Katalog

uzanır. Ağaçların bilgesi zeytin ormanlarını, Sarıkız ve bilmeyerek, Para’nın uşaklarının uşakları oldular...” diyen DARBELER... Hasan Boğuldu söylencelerini anlatır. Eyüboğlu’nun Tonguç’a ve yakınlarına mektuplarıyla Köy Giz Kokan Suskunluk (1991), 12 Eylül günlerinden Enstitüleri’ne kattıklarını anlatır. Öğretmenim Hasan Ali bugünlere uzanan, acılı, hüzünlü, kimi zaman da coşkulu ve ÖZGÜRLÜK, DEMOKRASİ, BAĞIMSIZLIK Yücel’de (2009), büyük eğitimci Hasan Âli Yücel’i, Eğitim alaylı olayların tanıklıklarıyla dolu kitabıdır. Eylülün Kızgın SAVAŞIMLARINDAN VE AYDINLIK Emekçisi Ferit Oğuz Bayır (1993) adlı yapıtında, İsmail Soluğu’yla (1996) aydınlık savaşımıza büyük darbelerin DÜŞMANLIĞINDAN KESİTLER SUNAR! Hakkı Tonguç’un en yakın arkadaşı Ferit Oğuz Bayır’ın vurulduğu ve karşıdevrimin önemli mevziler kazandığı Sürgünler’de (Öğretmeniz Acıya Sürgün, 1970), öğretmenlerin yaşamını ve eğitim savaşımının öyküsünü anlatır. gerçekliğinden süzdüğü dramı aydın duyarlığıyla anlatır. özgürlük, demokrasi, bağımsızlık, emeğin savunulması “Masalcı Dede” olarak, eğitimin asıl ilk döneminin önemli savaşımlarından, hak arama savaşımlarından, uğradıkları ‘DİLİM DİLİM ANADİLİM’ olduğu bilinciyle çocuklara yönelik yirmiye yakın kitaplar haksızlıklardan, örgütlenme bilinçlerinden, öğretmen ve aydınlık Dilim Dilim Anadilim’de (2001) özgürleşmemizin temeli Mehmet Başaran, Tonguç Yolu’nda (1974), kendisini aydınlatan olan dile yönelerek Türkçe sevdasını haykıran bir düşün düşmanlığından kesitler sunar. Elif Diye Bir Türkü’deki (1974) bir kurumu, köyün canlandırılması sevdasını anılarla, belgelerle öykülerinde, halkını, yurdunu anlatır, umut salmayı sürdürür. adamı olur. Kuşatılmış Yaşam: Günaydın Aşk (2006), anlatır. Köy Enstitülerinin mimarı İsmail Hakkı Tonguç’un Trakya Rüzgârı (2007) ve Yuh Olsun Topunuza (2009) ÖĞRETMENLİK GÖZLEMLERİ VE aydınlık yolunu bir kez daha özetler. kitaplarındaki yazılarıyla, Mehmet Başaran karşıdevrimin TÜRK AYDINLARININ YASAKLANMIŞLIĞI karanlığına sürüklenen Cumhuriyet devrimlerini savunur. AYDINLIK ANITI KÖY ENSTİTÜLERİNİ Dilsiz Oyunu’nda (1983) Anadolu’dan ve Trakya’dan Mehmet Başaran’ın tüm yapıtlarında, çağdaş eğitim bilinciyle, ANLATIR COŞKUYLA, UMUTLA... öğretmenlik gözlemleri, insan ve yaşam kesitleri, Yasaklı’da aydınlık ve özgürlük arayışıyla, ülkesini ve insanlarını eğitim Özgürleşme Eylemi: Köy Enstitüleri’nde bir düşün adamı (1986) yaşanmışlığa eklenen ve hemen hemen tüm Türk yoluyla canlandırmanın yollarını, yöntemlerini arayan kimliğinde, kimliğiyle Köy Enstitülerini anlatırken Köy Enstitüsü aydınlarının karşı karşıya kaldığı “yasaklanmışlığı”, Hoşça sevgi, sevecenlik, aklın egemen kılınması ve insanın korkuyu sevdalılarının düşünceleriyle, anılarıyla Köy Enstitülerinin Kal Dünya’da (1990), trajik bir ölümle yaşamı noktalanan yenmesi çabasıyla birlikte görülür. özgün bir tarihini verir. “İnsan yaşamı bir özgürleşme kızı Deniz’i anlatır. Kalın Mavi Bir Ses (1993), Başaran’ın Ömrü, öğretmen örgütlerindeki devrimci ve demokratik eğitim öykülerinden seçmeleri içerir. eylemi, ilk ateşin yakıldığı günden beri acılarla sürüp savaşımından eğitim yoluyla canlandırılacak köy savaşımına, gidiyor. Sevgi, barış, insan hakları, o ateşi parlatan yeni Tanıklığını, yaşanmışlıktan