Katalog

6 7. Bir tür küçük zurna... “Serto, dorak” gibi adlar da verilen bir tür tulum peyniri... Bir gösterme sıfatı... Sıcak bölgelerde yetişen yağlı bir ağaç. 8. “ attım da şeş oynadım / Yine felek yendi beni” (Türkü)... Ontolojinin (varlıkbilim) kurucusu sayılan eski Yunanlı filozof... Dili tutulmuş, konuşamaz hale gelmiş. 9. Gana’da yaşayan bir halk... Bir elektrik üretecinin kutuplarını birbirinden ayırt etmeyi sağlayan nitelik. 10. Yapısına girdiği sözcüğe “karşı, karşıt” anlamı katan yabancı önek... Anayurdu Hindistan olan, bol sarı çiçekli ve şifalı bir bitki... Bir renk... Roma mitolojisinde savaş tanrısı... İran’ın plaka imi. 11. Nikel elementinin simgesi... Tahitili kadınlardan esinlenilerek oluşturulmuş bir plaj giysisi... Yararlanılan uygun koşul... Atıf Yılmaz’ın yönettiği ve Tarık Akan’ın başrolünü oynadığı bir film. 12. “Kurşunlu kristal” olarak da bilinen, ağır ve dayanıklı bir cam... Sergen... Lantan elementinin simgesi... Ahlak. 13. Bir yanardağ patlaması sonucunda ortaya çıkan küçük krater... Sözleşmeye ilişkin, sözleşmeden doğan... Selçuklularda başkomutana verilen ad. 14. İngiltere ve ABD’de kullanılan arazi ölçüsü birimi... Osmanlı Devleti’nin Bu haftaki Kuzey Afrika’daki bulmaca son topraklarını da ödülünüz yitirdiği antlaşmanın adı... En azından, hiç olmazsa. 15. “ süzülmüş şişeden ruhsârı al olmuş sana” (Nedim)... Litvanya’nın plaka imi... İskandinav folklorunda, bazen büyü de yapabilen kötü ruhlu dev canavar. 16. Çin felsefesinde “doğru yol”u belirten temel kavram... Gececi küçük bir yırtıcı kuş... Bir nota. 17. İlkel benlik... Bir peygamber... Hükümdarlık otoritesinin ve meşruluğunun simgesi olan, üzeri işli kumandan sopası. 18. Hıyar kabukları, nohut ve mercimekle yapılan bir yemek... Kaş kemerinin altına sıkıştırılarak kullanılan gözlük camı. 19. Kat kat çakıl ve kumdan oluşmuş yer kıvrımı... ABD’de yaşayan kızılderili bir halk... “Yiğit yiğide yâd olmaz / İyilerde ham olmaz. 20. Üstü örtülü ve önü açık yer... Kapadokya’da, en güzel peribacalarının yer aldığı bir yöre. 2 HAZİRAN 2013 / SAYI 1419 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, “Müfreze”, “Doğum Günü 4 Temmuz”, “Katil Doğanlar” gibi filmleriyle tanınmış ABD’li sinema yönetmeni... Balıkesir’in Gönen ilçesinde bir kaplıca. 2. Siirt yöresine özgü, yağda kızartılarak yapılan cevizli bir hamur tatlısı... Rize’nin Çamlıhemşin ilçesinde bir yayla. 3. Eski Türklerde hükümdarlara ve hükümdar ailesi mensuplarına verilen unvan... Roma mitolojisinde ay tanrıçası... Radyo dalgalarının yankısını alarak cisimlerin yerini ve uzaklığını saptayan aygıt... Neodim elementinin simgesi. 4. “Yalnız bırakmayın beni hatıralar / yanımda kal çocukluğum” (Z. O. Saba)... Tokat yöresine özgü bir halk oyunu... Sigorta için verilen ücret... “Zıbık” da denilen, yapay erkeklik organı. 5. Tahtta hükümdar olmadığı zaman ya da hükümdarın çocukluğu sırasında devleti yöneten kimse... Eski Türklerde ve Moğollarda hakanın seçme muhafızlarına verilen ad... Kendi alanında en önde gelen kimse ya da nesne... Vücuttaki eklem yerleri. 6. “Lekelihumma” da denilen bir hastalık... İlgi eki... Karagöz ve ortaoyununda Ermeni tiplemesine verilen ad... Eşlerden birine göre ötekinin annesi. 