Katalog

17 MAYIS 2009 / SAYI 1208 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 15. Yapısına girdiği sözcüğe “biçiminde, yolunda” anlamı katan yabancı önek... “Tek başıma olsam şaha gedaya kul olmam / Viran olası hanede evlad ü var” (Dertli)... Bitkilerden elde edilen ilaç. 16. Lütesyum elementinin simgesi... Temel, esas... Güzelin ve güzel sanatların doğasını inceleyen felsefe dalı. 17. Dar, uzun ve hafif bir yarış kayığı... İsviçre’ye özgü, ağaç kütükleriyle yapılan dağ evi... İtalya’dan çeşitli ülkelere yayılmış bir iskambil oyunu. 18. Trabzon yöresine özgü, mısır unu ve soya fasulyesiyle yapılan bir tür ekmek... Muğla ilinde ünlü bir antik kent. 19. Bir zaman birimi... Hayvanların kemik ve kıkırdak gibi dokularından ya da yosunlardan elde edilen saydam, renksiz ve kokusuz bir madde... Japon folklorunda, dev yapılı ve korkunç görünümlü bir tür şeytansı yaratık. 20. Doğu Karadeniz yöresinde dağ çileğine verilen ad... “Pir Sultan Abdal’ın destim ’de / İsmim Koca Haydar, neslim Yemen’de”. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Aynaroz Kadısı”, “Bir Kavuk Devrildi”, “İstanbul Efendisi” gibi oyunlarıyla tanınmış yazarımız... Mardin’in Midyat ilçesinde bir ören yeri. 2. Bodrum Müzesi’nde sergilenen dünyanın en eski batığının çıkarıldığı, Kaş ilçesindeki burun... Bir göz rengi... Bartın ilinde bir şelale. 3. Karstik yörelerde kapalı havzaların sularını toplayan oyuk; düden... Özbekistan’ın plaka imi... Hindistan’da kral ya da prense verilen san... Dolma yapmak için hazırlanan karışım. 4. Bir çökelme sonucu bir sıvının dibine çöken katı madde... Dağda yaşayan ve geçimini odun satarak sağlayan kimse... İlgi eki... “Maun” da denilen ve odunu mobilyacılıkta kullanılan bir ağaç. 5. Myanmar’ın (Birmanya) eski başkenti... Bir nota... Afrika müziğine özgü, değneklerle çalınan bir tür ksilofon... Evde soba yerine kullanılan, toprak ya da tuğladan yapılmış ocak. 6. Bir nota... MersinSilifke yolu üzerinde antik bir yerleşme... İslamlık öncesi Türk edebiyatında mâniye verilen ad. 7. Sık gözlü ağ... Eski Türklerde çocukları koruyan tanrıça... Mardin ilinde ünlü bir ören yeri... “Kaddi dildâra kimi dedi kimi elif / Herkesin maksudu bir amma rivayet muhtelif” (Kanuni Sultan Süleyman). 8. Rus mutfağına özgü bir tür sebze çorbası... Çit, perde... Çok kokulu otsu bir bitki... Romatizma ağrısı... Uzaklık işareti. 9. Mısır’da rastlanan bir tür el kuklasına verilen ad... Boru sesi... En kısa zaman süresi... Osmanlı devletinde bir görevde eskimiş olanlara verilen san. 10. “Sevgili Arsız Ölüm”, “Berci Kristin Çöp Masalları”, “Muinar” gibi romanlarıyla tanınmış yazarımız... İçinde yabancı bir öğe bulunmayan; Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, köşe yazılarının yanı sıra “Afrika’nın Uçlarında”, “Yemen Türkler Mezarlığı”, “78’liler” gibi kitaplarıyla da tanınmış gazeteci ve yazarımız... Cepken altına giyilen kolsuz bir giysi. 