Katalog

MERHABA debiyat dünyasına 1974’te, Maksim Gorki’nin “Kız ve Ölüm” destanını ilk E kez Rusçadan çevirerek girdi. Da- ha sonra Mayakovski’nin çok ses getiren, Amerika’nın eleştirildiği, 150.000.000 des- tanını da ilk kez dilimize kazandırdı. İlk şiiri “Sevinin Öyküsü” 1977’de, dö- nemin etkin dergisi, Ahmet Say’ın yönet- tiği Türkiye Yazıları’nda, ilk kitabı Kurşunî Bir Siperde, Türkiye Yazıları şiir dizisinde, Şubat 1980’de yayımlandı. Ülkemizdeki, 12 Eylül askeri darbesi- ni hazırlayan siyasi çalkantısı, onu yurt- dışına çıkmaya zorladı. 30 yıl bir Alman ortaokulunda öğretmen olarak çalıştık- tan sonra emekli oldu. Ülkesinin yazının- dan, dergilerinden hiç kopmadan 45 yıl- dır Berlin’de yaşıyor. Çeviri ve şiirle başladığı edebiyat yolcu- luğunu deneme, eleştiri, inceleme, gün- lük, anı, öykü, roman, çocuk edebiyatı ve tematik antolojiler hazırlayarak sürdürdü, sürdürüyor. Türkiye’deki, etkin edebiyat dergilerinde hep yazdı, yazıyor. Ülke sorunlarını şiirlerine ağdıran şa- ya savrulan kasaba sakinlerinin ruh halleri, küçük kasabanın insa- MAVİSEL YENER ir gurbeti, vatansızlığı, ülkemizdeki top- nı içine çeken dedikoduları, halkta karşılık bulamayan bir devrim lumsal sorunları da hep şiirlerinde ele al- www.maviselyener.net ve kaçınılmaz isyan, tırmanan gerilimin nedenlerinden bazıları. dı. İnsanın içinde esen fırtınaları, sevgi- Taşa dönen Isabel’in ödediği bedel kurguya damgasını vururken, yi, yalnızlığı, özlemleri imgelerine yükledi. eksikalı yazar Elena Garro (1916 / 1998), “Bellek tüm zamanın girdabında kaybolanların anılarını da ölümsüzleştiriyor. Resim, ressam, sergi yazılarının yanında, zamanları bağrında taşır” (s. 12) söylemiyle zaman- General Francisco Rosas’ın emriyle işgal edilmiş bir yer olan yemeiçme kültürünü ele alan günlükleri M sızlığa vurgu yaparak 1963 yılında Xavier Villaurru- Ixtepec kasabası, yolsuzlukların, askerler tarafından uygulanan de yayımlanıyor. tia Edebiyat Ödülü’nü alan romanı Geleceğin Anıları’nın (Çe- despotizmin, takıntılı aşkların, işkencenin, merkezlerinden biri Yeni kitabı Ada, Adam Ve Kadın (Oğlak viren: Murat Tanakol / Delidolu Yayınları) ilk adımlarını atıyor. olarak ele alınıyor. Yayınları) öykülerinden oluşuyor. “Gör- Geleceğin Anıları, “Her nesil, öncekilerin eylemlerini yine- “O sabah, yöneticilerin pek bayıldığı düzen sağlanmıştı: Yok- düm o kaskatı günlerin ördüğü duvarla- lerken değişen nedir” sorusunu yanı başımıza bırakıveren bir sulların savaşından geriye parlayan güneşin altında köpek leş- rı / Sınırlar ki hiç yıkılmayacaktı / Yıkılışla- roman. Yazar, tarih, politika, büyülü gerçekçilik, mizah ve şiir- leri, kanlı şallar, kaçarken teki kaybolmuş sandaletler ve kırık rını gördüm/... Gördüklerim görmedikleri- selliği yan yana getirerek ülkenin yaşadığı sıradan olayları, fan- yemek çömlekleri kaldı. Asker kordonları, saldırıdan artakalan- min yanında hiç kalır” diyen usta şairimiz tastik öğelerle iç içe geçirerek anlatıya derinlik katıyor; okuru ların