1417 sayılı (19.05.2013) bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu Leonardo Sciascia’nın Sicilyalı Amcalar (Yapı Kredi Yayınları) kitabını kazananlar: ANKARA’DAN: Erdeniz Yakut, Güner Erbay, Mehmet Nedim Hepşen, Pelin Erdoğan ANTALYA’DAN: M. Cengiz Turnagöl, Hicran Karabudak, Alemdar Çetinkaya, Güngör Aras AYDIN’DAN: Avni Aksaycık, Hüseyin Palta, Mahmut Akbulut BURSA’DAN: Okan Töre ÇANAKKALE’DEN: Begüm Celep, Mehmet Ege İdgü DENİZLİ’DEN: Nalan Kalkan Oğuzhanoğlu İSTANBUL’DAN: Ahmet Uyanık, Hasan Bayrak, Nevzat Fuat, Rüya Tokmakçıoğlu İZMİR’DEN: Şadan Koldaş, Aleyna Kopan SİVAS’TAN: Ahmet Mazlum TEKİRDAĞ’DAN: Kadir Tunalı ZONGULDAK’TAN: M. Yaşar Kapucu, Şükrü Üstündağ. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Y O N A N İ C M İ A Y R L M E E I Z T A R O D E O M A K O R E E R T E M 1 M A R G A R E T T H A T C H E R 2 Ü Ç Ü R D Ü M 3 R A Ş A 4 5 7 8 Ş İ E İ S T İ İ T A K E İ Ş U B A R A P R Y A L O C A L A Y D A İ İ E L L N N A S S A S İ L A İ İ O Y K O F O B İ R A U Ş 6 D U Y E D S M E T A N A A D L O Ş V A L O N L A R K O D U K K A T O R R A A F İ T İ A L O L S L A P O Z 9 Ç A R T E R 10 M 12 L 13 İ 14 A Ç E D Ğ L R A P İ E İ S U 11 E Y N A L M O L A A L A V U R A A K A Y İ S A G Ö N E N Ç E B A B E G O R 15 D E B O Y N U Z 16 A K I N N A İ R O B İ E 17 L Ş E R N O A H R O K 18 G Ö K T A Ş B İ T E Ğ İ 19 A Z 20 N İ İ C A F İ E R P A Ş A A S T E N İ N K A S YUKARIDAN AŞAĞIYA 13 1. Tuvallerinin yanı sıra duvar 14 resimleri ve büyük boyutlu panolarıyla da tanınmış ressamımız... 15 Romanya’da, baharın gelişini kutlamak için kadınların taşıdığı, 16 kırmızıbeyaz ipliklerle yapılmış takıya 17 verilen ad. 2. Yapısına girdiği sözcüğe olumsuz 18 anlam katan Arapça önek... Voltaire’in bir trajedisi... Geçimsizlik, anlaşmazlık... 19 Mercek. 20 3. İstenilen nitelikleri taşıyan... Hastalıktan kurtulma, iyileşme... Denizcilikte, üzerine flok yelkenlerinin İsim:......................................................................................................................................... çekildiği sabit donanımlı tel halatlar. Adres: ...................................................................................................................................... 4. Esperanto çıkıncaya dek çok gözde olan yapay bir dil... Bahçelerde süs ................................................................................................................................................. bitkisi olarak da yetiştirilen, kırmızı, Tel:.......................................................................................................................................... pembe ya da beyaz çiçekleri olan otsu bir bitki ya da ağaççık... “Eksiksiz, kusursuz” anlamında argo sözcük. 15. “Erdi bahar sen yine olmadın gönül 9. Afrika’da yetişen ve parlak kerestesi 5. Bir başka sözcükle aynı kökten gelen, / Güllerle lalelerle küşâd olmadın gönül” mobilyacılıkta kullanılan bir ağaç... Kumaşla ancak değişik bir biçim ve anlam içeren (Şeyhülislam Yahya)... “Git, defol” anlamında astar arasına konularak giysinin dik sözcük... Üzerinde yazma kurutulan dört argo sözcük... Hurma, incir gibi bazı ağaçların durmasını sağlayan kolalı bez... Ailesinin ayaklı tezgâh... En kısa zaman süresi... erkeğinden dişisine yapılan aşı. geçimini sağlayan... Sığırın ağzından akan Kundaktaki çocukların avucunda biriken 16. Dönme, dönüş... Bir yere bağlamak ya da salya. kir. çekerek götürmek için hayvana bağlanan ip... 10. Nesne, şey... Avrupa’da bir ırmak... 