uzmanlara göre, eiektronik casusluk alanının iki kategorisinde ABD dünyada en etkin ülke durumunda. Bunlar, haber alma ve iletişim (SIGINT) ile radar ve foto (IMINT). SIGINT, şifreli mesajların yakalamp çözülmesi anlamına geliyor. IMINT ise, yerdeki ve uzaydaki uyduların çektiği fotoğrafların değerlendirmesini içeriyor. Bu fotoğraflar, füze yerleşlirilmesinden, karayollannın durumuna kadar birçok konuyu kapsıyor. Casey'in karşıtları bile CIA Başkanımn Ulusal Haberalma Tahminleri'nin (NIE), kalitesini yükselttiğini kabul ediyorlar. Bu bölümün görevi, dünyadaki askeri, ekonomik ve siyasal eğilimlerin temel değerlendirmesini yapmak. Örneğin, William Casey, Batı Avrupa'ya Sovyet boru hattıru boykot etmenin bir işe yaramayacağını Başkan Reagan'a söylemişti. Casey'in bu uyarısını dinlemeyen Reagan, sonradan boykotu kaldırmak zorunda kalmıştı. Sovyetler Birliği eski Devlet Başkanı Leonid Brejnev'in ölümünden birkaç ay önce ise WilKGB'nin Moskova'dakl merkez binast.Burada on beş yd çaltşan Yuri AndropovJ97Tde örgütün 60. yılında yapılan törenlerde, KGB'nin "dünyanm m geniş ve en mükemmel örgütü" durumuna geldiğini beürten bir konuşma yapiftıştL "En etkin ve en güçlü" CIA Başkanı olarak tanınan Allen Dallasb, dönemin ABD Bafkanı Kennedy, "Ulusal Güvenlik"madalyasmı takıyor. "Kremlin Politikası'nın vazgeçilmez unsuru: KGB Brejnev'in koltuğuna oturup Sovyetler Birli^i'ni on beş ay yöneten Yuri Andropov, KGB'yi yeniden düzenleyıp bugünkü durumuna getiren adamdı. Sovyetler Birliği'nin "Devlet Güvenlik Komitesi" yani kısaca KGB, gelecek yıl 70. yıldönümünü dolduracak. Bugün General Vlktor M. Çebrikov'un başkanlığındaki KGB, büyüklük, görev alanı ve ulusal politikaya etki açısından, VVilliam Casey'in başkanlığındaki CIA'dan da büyük bir örgüt görünümünde. Çebrikov'un geniş yetkileri, örgutün adından bile anlaşılıyor: "Devlet Güvenlik Komitesi". KGB, SSCB Komünist Partisi yönetiminin güvenliğini sağlamak için, bir yandan ülke dışında bılgi toplarken, öte yandan yurt içinde, köşe bucağı devamlı gözlüyor. KGB'nin önemi şöyle bir karşılaştırmayla anlaşılabilir: KGB'nin görevleri ve etki alanı, Amerika'daki karşıîığı olan CIA'mn etkinliklerinin dışında, FBI, Kıyı Koruma, Sınır Muhafaza, Ulusal Güvenlik Örgütü ve Göç ve Yerleştirme Servisi türünden birçok Amerikan örgütünün etkinliklerine koşut görevlerin hepsini blrden kucaklıyor. "Kremlin politikası"nın vazgeçilmez bir unsuru olan KGB, Sovyet Komünist Partisi'nin denetiminde çalışan özel bir haberalma sisteminden oluşuyor. KGB'nin kendi içinde üç önemlı bölümü var: Yurtdışı Araştırma ve Karşı Casusluk Servisi, Yurtiçi Karşı Casusluk Servisi ve söz konusu servislere eleman yetiştiren okullar. KGB'nin bu servislerine her yıl eğıtilerek kaiılan yeni üyelerin sayısı 150 bini bulmaktadır. KGB'yi bugünkü durumuna getiren, Andropov'dur. 1982 kasımında ölen Sovyet lideri Brejnev'in koltuğuna oturup ülkeyi on beş ay yöneten Andropov, KGBnin "mimarı"dır. Stalin'in ölümünden sonra, Sovyet Gizll Haberalma Servisi'nin yönetimi epey karışmıştı. Örgütü yeniden düzenlemek gerekiyordu. 