Katalog

6 bir zeytin cinsi... Doğu Sibirya’da yaşayan Abakan Türklerinin bir oymağı. 8. Bir tür küçük ekmek... Sinemacılıkta dekorun kurulduğu yere verilen ad... Bir yıldız adı. 9. Yemen ve Etiyopya’da yetişen, yaprakları uzun süre çiğnenince sarhoşluk veren bir ağaççık... Batı Afrika ve Jamaika’da yetişen, kabuğundaki zehirden ötürü öldürücü de olabilen ve pişirilerek yenen bir meyve... Son yıllarda moda olan bir tür jimnastik... Rıhtım, iskele gibi yerlere gemilere girip çıkmak için konulan köprü. 10. Muş Ovası’nda, önemli bir kuş alanı olan sazlık... Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da konargöçerlerin kıl çadırlarından oluşan yayla yerleşmesi... Uluslararası Çalışma örgütü’nün simgesi... Ulaştırma. 11. Nikel elementinin simgesi... Yabancı... Bir nota... Küçük erkek kardeş... Bir tür kalın ve kaba kumaş... Düğün ziyafeti. 12. Avlanırken avcıların hayvanlardan gizlendiği yer... Otomatik para çekme makineleri için kullanılan kısaltma... Dört tekerlekli ve üstü kapalı bir at arabası... Altın elementinin simgesi. 13. Güney Amerika’daki yağmur ormanlarında yeni keşfedilen rakun ailesinden memeli bir hayvan... Bursa’nın yüksek yörelerinde yetiştirilen, küçük taneli ve lezzetli bir fasulye cinsi. 14. Bir soru sözü... Özbekistan’ın plaka imi... İskambildeki dört renkten biri. 15. Sivrisinekleri kovmaya yarayan tablet... Slovakya’nın plaka imi... Vücudun herhangi bir yerini hafifçe çizip üzerine boynuz, bardak ya da şişe oturtarak kan alma. 16. “Sarhoş oldum da/Seni hatırladım yine/Sol elim/ elim/Zavallı elim” (Orhan Veli)... Yahudilerin, kendi dinlerinden olmayan kimselere verdikleri ad... Elazığ’ın bir ilçesi. 17. Uzun taneli bir pirinç türü... Hastalık, dert... Balta, nacak. 18. Paramızı simgeleyen harfler... Ünlü Türk bilgin El Biruni’nin Batı dillerindeki adı... Bir nota. 19. Muğla’nın bir ilçesi... Özür dileme... Hava ve gaz akımları oluşturmakta kullanılan aygıt. 20. Ölmek üzere olan kimse... Endonezya’da yakılarak açılmış tarlalarda yapılan göçebe tarım. YUKARIDAN AŞAĞIYA 29 HAZİRAN 2014 / SAYI 1475 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, 19201994 yılları arasında yaşayan ve “Ekmek Arası”, “Bütün Atlar Kaybetmeye Koşar”, “Hollywood” gibi kitaplarıyla tanınan ABD’li yazar ve şair... Bağışıklık yetmezliği olan kimselere damardan verilen antikor. 2. Çin mutfağına özgü bir tür şehriye yemeği... Su geçirmez kumaştan yapılan bir tür spor ceket... “Kobar” da denilen bir balık. 3. Bolu ilinde turistik bir göl... Pantolonun apış arasına gelen yeri... Koncu ayak bileğini örtecek kadar uzun olan ayakkabı... Alkollü bir içki. 4. Yelkenli gemilerde kısa çarmıklara verilen ad... Kat kat çakıl ve kumdan oluşmuş yer kıvrımı... Hindistan’da halkın ayrılmış olduğu birbirine karşı kapalı sınıfların adı... Yeni bir şey bulma... Peygamberleri Hud’u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yok edilen kavim. 5. Satrançta bir taş... “Yüzüklerin Efendisi” adlı roman dizisiyle ünlü İngiliz yazar... Kütahya ilinde bir baraj... Hindu mitolojisine göre yaratılan ilk insan. 