6. Ayakkabı, çanta gibi şeylerin yapımında Kırgızistan’ın plaka imi. Trabzon’un bir ilçesi... Afrika’da bir dağ sırası. kullanılan parlak deri... Antalya ilinde, yarıklardan 17. Güneydoğu Asya’ya özgü bir meyve... 11. Bir yarışın belirli uzaklığı kapsayan sızan doğalgaz sürekli olarak yanan ve bu ateşin, Madeni bir paranın yüzündeki bütün kabartma bölümlerinden her biri... Deniz Kuvvetleri’nde ilkçağda Kimera adlı canavarın nefesi olduğuna ve resimlerden daha yüksek bir çıkıntı bir rütbe... Deve sürücüsü. inanılan yöre... Japon mutfağına özgü bir tür oluşturan çevre pervazı. 12. Bir Asya ülkesinin başkenti... Pamuklu bir şehriye çorbası. 18. Notada durak işareti... Denizcilikte, serenleri kumaş cinsi... Hint mutfağına özgü bir tür krep. 7. Samaryum elementinin simgesi... çevirmekte kullanılan donanım... Üremeyle ortaya 13. Çamaşırın az kirli ve köpüklü son suyu... Zonguldak’ın Kozlu beldesinde bir mağara... çıkan yeni birey. Kırık çanak çömleği yapıştırmaya yarayan Kamış kalem... Laos’un para birimi. 19 Çok canlı ve neşeli bir İspanyol dansı ve yumurta akı, kireç, süt ve pamuk karışımı... Bir 8. Buluşma, kavuşma... Arkada iki kişilik oturma müziği... Papalığın simgesi olan üç katlı taç. tür yangın bombası... Ezgiyle okunan şiir. yeri olan, dört tekerlekli ve körüklü bir at 20. “Şarkılardan fal tuttum”, “Akşam güneşi”, 14. Malezya halkına özgü öldürücü bir delilik... arabası... Bir bölgenin görülmeye değer yerlerini “Bir dinlesen kalbimi” gibi şarkılarıyla tanınmış Manisa’nın bir ilçesi... Yeniçerilerin belediye dolaşmak için yapılan gezi... Bir nota. bestecimiz. l işlerine bakmakla görevli bölümü. FAİK FALAY GM SUAT ATALIK Dostlarım akil insanlara! Schmid (19282013) B riçte doğru karar verebilmek, briç düzeni için en önemli yöntemdir, Türkiyem buna benzer bir doğru karar verebilmek sistemi için “Akil İnsanlar” düzeni yaptı. Bu akil insanların çalışması Türkiye için çok önemli. Briçten bir örnek vereyim, geçenlerde Karşıyaka Briç Kulübü’nde Mehmet Çopur’la Avrupa şampiyonasına gitmeden evvel oynuyoruz. Mehmet 1 kör açtı, 1 pik dedim, dostum Dr. Yücel Tuzcuoğlu pas ile başlamışken şimdi 1NT dedi yani minörler var, Mehmet 3 pik, sağım 4 karo, 4 pik dedim Dr. Yücel 5 karo dedi, ortağın konturu ile bana geldi. Biz zondayız, onlar değil. Birkaç seçimim var, pas diyerek defansla uğraşabiliriz, 5 pik diyerek zon yapmayı deneyebiliriz. Hangisini yapmanın yöntemi nasıl olmalı? Karar mekanizmasının önemli yöntemi yapılan seçimde doğru karar verilmemiş olursa ne kaybedeceğimiz hesaplanmalıdır! Diyelim ki rakipler 5 karoya bir veya iki batıyorsa biz 100/300 alacak iken biz batarak rakibe 100 veya 200 vererek 10+p kaybederiz, biz 5 pik yapıyorsak, onlar 5 karo baraj yaparak 234 batabilir veya biz batarken baraj yaparak bize çok puan verebilirler. Kontur çekersek oyun biriki batıyorsa 50 yerine 100 veya 100 yerine 300 ile 35 p kazanırız, ama 5 karo olursa 12+p kaybederiz. Yani 