Katalog

27 Ağustos 2013 Salı 3 Güneş Ülkesi'nden Türkiye için dersler den su ısıtma kurulu gücünde Çin’den sonra dünya ikincisi olan Türkiye, güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretiminde henüz emekliyor. REN 21’in 2012 Yenilenebilir Enerji Durum Raporu’ndaki tespit çarpıcı: “Türkiye’de piyasa, hükümet desteği olmamasına ve doğal gaz şebekesinin giderek yaygınlaşmasına rağmen gücünü korumakta. Bundaki ana sebep, yüksek toplumsal farkındalık.” 4 Yenilenebilir kaynaklar için piyasalarda adil bir oyun alanının yaratılması gerekiyor. Bunun için, G20 kararlarında ortaya koyulduğu gibi fosil yakıtlara verilen desteklerin kaldırılması kilit öneme sahip. 4 Fosil yakıtların neden olduğu dışsallıkların (kirlilik, sağlık harcamalarında artış, küresel iklim değişikliğiyle mücadele ve uyum için gereken maddi kaynaklar, vb.), enerji stratejilerine ve enerji yatırımlarına dair ekonomik analizlere dâhil edilmesi gerekiyor. Karbon vergisi uygulaması, bu konuda kullanılabilecek araçlardan birisi. 20 Ağustos: Ekolojik Borç Günü 20 Ağustos ‘ekolojik borç günü’ olarak tarih sayfalarına kaydettik. Zira, dünya ülkeleri, gezegenin ancak 1 yılda üretebileceği yenilenebilir doğal kaynakları 20 Ağustos tarihi itibariyle yani 8 ayda tüketmiş durumda. Yılın geri kalanında yaşamımızı gelecek yıldan ödünç alarak sürdüreceğiz. ya da diğer bir deyişle hesaptan fazla para çekeceğiz. Bu çalışmanın sahibi WWF’in stratejik ortağı olan danışman kuruluş Küresel Ayak İzi Ağı (Global Footprint Network – GFN). Dünya Limit Aşım Günü, insanlığın talebinin doğanın bir yıl içinde sunduğu miktarın üzerine çıktığı gün olarak her yıl GFN tarafından açıklanıyor. Ve ne yazık ki GFN verileri, Dünya Limit Aşım Günü’nün 2011 yılından beri her yıl üç gün öne kaydığını gösteriyor. Ekolojik Ayak İzi, insanlığın doğa üzerindeki talebi; gıda gereksinimi, hammadde temini ve karbondioksitin özümsenmesi olarak ayrı ayrı ölçülerek hesaplanıyor. Aşırı tüketim arttıkça, ödediğimiz bedel de artıyor: Ormanlar daralıyor, biyolojik çeşitlilik kayboÖZLEM luyor, balıkçılık azalıyor, toprağın verimi düşüYÜZAK yor, gıda sıkıntısı baş gösteriyor, atmosferde ve okyanuslarda daha fazla karbondioksit birikiyor. Gidişatı tersine çevirebiliriz. Ekolojik sermayeyi koruyabilir, doğal kaynak tüketimimizi azaltabiliriz. Bunlar mümkün ama ciddi bir uluslararası kararlılık güçlü bir irade ve var olan sistemin sorgulanmasını gerektiriyor. Örneğin ülkelerin ekonomik kalkınmalarının anahtarı olarak gösterilen “büyüme” kavramının yeniden masaya yatırılmasını. Dolayısıyla öncelikle refahın baştan tanımlanması şart. Zira refah, ‘her zamankinden daha fazla tüketmek ve daha fazla büyümek’ olarak algılanıyor. Oysa insanların ekolojik etkilerinin büyük bölümü gıda, konut ve ulaşımdan kaynaklanıyor. Küçülmenin merkezinde ise, bireysel ve toplu tüketim modellerinde çarpıcı değişimler yapılması yer alıyor. Örneğin gelişmiş ülkelerde insanların daha sade yaşamaları daha küçük evlerde yaşamaları, araba kullanmak yerine daha çok yürümeleri ve toplu taşıt kullanmaları, daha az yiyecek tüketmeleri, daha az atık üretmeleri gerekiyor. Ancak tüketimin bir model olarak sürekli körüklendiği bir ekonomik düzen içinde bunu gerçekleştirmek hiç de kolay değil. Sonuçta küçülme, insanlığın sürdürülebilir geleceğinin olmazsa olması. 