başını bekliyordu.” (s. 161) ve yazarımız Gültekin Emre kapağımız- toplumsal ve bireysel çatışmaların içine çekiyor. Romanın en büyüleyici yanlarından biri romanın anlatıcıla- da. Hande Mir’in söyleşisi. Kasabanın her köşesine sinmiş politik entrikalar, askeri baskı, rından birinin Ixtepec kasabası olması. Kasabanın halkından söz Meksika devrimi, ailevi sorunlar, aşk ilişkileri, travmalar geç- Üçüncü sayfamızda, Meksikalı yazar ederken “İnsanlarım” demesi, yaşadığımız mekânlarla ilişkimi- Elena Garro’nun (1916 / 1998) politik mişten günümüze bir miras gibi taşınıyor. zi bir kez daha gözden geçirmemizi sağlıyor. Anlatıcının yarattığı zaman ve mekân belirsizliği sayesinde entrikalar, askeri baskı, Meksika devrimi, FARKLI OKUMALARA DOĞRU KIŞKIRTAN BİR KİTAP! ailevi sorunlar, aşk ilişkileri ve bugüne romandaki karakterler tarihsel şimdiki zamanlarından mitsel za- Despotizmi vurgulayan çarpıcı romanlardan biri olarak anılan miras travmalarla gelişen romanı mana sözle ya da hayal gücüyle geçiyorlar. Geleceğin Anıları, Octavio Paz tarafından da övülüyor. Geleceğin Anıları’nı incelediği yazısıyla Roman iki ana kısımdan oluşuyor. İlk kısım tamamen, acıma- Octavio Paz ile Elena Garro, Latin Amerika’nın 20. yüzyıl- Mavisel Yener yer alıyor. sız General Francisco Rosas’ın sevgilisi Julia ve şehre gelen daki en yetenekli yazar çifti arasında sayılıyor. Mutsuz evlilik- gizemli bir yabancı hakkında. Sahte de olsa bir umut duygusu Feridun Andaç, “Marquez; bugün lerine karşın, birbirlerini edebi anlamda etkileyen iki yazar, çağ- veren ilk bölüm heyecan verici bir kurguyla bitiyor, ikinci bö- değil, her zaman” başlıklı yazısında, daşları arasında önemli yere sahip. lümde olanlara zemin hazırlıyor. Gabriel Garcia Marquez’in özdeşleştiği Cristero Savaşı çevresinde aktarılan bir kasabanın yaşamı, karşı- Roman politik bir bakış sunarken pek çok soruyu da berabe- yapıtları eşliğinde yazınını irdeliyor. lıksız aşk ve ihanet ama her şeyin ötesinde, Geleceğin Anıları’nın rinde getiriyor. Bir kasabanın kapana kısılmış halkı aslında geç- Orhan Aras, Yücel Feyzioğlu’nun okuru kışkırttığı farklı okuma düzeyleri olduğunu da söylemeliyim. mişte mi yoksa da gelecekte mi sıkışıp kalmıştır? Bununla başa 648 masal ve efsane ile 32 kitaptan olu- Kitabı okuduktan sonra Meksika tarihiyle ilgili ufak bir araştır- çıkmanın bir yolu var mıdır? şan “Kardeş Masallar” dizisini inceliyor. ma yapma gereği duydum: 1857’de Benito Juárez, kilisenin gü- Y. Bekir Yurdakul, Rachel Williams’ın HİÇLEŞTİRİLMİŞ KADINLAR cünü sınırlayan Meksika anayasasını getirmiş. Porfirio Díaz bunu Beklemeye Değer ve Tommaso Maiorelli’nin Yüz Yıllık Yalnızlık’tan önce yayımlanmış, erken dönem bü- değiştirmeye çalışınca Meksika Devrimi (1910 / 1920) tetiklenmiş. Zaman Atlası adlı kitaplarını merceğe alıyor. yülü gerçekçilik kitaplarından biri olarak kabul edilen Gelece- Meksika Devrimi’nden sonra, Plutarco Elías Calles hükümeti ğin Anıları, her biri kendi çemberinin içine