6. Optik kaydırma... “Arap yasemini” de denilen güzel kokulu bir çiçek... Afrika’da sürüler halinde yaşayan bir yaban köpeği... Korkusuz, gözüpek. 7. İçe doğmayla akla gelen yaratıcı duygu... Judo ve karate selamı... Hatay yöresine özgü Bu haftaki bulmaca ödülü Halldor Laxness Salka Valka Yordam Kitap 1473 sayılı (15.06.2014) bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu Gerbrand Bakker’ın “Dolambaç” (Metis Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Turgut İkiz ANKARA’DAN: İzzet Remzi Avdan AYDIN’DAN: Sevim Helvacı BURSA’DAN: Okan Töre ÇANAKKALE’DEN: Sultan Gül ÇORUM’DAN: Yurtsevin Baş GAZİANTEP’TEN: Şükran Taşdemir İSTANBUL’DAN: Hakkı Daşkan, Osman Erdemli, Hülya Yurttagül, Arzu Arguç, Sevdiye Bakıner, Deniz Şirin İZMİR’DEN: Cemil Yılmaz, A. Buğra Alpayım KOCAELİ’DEN: Enver Pakiş MERSİN’DEN: M. Birr Ayasbeyoğlu MUĞLA’DAN: Cemil Özen, Tarhan Karaman SAMSUN’DAN: Ahmet Sezgin, Devrim Ceyda Bozca, Tevrat Pamuk SİVAS’TAN: Aydın Süne, Refika Çerik TEKİRDAĞ’DAN: Sinan Fakıoğlu. 1 2 4 2 3 4 İ 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 D Ü N G F İ N İ E R İ E İ N İ S G İ U R A T A İ T I Ç İ İ Y E Z İ İ A P A L O L U R A R S U Z F İ İ 1 M İ 3 L İ 5 H 7 O K T H A T B A Y R A K C E G A N G P A G A N İ İ E T E Ş M A R N E Ğ R E A R F H A M L N İ İ A T A B E Y O B E Z O F O B T E N H A E L L F A K A T 6 K A M İ 8 T U T 10 N U R 11 C 13 14 İ E K S N U G A A L İ V Z O L R Y E C A N 9 A R A N D A K Y E M İ İ İ N E C Z A L E M M A R T B A E O S İ İ L A S U K K İ B U R N U M A V U K M A Z L A T K O T İ Ş T A S A R D E M A Y O L 12 A M M E E N R A T A 15 N E 16 C Y E D İ İ M A O T O 17 Ü S K R A R İ A Y A R 18 V E N A T T A T R A T A 19 E Z İ M M E Z A İ T A A R Z 20 Z Ü L K A R N E Y N 1 1916’da Spartakistler adlı devrimci 15 grubun kurucularından ve Almanya Komünist Partisi’nin önde gelen 16 üyelerinden biri olan Alman komünist 17 önder ve kadın hakları savunucusu... Kokulu ve beyaz çiçekler açan, 18 hepyeşil yapraklı bir çalı. 2. Felsefede, somutlaşmış sosyal 19 öğrenmeye verilen ad... Uranüs 20 gezegeninin bir uydusu... Sakarya’nın Akyazı ilçesinde bir yayla. 3. Emeller, istekler... İtalya’ya özgü, İsim:......................................................................................................................................... yabanmersininden yapılan bir likör... Adres:...................................................................................................................................... Ağaç çemberler üzerine örülmüş torba biçiminde balık ağı... Bir renk. ................................................................................................................................................. 