Katalog

12 25 Eylül 2012 Salı Burdur Gölü, son 35 yılda üçte birini kaybetti. Yağışların artmasına rağmen, göl kurumaya devam ediyor. İnsan eliyle doğaya verilen zarara dur demenin zamanı çoktan geldi. O yüzden Doğa Derneği hatırlatıyor: “Göl yoksa Burdur da yok!” Geç kalmadan harekete geçin. ? ZUHAL AYTOLUN “H atırlıyorum. Şimdi kurak olan alanlar bizim çocukluğumuzda hep suydu. Beşik Taşı denilen yerden suya atlanıldığını biliyorum” diyerek anlatmaya başladı Burdur Gölü'nü. Ama sonradan bir anda yüzü düştü anlatırken. Gözleri donuklaştı. “Çocuklarımız hiçbir şey göremeyecek” dedi, “Görüp görecekleri bir büyük boşluk!” Lisinia Yaban Hayatı Koruma Merkezi'nden Özgül Özçelik, kendini ancak böyle ifade edebiliyor. Burdur Gölü kurumaya yüz tuttu. Yağış olmasına rağmen hızla kuruyor. Son 35 yılda üçte birini kaybetti. Örnekse, 20102011 yılları arasında gölün kaybettiği suyla 2 milyar damacana doldurmanız mümkün. Eğer bu hızla giderse, eğer elbirliğiyle çalışma yapılmazsa 2040 yılından itibaren Burdur Gölü, yerine koskocaman bir boşluğa bırakacak. Veriler işte bu kadar çarpıcı! Doğa Derneği, 2007 yılından bu yana Burdur Gölü’nde çalışmalar yürütüyor. Vailant da Burdur Gölü'nü Kurtarma Projesi'nde destekçi. Biz de yapılan çalışmaları görmek üzere Burdur'a hareket ediyoruz. Bilgiler, çizimler, işin gerçekleri ve geleceği üzerine konuşuyoruz. Ama bölgeye gidince yüzünüze çarpıyor o gerçekler. Bir zamanlar, ki bu çok da yakın bir dönem, göl olan alanda yürümeye başladığınızda iyice anlıyorsunuz işin vahametini. Ayaklarımızı bastığımız yer, kurak bir alan. Evet su çekilmiş ama toprağı tuzlu olduğu için de bu alanda herhangi bir bitki yetişmiyor; kupkuru toprak var ayağımızın altında. Yalnızca bu da değil. Burdur Gölü, 13 uluslararası öneme sahip Ramsar ve 305 önemli doğa alanından biri. Bu göl, adı Burdur dişli sazancığı olan bir endemik balık türüne, ayrıca nesli küresel ölçekte Göl yoksa Burdur’da yok! tehdit altında olan Dikkuyruk adlı kuş da dahil 194 farklı kuş türü, 10 tür sürüngene sahip. Dikkuyruk kuşunun yüzde 70'i Burdur'da ve 90'lı yıllarda yaklaşık 10 bin 920 kuş varken, şimdi bu rakam binin altında. Yüzde 60'ı tarımla uğraşan Burdurlular’ın yaşayışı ciddi anlamda etkileniyor. Peki Burdur Gölü nasıl bu hale geldi, neler yapılmalı? Doğa tehdit altında Burdur Gölü Kapalı Havzası'nda 1995 yılından bu yana yağışlı bir döneme geçilmesine karşın gölde yaşanan kurumanın hızla devam etmesi, sorunun insan kaynaklı olduğunu ortaya koyuyor. Su seviyesindeki azalmanın başlıca nedenleri, tarımsal su ihtiyacı nedeniyle gölü besleyen akarsuların üzerine inşa edilen baraj ve göletler ile yerüstü suyunun tutulması, sondaj kuyuları ile de yer altı suyunun aşırı miktarda tüketilmesi. Ayrıca mevcut tarımsal ürünler de havzanın iklimsel özelliklerine uymadığı için sulamada aşırı tüketim söz konusu. Doğa Derneği'nin Vailant desteğiyle “Göl Yoksa Burdur da Yok!” sloganıyla yürüttüğü “Burdur Gölü Yok Olmasın” projesinde öncelikle tarımsal faaliyetlerde yanlış ve aşırı su kullanımının önlenmesi hedefleniyor. Havzanın toprak ve iklim yapısına uygun, az su tüketimine ve doğru sulamaya dayalı