Katalog

WARREN TREADGOLD’DAN ‘Kısa Bizans Tarihi’ belli ölçülerde günümüz dün- Bu bağlamda Kısa Bi- UZAY CAN ARDAL yasına aktardı. zans Tarihi, Bizans’a az Bugün bilinen “Yunan klasik zaman ayırabilen ve/ve- lanında önemli bir metinleri, Roma hukuku ve Hı- ya Bizans ile daha az il- uzman olan, Sa- ristiyan teolojisi” Bizans İm- gili olan okuyucular için A int Louis Üniversi- paratorluğu sayesinde çağımı- önemli bir başlangıç met- tesi profesörlerinden Warren za ulaştı ve özellikle Batı me- ni olarak nitelenebilir. Treadgold’un kaleme aldığı, deniyetini kökünden şekillen- Aslında Warren Tre- kısa süre önce okuyucularla dirdi. Bu miras bugün hâlâ Ba- adgold, Bizans araş- buluşan Kısa Bizans Tarihi* tı toplumları başta olmak üzere tırmaları için tartışmalı bir isim. Hem Tür- adlı çalışmanın çevirisi, 2000 canlılığını sürdürmektedir. kiye’deki hem de yurtdışındaki akademi çevrelerinde yılındaki ilk baskısının göz- Treadgold’un adı bazen takdirle bazen de çeşitli eleştiri- den geçirilmiş, ilk baskısın- BİZANS’IN BAŞARILARI, lerle anılıyor. dan bu yana Bizans araştırma- BAŞARISIZLIKLARI VE Cambridge Üniversitesi mezunu yazarın doktora tezi larında gerçekleşen kimi ge- UZUN ÖMÜRLÜLÜĞÜNÜN Bizans Yunancasının en önemli yapıtlarından Photios’un lişmeleri de içeren yeni versi- NEDENLERİ Bibliotheke’si üzerine ve bu teziyle paralel şekilde Bi- yonu esas alınarak yapıldı. Çalışmada Bizans’ın başa- zans edebiyat ve tarih yazımı üzerine yapılmış önemli rıları, başarısızlıkları ve uzun BİZANS DEVLETİ VE çalışmaları da bulunuyor. ömürlülüğünün ardındaki ne- TOPLUMU HAKKINDA denler inceleniyor. Treadgold’un Bizans Yunancası ve Latince bilgisinin TEMEL BİR ANLATI Treadgold, Bizans’ın siyasi yanında İtalyanca, Arapça, Fransızca, Almanca ve Rus- Kısa Bizans Tari- liderliği, askeri stratejisi, kül- çayı da bildiğini eklemek, tarih çalışmalarını yaparken hi, Bizans’ın Batı Roma türel tutumu, sosyal, kurum- yararlanabileceği geniş literatürün kapsamını anlatmak İmparatorluğu’ndan ilk ay- sal ve demografik değişiklik- için yeterli olabilir. rıldığı tarih olarak belirledi- leri üzerinden hareket etmesi- Sonuçta aslında ilgili kitaba ilişkin en “kısa” yoru- ği MS 285 yılı ile son Bizans nin yanı sıra imparatorluğun mu kendisi de bir Bizans uzmanı olan University of mirasçısının ortadan kalktığı düşmanlarının güçlü ve zayıf London’dan Jonathan Harris yapmaktadır: 1461 yılı arasında birçok kriz, yönlerini de göz önünde alarak “Bizans hakkında başka hiçbir kitap bu kadar çok zafer, gerileme ve gelişim yaşayan Bizans devleti ve top- devletin uzun ömrünün ana hatlarını çiziyor. faydalı bilgiyi bu kadar az sayfaya sığdırmayı başara- lumu hakkında temel bir anlatı sunuyor. Kendi deyişiyle ise bunu yaparken tüm kitaplarında ol- maz.” n 12 yüzyılı ve üç kıtayı kaplayarak, antik ve modern duğu gibi bu kısa tarihte de bilim insanlarının yanı sıra dünyaları birbirine bağlayan Bizans İmparatorluğu, Yu- genel okuyucular ve öğrenciler için de çalışmasını anlaşı- Kısa Bizans Tarihi / Warren Treadgold / Çeviren: nan, Roma ve Hıristiyan geleneklerini şekillendirdi ve labilir kılmaya çalışıyor. Uzay Can Ardal / Kronik Kitap / 416 s. / 2024. GEORGE SAUNDERS’TEN ‘Yağmur Altında Yüzmek’ landırmak zorunda kaldığını belirten yı ne kadar öğrendiği”nde MEHMET ATİLLA Saunders, seçimlerini Çehov’un üç, aranması gerektiğini açık- Tolstoy’un