Katalog

29 Aralık 2010 Çarşamba 7 ? Haberler ? Sürdürülebilir yaşam açısından Yerli Malı Haftası İlk kez 1219 Aralık 1930 tarihlerinde kutlanan Tasarruf ve Yerli Malı Haftası’nı 30 Kasım tarihli Cumhuriyet gazetesi, okuyucularına özetle şöyle duyurmuş: “12 Aralık’ta başlayacak olan Tasarruf haftası için Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti (M.İ ve T.C.) tarafından hazırlanan izlenceye göre hafta boyunca, Ankara ve İstanbul radyolarından milli iktisat ve tasarrufa ait TBMM Başkanı Kazım Özalp Paşa ve İktisat Bakanı Mustafa Şeref Bey konuşmalar yapacaklardır.” Flim, afiş vb. gereçlerle kutlanan haftanın açılış konuşmasında Başbakan İnönü’nün, iktisadî bunalımdan çıkış için tasarruf ve yerli malı kullanımının önemini vurgulamış; bu anlamda Cemiyet’in önerilerine kulak verilmesini istemişti. Kamu İhale Kurumu’na göre (12.12.2002, DK8 sayılı karar), tamamen Türkiye’de üretilen veya üretim sürecinin önemli bir aşamasının ve ekonomik yönden gerekli görülen işçiliğin esas kısmı Türkiye’de yapılan ürünler yerli malı olarak kabul ediliyor. Sanayi odaları, buna bir de sanayi sicil belgesine sahip bir kuruluşça üretilmiş olmasını ekliyor. Turquality markasını ve 869 barkodunu da anımsatalım. Bir ürünün gerçekten yerli mal ve hizmet olması için bizce şunlar önemlidir: a) tasarımının (patentinin), üretimindeki işçiliğin, malzemenin, teknolojik girdilerin büyük oranda yerli olması –bunların ölçümü katma değer hesaplamalarıyla yapılmalı , b) halkın toplumsal çıkarına yönelik nitelikte, c) halk Doç. Dr. kültürüne uygun geliştirilmiş özellikte olması gerekir. MELİH Sürdürülebilirliğin üç boyutlu bir kavram BAŞ olduğunu birlikte anımsayalım: iktisadî, toplumsal ve ekolojik sürdürülebilik boyutları. YMK ve iktisadî sürdürülebilirlik: Yerli malı kullanımı içinde olduğumuz iktisadî bunalım döneminde yurtiçi istemi canlandırmak, yerli işletmelerin kapanmasını önlemek için önem kazanmıştır. Hatta bu konu, iktisadî milliyetçilik olarak, hem bilimsel hem popüler çok sayıda kitap ve makaleye konu olmaktadır. Kendine koruma uygulayıp, çevre ülkelere serbestlik öneren merkez ülkelere ne demeli? YMK ve toplumsal sürdürülebilirlik: İktisadî bunalım döneminde işsizlik ve onun getirdiği yozlaşma öne çıkar. Yerli malı kullanımı, yerli mal ve hizmet üretimini arttırarak ülke insanının iş ve aş bulmasını sağlayabilmektedir. Ancak işverenler, daha çok işi daha az işçiye, daha az ücretle yaptırmak biçiminde bir manzara çizerse (son istatistikler böyle söylüyor!) bu andığımız yarar gerçekleş(e)mez. Beri yandan, ulusal ve yerel ürünler kültürel olarak ortadan kalkmamalıdır. Örneğin, şalgam suyu, otlu peynir gibi yörel ürünlerin, küresel ürünler karşısında varlıklarını sürdürebilmesi de yerli malı kullanımına dayanır. Yoksa, konu, ürünün ekonomik boyutundan öte, tektipleştirici, standartlaştırıcı bir yaşam biçiminin dayatılması anlamına gelir. Bu da halkların ekinsel çeşitliliğini ortadan kaldırıp, kültürel yayılmacılığa yol açar. AB’den CONCERTO girişimi: “Yeni nesil akıllı şehirler” rüksel’de Aralık ayı ortasında düzenlenen CONCERTO forumu, Yeni Nesil Akıllı Şehirler kavramının, yani CONCERTO girişiminin sonuçlarını masaya yatırdı. 2005 yılında başlatılan CONCERTO Girişimi, sürdürülebilir ve verimli enerji üretimi konusunda hükümetlerin somut stratejiler ve hareket planları oluşturmalarına yardım etmeyi hedefliyor. Girişim, yeni teknolojiler ve sürdürülebilir politikalar için bir tür “laboratuar” olarak değerlendiriliyor. 