4. Burun iltihabı... Japon lirik dramı... Tel:.......................................................................................................................................... “Halk içinde muteber bir yok devlet gibi/Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi” (Kanuni Sultan Süleyman)... Yeni 10. İzmir yöresine özgü, keçi sütünden yapılan öncüsü olan İngiliz bilim adamı. Zelanda’da yaşamış, devekuşuna benzer soyu bir peynir cinsi... Parola... Aktinyum elementinin 15. Dolma yapmak için hazırlanan karışım... tükenmiş bir kuş. simgesi... Doğu Karadeniz yöresinde böğürtlene AB ülkelerinde ve Türkiye’de bir ürünün 5. İslamlıktan önce Kâbe’de duran üç puttan verilen ad. güvenli olduğunu belirtmek için konulan biri... Trabzon’un bir ilçesi... Bir nota... 11. Osmanlı Devleti’nde tuz ya da şap satışı simge... Mardin’in Nusaybin ilçesinin antik Takımlar grubu, küme... Silisyum elementinin yapılan belli bölgelere verilen ad... Porselen dönemlerdeki adı. simgesi... Kaynağı antik çağlara dayanan kirişli yapımında kullanılan bir tür beyaz ve gevrek 16. Kuyruksokumu kemiği... Isparta’nın Aksu bir çalgı. kil... Göze batan, dikkat çeken. ilçesinde bir mağara... Pirinçten elde edilen Japon 6. Hayvanlara vurulan damga... Erzurum’un bir 12. Rokoko üslubunun lirik ve zarif anlatımını içkisi. ilçesi... Kazakistan’ın plaka imi... Grönland’ın benimsediği yapıtlarıyla tanınmış Fransız ressam... 17. Yağda pişirilmiş yumurta... Kadastro başkenti... Çamaşır sepeti. 19622011 yılları arasında yaşayan ve “Kırık haritalarında parseller topluluğu... “Biz de Kalpler Terzihanesi”, “Pervaneler”, “İnsansız oynatırız dur hele meydan olsun” (Sait Paşa). 7. Yunan mitolojisinde hekimlik tanrısı... Belirti, Konağın İkonu” gibi öykü kitaplarıyla tanınan 18. Bir ilimiz... Çobanların çaldığı ıslık. ipucu... Bazlamaya benzer bir tür ekmek. yazarımız... Bir nota. 19. İran’ın plaka imi... Eski Mısır’da ölüler 8. Üzüm yetiştirilen toprak parçası... Vilayet... 13. Kayak... Şinto dininde, ibadet edenlerce tanrısı... Cezayir’de doğan ve Arap müziğiyle Kullanma süresi... Kapı zembereğinin mandalı. tanrısal varlığa söylenen sözler... Utanç Batı müziğinin karışımı olan müzik türü. 9. Öğütülmüş tahıl... Saçı dökülmüş olan 20. İzmir’in Urla ve Foça ilçelerinde yetişen, duyma... Sivas’ın Şarkışla ilçesinde bir kaplıca. kimse... Konya ilinde bir baraj... Macaristan’da şaraplık bir üzüm cinsi... Hatay’ın turistik bir 14. Balıkesir yöresine özgü bir halk oyunu... üretilen ünlü bir şarap... Akciğerleri dinlerken ilçesi. l 19121954 yılları arasında yaşayan ve bilgisayarın hekimin duyduğu patolojik ses. NEVZAT AYDOĞDU GM SUAT ATALIK 52. Avrupa Takım Birinciliği Hırvatistan’ın Optija kentinde yapılan turnuva açık, kadınlar ve senyör kategorilerinde olup 1 Temmuz’a kadar sürecek. Volkan Denizci’nin anlatımıyla bu turnuvadan ilginç eller ve problemler: Şok! Gambling 3NT Soru 1: Sağınız pas dedi, aşağıdaki elle ne açarsınız? ¦ T9 ¦ J9 ¦ 83 ¦ AKQT983 Bu turnuvada 26 masa bu eli oynadı. 