Katalog

27 ARALIK 2020 3 Alışveriş çılgınlığına dikkat Hediyeniz gezegeni tüketmesin HAZALOCAK Dünyanın kaynakları sınırlı. Bu konu artık daha çok gündemimizde. İnsan baskısıyla zarar gören doğa, son kaynakları için çırpınıyor. Tükettiğimiz ve satın aldığımız her şeyin doğaya bir bedeli var. 2020 yılını koronavirüs pandemisinde geride bırakırken, her şeye rağmen umutla yeni yılı bekliyoruz. Yılbaşında tüketim ve alışveriş çılgınlığına kapılmadan sevdiklerinize ‘tüketmeyen’ bir hediye vermeniz mümkün. Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği İletişim Sorumlusu Turgay Özçelik ile ihtiyaçlarımızı, dünyaya maliyetini ve alternatif hediye önerilerini konuştuk. WWF Türkiye’ye en az 50 TL bağış yaparak nesli tehdit altında olan canlıları evlat edinebilirsiniz. Koalalar da hassas düzeydeki türlerden. u Sizce ihtiyaç nedir? İhtiyaç kişiden kişiye, yaşam tarhiçbir şey zından yaşam tarzına değişiyor. Bir Eskimonun ihtiyacı ile Aborijinin almayın! ihtiyacı ya da Avustralya’da yaşayan birinin ihtiyacı ile Afrika’da yaşayanın ihtiyacı tabii ki aynı değil. Ama ihtiyaç dediğimizde, beslenme, barınma, giyinme gibi temel ihtiyaçlarımızı kastediyoruz. Onun çevresinde gelişen şeyler de sosyal ve kültürel ihtiyaçlar olarak ortaya çıkıyor. Son 50100 yıl arasında, ihtiyaç tanımı çok ciddi bir oranda değişti. Böylece bizlere ihtiyacımız olmayan bir ürünü bile ihtiyacımızmış gibi algılatan bir tüketim kültürü ortaya çıktı. Tüketim kültürü her fırsatı bir satış kampanyasına dönüştürdü ve alışveriş çılgınlığını gezegenin yok olma pahasına körükledi. WWFTürkiye’nin sürdürülebilir yöntemlerle üretilen çantası 75 TL. u Yılbaşında doğaya zarar vermeden nasıl hediyeler hazırlayabiliriz? u Hiçbir şey vermeyin, ama dünyaları verin: Onun için bir video çekin, şarkı besteleyin, şiir yazın... u Onun için bir ağaç dikin ya da yetiştirdiğiniz ürünlerin tohumlarını onunla paylaşın. u Çevrimiçi bir tiyatroya, konsere, seminere bilet alın. u Yetenekli olduğunuz bir konuda ona ders verin. (Gitar, yabancı dil, bahçecilik...) u Birlikte çekilmiş fotoğraflarınızdan bir Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği İletişim Sorumlusu Turgay Özçelik “Yılbaşı için sevdiklerimize vereceğimiz hediyeler illa u Tüketimlerimizin doğaya maliyeti nasıl ölçülüyor? Gereksiz yaptığıalbüm veya takvim yapın ve her fotoğrafın altına, size hatırlattığı ki gezegene zarar verecek şeyler olmak mız her tüketim pek çok açıdan dünyada iz bırakıyor. Ama en duyguları yazın. u Gitmek istediği bir çevrimiçi zorunda değil” diyor. önemli ikisi şu: Su atölyeye, eğitime ayak izi ve karbon kaydını yaptırın. ayak izi. u Sempati duySatın aldığımız duğu bir sivil topher ürün, en başta su olmak üzere sınırlı sayıdaki dünya kaynakları kullanılarak üretiliyor. Ve gereksiz yapılan her alışveriş bu kayAli İsmail Korkmaz Vakfı’nın Miras Ajandası ve kır çiçeği tohumlu kitap ayracı 50 TL. lum kuruluşuna, onun adına bağış yapın. u Ekolojik pazarlardaki sağlıklı gıdalarla güzel bir sepet hazırlayın. nakların hızla tükenmeu En sevdiğiniz kitapsine yol açıyor. Eşyalalardan birini/birkaçını rımızın, gıdamızın, kıonunla paylaşın. yafetlerimizin üretiminu Sevginizi emeğinizde en çok kullanılan kayle birleştirin; onun için nak su. bir şey üretin. (Atkı, beÖrneğin 1 tişört için 2 re, bez çanta...) bin 700 litre, u 1 deri ayakkabı için 16 bin 600 litre, u 1 kot pantolon için 10 bin 800 litre, u 1 hamburger için 2 Ali İsmail bin 325 litre, Korkmaz u 1 kg kahve için 21 bin litre, Vakfı’nın u 1 kg peynir için 5 bin litre su kullaHataylı yerel nılıyor. üreticilerle En ilginci de satın aldığımız pet şişede işbirliği yaparak ki yarım litrelik su için, aslında 5.5 litre su satışa sunduğu harcanıyor. Yani gereksiz satın aldığımız ipek şal 150 TL. ve tükettiğimiz her şeyin, israf ettiğimiz her gıdanın bize bir su maliyeti var. Buğday sertifikaları, ekolojik yaşamın tohumlarına dönüşüyor ve doğayla uyumlu bir u Karbon ayak izinden de söz eder gelecek için derneğin yürüttüğü çalışmalar için misiniz? kullanılıyor. Bağış en az 50 TL. Bir ürünün üretiminde ve bize kadar ulaştırılmasında kullanılan enerji, gezegene karbon salınmasına