2. Elazığ’ın kuzeyinde, “Mollakendi” de denilen bir ova... “O yer” anlamında kullanılan sözcük... Karagöz balığının yavrularına verilen ad. 3. Giysinin koltuk altına teri tutmak için konulan parça... Çekilerek balık avlamaya yarayan, genellikle daire şeklinde el ağı... İslamda, inanç ilkelerini us yoluyla açıklamayı ve savunmayı amaçlayan bilim... Rubidyum elementinin simgesi. 4. Şen, rahat... 1921’de Ankara Hükümeti’ne karşı Sıvas, Erzincan ve Tunceli yöresinde ayaklanma başlatan aşiretin adı... Bir nota... Kars, Ağrı ve Iğdır yöresine özgü, et ve nohutla yapılan bir yemek. 5. Ruanda’da ve Burundi’de yaşayan bir halk... Trabzon’un bir ilçesi... Fin mitolojisinde güneş tanrısı... “Erkek kişi” anlamında eski sözcük. 6. “İrlanda Cumhuriyet Ordusu”... İki tarla arasındaki sınır... Yoğurt, pekmez gibi koyu şeyleri suyla inceltmek... Afrika’da bir ülke. 7. Alkol ve çeşitli meyve sularıyla hazırlanan bir içki... İskandinav ülkelerine özgü üflemeli bir çalgı... Japon imparatorlarının tahtına verilen ad. 8. Çinko elementinin simgesi... Orta Asya’da yaşayan Şamanist Türkler arasında yaygın bir tür fal... Devam etme, sürme... Bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücü. 9. Telli bir çalgı... “Yağız atlar kişnedi, meşin kırbaç sakladı / Bir araba yerinde durakladı” (F. N. Çamlıbel)... Osmanlı devletinde kullanılan ve “arslanlı” da denilen gümüş sikke... Utanma, hayâ. 10. Ev içinde giyilen hafif kadın elbisesi... İki anlamı olan bir sözcüğün, akla en az gelen anlamının amaçlanarak kullanılması sanatı... Bükerek germek için iki kat edilmiş bir ipin ucuna geçirilen tahta parçası. 11. Yabancı... Şarap mahzeni... Turgut Özakman’ın bir oyunu... Doğalgazın önemli bir bileşeni olan gaz. 12. Tehlike durumu, imdat, yardım... Kerestesi ve reçinesi çok beğenilen bir orman ağacı... Tantal elementinin simgesi... Yaşanmış olayların anlatıldığı yazı türü... Hakkâri yöresinde yetişen ve yemeği yapılan, maydanoza benzer bir ot. 13. Irmak ya da derede suyun hızlı aktığı yer... Endonezyalı oluşturan adalardan biri... Notada durak işareti. 14. Hıristiyanlıkta, şeytanın cennetten kovulmasından önceki adı... İşyeri olarak kullanılan birkaç katlı yapı... Hollanda’nın plaka imi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ mutlak... Güney Amerika’daki dağ sırası. 11. Güzel sanat... Erzincan’ın Tercan ilçesinde kendi adını taşıyan köprüsü, kervansarayı ve türbesiyle de tanınmış Saltuklu sultanı... Avrupa Yayın Birliği’nin simgesi. 12. Halk dilinde ayrana verilen ad... “Altınkökü” de denilen kusturucu bir kök... Bir ticaret senedinin üzerine yazılan kefillik... Özerk. 13. Tibet sığırı... Yüksekokul... Yunan mitolojisinde Oidipus’un, annesi İokaste ile bilmeden girdiği cinsel ilişkiden doğan ve birçok trajediye konu olan kızı. 14. Ceviz büyüklüğünde bir domates cinsi... Güzel kokulu olan şey... Yozgat’ın Boğazlıyan ilçesinde bir kaplıca... “Sana ibret gerek ise / Gel göresin bu ’leri” (Yunus Emre). 15. Antalya’nın Elmalı ilçesinde bir kale... Memelilerde ana ile dölüt arasında kan alıp verme işini sağlayan organ. 16. Bazı Türk lehçelerinde “ağa” yerine kullanılan sözcük... Japon kökenli bir dövüş sporu... Sahip. 