15 masada Kuzey 3NT açtı ve 14’ünde Doğular ¦A çıkınca kontrat yapıldı. MacaristanRomanya maçında Macar Mihaly Kovacs ¦K ortakta ise pikleri nasılsa tahsil ederiz diye ¦A ile başladı ve yeri görünce karo dönerek oyunu batırıp takımına 12 imp kazandırdı. Diğer masalarda ¦A çıkıldı ve ¦K oynayanın dokuzuncu eli oldu. Genel olarak As dışında atak düşünülmediğine dikkatinizi çekerim. Ayrıca Kuzeyden 3NT yerine 1¦ açanlar genelde kötü skor aldılar. Oynayan çaktı, kozları topladı, yere doğru küçük bir kör oynadı, siz tek asınızla alınca kayıp karolarını köre attı ve 6¦ tam oldu. Genelde 5¦’in konturlu +1 yapıldığı bu elde AvusturyaEstonya maçında Avusturyalılar açık odada 5¦’e bir batıp 100 verdiler, kapalı odada 6¦ tam yapıp 1370 sayı aldılar ve takımlarının hanesine 15 imp yazdırdılar. M Atak sorusu Takım maçında aşağıdaki elle 1NT3NT konuşmasından sonra ne atak edersiniz? Dengesiz eller Artırma: Batı 1¦ 5¦ 6¦ Soru 2: Ortak pas dedi, sağınız 3NT açtı, aşağıdaki elle ne atak edersiniz? Kuzey 1¦ Pas x Doğu Pas Pas Pas Herkes Güney Pas 4¦ 5¦ Pas ¦ AQ762 ¦ A2 ¦ J764 ¦ 52 3NT açışı yapay bir açış olup kapalı 78 kartlı bir minör gösterir, dolayısıyla oynayan topa bastığı anda 9 eli alıp gidebilir. Bu yüzden oynayana el vermeden 5 eli almalıyız. Dört el: (Dağıtan Batı, herkes zonda) ¦ AQ7 ¦ AJ3 ¦ T852 ¦ T96 Problem 4 ¦ 97 ¦ Q6 ¦ AJ962 ¦ 9632 Eliniz: ¦ AK842 ¦A ¦ KJ852 ¦ 63 ¦ T9 ¦ J9 ¦ 83 ¦ AKQT983 ¦ J54 ¦ K643 ¦ KQ952 ¦4 ¦ K83 ¦ QT875 ¦ AT ¦ J76 ¦ AQ762 ¦ A2 ¦ J764 ¦ 52 Kuzeydesiniz, dağıtan Doğu, herkes zonda. Ne atak edersiniz? ¦A çıktınız, işte dört el: ¦ AK842 ¦A ¦ KJ852 ¦ 63 ¦¦ K72 ¦ A73 ¦ AKQJT72 ¦ Q19765 ¦ J96 ¦ QT ¦ 54 ¦ T3 ¦ QT8543 ¦ 964 ¦ 98 ¦ AKQ52 ¦T ¦ KQT ¦ AQ85 Batı Pas 4¦ Herkes Kuzey 1NT Pas Pas Doğu Pas 2¦ Pas Güney 1¦ x 4¦ Batı ¦9 çıktı, Vale ile alan Doğu ¦K döndü. Nasıl oynayacaksınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. [email protected] ülakatı yapan soruyor: “Hayatınızda hiç turnuvaya katılmadığınızı biliyoruz ama en beğendiğiniz oyununuz nedir?” Sadece bu sorunun absürdlüğü yeterli ama bir de üstüne diğer taraftan cevaben evde bilgisayarıyla oynadığını iddia ettiği tamamen kompüterize bir oyun geliyor: İlk şok dalgası! İkincisi de birincisini aratır nitelikte, sıkı durun: Satrancı Türkler icat etmiş! Aniden piyonların geri gitmediği kendine malum olan satranç heveslisi oyunun askeri bir icat olup, olsa olsa bizim tarafımızdan bulunacağını 2014 senesinde keşfetmiş! Saçma sapan argümanlar, tutmayan zamanlar, aslında hiç vuku bulmamış hadiseler ve hatta bu işin parçası olmamış kişiler her dem popülaritesinden kaybetmeyecek olan egosantrik ve etnosantrik yaklaşımlarla tarihi yeniden yazma sevdasıyla çabalamanın sahte ürünleri. İçinden ayet çıkan satranç programından, içinde satranççı olmayan satrançla ilgili kurum ve kurullara dek, artık hiç bir şey beni şoke edemez derken bu birbirinden müstakil makaleler beni hayrete düşürdü. Satrancın menşei tam olarak bilinmemekle birlikte, birçok lisana Fil olarak girmiş figür Hindistan ihtimalini kuvvetlendirmekte. Satrancın bugün tanıdığımız şekle oturması ve gelişimi 19. yüzyılı bulurken, merkezi de hep Avrupa kentleri. Türkiye’de bilinen ilk turnuvalar 