hapsolmuş karakter- devlet ile kiliseyi ayıran anayasayı geri getirmek isteyince Cris- Gülçin Elif Yücel, Haydar Ergülen’in ler geçidi sunuyor. tero Savaşı başlamış. Kiliseler kapatılmış, rahipler avlanmış an- yalnızca Cumhuriyetin yıldönümünü kut- Acımasız general, sevgilisi Julia, kasabaya sonradan gelen sa- cak Cristeros olarak bilinen birçok kişi kiliseyi desteklemiş. lamakla kalmayıp bir yüzleşme ve sorgu- natçı ruhlu Felipe Hurtado, kasabanın delisi Juan Cariño, top- Savaş sırasında ve sonraki yaklaşık 10 yıl boyunca, yaklaşık lama çağrısı yaptığını vurguladığı rak sahibi Rodrigo, generale âşık olan zeki kadın İsabel, fahişe- 100 bin kişi ölmüş, yaklaşık 250 bin kişi ülkeden kaçmış. 100. Yıl Alfabesi’ni tanıtıyor. ler ve romandaki tüm hiçleştirilmiş kadınlar, kolektif bellek açı- Böylesi bir coğrafyada yazılan romanın sert gerçekliklere Cengiz Taşcı, Türk Radyoloji Derneği es- sından yabancı olmadığımız karakterler. odaklanması şaşırtıcı değil. Cristero Savaşı’nın arka planını öğ- ki başkanı Tamer Kaya’nın, evrimsel sos- Kasabadaki tek özgür kişinin, kasabanın delisi olmasına da rendikten sonra, yapılan atıfları daha da iyi değerlendirebilmek yolojiye giriş ders kitabı olarak okutulma- vurgu yapmak gerek! Romanda aşkı uğruna “taşlaşan” bir ka- adına bu romanın bir de o gözle okunmasından yanayım. sı gerektiğini vurguladığı çalışması Sosyal- dının portresini okurken arka planda Meksika ikliminden man- Ülkemiz edebiyat ortamına katkısı olacağını düşündüğüm bu liğin Evrimi: İçimizdeki Kabile’yi inceliyor. zaralara tanık oluyoruz. kitapla yılın nitelikli okumalarından birini yaptım. Başarılı çevi- Mustafa Başaran’ın hazırladığı Diğer yandan basmakalıp kimliklere mahkûm edilmiş kadınla- risi için Murat Tanakol’u ve yapıtı en iyi şekilde yayıma hazır- Bulmaca ile de düşün trafiği sürüyor! rın çıkmazları; savaşların, yağmaların yorgunluğuyla oradan ora- layan tüm ekibi kutluyorum. n İyi okumalar... lİmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Sorumlu Müdür: Betül Berişe l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Uets: 25999 - 15079 - 37611 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet.com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. KITAP No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. ELENA GARRO’DAN ‘GELECEĞİN ANILARI’ Despotizm çağı, bir ulusun kimlik arayışı! Meksikalı yazar Elena Garro’nun (1916 / 1998) 1963’te Xavier Villaurrutia Edebiyat Ödülü’nü alan ve yönetmen Arturo Ripstein tarafından sinemaya da uyarlanan romanı Geleceğin Anıları (Çeviren: Murat Tanakol / Delidolu Yayınları), Meksika’da bir taşra kasabası olan Ixtepec’te yaşanmış ve yaşanacak olanların hikâyesi. Geleceğin Anıları, “Her nesil, öncekilerin eylemlerini yinelerken değişen nedir” sorusunu yanı başımıza bırakıveren bir roman. Kasabanın her köşesine sinmiş politik entrikalar, askeri baskı, Meksika devrimi, ailevi sorunlar, aşk ilişkileri, travmalar geçmişten günümüze bir miras gibi taşınıyor.