17. Taş kırmakta kullanılan büyük çekiç... Diyarbakır yöresine özgü bir tür hamur tatlısı. 18. “Sabahleyin kalkanlar / Hasta halin ne diyenler / Sana bir tas su verenler / Başındaki sağlar d’olur” (Karacaoğlan)... Gümüşhane’nin 17 km kuzeydoğusunda yer alan ünlü bir manastır... Soyundan gelinen kimse. 19. Flört, âşıktaşlık... Tuna Irmağı’nda, bir dönem Türklerin yaşadığı, günümüzde ise baraj suları altında kalmış olan bir ada. 20. Çeşitli yükleri yukarı çekmek için halattan yapılmış sapan... Eski Yunan’da, masrafları ortaklaşa karşılanan dostlar arası yemek. G 1206 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 03.05.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Öteki Defterler / Nâzım Hikmet” (Yapı Kredi Yayınları) kitabını kazananlar: ANKARA’DAN: Savaş Sönmez, Adil Akın, Necip Ateş, Şükrü Daban, M. Cengiz Turnagöl AYDIN’DAN: Mahmut Kaya BALIKESİR’DEN: Mustafa Yılmaz, Hakan Topaloğlu BARTIN’DAN: Elif Cankız Eren ESKİŞEHİR’DEN: Güler Arıöz DENİZLİ’DEN: Ramazan Küçükaydın İSTANBUL’DAN: Fikret Serficeli İZMİR’DEN: Mahmut Gencer, Levent Veral İZMİT’TEN: Ayşem Akyüz KONYA’DAN: Salim Sakarya MANİSA’DAN: İsmail İlhan MERSİN’DEN: Hamit Belli SAMSUN’DAN: Özcan Kumaş SİNOP’TAN: Burhan Baş SIVAS’TAN: Dursun Bostan, Ahmet Mazlum, Feride Sepin, Ata Deniz Gökkaya ZONGULDAK’TAN: Murat Özdemir. 1 C E M A L T O L L U K U R R A V O N G 2 İ B İ J O İ S A İ T M A D E N İ A V A R 3 H E M A T İ H P R A O H M İ H F L A M A 4 A L A N U D U L A H A L U Ş K A A T E N 5 T E K T S A Z A K T B E R İ A T P A T D 6 A M A Ç A H A C A R İ N T A Y E L A K İ 7 Ş E V Ş M O D E N A A A L T A M İ R A Ş 8 K K K İ K K U K A N İ K A A R E K H U B 9 I Ş I K I A Y A Z I M Ü R T I N O I R A 10 N İ N S O K U R N Ç A D N O H N R A İ Ş 11 12 B T A E K İ R N A S M İ İ N K A E R L E B T O A A R K I U K T K G T E 13 U K E H T A S H S İ L A H T A R I S A N 14 Y E N İ A K U Ş A M A A M U R Ç İ N G E 15 R T E L D O R A D O H U A 16 E Ş K İ N T A V İ Y E T A 17 S İ Ş S A İ T A B A T Ş Ö 18 İ N A T K L İ L A K O K R 19 Y E M İ N İ I A C E L L E 20 E L A R A I A K E N K E K 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık ekir yerde yatıyor ama gözü, önündeki ağacın dallarında; dikkatli bir şekilde ağacın üst dallarına gözünü dikmiş izliyor. Nereye bakıyor bu diye kafamı kaldırdım, serçe kafasını göğsüne gömerek gagalamaya başladı, gagalayıp gagalayıp duruyor ve kafasını sallıyordu. Sonra sağ kanadının altını, sonra sol kanadının altını da aynı şekilde temizledi. Durup durup etrafı seyrediyor sonra temizlenme operasyonuna devam ediyordu. En son boynunu tam geriye çevirerek sırtını gagalamaya başladı, tekirin gözü hâlâ onda, vücudu hareketsiz ama son derece gergin, bir anda atlayıp ağaca tırmanacak, zamanlama bekliyor, belki de serçenin ayağı kayar ve önüne düşer, o da havada onu kapar zannediyor. Elimde pik AJ10x, kör x , karo xxx, trefl AQ10xx var sağım bir trefl oyun açtı benden pas, solum bir kör ortak pas, sağımdan bir pik, tekir aklıma geldi ben de gözümü diktim, vücudum hareketsiz ama gergin, bekliyorum, solumdaki iki sanzatu deyince tamam dedim serçenin