1965'te bu iş Andropov'a verildi. Andropov ilk iş olarak, bugün dünya kamuoyunda "Köstebek" olarak tanınan ünlü Ingiliz ajanı Philby ile ilişki kurdu. Kim Philby, görev yaptığı İngiliz Haberalma Servisi ve CIA'mn tüm bilgilerini çalıp Rusya'ya kaçırdı. Daha sonra Philby, KGB tarafından, APN adı verilen istihbarat ve propaganda ajansını kurmakla görevlendirildı. Ajansın baş görevi, ABD ve Batı ülkelerinde etkin bir polıtika yürütmektı. Philby daha sonra Andropov tarafından KGB'nin başdanışmanlığına atandı. KGB'nin bu dönemde kurulan Halkla llişkiler Bölümü, örgütün halk arasında popüler hale getirılmesini amaçlıyordu. Özellikle bu dönemde çevrilen polisiye TV filmleri, yazılan casustuk romanlan, KGB ajanlarmı, sevgl ve saygı duyulan "kahramanlar" olarak göstermeye calıştı. Bu arada, Sovyetler Birliği'ndeki seçkin tabakamn oğullarını gönderıp birer diplomat olarak yetiştırdiklerı Dış llişkiler Okulu, KGB'ye bağlandı. Bu okula giriş oldukça zorluydu. Dil, polıtika, kültür derslerinin yanı sıra, Güney Amerika ve Ortadoğu ülkelerinin ekonomisini ele alan sınıflar da vardı. Böylece KGB, artık "diplomat" nitelikli ajanlara sahipti. Partide iyi bîr kariyer yapmak için KGB'den gelmiş olmak yeterli bir özellik sayılmaya başlandı. Örgüt, Sovyet politikasının şekillendirilmesinde, ağırlığım giderek arttırdı. örneğin, KGB Başkanı Çebrikov, Politbüro'nun asli üyesi. KGB'nin mimarı Andropov, KGB elemanlarının, örneğin bir mühendısten beş kat, bir beyin cerrahından ise üç kat daha fazla para almasını sağlâmıştı. Lojman, araba, ulaşım, spor olanakları ve diğer önceliklerle KGB elemanlarının daha iyi yaşamaları, dolaylı olarak, daha iyi hizmet vermeleri amaçlanıyordu. Andropov'un yandaşı olan bugünkü KGB Başkanı General Viktor M. Çebrikov da aynı yolu ızlemektedir. Batı'ya sığınan ve açıklamalar yapan Sovyet ajanları savesınde, şöyle bir KGB profıli çizilebilir; Öngütün 90 bin üst düzey büro görevlisinin yanı sıra, 150 bin kişi de teknik ve bürokratik konuiarla ilgileniyor. Örgütün yıllık bütçesi 6 ile 12 milyar dolar arasında değışiyor. Yurtdışı Araştırma ve Karşı Casusluk Servisi'nde çalışan 10 bin elemandan 2500'ü ülke dışında görevli; bunlardan en az beş yüzü "diplomat" statüsüyle ABD'de ve Birleşmiş Milletler'de çalışıyorlar. D Nixon dönemi, CIA'mn en karanlık gunleriydi ve örgütün başında Wüliam Colby yer alıyordu. Carter döneminde CIA'yı yoneten Amiral Stansfleld Tiırner, örgutün teknik olanaklarıliam Casey, Başkan Reagan'a kişisel tahminnı geliftirdi. lerini içeren bir rapor göndermişti. Casey bu kaynaklı haber" (humint), denen yönteme ön raporda şöyle diyordu: "Çernenko, çok çabuk celik tanımış... Başka bir deyişle, halk arasın parladı. Krilenko, geri plana itildi. Eger oyda