Katalog

‘Ruşen Keleş Kitabı’ Başka Bir Aşk İstemez - ‘Ruşen Keleş Kitabı’ (Söyleşi: Kahyan Kavas / Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları), Türkiye’de yerel yönetim, kentleşme, çevre hukuku, kent sosyolojisi konularında yıllarca öğrenci yetiştiren bilim insanı Ruşen Keleş’in okura armağanıdır. Kitap özellikle bu yönüyle, yalnızca bir akademisyenin yaşamöyküsü değil, toplumu aydınlatan Keleş’in düşünce tarihidir. Ruşen Keleş’in kitabın adına Mülkiye Marşı’nın ilk dizesi “Başka Bir Aşk İstemez” dizesini eklemesi, yıllarca öğrenci yetiştirdiği Mülkiye’ye verdiği emeklerle ilgili olmalı... O nedenle “İlk ziyaretinizde nelerden etkilendiniz” sorusunu, görüşlerini alışılmış sözlerle değil, gerçeğe dayanan gözlemlerle açıklar: DAYANIŞMA “Japonya’da etkilenilecek şey çoktur, Ruşen Keleş’in öğrencisi Kayhan Kavas, Su- etkilenemeyecek şey çok azdır. Örneğin hiçbir nuş yazısında, bilim dünyasına örnek olabile- konuda bir Japon tek başına karar vermez. cek içerikteki Başka Bir Aşk İstemez - Ruşen Ke- Mutlaka bir takım olarak birlikte karar vermeyi leş Kitabı’nın dayanışmalı yoğun bir çalışmadan yeğlerler. Karar vermeden önce bir araştırma, doğduğunu açıklıyor: inceleme mutlaka yaparlar. “Hocaların hocası Prof. Dr. Ruşen Keleş’le Örneğin, belli bir konuda hemen ‘evet’ yanıtı söyleşilerimiz 2016-2017 yılları boyunca devam bekliyorsanız bu yanıtı almanız gecikebilir. Çünkü etti. Söyleşileri onun siyasal bilgiler fakültesindeki birkaç kişi oturup bu konuyu inceleyeceklerdir, çalışma odasında gerçekleştirdik. Her zaman çok size ondan sonra ortaklaşa yanıt vereceklerdir. yoğun olan hocamız kitapla ilgili çalışmalarda, Bu özellikleri beni her zaman çok etkilemiştir. bizlere geniş ölçüde yardımda özen gösterdi. Kültürel öğelere duyulan saygı, sorumluluk Bu kitap tam bir ekip çalışmasının ürünüdür. duygusu, kamuoyunun önemi sayabileceğim Çalışmalara başlamadan önce Prof. Dr. Ayşegül diğer özelliklerinden birkaçıdır. Bir de akılcılıkları Mengi’nin başkanlığında, bölümün doktora öğ- her türlü takdir sınırlarını aşar. rencileriyle bir toplantı gerçekleştirdik. Doğulu özellikleri bulunmasına karşın Batı’nın Hocamızla yaptığımız her görüşmeye içlerinden çağdaş, akılcı ve laik düşünce sistemini biri katılarak konuşmaları kayda aldı. Daha son- özümsemiş insanlardan meydana gelmiş olmaları ra söyleşi metinleri deşifre edildi. Ben de bunlar en önemli özelliklerindendir.” üzerinde çalışarak taslak metni ortaya çıkarıp ho- Üst üste gittiği Amerika’da gece gündüz ora- camıza teslim ettim. Ruşen Keleş son kontrolleri nın olanaklarından yararlanmaya çalışır. Kıbrıs’ta yaptıktan sonra elinizdeki kitap ortaya çıktı.” ise kısa sürede oranın memurları gibi işe koyulur. Ruşen Keleş’in yazdığı Önsöz’de ise kitabını hangi düşünce temeli üzerine oturttuğunu, yaşa- ÇEVRE DUYARLIĞI dıklarını, yoğun çalışmaları da ekleyerek açıklıyor: Bu konuda özellikle bilim alanında gelişmek is- teyen genç okurlar, Ruşen Keleş Kitabı’nı okuyup geç- “Bir üniversite öğretim üyesinin 90 yılı aşkın yaşamı- gerçekleştirme, tasarladığını eyleme geçirme güdüsü memeli, anlatılanları özümlemeli. nın çocukluk, öğrencilik, öğretim üyeliği de dahil, özel ve çocukluk yaşlarındayken gelişmiştir. Kitap öyle okunursa Keleş’in bir konuyu işlerken, yal- toplumsal yaşamının tüm ayrıntılarını içeren bir anı kitabı- Örneğin kitabın bir bölümünde konuyu değiştirerek da- nızca sorulanlara yanıt vermediğini, sanatsal alanlarda nın genç kuşaklar açısından kimi yararları olabileceği dü- ha önemli bir soruna geçiyor: da aydınlatıcı bilgiler verdiğini göreceklerdir. şünülebilir.” “Kemerkaya Ortaokulu’nu birincilikle bitirdim. Örneğin Türk Dil Kurumu üyeliği sırasında Mustafa Bilim insanı Ruşen Keleş’in konusu yerel yönetimler, Birincilere