aktardığı romanlarıyla da sürdüren yazın yoluyla aydınlatılacak insanlara yönelik yazın eyleminden Mehmet Başaran, İkinci Dünya Savaşı yıllarında güçlenen faşizm değerler...” düşüncesiyle, tarihimizin bir aydınlık anıtı olan Halkevlerine, yazar örgütlerine uzanan bir ömürdür. heveslilerinin, Türkiye’nin aydınlık kazanımlarını yok etme Köy Enstitülerini anlatır coşkuyla, umutla. Yapıtlarıyla aydınlatmayı sürdüren bu aydınlık ışığına girişimlerinden bir örneği anlattığı Memetçik Memet (1978) adlı Sabahattin Eyüboğlu ve Köy Enstitüleri’nde (1991), Sorgucular adlı şiirinin ilk dizeleriyle selam olsun: anı romanında, Milli Eğitim Bakanlığı’nın yasadışı emirleriyle “Her devrimci kurum gibi, Köy Enstitülerini de dışarıdan “Kimliğim mi? Türkiye dedim/ Doğumum mu? 17 Nisan/ askere alınıp “çavuş” çıkarılan Yüksek Köy Enstitüsü mezunu ve içeriden yıkanlar oldu. Dışarıdan yıkanlar, bilerek, Sorun beni Bedreddin’den, Yunus’tan/ Karacaoğlan öğretmenin gözlemleriyle askerlik serüvenini anlatır. bilmeyerek Para’nın uşaklarıydı; içerden yıkanlar, bilerek emmimdir/ Dedem Pir Sultan...” n Tanımlar ve sözcükleriniz: G. Üzerine un serpme. — — — — — — A. “Sevgide devamsız 68 80 75 26 54 36 İmanda vakitsiz KITAP BULMACA Zamanla kıvrılan bir beden H. “Duymuyorum ben acılarımı. Ve yitirdim Kuru bir …………….. saçlarında çoktan Hazırlayan: MUSTAFA BAŞARAN trbulmaca@gmail.com Ellerinde kararsızlık” Yitirdim bütün karşıtlıkları. Ne umut (Yılmaz Erdoğan) Ne umutsuzluk, ne hiçbir şey — — — — — — — — — Kurtaramaz varlığımı benim. Ve 3 6 39 72 77 15 50 76 63 …………….. bir anlamsızlığın içinde Sanki renksiz, boyutsuz B. “Ankara Ankara Ve göksüz, zamansız bir evrende Bir kent değil burası, bir acenta dizisi, Tek çıkar yol yaşamaksa Bir işhanı, bir …………….. mümessilik bel- Yaşıyorum ben de kaygısız ki, Değişmez bir anlamsızlığı böylece.” Büyük mağazalar, bahçeliğe özenen süper- (Edip Cansever) marketler Tutulmamak üzere verilmiş bir söz gibi.” — — — — — (Cemal Süreya) 10 64 18 59 65 — — — — — I. Çember biçiminde, telden yapılma, tor- 46 62 57 83 1 baya benzeyen büyük gözlü ağ. C. Boyama, renk verme. — — — — — 40 32 55 45 24 — — — — — — — — 29 4 7 25 11 79 43 73 J. Hindistan, Mauritius, Nepal, Pakistan, D. Arthur Conan Doyle kitabı. Seyşeller ve Sri Lanka’nın para birimi. — — — — — — — — — — — — — — — 21 51 71 49 60 37 14 47 2 28 41 58 70 34 17 E. Batma, gözden kaybolma. 1792 ÇÖZÜM: A. CİDDEN, B. EDEBİ, — — — — C. MERKEZKAÇ, D. AYIBOĞAN, E. 44 78 66 74 LAUBALİYANE, F. SORUŞTUR, G. ÜÇ, H. RİNG, I. EDER, J. YIRTILMIŞ, Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek F. “Yine de kalp bu, ………….. ağrıması K. ANDIRIŞ. biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın mümkün değil ama bir şekilde ağrıyor işte.” Metin: “Bir çiçek duruyordu orda bir (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına (İskender Pala) yerde, Bir yanlışı düzeltircesine açmış, sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan Gelmiş ta ağzımın kenarında.” aşağıya doğru Kadere ve Gönlüme Dair adlı şiirin yaratıcısının adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı — — — — — — (Cemal Süreya) şiirden bir metin ortaya çıkacaktır. Geriye kalan harfleri de siz tahmin ederek metni oluşturun. 56 38 13 8 12 20 6 27 Haziran 2024