bilinen klasik casusluk yöntemi. Casey, bu nayacak olsam, paramı önce Andropov'a, onamaçla göreve geldikten sonra, CIA'mn eski dan sonra da kenarda beldeyen Gorbaçov'a başkanı Amiral Stausfield Turker'in attığı 800 yatınrdım." Olaylar, Casey'in tahminini doğajanı tekrar işe aldı. Klasik casusluk faaliyet ruladı. lerini bUyük ölçüde yoğunlaştırdı. Haber alma kaynaklannı arttırdı. Ancak, William Casey'in karşıtları, CIA Başkanının bu çabalarına rağmen, ABD'nin haber alma konusunda, gerek nicelik gerekse nitelik bakımından bazı ülkclerin gerisinde kaldığını öne sürüyorlar. Bu çevreler, iddialarına kanıt olarak da CIA'mn ABD'de ve dünyada en fazla tarşu örnekleri Rösteriyorlar: tışılan ve tepki yaratan eylemleri ise "örtülü • Lıibnan: CIA, Beyrut'taki Amerikan üs operasyonlar" denen gizli faaliyetleri, başka sune bir saldırı düzenleneceğinden gerçi kuş bir deyişle "pis savaşları". örgüt, bu tür fakulanıyordu. Ancak örgut, bu konuda sağlıklı aliyetleı için yılda 600 milyon dolar harcıyor. bilgi ele geçiremediğinden, 1983'te yapılan ve CIA, Nikaragua'da yasal Sandinist hükümcçok sayıda Amerikalı askcrin ölmesine yol tine karşı, diktatör Somoza yanlısı haydutlaraçan saldırıyı önleyemedi. Bir lsrailli uzman dan oluşan karşıdevrimci "Conlra"ları desşöyle diyor: "CIA, Lübnan'da hfilfi karanlık tekleyıp, eğitiyor. örgüt Angola ve Kampuçya'da da yönetim karşıtı gerillalara yardım editadır." yor. Bunların yanı sıra, daha bir dizi ülkede • Grenada: Grenada, ABD'ye çok daha ya bu tür faaliyetler yürütüyor. kın olduğu halde, Washington bu ülkede ikNikaragua'da karşıdevrimci haydutlar 1981 tidardaki Yeni Harekel Partisi'nin bir kana yılında CIA tarafından örgütlenmişti. 1984 yıdının 1983'te Başbakan Maurice Bishop'u öl lında Nikaragua limanlarının mayınlanmasıdürmeye karar verdiğinı ve bu yolda hazırlık nın ise bizzat CIA ajanları tarafınüan gerçeklar yapıldığını bilmiyordu. CIA, Grenada'da leştirildiği ortaya çıktı. Karşıdevrimcilerin eski bulunan Kubalıların sayısımn da çok daha az komutanı Edgar Chamorro'nun anlattığına olduğunu saruyordu. göre, sabaha karşı saat 02.00'de kapısını ça• Çernobil: Sovyetler Birliği Uzerinde duzen lan bir CIA yetkilisi, Chamorro'ya bir kâğıt li uçan casus uydulara rağmen, CIA, Çerno uzatarak imzalamasını istedi. Kâğıtta Nikarabil'deki nükleer kazayı ancak üç gün sonra öğ gua limanlarının Contra'lar tarafından mayınrendi. O da, Isveç'in olayı açıklaması ve Mos landığı yazıyordu. kova'yı sıkıştırması ile. Reagan Beyaz Saray'da, NVilliam Casey de Senato Haberalma Komitesi Başkanı Sena CIA'mn başında bulunduğu sürece, örgütün tör David Durenberger'e^öre, CIA, en büyük bu tür faaliyetlerinin artarak devam edeceği başarısını eiektronik casusluk alanında göste anlaşılıyor. D kJifreli mesaj çözümü ve uzaydan çekilen fotoğrafların değerlendirilmesi gibi eiektronik casusluk alanlarında ABD en etken ülke. Örtülü operasyonlar 11 . 4