ayağı kaymaya başladı, oyun açan üç sanzatu benden kontr. Bu kontrum ortağıma normal çıkışını yapma yerine ilk kozunu veya solumun ikinci kozunu çıkmalısın demek. Buradaki deklarede ilk kozu istiyorum, ama mesela deklare solumdan 1 trefl oyun açılsa, 1 kör, 1 pik , 3 kör, 3 sanzatu olsaydı benim kontrum kör isteği değildi, karoyu çıkma, oyun açanın ikinci rengini yani piki çık demek olacaktı. Sonuçta oyun üç battı oldukça iyi bir skor alarak masayı terk ettik. Briç aynı doğadaki yaşayan canlıların yaşamlarına kakıda bulunacak bir oyun gibi. Tekir nasıl vücudu hareketsiz, ama gergin bir şekilde anında atlayıp kapmayı bekliyorsa briç oyuncuları da aynı şekilde beklemeyi bilmeliler. Yanlış zamanlama ile yapılan konuşmalar rakiplerini yanlış daldan doğru dala konmalarını ve onların kurtulmalarını sağlayacaktır. Bana göre briçteki en önemli iki kart, pas ve kontrdur. Bu kartları doğru zamanda ve doğru yerde kullananlar başarı için gerekli altyapıya sahiptirler. Yanlış yerde kullananlar ise yaptıkları hatadan dersler çıkartarak bu konudaki tecrübe eksikliğini gidermeliler. G Hareketsiz ama gergin T KART TEKNİĞİ 1 m AK43 n Q4 o 6532 p J52 m QJ n AK532 o AQ10 p AKQ G 2p 3 SA B P P K 2o 6 SA D P Herkes P 1. 4 pik, 3 kör, 3 trefl, 1 karo 11 lövemiz hazır kör partaj ise 7 yaparız, değilse bir verip 6 yaparız. Buradaki önemli karar rakibe verilecek lövenin zamanlamasıdır. Eğer çoğu oyuncu gibi dam ve vale piki çekip kör damla yere geçip pikleri çekerseniz battınız. Çünkü körü kesende beşli pik vardı, onun için pik dam valeyi boşaltınca rakibe körü verin. Ne gelirse alıp kör damla yere geçin ve pikleri şimdi çekin. Batı m 95 n 86 o KJ98 p 109874 Doğu m 108762 n J1097 o 74 p 63 Oyun: 6 SA Atak: p 10 Oyun planımız nasıl olmalı? DEFANS 2 m 42 n 92 o AK9762 p KJ6 m AK3 n 863 o Q1053 p 543 G 1p 3p B 2p P K 2o 5p D Batı 2m P m QJ987 n KJ1054 o J4 p2 m 1065 n AQ7 o8 p AQ10987 Güney 2. Ortağın 2 treflisi 55 majör gösterir. Güneyde pik ve kör üçlü göründüğüne göre karosu tek, o zaman as ve ruva piki aldıktan sonra körü dönersek Güney alır trefl as çeker karo yere gider ve küçük karoya çakar trefl yere gider karoya bir daha çakıp sağlar ve 3. tur trefliyle yere geçer. O zaman yeri hemen kısaltmamız gerekli yani pik rua alın pik asını da çekip piki gidin yer çaksın ve kısalsın. Artık karolar kullanılamaz. İlk piki alalım mı? Nasıl bir plan düşünürsünüz? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com C M Y B C MY B Oyun: 5 p Atak: m Q eçen hafta bir açılış incelemesi başlatmıştık: Sicilya savunması, Richter Rauzer varyantının Aronin devamyolu. Oyuncular bazen bazı açılışlara sempati duyup bunu elde ettikleri iyi sonuçlarla da birleştirirlerse o açılış favori açılışları haline gelir. 19832000 yılları arasında söz konusu varyant benim için de bunları ifade ediyordu. Burada belirtelim ki iyi açılış bilmek sadece o konuda oynanmış oyunları incelemek ve teoriyi öğrenmekle kalmayıp, aynı zamanda da kendi fikir ve yeniliklerinizin olmasını gerektirir. Aksi takdirde başkalarının hatalarını tekrar eder durursunuz! GM Alekseyev (2716) GM İvançuk (2746), Nalçik 2009 1. e4 c5 2. Af3 d6 3. d4 cd4 4. Ad4 Af6 5. Ac3 Ac6 6. Fg5 e6 7. Vd2 a6 8. 