yeni bir tarımsal ürün deseni öneriliyor. Devamında da su ve tarım planlamasına entegre edilerek, gölü besleyen akarsular ve yer altı sularına yönelik baskıların azaltılması sağlanacak. Bu anlamda iki köyde üç pilot alan kuruldu. Damla su ve yağmurlama tekniği kullanılarak su tüketiminin yüzde 80'inde tasarruf söz konusu. Köylerde de diğer çiftçiler bu tekniğe geçmek için talepte bulunmaya başlamış bile. Burdur Gölü, çöl olmasın diyorsanız, bu projeye destek verin. Geç kalmadan... Saz kedisinin İzinde L S Saz kedisi, Türkiye'de nesli tehlike altında olan türlerden. Avcılık, habitat kaybı, bataklıkların tarım alanlarına dönüştürülmesi ve kemirgenlerle mücadele sonucu avlarının azalmasıyla nesillerin devamlılığı tehlike altına girdi. Şimdilerde Doğal Hayatı Koruma Vakfı ve Doğa Koleji işbirliğiyle yürütülen “Saz Kedisinin İzinde” projesi, bu alana ışık tutuyor. Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası'nda 44 saz kedisinin varlığı belirlendi. Sıra onları korumakta! az kedisi, iri bir yaban kedisi. Deniz, göl ve nehir sistemlerinde yer alan sazlık ve çalılık alanlar ve ormanlarda yaşıyor. Kuşlar, tavşanlar, kemiriciler, yılan ve kertenkeleler ile bazen de leşlerle besleniyor. Nesli dünyada tehlike altında bir tür saz kedisi. Türkiye'de de Adana'da Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme sahası, bu kedilerin nesillerinin devamı için en uygun şartlara sahip yerlerden. Ancak orada da bu kedilerin nesli giderek tükeniyor. Herhangi bir ekonomik değeri olmamasına karşın hem avcılar tarafından hem de Akyatan çevresindeki tarım alanlarında gece domuz sürüleri avlamak için bekleyen bekçiler tarafından avlanılıyorlar. Bu işin bir yanı. Tarım arazilerinde tarım ilaçlarının kullanılması sonucu kemirgenlerin azalması, suların zehirlenmesi ve zehirlenen kemirgenlerle beslenme saz kedilerinin azalmasına neden oluyor. Bu gidişatı durdurmak için Doğal Hayatı Koruma Vakfı WWFTürkiye kolları sıvadı ve Doğa Koleji ile AdanaAkyatan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda saz kedisini korumaya yönelik bir çalışma gerçekleştirdi ve bu çalışmanın ikinci yıl sonuçları da alındı. “Saz Kedisinin İzinde Projesi”; fotokapanlar ve videokapan kullanılarak Türkiye’de türe ilişkin gerçekleştirilen ilk popülasyon çalışması niteliğinde. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, VII. Bölge Müdürlüğü ile işbirliği içinde gerçekleştirilen arazi çalışmaları sonucunda, Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda 20112012 alan çalışmaları sonucunda 44 yetişkin saz kedisi belirlendi. MersinGöksu Deltası, Adana Tuzla Gölleri, AdanaYumurtalık Lagünleri, Osmaniye Ceyhan Nehri kollarında, olası saz kedisi yaşam alanları ve çalışma şartlarının belirlenmesine yönelik kısa dönemli bir ön araştırma gerçekleştirildi. Saz Kedisinin İzinde Projesi kapsamında; arazi çalışmalarının yanı sıra, Akyatan’daki saz kedileri hakkında farkındalık yaratmak ve korunmasına destek sağlamak amacıyla VII. Bölge Müdürlüğü ilgili kamu personeline yönelik bilgilendirme toplantısı ve Doğa Koleji’nin liderliğinde ilköğretim öğrencileri için eğitim çalışmaları gerçekleştirildi.