20 Ağustos ise bu gerçeği anlamamız için bize verilen ipin ucu. Ya tutacağız, ya kaçıracağız... 4 Türkiye'nin enerji stratejisinin 2023 sonrasına dair hedef ve beklentileri ortaya koyması, vizyon ve hedefleri belirlemek için tüm ilgi gruplarını kapsayan katılımcı ve şeffaf süreçler tanımlaması gerek. 4 Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji hedefleri, iklim değişikliğiyle mücadele konusunda samimi olan ülkeler için bir zorunluluk. Türkiye’nin mutlak sera gazı emisyon azaltım hedefi koyması ve enerji stratejisinin odak noktalarından birisi olarak bu hedefi tanımlaması gerekli. 4 Türkiye’de 20012010 arasında yüzde 4 azalan petrol kullanımının 20112020 döneminde yüzde 107 artacağı ve 20012010 arasında yüzde 28 artan ulaşımda enerji kullanımının sonraki on yılda yüzde 127 artacağı öngörüleri, talep odaklı yaklaşımı ele veriyor. Yenilenebilir enerji için potansiyel ortaya koyulmalı 4 Yenilenebilir enerji üretimi teknoloji ve hizmet üretimini tetikleyebilir. Yenilenebilir enerji kullanımında öncü ülkeler, aynı zamanda yenilenebilir enerji teknolojilerinin üretimine de öncülük ediyorlar. Rüzgârda Danimarka, güneşte Almanya, jeotermalde Filipinler bu açıdan başarılı örnekler. 4 Yenilenebilir enerji için potansiyel ne kadar erken ortaya koyulup yatırıma başlanırsa, endüstrinin gelişmesinde başrolü oynamak ve sanayi üretimini artırmak o derece mümkün oluyor. 4 Yenilenebilir enerji teknolojileri istihdam açısından önemli fırsatlar sunuyor. Yenilenebilir enerjiyle ilgili işlerin şimdiden dünya çapında beş milyon kişiye istihdam sağladığı hesaplanıyor. 4 Yenilenebilir enerji teknolojileri ve endüstrisini geliştirmek için yurt içinde bu sistemlerin yaygınlaştırılması kilit önem taşıyor. İhracatın gelişmesi, yenilenebilir enerji sistemlerinin yurt içerisinde kullanılması ile güçlenecek üretim endüstrisine bağlı. 4 Yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin plan, proje ve uygulama aşamalarında stratejik ÇED süreçlerinin en yüksek standartlar çerçevesinde gerçekleştirilmesi, enerjinin sürdürülebilirliği açısından çok büyük önem taşıyor. ozlem.yuzak@cumhuriyet.com.tr Enerji israfı engellenmeli 4 Enerji israfının engellenmesi, verimliliğin artırılması ve yenilenebilir enerjinin kullanımının yaygınlaştırılmasını hedefleyen Negavat yaklaşımı ile yaşam kalitemizi düşürmeden enerji tüketebiliriz. 4 Kentsel planlama ve ulaşım konusunda yapısal değişiklikleri uygulamaya geçirmeden “enerjide arz güvenliğini” sağlama çabaları, artan talebe yetişme yarışından başka bir anlama gelmiyor.Yerküredeki en büyük şehirlerin üçte ikisi iklim değişikliğiyle mücadele eylem planlarını uygulamaya koymuşken Türkiye’de sadece Gaziantep bu konuda kapsamlı bir adım atmış durumda. 4 Güneşi göz ardı etmeyelim: Güneş enerjisin İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız Sorumlu Müdür: Aykut Küçükkaya Yayın Yönetmeni: Özlem Yüzak Görsel?Yönetmen: Tutku Talınlı Yayınlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ Yönetim Yeri: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No.2 Şişliİstanbul Tel: 0 212 343 72 74 Fax: 0 212 343 72 64 Reklam: Cumhuriyet Reklam Genel Müdür: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya Reklam Müdürü: Ayla Atamer Tel: 0 212 251 98 7475 Tel: 0 232 441 12 20 Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı Cumhuriyet gazetesinin ekidir. Baskı: DPC?Doğan Medya Tesisleri