58 şehrin dahil olduğu bu girişim, 5 milyon insanı kapsıyor. Avusturya Teknoloji Enstitüsü (AIT) Enerji Departmanı Başkanı Dr. Brigitte Bach, CONCERTO girişimi sayesinde 137 bin ton karbon emisyonunun önlendiğini; 1.150 metrekare yenilenmiş, ekobinalar inşa edildiğini vurguluyor. Bach, en önemli başarının ise, bu şehirlerin “entegre bir B şehirleşme planı oluşturmaları ve yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği, araştırma ve eğitimin dahil edildiği çözümler sunmaları” olduğunu kaydediyor. Sonuç Forumu’na katılan şehirler ise beş yıl boyunca kendi yaşadıkları deneyimleri, enerji politikalarını paylaştılar. Fransa (Nantes ve Lyon), Almanya (Weilerbach ve Hannover), Macaristan (Budapeşte) ve İtalya (Torino)’dan katılan şehir temsilcilerinin dikkat çektiği konu, şehir seviyesinde uygulanan CONCERTO Girişimi’nin Avrupa’yı genel anlamda son derece olumlu etkilediği. Örneğin Nantes temsilcisi Pascale Chiron, 2006 yılından bu yana dahil oldukları “büyük CONCERTO macerası” sayesinde 80 bin metrekareye yayılan ekolojik binalar inşa ettiklerini ve temel enerji tüketimlerini yüzde 50 oranında azalttıklarını kaydediyor. Yerli malına tanımsal bakış Ernst&Young: Çin, küresel enerji yarışında açık ara lider 2010 yılında faaliyete geçen her iki türbinden birisi Çin’de rnst &Young tarafından yayımlanan ve 30 ülkeyi kapsayan “Ülkelerin Yenilenebilir Enerji Çekiciliği” raporunda ABD’yi geride bırakmayı başaran Çin’in, küresel enerji yarışında birinci sıraya geçtiği ifade ediliyor.Çin’in 2010 yılının son çeyreğinde rüzgar sanayine yaptığı yatırımlar, dünya genelindeki yeni rüzgar projeleri yatırımlarının toplamının yarısına ulaşıyor. Dolayısıyla 2010 yılında faaliyete geçecek her iki türbinden birisi Çin’de olacak. Kasım 2006Mayıs 2010 döneminde lider konumunda olan ABD ise, küresel finans krizi, E gaz fiyatlarındaki düşüş ve orta ve uzun vadeli politikaların belirsizliği yüzünden Çin’in beş puan gerisine düşmüş durumda. Ernst &Young’un 30 ülke sıralamasına giren yeni ülkeler ise şöyle: Güney Kore (18. Sırada); Romanya ve Mısır (22. Sırada) ve Meksika (25. Sırada) Dünyanın en büyük enerji tüketcilerinden biri olan olan Güney Kore, temiz teknolojileri ulusal düzeyde ilgi alanı konumuna getirdi. Ülkede, düşük karbon ekonomisine geçiş ve inovasyonu destekleme politikaları hız kazandı. Raporda dikkat çekilen bir diğer konu da, Çin’in solar sanayinin de küresel piyasada hızla yükseliyor olduğu. YMK ve ekolojik sürdürülebilirlik Yerli malı kullanımı, tedariküretimsatışsatış sonrası hizmetlere dek tüm süreçlerde ; a) malzeme, b)işçilik c)enerji d)para ve e)bilginin lojistik akışlarında çevresel maliyetleri azaltır. Söz ettiğimiz maliyetler bireylerin, işletmelerin ve ülkenin karbon ayakizi niceliklerini yukarı çeken kalemlerdir. Örneğin, tarımda ve gıda sanayinde bunu net biçimde görebiliriz. Yerli malı kullanımında, işletmeler, birbirleriyle girdiçıktı ilişkisi kuracakları için işletmeler arası bir ortakyaşarlık (simbiyoz), çevre maliyetlerini aşağıya çekebilecektir. Bu bağlamda, tüketicilere, yerli işletmelere, küyerel aktöreyle düşünüp davranan uluslararası işletmelere, halkçıtoplumcu devlet aygıtındaki yasamayürütme organlarına çok iş düşmektedir. Ne diyor Sezen Aksu: hadi bakalım kolay gelsin / bir acayip zor yarış / pek hesaplı ince iş! Sonuç