ve bu karbon salımının toplamı da iklim krizine neden oluyor. Örneğin yılbaşında sevdiğinize aldıKarbon ayak izi ğınız bir kot pantolon yaklaşık 200 kg karÜretilen sera gazı miktarı açısından insan bonun atmosfere salınmasına neden olufaaliyetlerinin çevreye verdiği zararın yor. Yılbaşında ortaya çıkacak olan su ve ölçüsü. Karbondioksit cinsinden ölçülen karbon ayak izinin ne kadar korkunç olkarbon ayak izi iki ana eksen etrafında duğunu tahmin edebiliriz. Bu ayak izlerini oluşur. Doğrudan oluşturduğumuz azaltmak mümkün. karbon ayak izi; evsel enerji tüketimi ve ulaşım dahil olmak üzere fosil yakıtlarının Su ayak izi yanmasından dolayı ortaya çıkan doğrudan karbondioksit emisyonlarının ölçüsüdür. Tükettiğimiz mal ve hizmetlerin üretimi Dolaylı karbon ayak izi ise kullandığımız için ihtiyaç duyulan su miktarını ölçen ürünlerin imalat sürecinde oluşan temel göstergelerden biri. Su ayak karbondioksit izi hem doğrudan hem de dolaylı su emisyonlarının kullanımını mercek altına alır. ölçüsüdür. Karşılıksız katkıda bulunun ve hayatı sevin Gönüllü ve mutlu ençleringönüllülüğeverdikleri önem arttıkça, hayata karşı duydukları tatmin ve genel mutluluk düzeyleri Gde aynı doğrultuda yükseliyor. SosyalBen Vakfı'nın Koç Üniversitesi işbirliğiyle yaptığı “Gönüllülük Araştırması”na göre katılımcıların yüzde 78.9’u gençler arasında farkındalığı artırmak için gönüllülüğün eğitim müfredatının bir parçası olması gerektiğini düşünüyor. Gençler kendilerini gönüllü faaliyetlere yönlendirecek rol modellere ihtiyaç duyduklarını belirtiyor. REHBER ODASI FİGEN ATALAY ders olmalı Gençlerin gönüllülüğe dair farkındalıklarını artırmak için öneriler: u İlköğretim ve liselerde şehir dışı veya şehir içi gezilere birkaç saatlik etkinlikler sığdırılarak öğrencilere sosyal sorumluluk duygusu aşılanabilir. u Sivil toplum kuruluşları sürdürülebilir yaşam senaryoları çizmeli. u Gönüllülerin hak ve sorumluluklarını düzenleyen resmi düzenlemeler yapılabilir. u Mutlaka eğitim müfredatına dahil olmalı. u Gönüllü zinciri, “Ben senin hayatına dokundum, sen de başkasının hayatına dokunmalısın” sorumluluğu oluşturulabilir. küçüklükte başlamalı u Küçük yaşlardan itibaren çocuklar sınıfça düzenli bir şekilde huzurevlerine götürülebilir, özel eğitime gereksinimi olan bireylerle bir araya gelebilir ve bu normalleştirilebilir. u Gönüllülük faaliyetlerine katılanlara ne kadar değerli oldukları ve topluma faydalı bir eylem gerçekleştirdikleri bire bir iletişimlerle hatırlatılmalıdır. u Küçük yaşta deneyim yaşatarak önyargıyı gidermek ve yeni fikirlere kapı açmak gönüllülük faaliyetlerine katılımı artıracaktır. u Reklamlar insanların vicdanına oynasa da kitleleri harekete geçirecek güçte olamıyorlar. Bu sebeple gençlere gönüllülüğü göstermekten ziyade deneyim için uygun ortam ve fırsatlar sağlanmalıdır. u Gönüllü olarak çalışanlara iş imkânı verilme olasılığı artırılabilir. SAYI YETERLİ DEĞİL Katılımcılara göre Türkiye’de gönüllülüğün geliştirilmesine dair 5 nokta: u Türkiye’de gönüllülük henüz yeterince kurumsallaşmamış durumda. u Gönüllü sayısı yeterli değil ve toplumda gönüllülük bilinci yok. u Gönüllülüğün tanımını, sivil toplum kuruluşlarının sorumluluklarını ve gönüllülerin temel haklarını belirleyen yasal düzenleme gerekli. u Gönüllülük faaliyetine devlet desteği yetersiz u Gönüllülük üzerine kurulu sivil toplum örgütlerinin kaynak sıkıntısı var. NE İŞE YARIYOR? u Karşılık beklemeden topluma katkıda bulunma duygusu beni manevi bakımdan tatmin etti. u Takım çalışmasını ve yardımlaşmayı öğrendim. u İleride meslek hayatımda bana katkısı olabilecek bilgi ve beceriler edindim/uzmanlaştım. u Özgüvenim arttı. Kapasitemin ve yeteneklerimin farkına vardım. u Farklı kurumlar ve kişilerle tanıştım/arkadaş oldum/sosyal ağımı genişlettim. ek ders kredisi Gençlerin farkındalığını artırmaya yönelik öneriler: u Tanınır isimler ve rol modeller aracılığıyla gönüllülük faaliyetleri teşvik edilebilir. u Sosyal medyada farkındalık artıracak paylaşımlar yapılabilir. u Gönüllülük faaliyetlerine katılanlara ek ders kredisi imkânı verilebilir. koleksiyon değeri taşıyan özel kutulu tasarımıyla 10 yıl sonra okurlarıyla...