iki, Turgenyev ve Gogol’ün lıyor sık sık. ünümüzün kaotik dünya düze- birer öyküsünden yana yapmış. Bu konuda yaptığı ben- nini bazen ürkütücü bir gerçek- Her bir öyküyü incelerken “Ne his- zetme de çarpıcı: G çilikle, bazen de zihin zorlayan settik ve nerede hissettik” sorusunu “İyi yazılmış bir ya- bakış açısıyla yorumlayan Amerikalı ya- odağa yerleştiren Saunders, nitelik- zı parçası elle boyanmış zar George Saunders’ın mizah ve felse- li bir öykünün okuyucuyu nasıl etkile- güzel bir uçurtmadır, çi- feyi aynı potada eriten özgün bir biçemi diğini bir atölye ortamındaki kişilerle menlerin üzerinde du- var. Bu biçemin yenilikçi edebiyata ilgi söyleşircesine adım adım paylaşıyor. rur. Güzeldir. Onu beğeniriz. Nedensellik ise ge- duyanlar için yetkin bir seçenek oluştur- Yağmur Altında Yüzmek’i yaratıcı lip onu havalandıran rüzgârdır. Uçurtma o zaman güzel bir duğunu söyleyebiliriz. yazma konusundaki kitaplardan ayıran şey olur, yerine getirmesi için yapıldığı şeyi yerine getirince Arafta adlı romanıyla 2017 Man en önemli özellik, Saunders’ın ele al- daha da güzel olur.” (s. 241) Booker Ödülü’ne değer görülen Sa- dığı öyküleri kimi zaman da çevirileri- Bugüne değin Saunders’ın 10 kitabını dilimize kazandıran unders, yaklaşık 20 yıldır Syracuse ni elekten geçirirken okuyucuyla etki- Delidolu Yayınları’nca Sabri Gürses’in çevirisiyle yayımla- Üniversitesi’nde “19. Yüzyıl Rus Ede- leşime girebilmesi. nan Yağmur Altında Yüzmek’teki giriş yazısı, kitabın ama- biyatı” başlıklı yaratıcı yazarlık dersle- cını sergileme açısından ne kadar yol göstericiyse, son say- EĞER YAZAN SİZ OLSAYDINIZ ri verdiği için edebiyatın kuramsal ya- falardaki yazma tekniği alıştırmaları da tamamlayıcı ögeler NE YAPARDINIZ? OKUR OLARAK nıyla da yakından ilgileniyor. olarak son derece dikkat çekici. BAŞKA NE BİLMEK İSTERDİNİZ? Her dönemin başında öğrencilerinden bir parantez açma- ÖYKÜ ÇÖZÜMLEMELERİ VE EDEBİYATA Öykülerin kimi kavşaklarında yazarın saptığı yollar hak- larını, öğrendiklerini bu soyut paranteze almalarını ve dö- İLİŞKİN DÜŞÜNCELERİYLE SAUNDERS kındaki akıl yürütmeler, karakter özellikleri, betimlemeler, nem sonunda parantezi kapatıp arkasına “Bütün bunlar Yağmur Altında Yüzmek (Çeviren: Sabri Gürses / DeliDo- olay örgüsünün hazırlanışı, tekrarlar, saçma ya da gerçeküs- George’a göre böyleydi” diye yazmalarını istediğini söylü- lu Yayınları) adlı yeni kitabı yazarın tam da bu yönünü açı- tü unsurlar, ayrıntılar, duygusallık gibi teknik dokunuşları yor George Saunders. ğa çıkaran bir yapıt. bir yoldaş dayanışmasıyla paylaşıyor ve soruyor: Kuşkusuz ki haklı. Bütün bunlar ona göre böyle ama çok Dolayısıyla kurmaca bir ürünle değil, Saunders’ın özelde “Eğer yazan siz olsaydınız, şimdi ne yapardınız? Okur da yol gösterici: Yazar, okur ya da “Edebiyat işe yarar” (s. öykü çözümlemelerine, genelde edebiyata ilişkin düşüncele- olarak başka ne bilmek isterdiniz?” (s.24) 362) diyen herkes için. n rini aktaran rehber bir kitap. Yazmaya devam eden yazar ile yazmaya devam etmeyen Üniversitenin bir döneminde 30 öykü incelediklerini, an- yazarı birbirinden ayıran iki şey olduğunu, birincisinin “göz- Yağmur Altında Yüzmek / George Saunders / (Çevi- cak kitabın boyutunu düşünerek bu sayıyı 7 öyküyle sınır- den geçirme hevesi”nde, ikincisinin de “nedensellik kurma- ren: Sabri Gürses / DeliDolu Yayınları / 432 s. / 2024. 12 22 Ağustos 2024