Katalog

R PAZAR 3 16/8/07 15:06 Page 1 PAZAR EKİ 3 CMYK 19 AĞUSTOS 2007 / SAYI 1117 3 Yaptıkları, isimlerinden önce geliyor; işsizliğe, yoksulluğa, yoksunluğa karşı bir örgütlenme bu. Kayıtlarda “Birlikte Umut Derneği” olarak geçiyor isimleri, ama onlar kendilerine “1 Umut” diyorlar. İşsizlere iş buluyor, kooperatifleşmenin, hatta sendikalaşmanın yolunu arıyorlar… Simgeleri “karga”, dilleri sivri mi sivri, insandan yana umudu yeniden yeşertiyorlar… 120 kasa bal (Erzincan), yarım ton çay (Hopa) alarak indirimli fiyattan dağıttılar. Ardından zeytinyağı, peynir… Hem üretici hem de tüketici kazançlı çıktı. Tüccar zenginliğine dur demenin en mantıklı yolu böylelikle bulundu: “Toplu pazarlık yoluyla indirimli alışveriş". Sonra yakacak dayanışması ve diğer paylaşımlar birbirini izledi. Muhtarlıklar, kahvehaneler ve internet kafelere panolar asarak “iş bilgisi” ve “işsiz bilgisi” etkinliklerini duyurdular. Dernek merkezlerini nöbetleşerek açık tuttular. Kartal ve Bahçelievler’deki dernek binalarında hukukçular, cuma günleri 18.0020.00 saatlerinde gönüllü danışmanlık yapmaya başladılar. İşten haksız yere atılmalar, sigorta primlerinin eksik yatırıldığından şüphelenenler, kıdem tazminatını alarak işten ayrılmak isteyenler, işçi haklarını ve sendikalı olmak için yapılacakları öğrenmek isteyenlerle saatlerce konuştular, çözüm aradılar… 1205 üyeli derneğin yöneticilerinden Başaran Aksu, piknik, şenlik ve toplantılara 10 binin üzerinde insanın katıldığını vurgulayarak, “İkinci el tüketim eşyalarının ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması (giyim, ev eşyaları vb.) için örgütlü bir çaba içindeyiz. Eşyalar için Anadolu yakasında bir depo tuttuk. Yakında Avrupa yakasında da bir depomuz olacak. Hatta tamir edip öyle vereceğiz. Şimdiye dek bine yakın aile bu girişimden yararlandı” diyor. Gelecek dönemde sendikalaşma ve işçi örgütlenmesi için azami çaba göstereceklerini ifade eden Aksu, “Vasıfsız işçilerin çokluğu, taşeronlaşma en büyük sorunlar olarak göze çarpıyor” diyerek sürdürüyor konuşmasını: “Acil ihtiyaç sahiplerine ve haksızlığa uğrayanlara ulaşmak, öğretmenöğrenci dayanışması görevlerimiz arasında… Ve iş bulma faaliyetleri… Önce iş bilgisi akışını düzenli hale getireceğiz, sonrasında da işsizlere ulaşacağız.” Yapılacakların listesi bitmiyor. Şimdi sırada, işsize, işçiye ve kadına dair bir dergi, yardım toplamak için kumbaralar, ÖSS, LGS, yabancı dil ve bilgisayar kursu var. Çünkü 1 Umut’un sloganı; “Herkes İçin Her Şey, Kendimiz İçin Hiçbir Şey”… Onlar, tanınmak ve daha çok insana ulaşmak istiyor. İnternet adresi www.birumut.org... Telefonları ise panolarında yazdığı gibi; “İşsizsen, İş Bilgisi Vereceksen, Haksızlığa Uğruyorsan Alo 1 Umut (0216) 488 02 04 (0212) 652 95 00” Herkes için her şey, kendimiz için hiçbir şey... Alper Turgut B Toplumsal hareket sendikacılığı, işsiz işçiler hareketi, topraksız köylüler hareketi… Yoksulluğun ve emek dünyasının arayışı bitmiyor. Bugün Güney Amerika’da, Uzakdoğu’da, Avrupa’da, irlikte Umut Derneği, “Televizyonun, patronun, uyuşhatta ABD’de vicdan muhasebesi yapanların ve dayanışmayı büturucunun, paranın esiri olma! Bir Umut da sen ol” sloyütenlerin sayısı çığ gibi çoğalıyor. Solun içinden doğan Birlikte ganını kullanıyor. Simgesi “karga” olan derneğin “mağUmut Derneği, gelecekte Umut Sendikası’nı kurabilmek adına durlar hareketi” olarak kurulmasının üzerinden üç yıbugünden yola koyuldu. “Halihazırda kimsenin iş garantisi ve halı aşkın süre geçti. Kendilerini “1 Umut” olarak da tanımlayan yat güvencesi yok. Herkes birbirinin ilgisine ve dayanışmasına muhderneğin üye ve gönüllüleri, bugün “Gelecek için bir yol bulduk” taç” diyen dernek gönüllülerinin buluşma esası paylaşmak ve diyebiliyorlar. Ancak ağır ve zorlu sürecin, işçi ve işsizlerin omuzbölüşmek. Bunu sloganlarıyla da vurguluyorlar: “Bu çalışma yüzlarında taşındığı gerçeğini unutmayarak… İstanbul’un Anadolu yade 100 yerli ve gönüllü bir çalışmadır. Bilgilerden her dünyalı 1 kasının bir kısmından yola çıkan “1 Umut” tüm İstanbul, TekirUmut’a üye olarak ücretsiz yararlanır”, “Yoksulluğa, Zenginlidağ ve Kocaeli’nde kurumsallaşıyor. Sırada Ankara, İzmir, Düzğe, Haksızlığa, Yok