okul aile birliği altın rozet veriyordu. Onu Kemal Atatürk’ün “Türk dili, dillerin en zenginlerindendir, kentleşme, kamu yönetimi, çevre sorunlarıdır. taktılar yakama. Şöyle, şimdiki bir liralıklar büyüklüğünde yeter ki bu dil bilinçle işlensin. Ülkesini, yüksek Neredeyse bu konudaki iletişimler Türkiye’deki büyük olan bir altındı. Bütün okul toplandık. Hep birlikte İstiklal bağımsızlığını korumasını bilen Türk milleti, dilini de kentler olduğu kadar başta Almanya olmak üzere diğer Marşı’mızı söyledik törende. O altın rozeti kısa bir süre yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır” bilinciyle ülkelerin bu konudaki kurumlarında da kürsüsü vardır. önce torunum Deniz’e armağan ettim.” etkinliklere katılmıştır. Keleş, siyasal bilgiler fakültesi hocası olarak ülkemizin Bu bağlamda “Cyrano de Bergerac sizin hayatınızda Keleş, bilim insanı olarak doğayı, çevreyi bir dünya yurt- hemen bütün kentlerinde valilik yapan öğrencilerin de çok önemli bir yere sahip. Biraz bundan bahseder misi- taşı gibi koruma altına almak gerektiğine inanır. Bunun et- hocasıdır. niz” sorusuna verdiği yanıt, genç Ruşen Keleş’e okuma kisiyle, gittiği her ülkeden mutlulukla, madalyalarla ayrıl- dünyasını açmıştır: SORULAR-YANITLAR mıştır. Çevre duyarlığı Ruşen Keleş’in temel konusudur. “Halit Bey ünlü tiyatro yapıtlarının sahnelenmesine Kitabın bundan sonraki “çocukluktan üniversite son- Örneğin kitabının sonunda da onu da tanımlamak ge- önem veren bir öğretmendi. Önce Macbeth’i sahneye rası yıllara” denk gelen 3-49. sayfalarında Ruşen Keleş’e reği duyuyor. Her toplumda çevre duyarlığının önemi- koyduk. Macbeth rolünü ben oynadım. O kadar yankı hangi yıl, nerede doğduğu soruluyor. Keleş, okula başla- ni dile getirmiştir. Kitabının sonunu da bu konuyla bağlar: yapmadı. Sonra da Cyrano de Bergarac’ı oynadık. Çok yan her çocuğa sorulacak türden birtakım soruları kafa- “İnsanlar bencil varlıklardır. Genellikle kendilerini büyük bir sükse yaptı. sında nasıl tasarlıyorsa öyle anlatmıştır. Örneğin kitaplar- doğrudan doğruya ilgilendirmediği sürece bu tür Bu yapıt Fransız yazar Edmond Rostand’a aittir. Sabri la arasının nasıl olduğunu yaşadıkları gibi dile getirmiştir: olumsuzluklara karşı ilgisiz kalırlar. Eğitim ve kültür Esat Siyavuşgil’in çevirisidir. Sabri Esat’ın çeviri dilinin, “Sürekli okuyordum tabii. Kitapları kitapçıdan satın düzeyinin yükselmesine koşut olarak, çevreyle ilgili Fransızca aslından daha güzel ve başarılı olduğu söylenir. almaya devam ediyorduk. Ancak sonra halkevini olumsuz gelişmeler karşısındaki duyarlıklar da artar. Başrol oyuncusuydum. Oyun gecesi salon tıklım tıklımdı.” de keşfettim. Oradan da kitap alıyordum. Ayrıca Ama bu duyarlık günümüzde çok yeterli değildir. Ne Bu oyunun etkisiyle ilgili olmalı, bundan sonra, başka halkevindeki Fransızca kurslarına katılmaya başladım. zaman ki çevrede olup bitenler insanların kendi günlük toplumlara girdiğinde övünülecek işler yapışının temelin- Bu çalışmaların bana çok yararı olmuştur. Halkevi çıkarlarını etkilemeye başlar, duyarlığın asıl o zaman de bu başarı duygusu yatıyor olmalı. Özellikle yabancı ül- okulumuzun yolu üzerindeydi. İskenderpaşa İlkokulu’nun arttığını görürsünüz. kelere gittiğinde, oralarda kırk yıl yaşamış gibi uyumludur. tam karşısındaydı. Yabancı dile karşı bende hep bu Sanıyorum günümüzde çevre duyarlığının hızlanarak ilgi vardı. İyi öğretmenlerim oldu. Onların emeği çoktur gelişmesinde genel olarak yaşanan olumsuzlukların BAŞKA ÜLKELERDE yetişmemde.” kişilerin yaşam alanlarını olumsuz yönde etkilemeye Ruşen Keleş, gittikleri yerlere kendi değerlerinin yanın- Ruşen Keleş’in girişimci, atılımcı, düşündüğünü da onların değerlerini de kavrayıp oraya kolayca uyar. başlamasının önemli payı vardır.” n 4 23 Ekim 2025