3p kazanmak ile 12 p kaybetmeyi aynı alana getirmek acaba iyi briç midir? Dolayısıyla briçte iyi oynama becerisi, karar vermeden önce “yanlış seçim” yapılırsa ne kaybedileceğinin ölçülmesidir. Bence yapılan seçimde yüzde 50 kazanmak veya yüzde 50 kaybetmek doğru bir seçim değildir. Kaybetmek yüzde 25 veya daha az, kazanmak ise yüzde 75 veya daha fazla olmalıdır. Yani 4 pik yapılma olasılığı yüzde 75 veya fazla ise 4 pik denmeli, yapılma olasılığı yüzde 50 veya daha az ise, kontur diyerek hanenize 300500 puan yazabilmektir. Sonunda diğer oynayan briççiler 4 pik yapmış ise 57 p. kaybedersiniz ama 4 pik olamıyorsa 1012 p. kazanırsınız. Briçte üç bordda da bu seçimi yapsanız, iki bordu kaybedip bir bordu kazansanız bile 10 p kaybedip, 10 p kazanarak denge sağlanacaktır! Yani hem yaşamda, hem ülke yönetiminde, hem de briçte doğru karar verme stili; en yüksek türde kazanmaya çalışmak değil, en yüksek kaybetme türünden kaçınılmasıdır! Bunu yapabilen briççiler ülkelerinde en üst düzeylerde olurlar, yapabilen ülkeler de dünyada üst düzey ülkeleri olanlardır. l KART TEKNİĞİ 1 ¦ 10543 ¦ Q97 ¦ 1032 ¦ K86 ¦ A72 ¦ AJ4 ¦ K98 ¦ Q1052 G 1¦ P 1 SA B P P Herkes P K P X D 1¦ P 1. Karşıyaka briç kulübünde Erkan ArtaçCüneyt Koyalan’a karşı Mehmet Çopur’la oynadığımız bir el! Bu tür elde trefleri kullanamazsak oyunun olma şansı olamaz? İlk kör bırakılıp ikinci kör vale ile alınıp yere trefl oynanır, ruva kazanır 9 düşer, trefle devam edilir şimdi de vale düşer. Yerde 8, elde 10, alıcı hale gelir. 3 trefl, 1 pik, 2 kör alır durumdayız, karodan da 1 alabilirsek oyun olacaktır. Batı karo as karo gelirse oyun olur! Batı ¦ K98 ¦ 52 ¦ A654 ¦ A743 Doğu ¦ QJ6 ¦ K10863 ¦ QJ7 ¦ J9 G Oyun: 1 SA Atak: ¦ 5 Nasıl oynamalıyız? DEFANS 2 ¦ K72 ¦ AK3 ¦ 854 ¦ AQ76 ¦ A104 ¦ 10762 ¦ J93 ¦ K43 G 2¦ 3¦ B P P K D 2. Yine Karşıyaka Briç Kulübü’nde Mehmet Çopur’la bu defa Fikret ÖzçelikC M Y B İbrahim Gören’e karşı oynadığımız bir el! 2 pik açışa 2NT nasıl açtın sorusu, 3 kör iyi açış, körde değer var demektir. Bu sayede Kuzey 4 pik der. Ortak kör 4 açtığına göre Güney’de 6 pik, 3 kör olunca minörde 4 kartı var, kör almıyoruz, 1 pik, 1 trefl, ben alıyorum, batırabilmek için ortak ya 2 karo alacaktır ya da 1 karo ve 1 trefl almalıdır. Kozu alıp karo oynanır 2. Karoya çakınca trefleri tutmak, empasta K alınca tekrar karoya çaktırıp trefl beklenmelidir. 2 SA P 4 ¦ Herkes P Batı ¦9 ¦ 954 ¦ AQ10762 ¦ J98 Güney ¦ QJ8653 ¦ QJ8 ¦K ¦ 1052 Oyun: 4 ¦ Atak: ¦ 4 Yerden küçük kondu, defansı nasıl yapalım? eposta adresim: [email protected] / http://faikfalay.blogspot.com eçen günlerde vefat eden Alman GM Lothar Schmid 19701990 yılları arasında satranç dünyasının en popüler isimlerinden biriydi. Popülaritesi hakemliğe dayansa da Schmid 2. Dünya Savaşı sonrası Batı Almanya’nın GM Unzicker, GM Darga ile birlikte en önemli satranççılarındandı. Yayıncılıkla uğraşan ailesinin geleneğini devam ettiren Schmid, örneğin 20. yüzyılın en etkili yazarlarından olan Franz Kafka’nın eserlerinin yayın hakkını elinde tutmaktaydı. Peki Schmid’i bu denli popüler kılan neydi? 