1940’lı yıllara dayanmakta daha evvelindeyse hiç bir aktivite yok! Kendini, çoluğunu, çocuğunu, şehrinden, ulusuna kadar aslında olduğundan değişik biçimlerde işin içine katmaya çalışanlara benim tavsiyem, kitap okuyup oyunu öğrenmeye çalışmaları. Satrançta fikir ileri sürebilecek hale gelmek için aynı anda bir sporcu olarak yarışmalı, bilim adamı kadar çalışmalı, sanatçı kadar da tahtada yaratılandan zevk almalısınız: GM Paul Keres GM Erich Eliskases, Nordwijk 1938, Fransız Savunması, Tarrasch Varyantı 1. e4 e6 2. d4 d5 3. Ad2 c5 4. ed5 Vd5 5. Agf3 cd4 6. Fc4 Vd8!? (Bu varyantın ilk çıktığı devirden bu yana çekişme Vd8 ve Vd6 arasındayken aday hamleler arasına Vd7!? de girdi.) 7. 00 Ac6 8. Ab3 Af6 9. Ve2! (9. Abd4 Ad4 10. Ad4 Fc5! Vezirin gidebileceği yerler arasındaki farkı vurgular.) Fe7 10. Kd1 00 11. Abd4 Vc7! 12. Ac6! bc6! 13. Fg5 Fb7 14. Ve5!? (14. Ae5 c5! 15. Ad7 Kfd8 16. Af6 Ff6 17. Ff6 gf6 ile duble erlerden oluşan yapı madalyonun öbür yüzü.) Ve5 15. Ae5 Kfd8 16. Ad7 c5 17. Af6?! (Bu kırışmayı hızlandırmak yerine 17. f3! bir tempo kazanabilir.) Ff6 18. Ff6 gf6 19. f3 f5 20. Şf2 Şg7 (20...f4 21. g3!) 21. Şe3 Şf6 22. Fe2 e5 23. g3 Fd5 24. b3 Fe6 25. f4 Kd4! 26. fe5 Şe5 27. Kd4 cd4 28. Şd2 Fd5 (Siyah erlerin hiçbiri diğerini tutmamasına rağmen, Siyah taşların aktivitesi Praeceptor Germanie’nin tavsiye ettiği biçimde bu defoyu karşılar.) 29. Fc4! Kc8! (29... Fc4? 30 bc4 sonrası Şd3 ve Ke1’in yardımıyla d4 tehlike altına girer.) 30. Fd5 (30. Ke1 Fe4!) Şd5 31. Ke1 Şd6! 32. Ke2 Kc3 33. Ke8 Kf3 34. Şe2 Kc3 35. Şd1 Kf3 36. Kd8 Şe5 37. Kd7 Kf2 38. Ka7 Kh2 39. a4 Kg2 40. Kf7 Kg3 41. Kh7 f4 42. a5 f3 43. Şe1!? (43. Şd2 Kg2 44. Şd3 Kg1! 45. Kf7 Kd1 46. Şc4 Kc1 47. Kf3 Kc2 48. Şb4! (48. Şb5 Kc3) Şe4 49. Kf8 d3 Siyah geçerin değeri, Beyazın bağlı geçerleine denktir.) Şf4 44. Şd2! (44. Şf1 Kg2!=) Kg1 45. Kf7 Şe4!? (45...Şg3 46. Kg7 Şh2 47. Kg3 Şg3 48. a7 f2 V 49. a8V Vf4! daimi kişle berabere yapar.) 46. a6 Kg2! 47. Şc1 d3! 48. cd3 (48. a7 Kc2 49. Şb1? Kc8! eri yakalar ve kazanır.) 49. b4 Ka2 50. b5 f2 51. d4 Şd4 52. Kf2 Kf2 (Bakınız diyagram solda.) Devrin süper turnuvasında Alekhine’le unvan maçı yapmaya aday oyuncularından ikisinin arasındaki bu partide Siyah Kalenin, ilerlemiş bağlı çift geçere karşı mücadelesi çoğunluğu şoke etmişti. 53. a7 (53. b6 da benzer şekilde berabere olur.) Ka2 54. b6 Şc3 55. Şb1 Ka6 56. b7 Kb6 57. Şc1 Kh6 Beraberlik çünkü Şahlar diğer kanada birlikte hareket ettiğinde Şg1 Kg6, Şf1 Kh6 berabere yapar, aynı yöntem diğer kanatta Şb1 Kb6, Şc1 Kh6 ile yinelenir. 0,50,5 Lakin gördüğünüz bu yöntem yeni değildi. İlk olarak Çek etütçü Jozef Moravets 1924 yapımı eserinde bu konuma vardı. Onu meşhur Fransız etütçü Henri Rinck’in 1937 yılında yayınlanan etüdünde bu kez tek kanatta çift dubleli 4 eri, Kale ile yine aynı konuma indirgeyerek durdurması izledi. Her iki kompozisyon birden belli ki aynı yıl Almanya’nın Anschluss’la ilhak edeceği Avusturya’nın bir numarası Eliskases’in gözünden kaçmamıştı! l C M Y B