Sayılmaya Karşı VARIM”… Türkiye’de yakce, Bursa, Konya, Zonguldak, Çerkezköy, Mersin, Adana var. laşık 10 milyon işsizin bulunduğu gerçeğini gözeterek oluşturuSonra örgütlenmenin tüm Türkiye’ye yayılması için kollar sıvalan ağ sayesinde, bugüne kadar tam 2100 kişiye iş bulundu. nacak. Ve bir ilk... Temizliğe, hasta ve yaşlı bakımına giden ve kendi evlerinde parça başı iş yapan kadınlar, emeklerine göz diken aracıları ortadan kaldırmak için kooperatifleşme kararı aldılar. Şu an yaklaşık 400 kişiler; piknik, toplantı ve diğer organizasyonlarla sayıları gitgide artıyor. Harcanıp zayi olan emeklerine ve birbirlerine sarılmayı görev bellemeye başladılar bile… Yakında kooperatif, aracılık eden firma ve kişilerin yerini alacak. Sömürü çarkının el koyduğu yüzde 5060 oranındaki kazanç doğrudan kadınlara gidecek. Onlarla “1 Umut” toplantısında tanıştım. Derneğin başkanı Nilgün Uzun, genel sekreteri Utkan Yetimoğlu, yöneticilerden Başaran Aksu, danışmanlık yapan avukatlar Kamil Kirman, Erbay Yucak ve diğerleri… İşe “mutfak dayanışması” ile başladılar. İstanbul ve Kocaeli’nde 1000’e Dernek yetkilileri, “1 Umut” toplantısında. Fotoğraf: Hülya Keskin yakın dar gelirli aileye 1,5 ton zeytin (Gemlik), EDİTÖR’DEN ugünde, şimdide durup, geçmişi ve geleceği kuşanmak ağır iş. Bu yüzden özlemek zamanın ezici gücünden korunacak belki de en sağlam sığınak. O sığınıkta belleğin küçükbüyük oyunlarına kapılıp sadece kişisel tarih değil, ülkenin, dünyanın tarihi bile yeniden yazılabilir. Kimileri için cehennemin ta kendisi olan bir zaman dilimi, o cehennemin kıyısından bile geçmemiş birisi için bir cenneti çağrıştırabilir. 68’leri en esaslı özgürlük yılları olarak tanımlayan biri, Vietnam’ı, üzerlerine napalm bombası yağan beş milyon Vietnamlıyı aklına bile getirmeyebilir. Dünyayı değiştirme gücü olduğuna inananların yılı olarak gördüğü 70’lerde yaşamak isteyen biri iktidarların o inananların üzerine indirdiği şiddeti, genç ölüleri göz ardı edebilir. Görüntünün algının üzerini örttüğü 80’lerin “her şeyi yapabilirim, her şey olabilirim” sınırsızlığına imrenen biri o sınırsızlığın arkasındaki, üzerlerine koca bir çarpı çekilen muhalif sesleri umursamayabilir… 90’lara, 2000’lerin ilk yıllarına gıptayla bakan birileri de giderek derinleşen yoksulluğa, yoksunluğa, savaşlara aldırış etmeyebilir… Özlem, sadece anılarla beslenendir. Anılar ise sadece yaşadım diyebilmek için kendine yalan söyleyebilme becerisidir… B Deniz Yavaşoğulları ve Candeğer Muradoğlu kendilerine yalan söylemeyen, ama başkalarının anılarından süzülenlerle kendilerine özlem yaratanların arasında dolaştılar bu hafta. İçinde yaşadıkları dünya yirmili yaşlarına umuda, değiştirmeye, varoluşlarını gerçekleştirmelerine izin vermeyen gençlerin kendileri için kurdukları sığınaklara girdi. Ruhlarıyla bedenleri arasındaki yarılmayı izledi. Dünü bugüne yeğleyen elbette sadece gençler değil, yirmi yılda aidiyet çatıları bir bir sökülenler de kendi özlemlerine dair bir şeyler bulacaklar anlatılanlar arasında! İster bugünün gençlerinin düne bakışı olarak okuyun Deniz ile Candeğer’in röportajlarını, ister kendi özlemlerinizi sınayın, ama alttan alta akan kederi ıskalamayın! Bugünün yarası, dünün yasından daha derindir belki… İyi haftalar... Berat Günçıkan bguncikan@yahoo.com Not: Sayfa sayımızla değerlendirmemiz gereken konular arasında bocalıyoruz, birkaç haftadır. Bu yüzden bazı köşe yazılarının yayımlanmasında aksaklıklar oluşuyor. Hem sizden, hem yazarlarımızdan özür diliyoruz. Cumhuriyet DERGİ* İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız Editör: Berat Günçıkan Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Sorumlu Müdür: Güray Öz Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2 34381 Şişli/İstanbul (0212) 343 72 74 (20 hat) Reklam Genel Müdürü: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Pal Koordinatör: Neşe Yazıcı Reklam Müdürü: Dilşat Özkaya Rezervasyon: Mete Çolakoğlu (0212) 251 98 7475 / 343 72 74 Baskı: İhlas Gazetecilik AŞ 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna/İstanbul (0212) 454 30 00 *Cumhuriyet gazetesinin parasız pazar ekidir. Yerel süreli yayın. cumdergi@cumhuriyet.com.tr