Katalog

PAZAR EKİ 5 CMYK 19 KASIM 2006 / SAYI 1078 5 Her yaşta Küba Gamze Erbil übalı çocuklar, dünyanın geri kalanından daha bir çocuklar… Onlar sokakların diktatörleri; evlerin kralları. Korkak ve çekingen değiller, çünkü onların organ ticareti için kaçırılma kaygısı yok. Başka saldırı ve tacizlerin ihtimali yok. Çalışmak zorunda değiller. Oyuncular, oyun oynama hakları var ve bu tartışılmaz bir hak! En krizli dönemlerde bile ne sütsüz kaldılar ne de eğitimsiz bırakıldılar. İşte, veriler de kanıtlıyor, Küba’da çocuk olmak varmış! Dünyada her ay 900 bin çocuk yoksulluktan ölüyor, 200 milyon çocuk sokaklarda yaşıyor, 13 yaşın altında 250 milyon çalışıyor, bir milyondan fazla çocuk fahişeliğe zorlanıyor, her gün 25 bin çocuk, kızamık, sıtma, difteri, zatürree gibi hastalıklardan ölüyor, yüzde 60’ı kız, 130 milyon çocuk okula gidemiyor ve bunların hiçbiri Kübalı değil. Küba çocuk ölüm oranının en düşük olduğu Latin Amerika ülkesi (2005’te binde 5.8). Bir yaşına kadar tüm çocuklar 13 farklı hastalığa karşı ücretsiz aşılanıyor. Küba dünyanın diğer çocuklarına da kapılarını aralamaktan çekinmiyor, Havana’dan 20 km uzaklıktaki Tarara Plajı’nda bulunan en önemli gençlik kampını Çernobil kurbanlarının tedavisine sundu. 1990’dan bu yana radyasyonla ilgili hastalıklardan 18,546’sı Ukrayna, Belarus ve Rusya’dan olmak üzere 22 bin çocuk hiçbir bedel talep edilmeksizin bu merkezde tedavi gördü. Benzer bir kazanın kurbanı olan Brezilyalı çocuklara da tedavi olanağı sağlandı. Çoğunun tümör tedavileri yapılıp kemoterapileri gerçekleştirildi. 16 yılı aşan program boyunca yalnızca 15 kişi öldü, lösemili K Küba’nın 11 milyon olan nüfusunun 2500’den fazlası 100 yaşın üzerinde ve bunların yüzde 70’i kadın. 2003’te kurulan120 Yaş Kulübü’nün tüm kıtalardan beş binin üzerinde üyesi var. “120 yıl yaşanacak ada” sloganını benimseyen kulübün başkanı Dr Eugenio Selman H. Abdo, insanların erken bir yaştan itibaren sağlıklı bir yaşam sürme konusunda önlemler alması gerektiğini söylüyor. Önerileri, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, içki ve sigarayı bırakmak, spor yapmak, dengeli beslenmek, eğlenceli ve iyimserlik yaratan kültürel etkinliklere katılmak... ? Küba’da ne kadar büyük kriz yaşanırsa yaşansın çocuklar sütsüz kalmıyor, oyun tartışılmaz bir hak, eğitim de. Yaşlılardan da el çekilmiyor; sağlık ve sosyal hizmetlerle yetinilmiyor, isteyen üniversite kurslarına katılabiliyor... Özetle, Küba’da her yaşın bir tadı var! Küba’da yaşlı olmak da başka... 6 hastaya kemik iliği nakli yapıldı. Hastaneye her yıl aileleriyle birlikte yaklaşık 800 çocuk geliyor. Tarara kompleksindeki Rus Okulu’na devam ediyorlar. Küba yönetimi programın bütününü finanse ediyor, ancak toplam harcama hakkında bilgi verilmiyor. 120 YAŞ KULÜBÜ Evet, sadece çocuklar değil, yaşlıların yaşam kaliteleri de gıpta ettiriyor. Küba’da ortalama yaşam süresi 77 yıl. Bu orana yaklaşık 20 yılda ulaşılmış. Aynı gelişimi gösteren diğer ülkeler ise ABD ve Kanada. Küba’da 1 milyon 630 bin kişi 60 yaşın üzerinde ve bu neredeyse ada nüfusunun yüzde 15’ini oluşturuyor. Tahminlere göre, 2025 yılında adada yaşayan her dört kişiden biri 60 yaşın üzerinde olacak. Bugün 778 bin kişi, adanın her yanına dağılmış 178 yaşlılar kulübüne devam ediyor. Bu kulüpler yaşlıların aktif bir sosyal yaşam sürdürmelerini sağlıyorlar; öğle yemeği ve beş çayı da buna dahil. Kendi başına yaşayan 96 bin yaşlıya ev yardımı yapılması planlanıyor. Altı bin kadar yaşlı kendileri için ayrılmış 125 binada yaşıyor. 28 klinik de sadece yaşlı sağlığıyla ilgileniyor. Bir başka programla da yaşlıların üniversite kurslarından faydalanması öngörülüyor, başlangıcından bu yana geçen beş yılda 30 binden fazla yaşlı Kübalı bu programdan yararlanmış. Sosyal güvenlik, sosyal çalışma ve insani gelişim konularının yanında, diğer insanlarla uyum içinde ve daha sağlıklı yaşama, beslenme ve boş zamanlarını daha etkin geçirme gibi konularda eğitim alıyorlar. 20052006 döneminde 13 bin yaşlı daha, bu kurslara kaydolmuş. Küba’da 14 eyalette yayılmış 700 üniversite kursu var.