000 h6 9. Ff4!? (9. Ac6 bc6 10. Ff4 d5 11. Ve3 Fe7 12. Fe2 00 sonrası ortaya çıkan konumun beyaza daha fazla atak imkânı tanıdığı için bu varyantın artık siyahlar tarafından fazla tercih edilmediğini belirtmiştik. Nedense GM Alekseyev, İvançuk’un bu sert devamyolu karşısında ne hazırladığını test etmiyor.) Fd7 10. Ac6 Fc6 11. Ve1 (11. Fd6?! Fd6 12. Vd6 Vd6 13. Kd6 Fe4! Siyahlara kolay bir oyun tanırdı. 11. f3 d5 12. Ve1 Fb4 13. a3 Fa5 ise en yaygın devamyolu.) Fe7! (11…Vc7?! 12. Ad5! Fd5 13. ed5 e5 14. Şb1! sonrası beyazlar avantajlıdır.) 12. f3 (12. e5?! Ah5 13. Fe3 Vc7 14. Fe2 g6 15. Fh5 gh5’in beyazlar için iyi olmadığı biliniyordu.) Vc7 13. Şb1 b5 14. Fd3 b4! (Beyaz atı d5 karesinin kontrolünden uzaklaştırıp sonra e5 sürmek bu varyantın en önemli fikirlerinden biri.) 15. Ae2 e5 16. Fd2 a5 (Beyazların seçtiği devamyolu neticesinde siyah d5 sürüp merkezde etkin olmak istiyor.) 17. g4 d5 18. Ag3 de4 (f5 karesinin zayıflığı siyahları değişime zorluyor.) 19. Ae4 (19. fe4 g6! 20. Ve2 Fd7 21. Fb5! daha canlı bir devamyoluydu.) Ae4 20. Fe4 Fe4 21. Ve4 00 22. Khe1 (Bir kez daha beyaz daha etkili olabilecek olan 22. f4 ef4 23. Ff4 Va7 24. h4 e oranla daha pozisyonel bir devamyolu seçiyor.) Kac8 23. Fc1 Ff6 24. Kd5 Kfd8 25. Ked1 Kd5 26. Kd5 Kd8 27. Fe3 Fg5 (Siyahın en geçerli eşitlik arayışı kendi erlerinin renginde olan kötü filini beyazınkiyle değişmek.) 28. Fg5 Kd5 29. Vd5 hg5 (Bu vezir finali hemen hemen eşit.) 30. a3! ba3 31. ba3 Vc3?! (31…Vb6? 32. Şa2 Vf2 33. Şb3 siyah için Richter Rauzer G tehlikeli olabilir. Doğal olan 31…g6 32. c4 Vb6 33. Şc2 Ve3! siyahlara eşitliği getirecek varyant hissini veriyor. İvançuk’un devamyolu riskli ve uzun hesap ve değerlendirme gerektiren türden.) Beyazlar oyunun başından beri keskin varyantlara daha sakinlerini tercih ederek biraz fazla ihtiyatlı bir oyun sergilediler. Yalnız İvançuk’un son hamlesi pozisyondaki dengeleri değiştirebilecek mahiyette.) 32. Vd8 Şh7 33. Vg5? (Siyahlara terlemeden beraberliği veren hamle. İyi oyuncuların en önemli özelliklerinden biri oyundaki değişimlere adapte olmalarıdır. Oyunu başından beri eşitlik ve hatta beraberliğe itirazı olmadığı aşikâr olan Alekseyev doğal olan 33. Vd3 Vd3 34. cd3’ü oynamıyor. Ortaya çıkan şah finalinde beyaz şahın aksiyon bölgesine yakınlığı sonucu etkileyecek gibi. 34…Şg6 35. Şb2 Şf6 36. Şb3 Şe6 37. Şa4 Şd5 38. Şa5 Şd4 39. Şb5! Şd3 40. a4 f5!! tek hamle! Şimdi hem 41. gf5 g4 42. fg4 e4 43. a5 e3 44. a6 e2 45. a7 e1V 46. a8V hem de 41. a5 e4 42. fe4 fe4 43. a6 e3 44. a7 e2 45. a8V e1V sadece beyaza kazanç şansı tanıyan vezir finalleri.) Vf3 34. Vh4 Şg8 35. Vd8 Şh7 36. Vh4 Şg8 37. Vd8 0.50.5 Açılışta bilinen en etkili devamyolunu seçmeyen, oyun ortasında devamlı taş kesip eşitliğe razı olan oyun sonunda rakibinin verdiği şansları değerlendirmekten kaçınan ve oyunu zorlamayan 24 yaşındaki Alekseyev’i 78 yaşındaki Korçnoy’la kıyaslamak ister istemez insanın aklına geliyor! G