2000’li yıllara dek önemli turnuva, şampiyona ve unvan maçlarının başhakemlerinin ünlü büyükustalar olması adetti. Gligoriç, Flohr, Kotov, Stahlberg, O’Kelly ve Schmid bu konuda bir çırpıda akla gelen isimler. Ne yazık ki daha sonraları FIDE büyükustaların direkt olarak Uluslararası hakem sayılmaları kaidesini kaldırdı ve bu görevler satrançla ilgisi mutat, politize kişilerin eline düştü. Lothar Schmid, FischerPetrosyan Buenos Aires 1971, SpaskiFischer Reykyavik 1972, KarpovKorçnoy Baguio City 1978, KasparovKarpov Londra/Leningrad maçlarının başhakemliğini yaptı. Son derece zor geçmesi beklenen ve değişik krizlerin yaşandığı bu karşılaşmalarda tarafların oyunculuğuna saygı göstermeleri dolayısıyla da başarı gösteren Schmid söz konusu yıllarda hakem olarak aranan isim oldu. Ünü öylesine yayıldı ki 1975 yılında İstanbul’da Sait Halim Paşa Yalısı’nda Balkan Takımlar Şampiyonası’nın bütçesinin bir bölümü de ünlü Batı Alman büyükustayı getirmek için harcandı. Artık ne Sait Halim Paşa Yalısı, ne GM Lothar Schmid ne de Doğu ve Batı Almanya var. Bugünkü oyunumuz iki ayrı Almanya’yı olimpiyatlarda karşı karşıya getiren maçlardan birinden. 1996 yılında kaybettiğimiz GM Wolfgang Pietzsch 1970’li yıllarda sosyalist rejim ülkesinde sadece madalya getirecek sporlara yatırım yapılacağı kararını çıkartınca başkaldırarak satrancı bırakmıştı: GM SchmidGM Pietzsch, Batı Almanya Doğu Almanya, Leipzig (Ol) 1960, ŞahHint Savunması 1. c4 Af6 2. Ac3 g6 3. e4 d6 4. d4 Fg7 5. Af3 00 6. Fe2 e5 7. 00 Ac6 8. d5 Ae7 9. Ae1 Ad7 10. Ad3 f5 11. ef5 gf5! (Günümüzde artık pek rastlanmayan bu değiş tokuş varyantında 11... Af5 12. f3 Af6 13. Af2 Ad4 14. Afe4 Beyaza avantaj tanır.) 12. f4 Ag6 13. Fe3 ef4?! (13... e4? 14. Ab4 Ac5 15. Ac2 Ve7 16. Fd4 sonrası Beyaz taşlar en kritik karelere oturacağından hatalı olurken 13...Af6! 14.fe5 de5 sonrası gelen dengesiz konumlar varyantı tedavülden kaldırdı.) 14. Af4 Af4 15. Ff4 a6 16. Vd2 Ae5 17. Fh6! Fh6 18. Vh6 Fd7 19. Vd2 Kf7 20. Kf2 Ve7 21. Kaf1 Kaf8 22. b3 (Schmid basit ama mantıklı hamlelerle hafif üstün bir konum elde etti.) Kg7 23. Fd3 Ag4 24. Ke2 Vh4 25. Vf4 Vh5 26. Fc2 Ae5 27. Ke3 Kg4!? (27...Ag6 28. Vf2 f4 29. Kf3 Ff5 (29...Fg4? 30. Fg6 er kaybeder.) daha konumsal bir yaklaşım olurdu.) 28. Kg3 Ag6? (Oluşacak Ata karşı Fil finalinde eşitlik geleceğini zannetmek çok riskli bir fikir.) 29. Kg4 Vg4 30. Vg4 fg4 31. Fg6 Kf1 32. Şf1 hg6 33. Şf2 Şg7 34. Ae4 Ff5 35. Şe3! a5!? (Capablanca’nın tavsiyesiyle erleri Filin renginin tersine sürmek felsefi olarak doğru lakin konumumuzda b5 karesini Beyaza açmakta.) 36. a3 b6 37. Ac3 Fd7 (Bakınız diyagram solda.) Satrancın tarih boyu hak ettiği derecede yaygın olmamasının sebebi zorluğu. Diyagramımızda hemen kazanç gibi gözüken 38. Ab5 Fb5 39. cb5 g5! 40. Şf2 a4! 41. ba4 Şf6 42. Şg3 Şf5! 43. a5! ba5 44. a4 Şe5 45. Şg4 Şd5 46. Şg5 Şc4 47. h4 d5 48. h5 d4 49. h6 d3 50. h7 d2 51. h8V d1V hemen hemen eşit bir Vezir finali verir. 38. Şf4!? Şf7? (GM Pietzsch zaman sıkışmasında opozisyon kurallarını bir an için unutuyor. 38... Şf6! 39. Ab5 g5 40. Şg3 Şe5! 41. Ac7 Şd4 42. Ae6! Şc3 43. Şg4 Şb3 44. Şg5 Şc4 45. h4 Fa4! 46. Ag7! Fc2! 47. Af5 Ff5 48. Şf5 b5 49. h5 b4 50. ab4 ab4 51. h6 b3 52. h7 b2 53. h8V b1V 54. Şe6 Ve4=) 39. Ab5 Fb5 40. cb5 Şf6 41. g3! g5 ve Siyah terk eder çünkü 42. Şg4 Şe5 43. Şg5 Şd5 44. Şf5 veya 44. h4 Şe6 45. Şg6! Kazanır. l C M Y B